پىكىرلەر .
جوسىقسىز كاسىپكەرلەر جۇقتىرعان «دەرت»
وتباسىلاردىڭ اجىراسۋى بويىنشا قازاقستان الەمدەگى العاشقى وندىققا كىرگەنى ءمالىم. ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، ەلىمىزدە وتكەن جىلى 140،3 مىڭ نەكە تىركەلسە، 48،2 مىڭ وتباسى زاڭ جۇزىندە اجىراسقان. بۇل رەتتە قازىرگى قوعامدا «جاس وتباسىلار ءجيى اجىراسادى» دەگەن پىكىر قالىپتاسقانىمەن، ستاتيستيكالىق كورسەتكىشتەر باسقاشا «سويلەيدى».
03 تامىز، 2022
ديرەكتورلاردى روتاتسيالاۋ دۇرىس پا؟
جاڭا وقۋ جىلى قارساڭىندا قوعامدا قىزۋ تالقىلانىپ جاتقان ماسەلەنىڭ ءبىرى – مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنىڭ ءبىرىنشى باسشىلارىن، سونىڭ ىشىندە مەكتەپ ديرەكتورلارىن روتاتسيالاۋ. بيىلدان باستاپ ەنگىزىلىپ وتىرعان وسى جاڭاشىلدىققا قاتىستى جۇرتشىلىق پىكىرى ەكىگە جارىلىپ تۇر.
28 شىلدە، 2022
مۇنايلى وڭىرلەردىڭ بىرىنەن سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا قىزمەت بابىمەن كوشىپ كەلگەن سىيلاس ازامات بىردە: «كەشە ءبىر تويعا بارعانىمدا اڭعارعانىم – بۇل جاقتا «دجيپ» مىنگەندەر سيرەك ەكەن. استىققا باي ولكەنىڭ تۇرعىندارى كەدەي تۇرادى دەپ ويلاماپ ەدىم...» دەگەنى ەسىمدە ساقتالىپ قالىپتى. ارينە، كەدەيشىلىكتىڭ ولشەمشارتى تۇرعىنداردىڭ «دجيپ» كولىگىن ءمىنۋى بولماعانىمەن، ونىڭ ايتقان سوزىندە شىندىق بارى راس.
21 شىلدە، 2022
تويشىلدىق: ۇكىمەت قاۋلىسى نەگە قاۋقارسىز؟
قازاقتىڭ ۇلى اباي سىناعان بەس دۇشپانىنىڭ ءبىرى – بەكەر مال شاشپاق. وتكەن عاسىردىڭ باسىنداعى الاپات اشارشىلىقتى باسىنان وتكەرسە دە، حالقىمىز ودان ەس جيا كەلە، ەسكى ادەتىنە قايتا باسىپ، توي وتكىزۋدەن ءبىر-بىرىمەن باسەكەگە تۇسكەندەي جاعدايعا جەتتى. ونى ءتىپتى الەمدى القىمىنان العان كوروناۆيرۋس پاندەمياسى دا توقتاتا المادى. مەيرامحانالار مەن تويحانالاردا تىعىلىپ توي جاساعانى ءۇشىن جۇزدەگەن ادامعا ايىپپۇل سالىنعانى – سونىڭ ايعاعى. ال «بارماق باستى، كوز قىستىمەن» ونداي جازادان قۇتىلىپ كەتكەندەر سانى قانشا ەكەنى ءبىر اللاعا ايان.
07 شىلدە، 2022
مەكتەپ اسحاناسىندا – مەيرامحانا باعاسى...
ەلىمىزدىڭ جاڭا تاريحىندا ەندى بۇرىنعى قازاقستان، ءھام ءبىرىنشى رەسپۋبليكا بولىپ جازىلاتىن كەزەڭدە كەزدەيسوق ادامدار دا «ەبىن تاۋىپ» مينيستر بولىپ تاعايىندالىپ، ءبىلىم سالاسىنىڭ دا، عىلىم سالاسىنىڭ دا بەرەكەسىن قاشىرعاندىقتان، قوعام قايراتكەرلەرى، پارلامەنت دەپۋتاتتارى، زيالى قاۋىم وكىلدەرى كەيىنگى كەزدە ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىن ەكىگە ءبولۋ قاجەت دەگەن پىكىر ءبىلدىرىپ ءجۇردى.
30 ماۋسىم، 2022
الەۋمەتتىك مارتەبەسى جوق ماماندىق
ەلىمىزدىڭ جۋرناليستەر قاۋىمى كورنەكتى قالامگەر، مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى شەرحان مۇرتازانىڭ «جۋرناليست اتان تۇيە سەكىلدى. ارقالاعانى التىن بولعانىمەن، جەگەنى – جانتاق» دەگەن ءسوزىن ۇمىتا الار ەمەس. سەبەبى بۇل اششى دا اقيقات ءسوز ايتىلعالى ونداعان جىل وتسە دە، قولدارىنا قالام مەن ميكروفون ۇستاپ، اقپارات مايدانىنىڭ العى شەبىندە جانتالاسىپ جۇرگەن ارىپتەستەرىمىزدىڭ جاعدايلارى ونشا وزگەرگەن جوق.
27 ماۋسىم، 2022
«مەنىمەن ويناماڭىز، مەن بلوگەرمىن!..»
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇلتتىق قۇرىلتايدىڭ ۇلىتاۋدا وتكەن العاشقى وتىرىسىندا سويلەگەن سوزىندە: «وتباسىن اسىراۋ ءۇشىن تاباندى ەڭبەك ەتىپ جۇرگەن، زاڭعا باعىناتىن ادامدار قۇرمەتكە يە بولۋ كەرەك. وكىنىشكە قاراي، بىزدە كوشە بۇزاقىلارى، جاۋاپكەرشىلىكتەن جۇرداي بلوگەرلەر جانە ماسىلدىق پيعىلداعى ايقاي شىعاراتىن ادامدار بۇگىنگىنىڭ باتىرىنا اينالدى. دەپۋتاتتار مەن اتقارۋشى بيلىك وكىلدەرى سولارعا عانا باسا ءمان بەرەتىن بولدى. ءتۇرلى دەڭگەيدەگى شەنەۋنىكتەر سولاردىڭ عانا تالابىن ورىنداۋعا جۇگىرەدى. ورتالىقتاعى جانە ايماقتارداعى بيلىك بارلىق ازاماتتىڭ مۇڭ-مۇقتاجىنا بىردەي قاراۋعا ءتيىس»، دەپ قوعامىمىزدا كەيىنگى جىلدارى ءجيى بايقالىپ جۇرگەن كەلەڭسىز قۇبىلىسقا نازار اۋداردى.
20 ماۋسىم، 2022
ونلاين كرەديتتەۋ وپا بەرمەي تۇر...
اقپاراتتىق تەحنولوگيالار عاسىرىنىڭ ادام يگىلىگىنە ارنالعان عالامات جاڭاشىلدىقتارىن مەڭگەرۋدە قازاقستان ەشبىر ەلدەن كەم قالماۋعا تىرىسىپ-اق جاتىر. الايدا «اتتىعا ەرىپ جاياۋدىڭ تاڭى ايىرىلىپتى» دەمەكشى، زاڭ ۇستەمدىك قۇرىپ، قۇقىقتىق ءتارتىپ مىقتاپ ورنىققان وزىق مەملەكەتتەر ويداعىداي پايدالانىپ وتىرعان كەيبىر نوۋ-حاۋ ءبىزدىڭ ەلدىڭ دامۋ دەڭگەيىنىڭ ەرەكشەلىگى ەسكەرىلمەي ەنگىزىلسە، وڭ ناتيجە بەرۋى ەكىتالاي ەكەنى بايقالىپ وتىر. ونلاين كرەديتتەۋ – سونىڭ ايعاعى.
07 ماۋسىم، 2022
باس پروكۋراتۋرانىڭ قۇقىقتىق ستاتيستيكا جانە ارنايى ەسەپكە الۋ جونىندەگى كوميتەتىنىڭ مالىمەتىنە قاراعاندا، بيىلعى جىلدىڭ ءبىرىنشى توقسانىندا ەلىمىزدە تىركەلگەن سىبايلاس جەمقورلىق قىلمىستار سانى بىلتىرعى جىلمەن سايكەس كەزەڭدەگىدەن 21،1 پايىزعا ۇلعايعان، ياعني 639-دان 774-كە دەيىن كوبەيگەن. وسى دەرەككە سۇيەنگەن بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى «قازاقستاندا جەمقورلىق كوبەيىپ بارادى»، دەگەن بىرجاقتى تۇجىرىم جاساپ، دابىل قاعىپ جاتىر. بىراق ول شىندىققا جاناسا ما؟
23 مامىر، 2022
الەۋمەتتىك قورعاۋ ما، الدە قورلاۋ ما؟
جاقىندا سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگى كەيىنگى كەزدە «قارا التىنىمەن» عانا ەمەس، بىرىنەن سوڭ ءبىرى تۋرا جولدان تايىپ تۇتىلىپ جاتقان باسشى قىزمەتكەرلەرىمەن دە اتى شىعىپ تۇرعان اتىراۋ وبلىسىندا تاعى ەكى شەنەۋنىككە جۇيەلى تۇردە پارا الدى دەگەن ايىپ تاعىلىپ، تەرگەۋگە الىنعانىن حابارلادى.
18 مامىر، 2022
ساياجاي دا باسپاناعا اينالدى...
بۇدان بىرەر جىل بۇرىن Nur Otan (قازىرگى Amanat) پارتياسىنىڭ استاناداعى ورتالىق قوعامدىق قابىلداۋىنا كىشكەنتاي بالاسىن ەرتىپ كەلگەن ءبىر ايەل وزدەرىنىڭ قاراعاندى وبلىسىنان قونىس اۋدارىپ، تانىستارىنىڭ قالا ىرگەسىندەگى ساياجايىندا تۇرىپ جاتقاندارىن، مەملەكەتتەن ەشقانداي الەۋمەتتىك كومەك الا الماي جۇرگەندەرىن ايتىپ شاعىنعانى جادىمدا.
03 مامىر، 2022
قازىرگى كەزدە الەۋمەتتىك جەلىنى اشىپ قاراساڭىز، كوزىڭىزگە پەتيتسيا تۇسپەي قويمايدى. ءارتۇرلى ۇسىنىستى جاقتاۋشىلار مەن جاقتاماۋشىلار ءوزارا جارىسقا تۇسكەندەي اسەر قالدىرادى. الايدا ولار «ونلاين پەتيتسيا دەگەن نە ءوزى؟ ونى ازىرلەۋ جانە قاراۋ ءتارتىبى قالاي؟ جالپى، وسى ارەكەتىمىزدەن نەندەي ناتيجە شىعادى؟..»، دەگەن ساۋالعا اسا باس قاتىرىپ جاتقان جوق سياقتى.
20 ءساۋىر، 2022
ەسكە الۋ كۇنى – ازا تۇتۋ كۇنى ەمەس پە؟
جىل سايىن 31 مامىردا ەلىمىزدە ساياسي قۋعىن-سۇرگىن جانە اشارشىلىق قۇرباندارىن ەسكە الۋ كۇنى اتاپ وتىلەدى. شىن مانىندە، ونىڭ ازا تۇتۋ كۇنى ەكەنىن اتا-بابالارى رەپرەسسياعا ۇشىراعان ادامدار بولماسا، باسقالار ونشا سەزىنبەيتىن سياقتى. بار بولعانى – باسشىلارىمىز باستاپ، باسقالارىمىز قوستاپ، ناۋبەت قۇرباندارىنا ارنالعان ەسكەرتكىشتەر مەن مەموريالدىق تاقتالارعا گۇل شوقتارىن قويىپ، ءبىر مينۋت ءۇنسىز تۇرىپ قايتاتىنىمىز راس.
14 ءساۋىر، 2022
قونىس اۋدارۋشىلاردىڭ باسپانا «جىرى»
قازىرگى الماعايىپ زاماندا كورشىلەس الپاۋىت ەلدىڭ كەڭ-بايتاق جەرىمىزدىڭ سولتۇستىك بولىگىنە كوز الارتقان كەيبىر ساياساتكەرسىماقتارىنىڭ «ساندىراقتارىن» ەستىگەن سايىن تەرىسكەي جاقتان ىزعار ەسكەندەي ىتىرىنىپ، قازەكەمنىڭ باياعىدا-اق ساقتىق قىلا ايتقان «بوس جاتقان جەر جاۋ شاقىرادى» دەگەن ناقىل ءسوزى ەرىكسىز ەسكە تۇسەدى.
06 ءساۋىر، 2022
قالا قۇرىلىسىنا قاتاڭ ءتارتىپ قاجەت
كەيىنگى كەزدە نۇر-سۇلتان جانە الماتى قالالارى تۇرعىندارىنىڭ وزدەرى تۇرىپ جاتقان كوپقاباتتى تۇرعىن ۇيلەردىڭ قاسىنان قوسىمشا قۇرىلىس سالۋعا قارسى نارازىلىق ءبىلدىرۋى جيىلەپ كەتكەنى ءمالىم. وسىعان وراي مەملەكەت باسشىسىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى بەرىك ءۋاليدىڭ حابارلاۋىنشا، جاقىندا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ اتالعان مەگاپوليستەردىڭ اكىمدەرىنە قالا تۇرعىندارىنىڭ وتىنىشتەرىنە قۇلاق اسىپ، تۇرعىن ءۇي كەشەندەرىنىڭ جانىنان بيىك ۇيلەردى تىعىز سالۋدى توقتاتىپ، ولاردىڭ ورنىنا الەۋمەتتىك وبەكتىلەر، ساياباقتار مەن بالالارعا ارنالعان سپورت الاڭدارىن سالۋعا باسا ءمان بەرۋدى تاپسىرىپتى.
23 ناۋرىز، 2022
جىلقىنى اتىپ جىعۋعا دەيىن جەتتىك-اۋ...
ۇلى اباي ءوز زامانىندا كورشى جۇرتتاردىڭ تىنىمسىز قارەكەتىنە قاراپ، قامسىز جۇرگەن قازاعىنىڭ جايباراقات تىرلىگىنە قارنى اشىپ: «نە عىلىم جوق نەمەسە ەڭبەك تە جوق، ەڭ بولماسا كەتتىڭ عوي مال باعا الماي...» دەپ اشىنا جازعانى ءمالىم. سودان بەرى ءبىر جارىم عاسىردان اسا ۋاقىت وتسە دە حالقىمىز ءوز بويىنداعى كەرىتارتپا كەمشىلىكتەرىنەن ءالى تۇگەل ارىلىپ بولماعانى انىق.
15 ناۋرىز، 2022
«ءولىم باردىڭ مالىن شاشادى...»
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ 2020 جىلعى «جاڭا جاعدايداعى قازاقستان: ءىس-قيمىل كەزەڭى» اتتى جولداۋىندا ۇلتىمىزدىڭ جاڭا بولمىسىن قالىپتاستىرۋ مىندەتىن العا قويىپ: «جاڭعىرعان قوعام جات ادەتتەردەن بىرتىندەپ ارىلۋى كەرەك. ىسىراپشىلدىق پەن داڭعازالىق قوعامنىڭ دا، ادامنىڭ دا ابىرويىن توگەدى. جاۋاپسىزدىق، نەمقۇرايدىلىق بۇكىل ەلدى قاسىرەتكە ۇشىراتادى. ال بوس سوزدىلىك پەن بوسپەلىك، ماقتانشاقتىق قوعامنىڭ دامۋىن تەجەيدى. بۇل تۋرالى ۇلى اباي «وڭكەي جالعان ماقتانمەن، شىننىڭ بەتىن بويايدى» دەپ اشىق ايتقان. بۇل ماسەلە بۇگىنگى تاڭدا دا وزەكتى بولىپ وتىر»، دەگەن بولاتىن.
09 ناۋرىز، 2022
ۇكىمەت مۇشەلەرى كىمدى تىڭدايدى؟
كوزى قاراقتى وقىرماننىڭ جادىندا بولار، وسىدان ەكى جىلدان استام ۋاقىت بۇرىن «Egemen Qazaqstan»-دا (2019 جىلعى 10 جەلتوقسان) جاريالانعان «تەمىر جولدى جاعالاپ توپ بالا ءجۇر» اتتى ماقالادا قىزىلوردا وبلىسىنىڭ ارال اۋدانىنداعى سەكسەۋىل كەنتىن قاق جارىپ وتەتىن تەمىر جولدىڭ ءبىر جاعىندا تۇراتىن 360 وقۋشى كۇن سايىن مەكتەپكە 13 رەلستىڭ ۇستىمەن قاتىناپ، باستارىن بايگەگە تىگىپ جۇرگەنى سىنالعان بولاتىن.
03 ناۋرىز، 2022
اۋكتسيوندا – اۋىلداعىلار قۇقىعى...
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ ۇكىمەتتىڭ بيىلعى 8 اقپاندا بولعان كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا سويلەگەن سوزىندە: «قازىرگى تاڭدا ەلىمىزدە 1 ميلليونعا جۋىق ادامنىڭ تابىسى ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنە جەتپەيدى. بۇل – سوڭعى 10 جىلداعى ەڭ ناشار كورسەتكىش. قازىرگى ۋاقىتتا مەنىڭ تاپسىرمام بويىنشا حالىقتىڭ تابىسىن ارتتىرۋعا ارنالعان باعدارلاما ازىرلەنىپ جاتىر»، دەدى. بۇل رەتتە ۇكىمەت ەڭ تومەنگى جالاقى ەلىمىزدىڭ اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىندا ەكەنىن ەسكەرىپ، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ ءال-اۋقاتىن كوتەرۋ ماسەلەسىن جان-جاقتى قاراستىرسا، قۇبا-قۇپ.
14 اقپان، 2022
ال ولاردى اداستىرعاندار ايىلدارىن جيدى ما؟ بيىلعى قاڭتارداعى قاسىرەتتىڭ زارداپتارى جۇرتقا ءمالىم بولعانىمەن، ونىڭ تۇپكى سەبەپتەرى تۋراسىندا قوعامدا ارقيلى پىكىر ايتىلىپ جاتىر. بۇل جايلى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ پارلامەنت ماجىلىسىندە سويلەگەن سوزىندە: «وكىنىشكە قاراي، بۇگىندە حالىق اراسىندا وسى وقيعاعا بايلانىستى ءتۇرلى قاراما-قايشى، شىندىققا جاناسپايتىن جالعان اقپاراتتار تاراپ كەتكەنىن كورىپ وتىرمىز. مۇنىڭ، ارينە، بىرنەشە سەبەپتەرى بار: كەيبىر ازاماتتارىمىز احۋالدى ەگجەي-تەگجەيلى بىلمەي تۇرىپ، قاتە پىكىردە بولسا، كەيبىرى ادەيى اقپاراتتى بۇرمالاپ، جاعدايدى ودان بەتەر ۋشىقتىرادى»، دەگەن بولاتىن.
01 اقپان، 2022
