تاريح

# تاريح

تاريح • بۇگىن، 07:35

التىنسارين جانە قوستاناي مەكتەبى (ونىڭ باستاۋ ارناسى – ترويتسك كەزدەيسوق تاڭداۋ ەمەس)

وتارلاۋ داۋىرىندە قازاق دالاسىنا ورىس ءبىلىمىن تاراتۋ ءىسىنىڭ العاشقى كەزەڭى ورىنبور قالاسىنداعى نەپليۋەۆ اتىنداعى كادەت كورپۋسى مەن العاشقى ورىس-قازاق مەكتەبى ارقىلى جۇزەگە استى. 1860 جىلداردان باستاپ پاتشالىق اكىمشىلىك ورىس-قازاق مەكتەپتەرىنىڭ قاتارىن دالالىق ولكەلەرگە قاراي كەڭەيتۋ ماسەلەسىن شەشۋگە بەلسەنە كىرىسەدى. بۇل ءىستى ولار اسكەري بەكىنىستەر مەن شەكارا بويىنداعى قالالاردان باستاۋدى ءجون كورەدى.

تاريح • 19 ءساۋىر، 2021

اتلاح-تالاس شايقاسى: ۇلى جەڭىسكە 1270 جىل

وسىدان تۇپ-تۋرا 1270 جىل بۇرىن، ياعني 751 جىلدىڭ شىلدە ايىندا، تاراز (تالاس) قالاسىنا ىرگەلەس جاتقان شاعىن عانا اتلاح بەكىنىسى ماڭىندا كۇللى ازيا مەن قازاق جەرىنىڭ تاعدىرىنا ءتۇبىرلى وزگەرىس اكەلگەن وراسان زور قاندى شايقاس بولعان ەدى. زەرتتەۋشى عالىمدار ونى بىردە «تالاس شايقاسى» دەپ جازسا، بىردە «اتلاح شايقاسى» دەپ جازىپ كەلدى. ءبىز شايقاس الاڭىنىڭ اۋقىمىن، ەكى جاقتان سوعىسقا قاتىسقان اسكەردىڭ قيمىل-قوزعالىسىن ەسكەرە وتىرىپ، بۇل الاپات ايقاستى «اتلاح-تالاس شايقاسى» دەپ اتاۋدى ءجون كوردىك. ال ەلىمىزدىڭ تاريح وقۋلىقتارىندا ءوز جەرىمىزدە بولىپ وتكەن وسىناۋ اسا ماڭىزدى تاريحي وقيعا تۋرالى ماردىمدى ەشنارسە جوعى وكىنىشتى.

تاريح • 18 ءساۋىر، 2021

دوسمۇحامەد كىشىبەكوۆ: تاريحىن تانىعان ۇرپاق تاۋەلسىزدىكتىڭ قادىرىن بىلەدى

عاسىر عۇمىرعا بەت العان قازاقستان ۇلتتىق عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى دوسمۇحاممەد كىشىبەكوۆ – اشارشىلىق دەپ اتالاتىن، ۇلت باسىنا تونگەن ادام ايتسا نانعىسىز قاسىرەتتى ءوز كوزىمەن كورگەندەردىڭ ءبىرى. فيلوسوف-عالىم بىزگە زۇلمات جىلداردىڭ زوبالاڭىن، كوڭىلدە جۇرگەن كوپ ويىن، جادىندا قالعان ەستەلىكتەرىن اڭگىمەلەپ بەردى.

تاريح • 16 ءساۋىر، 2021

باقىلاۋداعى تاريح: ءبىز ودان ارىلا الدىق پا؟

ۇلى تاريحي تۇلعا احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ «اسىقپاڭدار، ارتىمىزدا قازى بار!» دەگەن ءسوزى بۇگىنگى تاريحشىلار قاۋىمىنا تىكەلەي قاتىسى بارداي ۇعىلادى. بۇل حالقىمىزدىڭ تاريحىنىڭ كۇردەلى دە قايعىلى ساتىندە جاسالعان تۇجىرىم. ەل ومىرىندەگى سول ءبىر اۋىر جاعدايدى زەرتتەپ، بولعان جاعدايدى ۇلتقا جەتكىزەتىن ۇرپاقتىڭ كەلەتىندىگىنە سەنىم ءبىلدىرۋ.

تاريح • 15 ءساۋىر، 2021

سايلاۋ باتىرشا- ۇلى: قازاقتىڭ كوشى توقتاماۋى ءتيىس

سايلاۋ باتىرشا- ۇلى عۇمىرىنىڭ ەلۋ جىلىن مەملەكەتتىك قىزمەتكە، سونىڭ ىشىندە ەل مەن ەلدى تابىستىرعان ديپلوماتيا سالاسىنا ارناعان تۇلعا ەكەنىن ەل جاقسى بىلەدى.

تاريح • 13 ءساۋىر، 2021

بوتاي مادەنيەتىنە ارنالعان ەسكەرتكىش جاساۋعا بايقاۋ جاريالاندى

پەتروپاۆلدا بوتاي مادەنيەتىنە ارنالعان مۇسىندىك كومپوزيتسيا بوي كوتەرمەك. ۇزدىك اۆتوردى انىقتاۋ ماقساتىندا رەسپۋبليكالىق بايقاۋ جاريالاندى. ول 1 ءساۋىر مەن 5 مامىر ارالىعىندا وتەدى، دەپ حابارلايدى Egemen.kz قازاقپاراتقا سىلتەمە جاساپ.

تاريح • 13 ءساۋىر، 2021

جان كۇيزەلتكەن جىلدار جادىندا

جاسى 95-تەن اسقان كاكەن اپانىڭ قاسىندا ۋاقىتتىڭ قالاي وتكەنىن اڭداماي قالاسىز. اۋلەتىنەن 3 بىردەي جان «حالىق جاۋى» دەگەن جامان اتتى جامىلىپ، ءىز-ءتۇزسىز كەتكەن اكە-اعالارىنىڭ جالعاسىنداي بولىپ وتىرعان كەيۋانا ءومىرى كوپكە وي تاستاعانداي.

تاريح • 12 ءساۋىر، 2021

اۋليەاتا وڭىرىندەگى اۋىر كەزەڭ

قازاق تاريحىنداعى قارا قارىپپەن تاڭبالانعان قاسىرەتتى اشتىقتىڭ زاردابى تۋرالى از ايتىلعان جوق. كوپتەگەن تاريحي دەرەكتە، كوركەم شىعارمادا ءتۇرلى تاعدىر يەلەرىنىڭ قايعىلى ءحالى، جازىقسىز كۇيى بەينەلەندى.