پىكىر • 29 ناۋرىز، 2023

پليۋراليستىك پارلامەنت

110 رەت كورسەتىلدى

ءماجىلىس دەپۋتاتتارىنىڭ VIII شاقىرى­لى­مىنا سايلانعان قۇرامى دا بەلگىلى بولدى. بۇل – وسى كۇنگە دەيىنگى ارالاس ما­جو­ريتارلىق پروپورتسيونالدى پرينتسيپ بويىن­شا سايلانعان باسەكەگە ەڭ قابىلەتتى جانە پليۋ­راليستىك پارلامەنتتەردىڭ ءبىرى.

بىرىنشىدەن، ءماجىلىس قۇرامىنا التى پارتيا كىردى. زاڭ شىعارۋشى ورگانعا العاش رەت «اۋىل» پارتياسىنىڭ جانە «ەسكى مەكتەپ» وپپوزيتسياسى وكىلدەرىنىڭ اتىنان جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتياسى كەلدى. سونداي-اق پارلامەنتتىك جارىس­قا جاڭادان كەلگەن «Respublica» كاسىپكەرلەر پارتياسى ۇزدىك ۇشتىككە ەنىپ كەتتى. جالپى، مۇنى پارلامەنتتىك ناۋقاننىڭ باستى سەنسا­تسيا­لارىنىڭ ءبىرى دەپ اتاۋعا بولادى.

ەكىنشىدەن، «Amanat» پارتياسى كانديدات­تا­رى­نىڭ ءبىر مانداتتى وكرۋگتەر بويىنشا داۋىس بە­رۋدەگى ايقىن باسىمدىعىنا قاراماستان، جەتى وكرۋگتە ءوزىن-ءوزى ۇسىنۋشىلار جەڭىسكە جەتتى. ونىڭ ىشىندە كورنەكتى قوعام قايراتكەرى، «دات» وپپو­زيتسيا­لىق باسىلىمىنىڭ رەداكتورى ەرمۇرات باپي بار.

ۇشىنشىدەن، ءداستۇرلى پارلامەنتتىك پارتيالار ازاماتتىق بەلسەندىلەر قاتارىنا وتە سىني ريتوريكامەن قوسىلدى. مىسالى، «Amanat» پارتيا­سى­نان ماجىلىسكە قوعام قايراتكەرى، ايتىسكەر رينات زايىتوۆ سايلاندى. اتاپ وتەرلىگى، «Amanat» پارتياسى پارتيالىق ءتىزىم بويىنشا داۋىس بەرۋدە سايلاۋشىلاردىڭ داۋىسىن جوعالتقانىمەن (53،9%)، ول ءوزىنىڭ بۇل «شىعىنىن» ءبىر مانداتتى وكرۋگ­تەردەگى 22 كانديداتتىڭ سەنىمدى جەڭىسىمەن وتەپ الدى.

ايەلدەر، جاستار جانە ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرى بار ادامدار ءۇشىن كۆوتانىڭ 30 پايىزىنا كەلەتىن بول­ساق، پارتيالار ونى ءتۇرلى پروپور­تسيادا ساق­تا­دى. ماسەلەن، «Amanat»-تان پارتيالىق ءتىزىم بو­يىنشا ماجىلىسكە 8 ايەل (20%)، ءتورت جاس بۋىن وكىلى (10%) قاتىستى. دەپۋتات ەرلان ابديەۆ مۇم­كىندىگى شەكتەۋلى جانداردىڭ مۇددەسىن قور­عا­ماق. ال ەڭ ينكليۋزيۆتى ءتىزىم ۇسىنعان قازاق­ستان حالىقتىق پارتياسى بولدى. پارتيا وكىلدەرىنىڭ قاتارىندا ەكى ايەل (يرينا سميرنوۆا جانە گاۋحار تاناشەۆا)، جاس بەلسەندى يسلام سۇڭقار جانە پاراليمپياداشى كەنجەعۇل سەيتجان بار. «اق جول» پارتياسىنىڭ 6 دەپۋتاتىنىڭ بىرەۋى ايەل (16%)، «اۋىل» پارتياسىنان 8-ءدىڭ ءبىرى (12%)، جسدپ-دان 4-ءتىڭ ءبىرى (25%)، «Respublica»-دان 6-نىڭ (50%) ۇشەۋى ايەل دەپۋتات. سونىمەن قاتار ءبىرمانداتتى 29 وكرۋگتەن تەك ەكى ايەل جەڭىسكە جەتتى – اينا مۋسراليموۆا (اقمولا وبلىسى) جانە گۇلدارا نۇرىموۆا (جامبىل وبلىسى). وسىلايشا، VIII شاقىرىلىمداعى ماجىلىسكە 18 ايەل (18%) ءوتتى، ال وتكەن شاقىرىلىمدا 28 ايەل (26%) بولعان ەدى.

وسىعان قاراماستان، پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ جاڭا قۇرامى ءتۇرلى پىكىردەگى جانە ۇستانىمدارى بولەك تۇلعالاردان قۇرالعان، نونكونفورميستىك بولارى ءسوزسىز. بۇل قۇرام ۇكىمەت ءۇشىن ىڭعايسىز ارينە، بىراق قوعامنىڭ ءتۇرلى الەۋمەتتىك توبى­نىڭ مۇددەلەرى ەسكەرىلەتىنى انىق.

 

جاننا تولەندينوۆا،

ساياساتتانۋشى

ۇقساس جاڭالىقتار