قوعام • 23 جەلتوقسان، 2021
شىمكەنت قالاسىندا تۇراتىن ادەبيەتشى جاستار وزدەرى بىرلەسىپ، ۇلتتىق پوەزيانى ناسيحاتتايتىن Şam اتتى شىعارماشىلىق ورتالىق قۇرعان ەدى. اتالعان ورتالىق 2016 جىلدىڭ 19 قاراشاسىندا شىمكەنت قالاسىندا ءوز جۇمىسىن باستاعان.
ادەبيەت • 05 جەلتوقسان، 2021
ونىڭ اپپاق ساقالى سانتا كلاۋستىڭ ساقالىنا ۇقسايدى. ول دۇنيەجۇزىلىك ەكى بىردەي ۇلى سوعىستى كورىپ، قان مايداندا قالام ۇستاعان جازۋشى. شىعارماسىن كەيدە ساۋ، كەيدە ماس كۇيىندە جازدى. بىراق بىردە-ءبىر تۋىندىسىندا وقىرمانىن جالىقتىرعان ەمەس. قالام مەن قارۋدى سەرىك ەتكەن ول تانزانيادا اڭشىلىققا شىعىپ، مۇيىزتۇمسىقتاردى اۋلادى. بىلعارى قولعاپ كيىپ، بوكس ونەرىمەن اينالىستى. تاعدىر ونى بىرنەشە ۇشاق اپاتىنان امان الىپ قالدى. ەڭ ماڭىزدىسى، ول ولمەس شىعارمالار جازىپ، ادامزات تاريحىنداعى ەڭ كەرەمەت جازۋشىعا اينالدى. ونىڭ اتى – ەرنەست حەمينگۋەي. ونىڭ تارپاڭ تاعدىرى ءارتۇرلى قيىندىقتارعا مويىماي، سونى جەڭۋمەن كۇرەسە الدى. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ەرنەستتىڭ قالامى ونىڭ ءوزىنىڭ مىنەزى سياقتى تەنتەك، ويى ول كەزگەن ۇلان-عايىر القاپقا ۇقساس ۇشى-قيىرسىز بولدى.
ادەبيەت • 28 قاراشا، 2021
قىس كۇندەرى جاۋعان قالىڭ قاردى كورسەم، اقىن ۇلىقبەك ەسداۋلەتوۆتىڭ «قارا پيماسى» ەسىمە تۇسەدى، جاي تۇسپەيدى، كۇللى وقيعاسىمەن كوز الدىما كەلىپ تىزىلە قالادى. انادايدا «پيمامدى مەنىڭ قايتار» دەپ جىلاپ تۇرعان قارا بالا ەلەستەيدى. مۇمكىن، بۇل ومىرشەڭ شىعارمانىڭ ماڭگىلىك قۋاتى شىعار؟! مەن وسى «قارا پيما» تەرمەسىن العاش رەت تىڭداعاندا، اپپاق كۇرتىك قاردا ەتپەتتەپ جىلاپ جاتقان بالانى جالعىزدىق دەپ پايىمدادىم. ارينە، سول دا. اناسى قايتىس بولدى، اكەسى تەرىس اينالدى، جانىنا جىلۋ بەرەتىن قارا پيماسى اراققا ساتىلدى، ەندى ول جالعىزدىق ەمەي نەمەنە؟
ادەبيەت • 25 قاراشا، 2021
ۇلتتىق ادەبيەتتىڭ دامۋىنا ەڭ الدىمەن ءتول شىعارمالار، سوسىن ساپالى اۋدارما تۋىندىلار كومەكتەسەتىنى شىندىق. الەمدەگى وقىرمانى كوپ ۇلكەن ادەبيەتتەردىڭ كوبى وسى ءۇردىستى باسىنان وتكىزدى. الەم ادەبيەتىنىڭ ءبىر بۇتاعى بولعان قازاق ادەبيەتىنىڭ دە دامۋى مەن دەڭگەيى تۋرالى ايتۋدان جالىقپايمىز. ويتكەنى ادەبيەت – تاريحتىڭ، ءومىردىڭ ايناسى. سول اينادان رۋحانياتىمىزدىڭ كەلبەتىن كورە الامىز. بۇگىنگى سوزىمىزدە ءبىز كوركەم اۋدارمانىڭ جاي-كۇيى تۋرالى وي ورتاقتاستىرماقپىز. بۇگىنگى دوڭگەلەك ۇستەلگە اقىن، اۋدارماشى جۇكەل حاماي، كوپتەگەن قازاق شىعارماسىن تۇرىك تىلىنە اۋدارعان ءتارجىمان اشۋر وزدەمىر، اۋدارماشى كەنجەباي احمەتوۆ، پارسى تىلىنەن تۇپنۇسقادان اۋدارىپ جۇرگەن ايناش قاسىم جانە ابىلاي ماۋدانوۆ قاتىستى.
ادەبيەت • 17 قاراشا، 2021
«باقباق». كاۆاباتانىڭ سوڭعى دەمى
1972 جىلى ءساۋىر ايىنىڭ جەكسەنبى كۇنى تۇستەن كەيىن جاپوننىڭ ادەبيەت اتالىمى بويىنشا تۇڭعىش نوبەل لاۋرەاتى ياسۋناري كاۆاباتا جالعا العان كوپقاباتتى ۇيدە وزىنە قول جۇمسادى. بۇل بەرىسى جاپونيا ادەبيەتى، ءارىسى الەم ادەبيەتى ءۇشىن اۋىر تراگەديا ەدى. قايعىلى وقيعادان سوڭ بىرنەشە ساعاتتان كەيىن ەسىكتەن گازدىڭ ءيىسىن سەزگەن قىزمەتشى ايەل پوليتسياعا حابار بەرەدى. ءاپ-ساتتەگى اۋىر قازا جاپوندىق ادەبي ورتانى عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە بۇكىل دۇنيەنى دۇرلىكتىردى.
ادەبيەت • 12 قاراشا، 2021
ولەڭنىڭ اسپانى – ماڭگىلىك اسپان. بۇل ءسوزدى كەسىپ ايتۋىمىزعا ولمەس جىرلار جازعان اقىنداردىڭ ولەڭدەرى سەبەپكەر بولدى. ادەبيەت ايدىنى ءسوز بەن ويدىڭ، تەرەڭ فيلوسوفيانىڭ، تۇڭعيىق سىردىڭ مەكەنى. ولەڭ عۇمىرلى بولماسا، ۇلى شەكسپيردىڭ، بايروننىڭ، گەتەنىڭ جىرلارىن عاسىرلار ۇزىگى بىزگە جەتكىزبەس تە ەدى. دەمەك، ويدىڭ ەلشىسى بولعان ولەڭنىڭ جۇگى ارقاشان اۋىر ءھام سالماقتى بولعانى.
رۋحانيات • 11 قاراشا، 2021
تاريحي قيسىنسىز شىندىق تا بولمايدى
ءومىردىڭ ءوزىن، قوعامداعى بولىپ جاتقان قۇبىلىستاردى اق قاعاز بەتىندە سويلەتىپ، وقىرمانعا وي ايتاتىن جازۋشىلار قاۋىمى ۇلت رۋحانياتى ءۇشىن التىن كوپىر ءرولىن اتقارىپ كەلەدى. ولاردىڭ ءار شىعارماسى ءومىردىڭ جولىن، كەشەگىسى مەن بۇگىنىن سيپاتتاپ بەرە الادى. جاقىندا عانا «بوپاي حانىم» اتتى تاريحي رومانى جارىق كورگەن جازۋشى ءمادي ايىمبەتوۆ بىزگە بەرگەن سۇحباتىندا ادەبيەت تۋرالى كوزقاراسىن، شىعارمالارىنداعى كەيىپكەرلەر وبرازىن كەڭىنەن ءسوز ەتتى.
اباي • 10 قاراشا، 2021
ابايدان اققوزىعا دەيىن 192 كەيىپكەرى بار «اباي جولى» ەپوپەياسىن زاڭعار جازۋشىمىز مۇحتار ومارحان ۇلى جيىرما جىل بويى جازىپ، وقىرمانعا ۇسىنعانىن جاقسى بىلەمىز. كەلەسى جىلى وسى ەڭبەكتىڭ جارىققا شىققانىنا 80 جىل تولادى. ءبىر عاسىرعا جۋىق ۋاقىت تەك قازاق رۋحانياتىنىڭ اسپانىندا عانا ەمەس، وزگە ەلدەردىڭ رۋحاني كوكجيەگىندە ءومىر سۇرگەن رومان ماڭگىلىك وقىلۋعا ءتيىس شىعارما ەكەنى داۋسىز.
ونەر • 08 قاراشا، 2021
بوب ديلان نوبەل سىيلىعىن العاندا جۇرتتىڭ كوبى ونى لايىقسىز دەپ سانادى. نەگە؟ مۇنداي الىپقاشپا ءسوزدى ونىڭ شىعارماشىلىعىنان بەيحابار ادامدار ايتتى دەپ ەسەپتەر ەدىك. 500-گە جۋىق ءان جازىپ، 3000 رەت كونتسەرت بەرگەن تالانت يەسى تەگىن ادام بولماسا كەرەك.
ادەبيەت • 08 قاراشا، 2021
كەشەگى كەڭەس وداعى كەلمەسكە كەتكەن سوڭ، جۇرتتىڭ كوبى جازۋشىلار وداعىنىڭ ادەبيەتكە ەش كەرەگى جوق ۇيىم دەگەن سياقتى سوزدەر ايتىپ ءجۇردى. وداق قۇرامىنان شىققان وزگە ەلدەردە تاراپ كەتكەن بۇل ۇيىمدى ءبىزدىڭ ەل ءوز قالپىندا ساقتاپ قالدى. سول دۇرىس شەشىمنىڭ ناتيجەسى بۇگىندە كوپتەگەن ءىرى ادەبي جۇمىستارعا، ءىس-شارالارعا، وزگە ەلدەرمەن بولعان ادەبي بارىس-كەلىستەرگە سەبەپشى بولدى. ەگەمەن ەلىمىزدىڭ دامۋىمەن بىرگە ءار سالا وركەندەپ، دامي ءتۇستى. سونىڭ ىشىندە رۋحاني قۇندىلىق سانالاتىن ادەبيەتتىڭ دە وتىز جىلدا جەتكەن بيىگى، باعىندىرعان بەلەسى از ەمەس.
