پىكىرلەر
جاڭا مىڭجىلدىق باسىندا گەرمانيا ەكونوميكالىق قيىندىققا تاپ بولىپ، ەۋروپاداعى قوراش ەلگە اينالعان-تۇعىن.
بۇگىن، 07:47
كوڭىل دەگەن قىزىق قۇبىلىس. مەنىڭ ويىمشا، وسى كۇنگە دەيىن ونىڭ ۇشىعىنا جەتكەن ەشكىم جوق. بىراق كوپ ادام ونىڭ وتە قاسيەتتى دۇنيە ەكەنىن بىلەدى. سوندىقتان ادام كوڭىلىن قالدىرماۋعا تىرىسادى. ءوز كوڭىلىن دە تازا ساقتاۋعا ۇمتىلادى. كوڭىلىن قالدىراتىن جەرگە، ورتاعا كوپ جولامايدى.
كەشە
«ەكى كۇيمەك ءبىر جانعا ادىلەت پە؟»
ادىلەتسىزدىككە جانى توزبەي وسىلاي دەگەن ابىز اباي ەگەر اكە-شەشەسى الاپات اشتىقتا وپات بولعان، اعايىن-تۋىسى قىزىل قىرعىندا قۋعىن-سۇرگىنگە ۇشىراعان، ءوزى اسكەرگە الىنىپ، قان مايداندا تۇتقىنعا تۇسكەن، توزاق كورىپ، «لەگيونعا» الىنعان، كونتسلاگەردەن قاشىپ، پارتيزاندار قاتارىنا وتكەن، سوعىس بىتكەننەن كەيىن قايتا سوتتالىپ، يتجەككەنگە ايدالعان، سوسىن ءومىر بويى «سەنىمسىز، ساتقىن» سانالعان قايران قازاقتى كورگەندە قانداي تەڭەۋ ايتار ەدى؟
11 مامىر، 2021
ورتا عاسىردا ءومىر سۇرگەن اتاقتى وقىمىستى ءابۋ لايس سامارحاندي يسلام ادەپتەرى جايىندا جازعان ەڭبەگىندە: ء«بىر قاۋىمنىڭ (حالىقتىڭ) جەر بەتىنەن جويىلىپ كەتۋىنە سەبەپ بولاتىن دۇنيەنىڭ ءبىرى – اراق. ويتكەنى ول ساۋ ادامدى جىندىعا اينالدىرادى»، دەگەن ەكەن. سول سياقتى مۇسىلمان عۇلامالارىنىڭ «اراق ىشكەن ادامنىڭ بويىندا 40 كۇنگە دەيىن يمان بولمايدى» دەيتىن زاڭدى ءپاتۋاسى بار. بۇل دۇنيە قازىرگى تاڭدا مەديتسينا تاراپىنان دا دالەلدەنىپ وتىر. دارىگەرلەردىڭ ايتۋىنشا، ىشىمدىك قولدانعان ادامنىڭ قانىندا الكوگولدىك زات 40 كۇنگە دەيىن ساقتالاتىنى انىق.
11 مامىر، 2021
اسىلىندە «دەنى دۇرىس» كەزەك العا جىلجيدى. بىراق جۇرتشىلىق بالاباقشا ورىندارىن ءادىل ۇلەستىرەدى دەپ سەنگەن indigo24.kz بالاباقشا كەزەگى كەرى كەتىپ تۇر.
06 مامىر، 2021
ايگىلى گەتە دە جەتپىسكە كەلىپ شاۋ تارتىپ، مىنا دۇنيەنىڭ جاقسىلىعىنان دا جاماندىعىنان دا قاجىپ، جانىن نۇرعا بولەپ، تىنىمسىز جۇرەگى سايا تاباتىن سامال ىزدەگەندە قولىنا شىعىستىڭ جاۋھارلارى تۇسەدى. اقىن توسىننان تاپقان ولجاسىن بىلايشا سۋرەتتەيدى: «دۇنيەنىڭ تەرىسكەيى تارىلىپ، باتىس باتپاققا باتىپ، وڭتۇستىك تە ىدىراپ، پاتشالاردىڭ التىن تاعى قۇلاپ جاتقان مىنا شاقتا شىعىسقا ۇمتىل. قايماعى بۇزىلماعان الەمنىڭ سامالىمەن سەرگىپ، ءومىرىڭدى جاڭارتىپ قايتا جاسا». بار ماعىناسى وسى ءبىر جولداردان سەزىلەتىنىندەي، گەتەنىڭ كوزقاراسى، بولمىسى، دۇنيەتانىمى جاڭاشا تۇرلەنىپ، وسى اسەردە جازىلعان «باتىس-شىعىس ديۆانى» ءوزىن شىعىس جۇلدىزدارىنىڭ قاتارىنا قويۋعا قۇقىق بەردى.
05 مامىر، 2021
«جەرىڭنىڭ اتى – ەلىڭنىڭ حاتى» دەگەنمەن...
«سىرت كوز – سىنشى» عوي، ومبى قالاسىندا تۇراتىن ءبىر اعايىن بەرتىندە جەڭىل كولىگىمەن پەتروپاۆلعا كەلە جاتىپ، جولشىباي كەزدەسكەن ەلدى مەكەندەردىڭ اتاۋلارىنا نازار اۋدارعاندا جاعاسىن ۇستاعانىن ايتقانى بار. سويتسە ومبىدان قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك شەكاراسىنا جەتكەنشە قازاق تىلىندەگى كونە اتاۋلار ءجيى كەزدەسىپ، ءبىزدىڭ ەلدىڭ اۋماعىنا وتكەندە بۋلاەۆو، پولۋدينو، نيكولاەۆكا، ياۆلەنكا، زارەچنوە، نوۆونيكولسكوە بولىپ، جالعاسا بەرگەن ەكەن.
04 مامىر، 2021
«قازاق ءتىلى – ءبىزدىڭ رۋحاني نەگىزىمىز. قازاقستاننىڭ بولاشاعى – قازاق تىلىندە». تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز – ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ ستراتەگيالىق دامۋىمىزدىڭ 2050 جىلعا دەيىنگى جاڭا ساياسي باعىتىن سارالاعان جولداۋىندا حالىققا وسىنداي ۇندەۋ تاستاعان بولاتىن.
29 ءساۋىر، 2021
قازاق دەتەكتيۆىن قاشان وقيمىز؟
دەتەكتيۆ دەپ اتالاتىن، شىم-شىتىرىق وقيعالار جەلىسىنە قۇرىلعان ادەبيەتتىڭ ەرەكشە جانرىنىڭ دۇنيەگە كەلۋى ەدگار اللان پو ەسىمىمەن تىكەلەي بايلانىستى ەكەنى كوپشىلىككە ءمالىم. وسىدان 160 جىل بۇرىن ايگىلى قالامگەردىڭ «مورگ كوشەسىندەگى ءولىم» شىعارماسى دەتەكتيۆتىڭ باعىن اشىپ، ۋاقىت وتە كەلە ارتۋر كونان دويل، اگاتا كريستي، دجەيمس حەدلي چەيز، ۋيلكي كوللينز، چارلز ديككەنس سەكىلدى تالانتتى جازۋشىلار ونى ودان ءارى دامىتا ءتۇستى.
28 ءساۋىر، 2021
قازاق حالقىنىڭ «بالشەبەكتەردەن» كورمەگەنى جوق. اۋەلى كۇشتەپ وتىرىقشى ەتەمىز دەپ قولىنداعى مالىن ءبىر ەمەس، بىرنەشە رەت جيناپ الدى. دىلىنە قيانات جاسادى. رۋحىن جانشىپ، داستۇرىنەن ايىرۋعا بىلەك تۇرە كىرىستى.
27 ءساۋىر، 2021
«جانى اشىماستىڭ قاسىندا باسىڭ اۋىرماسىن»
بىرەۋدىڭ تاسباۋىرلىعىنان تۇڭىلگەندە ايتىلعان بۇل ءسوز حالىقتىڭ كوكەيىندەگىسىن ءدوپ باسقان سوڭ، ماتەلگە اينالىپ كەتكەن. ونى قازىر كوبىنە ۇلكەندى-كىشىلى شەنەۋنىكتەرگە قاراتا ايتاتىن بولدىق.
26 ءساۋىر، 2021
ۇزىن سالقار تاريح كوشىنىڭ قاي حالىققا دا بەرەتىن ساباعى بار ەكەنى بەلگىلى. جەتەلىلەر تاريحتىڭ قايتالانعانىن كورگەندە، بۇگىنگى تىنىسىندا وتكەننىڭ اششى تۇسىن تۇششىتىپ، كەرمەگىن جۇمسارتىپ، زاپىرانىن ەمدەپ، بولاشاعىنىڭ جارقىن بولۋىنا سولاردى مىسال ەتە وتىرا ۇرپاعىن العا جەتەلەيدى.
23 ءساۋىر، 2021
ەرتەڭ، ياعني 23 ءساۋىر – حالىقارالىق كىتاپ جانە اۆتورلىق قۇقىق كۇن. وسى اتاۋلى كۇنى الەمنىڭ كوپتەگەن ەلى كىتاپقا، كىتاپ وقۋدى ىنتالاندىرۋعا بايلانىستى جالپىحالىقتىق سيپاتتاعى مەرەكەلەر وتكىزىپ جاتادى. ال قازاقستانداعى ءىس-شارالار تەك كىتاپحانالار دەڭگەيىنەن اسپايدى.
22 ءساۋىر، 2021
تۇرىك عۇلاماسى ءجالالاددين رۋمي: «جاقسى ادامنىڭ قابىرىن جەردىڭ بەتىنەن ىزدەمەڭدەر، ول ءوزىنىڭ تۋعان حالقىنىڭ جۇرەگىنە جەرلەنەدى»، دەگەن ەكەن. ال اتام قازاق بولسا، «جاقسىنىڭ اتى ولمەيدى، عالىمنىڭ حاتى ولمەيدى» دەپتى. وسىنداي اتى دا ولمەگەن، حاتى دا وشپەگەن جاقسىلاردىڭ ءبىرى مارقۇم اقسەلەۋ سەيدىمبەك ەدى. جارىقتىق ۇلت رۋحانياتى مەن مادەنيەتىنە ۇلكەن ۇلەس قوستى. نەبىر كەلەلى كەزدەسۋلەردە ماڭدايى جارقىراپ، سالالى ساۋساقتارى كۇمىس تۇتقالى اق تاياعىن قىسىپ ۇستاپ، كەڭ زالعا سەلكەۋسىز كوز تاستاپ وتىرار ەدى. قازىر بۇل كۇندەر كەلمەسكە كەتتى. بىراق ەلدىڭ جۇرەگىندە احاڭنىڭ ەلەسى قالدى.
21 ءساۋىر، 2021
«قۇرمەتتى ازامات» اتانۋىما كومەكتەسشى...»
وسىنداي ءوتىنىشتى الىس-جاقىن اعايىندار ارا-تۇرا ايتىپ جاتادى.
20 ءساۋىر، 2021
«مال اشۋى – جان اشۋى» (ۇرى-قارى جۇرتتى قاشانعى باسىنادى؟)
قولىنداعى ازىن-اۋلاق مالىن كۇنكورىس كوزىنە اينالدىرىپ وتىرعان اعايىندى بۇگىندە ۇرى-قارى باسىنىپ ءبىتتى. بالا-شاعامنىڭ يگىلىگىنە، اس-اۋقاتقا جۇمسايمىن دەپ، دۇنيەقوڭىزدىقپەن ەمەس، جان باعۋ قامىمەن كوزىڭنىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ، قىرۋار قارجىعا جەم-ءشوپ ساتىپ الىپ، قوراڭدا باعىپ وتىرعان نەمەسە جىل ون ەكى اي دالادا قاراۋىلداپ، قايىرمالاپ جۇرگەن مالىڭدى قاپىدا ۇرى-قارى قولدى ەتسە، مۇنى قالاي باسىنعاندىق، قورلاعاندىق دەمەيسىڭ؟!
19 ءساۋىر، 2021
باس شاھار تۇتىنگە تۇنشىعىپ تۇر. اسىرەسە تاڭەرتەڭگىلىك جانە كەشكى مەزگىلدە مۇرجالاردان شىعاتىن قويۋ كوك ءتۇتىن استانا اسپانىن تورلاپ، ءيىسى قولقانى قابادى. ادەتتە قالامىزدىڭ اياعىن جەرگە تيگىزبەي ماقتايمىز. بىراق كوك تۇتىنگە كەلگەندە، ءۇنىمىز شىقپاي تۇر. بىلتىر «قازگيدرومەت» رمك دەرەگىنە سايكەس، نۇر-سۇلتان ەلدەگى ەڭ لاس قالالاردىڭ قاتارىنا قوسىلعان ەدى. 2019 جىلى ەلوردادا اتموسفەراعا 108 مىڭ توننا لاستاۋشى زات تارالىپتى. ونىڭ 33،5%-ى (59 مىڭ تونناسى) – جىلۋ-ەلەكتر ورتالىقتارىنا، 29%-ى – جەكە سەكتورعا، 32،5%-ى ەسكى كولىكتەرگە تيەسىلى بولعان.
16 ءساۋىر، 2021
جەر تۇتاس بولماي، ەل تۇتاس بولمايتىنى بەلگىلى عوي. الاش جۇرتىنىڭ بويىنداعى يممۋنيتەت جەرگە كىندىگىمەن ءبىرجولا بايلانعان. باسقا ماسەلەدە وسالدىق تانىتقانىمەن، جەر ماسەلەسىنە كەلگەندە مودەنىڭ ۇرپاعى باباسىنىڭ اماناتىنا ادالدىق تانىتىپ كەلەدى.
15 ءساۋىر، 2021
قاي ەلدىڭ تەلەسەريالىن كورەسىز؟
كەيىنگى كەزدە ەل تەلەارنالارىندا وتاندىق كينوونىمدەر جيىرەك كورسەتىلە باستاعانىمەن، شەتەل فيلمدەرى، اسىرەسە تەلەسەريالدارى ءالى دە كوپ. وسىعان وراي، تەلەكورەرمەندەر تاراپىنان «قاي تەلەارنانى اشىپ قاراساڭ دا، كوبىنە ءۇندى، كورەي جانە تۇرىك تەلەسەريالدارى ءجۇرىپ جاتادى. ولاردى كورسەتۋدى ازايتىپ، قازاق تىلىندەگى تەلەسەريالداردى نەگە كوبەيتپەيمىز؟» دەگەن سۇراق ءجيى قويىلادى.
14 ءساۋىر، 2021
«زور ءسۇيىنشى ايتايىن، مۇسىلمان بولىپ تۋعانعا. يسلام ءدىنىن قۋعانعا...» دەپ مايلىقوجا بابامىز جىرلاعانداي، يسلامدى ءدىنىم، مۇحاممەدتى پايعامبارىم دەپ تانىعان مۇمىندەر ءۇشىن قاسيەتتى رامازان ايى تۋدى. اللاعا بويۇسىنۋشى قاۋىم بۇل ايدى «ايلاردىڭ سۇلتانى» دەپ ەرەكشە اسپەتتەسە، ۇلكەن ساحابا ابدۋللا ابباس «كۇندەردىڭ قايىرلىسى – جۇما، ايلاردىڭ قايىرلىسى – رامازان» دەگەن ەكەن.
13 ءساۋىر، 2021
