تاريح • 23 ماۋسىم، 2022

تالدىنىڭ تىلسىمى تاڭعالدىرادى

قازاقتا «التىن شىققان جەردى بەلدەن قاز» دەگەن ءسوز بار. وسى تۇجىرىمدى شەت اۋدانىنداعى تالدى ارحەولوگيالىق پاركىنىڭ اۋماعىنا ەنەتىن قاراجارتاس قورىمىنا قاتىستى دا ايتۋعا بولادى. «سارىارقا پيراميداسى» سىندى اسا قۇندى تاريحي ەسكەرتكىشتەرى بار قورىمنان تاياۋدا تاعى سيرەك كەزدەسەتىن ءۇش جەرلەۋ ورنى تابىلدى.

قايرات ءابىلدا

اتالعان قورىمداردان قولا داۋىرىنە جاتاتىن جادىگەرلەر، اتاپ ايتقاندا، تۇرمىستىق زاتتار، زەرگەرلىك بۇيىمدار قازىپ الىندى. ەسكەرتكىشتەردى قورعاۋ ورتالىعى ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى جانبولات ءماجيتوۆ بۇل قولا جانە تەمىر عاسىرلارىنىڭ قورىمدارى تاريحتى زەردەلەۋگە مول مۇمكىندىك بەرەتىن اسا قۇندى جەرلەۋ ورىندارى ەكەنىن ايتادى.

ال ارحەولوگ، تاريح عىلىمدارىنىڭ كانديداتى يگور كۋكۋشكيننىڭ ايتۋىنشا، بۇل قورىمدار ەرتەرەكتە اياۋسىز تونالعان ەكەن.

– مايىتتەر كوشىرىلىپ، قۇندى زاتتار الىنىپ، تەك قولادان جاسالعان بۇيىمدار عانا قالعان، – دەيدى ارحەولوگ عالىم. – بالالاردىڭ ءبىز تاپقان بەيىتتەرى ەرەسەكتەردەن بولەك ورنالاسقان جانە جالپاق تاستاردان تۇرعىزىلعان. سول كەزدە قايتىس بولعان ادامنىڭ ارۋاعى مۇنداي تاستاردان اتتاپ وتە المايدى جانە ادامداردى مازالامايدى دەگەن سەنىم بولعان. سونداي-اق بالالار مايىتتەرىنىڭ جانىندا ءسۇت ءتارىزدى سۇيىقتىقتىڭ قالدىقتارى بار ىدىس-اياقتار تابىلدى.

يگور كۋكۋشكين باستاعان ەكسپەديتسيا عالىمدارىنا اكادەميك ە.بوكەتوۆ اتىنداعى قاراعاندى ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ تاريح فاكۋلتەتىندە وقيتىن ستۋدەنتتەر كومەكتەسىپ ءجۇر. سولاردىڭ ءبىرى بەكارىس تىلەگەنوۆ كونە جادىگەرلەردى كوزىمەن كورىپ، قولىمەن ۇستاپ، تاجىريبەلىك تۇرعىدا مول ماعلۇمات العانىنا قۋانىشتى ەكەنىن ايتادى.

– قولا داۋىرىندەگى قىش ىدىستار، قولا پىشاقتار، سىرعالار مەن ساقينالار تاپتىق. ءبىز ەجەلگى ادامداردىڭ سۇيەكتەرىن قازىرگىلەرمەن سالىستىرىپ، ناتيجەسىندە، ايتارلىقتاي ايىرماشىلىقتار بار ەكەنىن بايقادىق. ەسكى زامان ادامدارىنىڭ قولدارى مەن اياقتارىنىڭ سۇيەكتەرى ۇزىن جانە جۋان بولعان ەكەن.

سونىمەن قاتار ستۋدەنت بەكارىس تىلەگەنوۆ قورىمنان تابىلعان ادامداردىڭ تىستەرىنىڭ ساپ-ساۋ جانە تاپ-تازا بولعانىنا قايران قالادى. «وسى ورايدا كونە زامان ادامدارىنىڭ گيگيەنانى قالاي ساقتاعانى تاڭعالدىرادى»، دەيدى بولاشاق عالىم.

جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىك الداعى ۋاقىتتا تالدى ارحەولوگيالىق پاركىندە تۋريستەر ءۇشىن ءىرى تاريحي-مادەني ورتالىق اشۋدى جوسپارلاپ وتىر. مۇنداعى ماقسات – كونە زاماننان قالعان تاس پيراميدالاردى، قورعانداردى، قورىمداردى دۇنيە ءجۇزىنىڭ اۋەسقوي تاريحشىلارى مەن ساياحاتشىلارىنا كورسەتۋ.