قايدا باعىت الدىڭ، جامبىل سپورتى؟

دەرەكتەرگە سۇيەنسەك، ءوڭىر سپورتشىلارى وليمپيادالىق سپورتتىڭ جيىرمادان استام تۇرىمەن اينالىسادى. بىراق تاۋەلسىزدىك العالى بەرى وليم­پيادالاردا تەك بوكس، ەركىن كۇرەس، دزيۋدو سەكىلدى سپورت تۇرلەرىنەن عانا ول­جا سالىپپىز. سوڭعى ەكى وليمپيادادا دزيۋدوشى ەل­دوس سمەتوۆ مەدال الماسا، جۇلدەنىڭ ماڭايىنا جۋىقتاماعانداي ەدىك. سوندا باسقا سپورت تۇرلەرىمەن شۇ­عىل­داناتىن سپورتشىلار مەن ولاردى باپتايتىن باپكەرلەر نە ءبىتىرىپ ءجۇر؟

جورابەك باۋبەكوۆ باسقا­را­تىن مەركى اۋدانىنداعى كەڭەس اۋىلىنىڭ جاعدايى سپورتقا جاناشىر كەز كەلگەن ادامنىڭ جۇيكەسىنە شي جۇ­گىرتەتىنى انىق. ەلدى مە­كەندەگى جەتپىسكە جۋىق اۋىل بالاسى كۇرەس سەكتسياسىنا جازىلعان. بىراق ولار جۇرت قاتارلى سپورت كەشەنىندە نەمەسە سپورتزالدا جاتتىقپايدى. اۋىل ساحناسىندا شىنىعىپ، اششى تەرىن شىعارىپ ءجۇر. مۇندا شومىلۋ بولمەسى دە، كيىم اۋىس­تىراتىن بولمە دە، باسقا دا جوق. انشەيىندە چەمپيوندار اۋىلدان شىعادى دەپ كوكىرەك كەرەتىنىمىز بار. ال ساحنادا جاتتىعىپ جۇرگەن كەڭەستىك جىگىتتەردەن كىم قانداي ناتيجە سۇراي الادى؟

«سىرتتان كەلگەن ادامدار ءبىزدىڭ جاعدايىمىزعا قاراپ، ميىقتان كۇلەدى. اسىرەسە قا­لا­دان كەلگەندەر كۇلكىسىن تىيا الماي جاتادى. ءبىزدىڭ دە سول جىگىتتەر سەكىلدى دۇرىس جەر­دە جاتتىعۋ جاساعىمىز كەلەدى. الايدا ونداي مۇمكىن­دىگىمىز جوق. سپورتقا دەگەن قى­زىعۋشىلىقتىڭ ارقاسىن­دا جاتتىعۋىمىزدى توقتاتقان ەمەسپىز. بىرەسە مەكتەپتە، بىرەسە وسى جەردە شىنىعىپ ءجۇرمىز. قاتارلاستارىمىزعا اۋىل ساحناسىندا شىنىعاتىنىمىزدى ايتۋعا ىڭعايسىزدانامىز»، دەيدى قازاق كۇرەسىنەن وبلىس چەمپيونى مۇراگەر بازارباي جاعدايدى ءتۇسىندىرىپ.

اۋىل جۇرتى مەن جات­تىق­تىرۋشىلاردىڭ ايتۋىن­شا، مادەنيەت ۇيىندە وتە­تىن ءىس-شارالار كەيدە سپورتشى­لاردىڭ جاتتىعۋدى بەيمەزگىل ۇزۋىنە سەبەپ بولادى ەكەن. مۇنداي جاعداي بالالاردىڭ ۇدايى سپورتتىق بابىندا بولۋىنا كەرى اسەر ەتەتىنى ءسوزسىز.

«بي ۇيىرمەسىنە اڭسارى اۋعاندار دا، دومبىرا ۇيىر­مەسىنە جازىلعاندار دا وسىندا كەلەدى. ودان بولەك، اكىمنىڭ جينالىسى دا ءدال وسى جەردە وتەدى. سونىڭ سالدارىنان كەيدە بالالاردىڭ جاتتىعۋ ۇدەرىسى توقتاپ قالادى. مۇندا ءىس-شارا ۇيىمداستىرىلاتىن كەزدە بوزكىلەمدى جيناپ الامىز، جيىندار بىتكەننەن كەيىن قاي­تادان توسەپ جاتامىز. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، مۇنىڭ بارلىعى ۋاقىتىمىزدى الادى»، دەيدى قازاق كۇرەسىنەن با­لالاردى جاتتىقتىرىپ جۇر­گەن باپكەر اقجول ساتاروۆ جا­نايقايىن جەتكىزىپ.

كەڭەس اۋىلى شاعىن ەلدى مەكەندەردىڭ ساناتىنا كىر­مەيدى. مۇندا ءبىر قاۋىم ەل تۇرادى. سوعان قاراماستان، اۋىل بالالارىنىڭ سالاماتتى ءومىر سالتىن ۇستانۋىنا، سپورتپەن شۇعىلدانۋىنا ەش­قان­داي مۇمكىندىك قاراس­تىرىلماعانى جەرگىلىكتى حالىقتىڭ جانىنا باتادى.

«مۇندا سپورتشى جات­تىعاتىن قاجەتتى تەمىر-تەر­سەك جوق. ونى كوتەرمەگەن با­لا قالاي عانا چەمپيون اتا­­عىنا قول جەتكىزەدى؟ اۋى­لى­مىزدا بالالاردىڭ سپورت­پەن دۇرىستاپ اينالى­سۋىنا جاعداي جاسالسا، ءجونى ءتۇزۋ سپورت­زال بولسا دەپ ار­مانداي­مىز. جاتتىعۋعا كەلگەن جىگىتتەر تەر­لەپ-تەپشىپ شىعادى. تەرگە مال­شىنىپ شىققان بالالار ۇيگە جەتكەنشە سۋىقتاپ قالادى. سو­نىڭ سالدارىنان ءتۇرلى اۋرۋلار پايدا بولادى. مۇنداي ماسەلەنىڭ ءبارى جۋىناتىن بولمەنىڭ جوقتىعىنان تۋىن­داپ وتىر. جانايقايىمىزعا قۇلاق تۇرەتىن جان تابىلا ما؟» دەيدى اۋىل تۇرعىنى ەل­دوس ال­تىنبەكوۆ جاعدايدى ءتۇسىن­دىرىپ.

جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىك كەڭەستىك بالالاردىڭ سپورتتا اۋىز تولتىرىپ ايتارلىقتاي تابىستارعا قول جەتكىزىپ جۇر­گەنىن جوققا شىعارمايدى. الايدا ولاردىڭ ماسەلەسىن وڭى­نان شەشۋ ءۇشىن ەكى جىل ۋا­قىت كەرەك ەكەنىن العا تارتىپ وتىر.

ءۇش مىڭعا جەتەعابىل تۇر­عىنى بار كەڭەس اۋىلىندا وسى كۇنگە دەيىن سپورتزال ما­سەلەسى شەشىمىن تاپپاعانى كىمدى دە بولسىن ويلاندىرماي قويمايدى. اۋداندى باس­قارعان تالاي اكىم ءتۇيىنىن تار­­قاتا الماعان ماسەلەنى جو­را­بەك باۋبەكوۆ شەشە الا ما؟ كىم ءبىلسىن...

«بۇل ەندى ۋاقىتشا قا­لىپ­تاسىپ وتىرعان جاعداي عوي. اۋىلدىق جەردە مادەنيەت ۇيى­نەن باسقا ىڭعايلى عيمارات جوق. سوندىقتان بالالار وسىندا سپورتپەن شۇعىلدانادى. جارىستارعا سول جەردەن اتتانادى»، دەيدى مەركى اۋداندىق دەنە شىنىقتىرۋ جانە سپورت ءبولىمىنىڭ باسشىسى ازامات قاسابەكوۆ ماسەلەنىڭ مانىسىنە ءۇڭىلىپ.

دەرەكتەرگە سەنسەك، اۋدان­داعى قىرىقتان استام ەلدى مەكەننىڭ وننان استامىندا سپورت كەشەنى جوق ەكەنىن ايتادى. كەيبىر اۋىلدار سپورت كەشەنى سالىنادى دەپ ۇمى­ت­تەنبەسە دە بولاتىن سەكىل­دى. سە­بەبى ادام سانى از اۋىل­دار­دىڭ جاستارى كورشى اۋىل­دارعا بارىپ جاتتىعادى.

ءوڭىر سپورتشىلارى افي­نا وليمپياداسىنا دەيىن تورتجىلدىقتىڭ باستى دوداسىنان مەدالدى كۇرەپ اكەل­گەن دەۋگە دە بولادى. ال­ما­تى مەن اقتوبەدە ءجۇردى دەمەسەك، تاريحقا جامبىل وب­لىسىنىڭ سايىپقىرانى رەتىندە ەنگەن بوكسشى ەر­ما­حان ىبىرايىموۆ ات­لانتادا قولا جۇلدە يەلەنسە، سيدنەيدە چەمپيون اتاندى. بولات ءجۇمادىلوۆ ەكى وليمپيادادا كۇمىس مەدال ول­جالادى. ەركىن كۇرەس شەبەرى يسلام بايرامۋكوۆتىڭ كۇمى­سى مەن بوكسشى بولات نيازىم­بەتوۆتىڭ قولا جۇلدەسىنىڭ قا­سىندا كەيىن قورجىنعا تۇ­سىرگەن جۇلدەلەرىمىز سان جا­عىنان ءجىپ ەسە المايدى.

ءوڭىر سپورتشىلارى وليم­پيادا باعدارلاماسىنا ەنەتىن جيىرمادان استام سپورت تۇ­رىمەن شۇعىلداناتىنىن ايت­تىق. الايدا ناتيجەگە ساناۋلى سپورت تۇرىنەن عانا قول جەتكىزىپ كەلەمىز. مۇنىڭ سىرى نەدە؟ نەدەن ءمۇلت كەت­تىك؟ وبلىس اكىمدىگى دەنە شى­نىق­تىرۋ جانە سپورت باس­قار­ماسىنىڭ باسشىسى ار­مان تاش­مەتوۆ وسى ما­سەلەگە باس اۋىر­تا ما ەكەن؟ تاۋەلسىزدىكتىڭ ەلەڭ-الا­ڭىن­داعى ناتيجە مەن كەيىنگى جيىرما جىلدىقتاعى نا­تيجەنى سالىستىرعاندا امال­­­­سىز «قايدا باعىت ال­دىڭ، جامبىل سپورتى؟» دەگەن ساۋالدى وزىمىزگە قاراتا قويىپ، جاۋاپ تابا الماي قي­نا­­لامىز. ۇلتتىق سپورت پەن وليم­پيادا باعدارلاماسىنا ەن­بەيتىن سپورت تۇرلەرىنەن قول جەتكىزگەن قورجىن-قور­جىن جۇلدەنى ەشكىم تارتىپ الا المايدى. اڭگىمە وليم­پيادالىق سپورت تۇرلەرى حاقىندا بولىپ تۇر...

قالاي الىپ قاراساق تا بىردە قازاق كۇرەسىنىڭ شەبەرى، ەندى بىردە دزيۋدوشى بولىپ جۇر­گەن كەڭەستىك 63 بالاعا جاي­لى سپورت كەشەنى كەرەك-اق...

جامبىل وبلىسى