الەم • 21 قازان، 2020
«Egemen Qazaqstan» باسىلىمى اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ قولداۋىمەن الەمدەگى ماڭىزدى دا وزەكتى تاقىرىپتار جونىندە بىرەگەي كونتەنت دايىندايتىن Project Syndicate جوباسى ماقالالارىن جاريالاۋدى جالعاستىرادى. وقىرمان نازارىنا ۇسىنىلىپ وتىرعان ەكى ماقالا دا قازىرگى تاڭدا وزەكتى. بۇكىل الەمدى اۋرە-سارساڭعا سالعان كوروناۆيرۋس ىندەتىمەن كۇرەس ءار ەلدە ءتۇرلى باعىتتا ءجۇرىپ جاتقانى بەلگىلى. تۇماندى البيونداعى بەدەلدى سانالاتىن University College London ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ پروفەسسورلارى ۇلىبريتانيا پرەمەر-ءمينيسترى بوريس دجونسوننىڭ «ايدى اتۋ وپەراتسياسى» (Moonshot operation) دەپ اتالاتىن باعدارلاماسىن سىنعا الادى. ماقالا اۆتورلارىنىڭ پايىمداۋىنشا، كۇندەلىكتى تەستىلەۋ سانىن كوپ مولشەردە جۇرگىزگەنىمەن، ناقتى شارالار قابىلدانباسا، ونداي قادام ءوزىنىڭ جەمىسىن بەرمەيدى. كەرىسىنشە مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىن شاتاستىرادى. وسى ورايدا، كوروناۆيرۋس پاندەمياسىمەن كۇرەسىپ جاتقان قازاقستاندىق ساياساتكەرلەر دە ماقالادا ايتىلعان سىنداردى ەسكەرىپ، ساباق الادى دەپ ۇمىتتەنەمىز. تاياۋدا عانا، 7 قازاندا جارىق دۇنيەمەن قوشتاسقان عالىم، نوبەل سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى ماريو مولينا بۇكىل الەمگە ءتونىپ تۇرعان قاتەر – جاھاندىق جىلىنۋ تۋرالى وي قوزعايدى. اۆتوردىڭ پايىمداۋىنشا، اركتيكانىڭ ەرۋى – جەر-جاھاننىڭ ءدال توبەسىندە تۇرعان بومبا سەكىلدى. سولتۇستىك پوليۋستەگى ءار مۇزدىق ەرىگەن سايىن بومبانىڭ جارىلاتىن ۋاقىتى جاقىنداپ كەلە جاتقانداي. بۇل ماسەلەگە حالىقارالىق قوعامداستىق تا بەي-جاي قارامايتىنى تۇسىنىكتى. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ بيىل بۇۇ باس اسسامبلەياسى 75-سەسسياسىنىڭ جالپىساياسي دەباتىندا سويلەگەن سوزىندە كليماتتىڭ جىلىنۋىنا ەرەكشە ءمان بەرگەن ەدى. «كليماتتىڭ وزگەرۋى – وركەنيەتىمىزگە قاتەر ءتوندىرىپ وتىرعان تاعى ءبىر ەكزيستەنتسيالدى داعدارىس. بۇل ماسەلە قاۋىپ ءتوندىرىپ قانا قويماي، سونىمەن قاتار باسقا قاتەرلەر ءۇشىن «قوزعاۋشى كۇش» قىزمەتىن دە اتقارادى. ادامزات بالاسى بۇل جاھاندىق سىن-قاتەرگە توتەپ بەرۋگە ءالى دە قاۋقارسىز»، دەگەن پرەزيدەنت بۇۇ-عا مۇشە مەملەكەتتەردى كليماتتى جاقسارتۋدىڭ التى وڭ قادامى اتتى جوسپارى اياسىندا كۇش بىرىكتىرۋگە شاقىردى. ەندەشە، م.مولينانىڭ ماقالاسى مەملەكەت باسشىسى ايتقان ماسەلەمەن ۇندەسەتىنى ءسوزسىز.
قوعام • 21 قازان، 2020
جىل قۇستارىنىڭ ەرەكشەلىگى نەدە؟
جىل قۇستارى ناۋرىز ايىندا ۇشىپ كەلىپ، ءونىپ-ءوسىپ، قاراشا ايىندا جىلى جاققا ۇشىپ كەتەدى. قۇستاردىڭ قونىس اۋدارۋىنىڭ باستى سەبەبى – اۋا-رايىنىڭ سۋىتىپ، قىس مەزگىلىنىڭ كەلۋى.
ەكولوگيا • 21 قازان، 2020
«ادامزاتتىڭ اقىل-ويى تابيعات زاڭىمەن ۇيلەسپەسە، وندا ول باقىتسىزدىققا ۇشىرايدى»، دەگەن ەكەن اناحارسيس. بۇگىندە الەمدە ادامزاتقا ورتاق پروبلەما كوپ. سونىڭ ءبىرى ءارى بىرەگەيى – قورشاعان ورتانى قورعاۋ. كەيىنگى كەزدە ونىڭ جاعدايى تۋرالى دۇنيە جۇزىندەگى اتى شۋلى عالىمدار، كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ازاماتتار از دابىل قاعىپ جاتقان جوق.
ايماقتار • 21 قازان، 2020
ەرتە كەزدەن قوجا احمەت ياساۋي تۇلعاسى مەن كەسەنەسى تۇركى دۇنيەسىنىڭ كيەلى رۋحاني قۇبىلىسى بولعانمەن، تاريحي شاھاردىڭ تاعدىرى دا، ءجونى دە بولەك. كەسەنە ءحىى عاسىرداعى اقىن، ويشىل، اعارتۋشى، سوپىلىق ءىلىمىنىڭ نەگىزىن قالاعان قوجا احمەت ءياcاۋيدىڭ قۇرمەتىنە سالىنعان. ەل اراسىندا ءداستۇرلى اتاۋى – «ازىرەت سۇلتان». قالا نىسپىسىنا كەلسەك، ءحVى عاسىردان باستاپ قۇجاتتاردا «تۇركىستان» دەپ ءجيى قولدانىلادى.
ءبىلىم • 20 قازان، 2020
Coursera پلاتفورماسىندا ونلاين وقۋعا مۇمكىندىك بار
قازىردىڭ وزىندە 8،6 مىڭ قازاقستاندىق قازىرگى زاماننىڭ ەڭ تالاپ ەتىلەتىن داعدىلارىن مەڭگەرۋ ءۇشىن Coursera ونلاين-ءبىلىم بەرۋ الاڭىنداعى تەگىن كۋرستاردا وقۋ مۇمكىندىگىن پايدالاندى. بۇگىنگى تاڭدا تىركەلگەن قاتىسۋشىلار 10 مىڭنان استام ساباق ءوتتى.
پىكىر • 20 قازان، 2020
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ «جاڭا جاعدايداعى قازاقستان: ءىس-قيمىل كەزەڭى» اتتى بيىلعى جولداۋى ەلىمىزدىڭ دامۋىنىڭ جاڭا مىندەتتەرىن ايقىنداپ بەردى. جولداۋ جۇكتەگەن ماڭىزدى مىندەتتەردىڭ ىشىندە حالقىمىزدىڭ جاڭا بولمىسىن قالىپتاستىرۋعا، ۇلت ساپاسىن ارتتىرۋعا باسا ءمان بەرۋ كەرەكتىگى ەرەكشە اتالىپ ءوتتى.
وقيعا • 20 قازان، 2020
ەكى كۇندە 154 قۇقىقبۇزۋشىلىق انىقتالدى
تاراز قالاسىندا «قۇقىقتىق ءتارتىپ» جەدەل الدىن الۋ ءىس-شاراسى وتكىزىلگەن ەكى كۇن ىشىندە 154 اكىمشىلىك قۇقىقبۇزۋشىلىق انىقتالدى.
قوعام • 20 قازان، 2020
رەسپۋبليكالىق جولدىڭ 90 پايىزى ورتاشا جوندەۋدەن ءوتتى
ەلىمىزدە رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار اۆتوموبيل جولدارىنا ورتاشا جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ جالعاسىپ جاتىر. بۇگىنگە دەيىن جولشىلار جولدىڭ 90%-ىن قالىپقا كەلتىرگەن.
قوعام • 20 قازان، 2020
الەۋمەتتىك مەكەمەلەر قۋات ۇنەمدەيدى
بۇگىندە پەتروپاۆل جانە كوكشەتاۋ قالالارىندا «ەلەكتر ەنەرگەتيكاسىن دامىتۋ جانە ەنەرگيا ۇنەمدەۋ ينستيتۋتى» اق ىسكە اسىرىپ جاتقان «قازاقستاندا ەنەرگيا تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ» جوباسىنىڭ نىساندارى بويىنشا دۇنيەجۇزىلىك بانكتىڭ تۇراقتى وكىلى جان-فرانسۋا مارتونىڭ ەكى كۇندىك ساپارى اياقتالدى.
پرەزيدەنت • 20 قازان، 2020
مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقەاۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن ۋكراينا اراسىنداعى قىلمىستىق ىستەر بويىنشا قۇقىقتىق كومەك تۋرالى شارتتى راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا قول قويدى، دەپ حابارلايدى Egemen.kz اقوردانىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
