ءماجىلىستىڭ مىندەتى سەناتقا جۇكتەلدى

ماۋلەن اشىمباەۆ جاڭادان سايلانعان جانە تاعايىندالعان ارىپتەستەرىن قۇتتىقتاپ، الداعى جۇمىستىڭ باسىم باعىتتارىنا توقتالىپ ءوتتى.

«مەملەكەت باسشىسى سەنات­تىڭ الدىندا تۇرعان باستى مىن­دەتتەردى بەلگىلەپ بەردى. الدى­مىزدا اتقاراتىن جۇمىس از ەمەس. بۇل رەتتە ەلىمىزدە جۇر­گى­زىلىپ جاتقان رەفورمالاردى زاڭ­نا­مالىق تۇرعىدان ۋاقتىلى قام­تاماسىز ەتۋ اسا ماڭىزدى»، دەپ م.اشىمباەۆ دەپۋتاتتاردىڭ جۇ­مىسىنا ساتتىلىك تىلەدى.

وتىرىس بارىسىندا سەناتورلار بەلگىلەنگەن تارتىپپەن حالىققا انت بەردى. سەنات سپيكەرىنىڭ  ۇسى­نۋىمەن دەپۋتاتتاردىڭ داۋىس بەرۋى ناتيجەسىندە سەناتور جاقىپ اسانوۆ پالاتا توراعا­سىنىڭ ورىنباسارى بولىپ سايلان­دى. سونىمەن قاتار سەنات رەگلا­مەنتىنە سايكەس تۇراقتى كومي­تەتتەردىڭ توراعالارى مەن مۇ­شە­لەرى، سونداي-اق ولاردىڭ سانى مەن اتاۋلارى بەكىتىلدى.

دەپۋتاتتاردىڭ داۋىس بەرۋ ناتيجەسى بويىنشا اندرەي لۋكين كونستيتۋتسيالىق زاڭناما، سوت جۇيەسى جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى كوميتەتىنىڭ توراعاسى بولىپ سايلاندى. بۇدان بولەك، سۇلتانبەك ماكەجانوۆ – قارجى جانە بيۋدجەت كوميتەتىنىڭ تورا­عاسى، اسقار شاكىروۆ – حالىق­ارالىق قاتىناستار، قورعانىس جانە قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ تور­اعاسى، سۇيىندىك الداشەۆ – ەكو­نوميكالىق ساياسات، يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە كاسىپكەرلىك كوميتەتىنىڭ توراعاسى، نۇرتورە ءجۇسىپ – الەۋ­مەتتىك-مادەني دامۋ جانە عىلىم كوميتەتىنىڭ توراعاسى، ءالي بەكتاەۆ – اگرارلىق ماسەلەلەر، تا­بيعاتتى پايدالانۋ جانە اۋىلدىق اۋماقتاردى دامىتۋ كوميتەتىنىڭ توراعاسى رەتىندە بەكىتىلدى.

وسى كۇنى م.اشىمباەۆتىڭ توراعالىعىمەن پالاتانىڭ جالپى وتىرىسى ءوتتى. وندا دەپۋتاتتار بىرقاتار زاڭ جوباسىن قاراپ، ماقۇلدادى. جيىندى اشقان سەنات توراعاسى ءماجىلىس مەرزىمىنەن بۇرىن تاراتىلىپ، ول ۋاقىتشا بولماعان كەزەڭدە پارلامەنتتىڭ زاڭدار مەن كونستيتۋتسيالىق زاڭداردى قابىلداۋ قىزمەتى تولىعىمەن سەناتقا جۇكتەلەتىنىن ايتتى.

ء«ماجىلىستىڭ جاڭا قۇرامى سايلانعانعا دەيىن، زاڭ شىعارۋ ۇدەرىسى توقتاماۋعا ءتيىس. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىمەن ازىرلەنگەن جانە اسا ماڭىزدى ما­سەلەلەردى شەشۋگە ارنالعان زاڭ جو­بالارى ۋاقتىلى قارالىپ، قا­بىل­دانۋى قاجەت»، دەدى م.اشىم­باەۆ.

پالاتا وتىرىسىندا سەنا­تور­لار «2014 جىلعى 23 جەلتوق­­سانداعى ەۋرازيالىق ەكونومي­كالىق وداق شەڭبەرىندە مەديتسي­نا­لىق بۇيىمدار (مەديتسي­نالىق ماق­ساتتاعى بۇيىمدار مەن مە­دي­­تسينالىق تەحنيكا) اينالى­سىنىڭ بىرىڭعاي قاعيداتتارى مەن قاعيدالارى تۋرالى كەلى­سىمگە وزگەرىس ەنگىزۋ تۋرالى حات­تامانى راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى» (10.06.2022 ج. قول قويىل­عان) جانە «2014 جىلعى 23 جەل­توقسانداعى ەۋرازيالىق ەكونو­ميكالىق وداق شەڭبەرىندە مەديتسينالىق بۇيىمدار (مەدي­تسي­نالىق ماقساتتاعى بۇيىمدار مەن مەديتسينالىق تەحنيكا) اينا­لىسىنىڭ بىرىڭعاي قاعيداتتارى مەن قاعيدالارى تۋرالى كەلىسىمگە وزگەرىس ەنگىزۋ تۋرالى حاتتامانى راتيفيكاتسيالاۋ تۋرالى» (30.12.2021 ج. قول قويىلعان) زاڭ­داردى قاراپ، ماقۇلدادى.

«كەلىسىم 2016 جىلعى 12 اق­پاندا كۇشىنە ەنگەن. بۇگىنگى تاڭدا ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كوميسسيا كەڭەسى وداق شەڭبەرىندە مەدي­تسينالىق بۇيىمدار اينالىسىنىڭ بىرىڭعاي قاعيداتتارى مەن قاعي­دالارى تۋرالى كەلىسىمگە وزگەرىس ەن­گىزۋ تۋرالى ءتورت حاتتامانى ما­قۇل­دادى. بۇگىن دەپۋتاتتار قا­­را­ۋىنا سونىڭ ءبىرىنشى جانە ەكىن­­شى حات­تاماسى ۇسىنىلىپ وتىر. قال­عان ەكى حاتتاما مەم­لە­كەت­­ىشىلىك كەلىسۋ جانە قول قويۋ كەزەڭىندە.

قارالىپ وتىرعان ءبىرىنشى حاتتامانى راتيفيكاتسيالاۋ بۇرىنعى ۇلتتىق ءراسىم بويىنشا بەرىلگەن مەرزىمسىز تىركەۋ كۋالىكتەرى بار مەديتسينالىق ۇيىمدارعا ەۋرا­زي­يا­لىق ەكونوميكالىق وداق شەڭبەرىندە قايتا تىركەلمەي قازاق­ستان اۋماعىندا ەركىن اينالىمدا بولۋىنا مۇمكىندىك بەرەدى. ۇلتتىق زاڭناما بويىنشا 10 مەديتسينالىق بۇيىم تىركەلگەن. ولاردى وداق شەڭبەرىندە قايتا تىركەۋدىڭ قاجەتى جوق»، دەدى زاڭ جو­باسى جونىندە بايانداما جاسا­عان دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترى اجار عينيات.

سالا باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، ەكىنشى حاتتاما ۇلتتىق تىركەۋدى 2022 جىلدىڭ اياعىنا دەيىن ۇزارتۋعا جانە ۇلتتىق زاڭناما بويىنشا جاڭا مەديتسينالىق بۇيىمداردى تىركەۋگە مۇمكىندىك بەرگەن. الايدا بۇعان ءتيىستى مەكەمەلەر دايىن بولماعاندىقتان، ونى 2025 جىلعى 31 جەلتوقسانعا دەيىن سوزۋ تۋرالى ءتورتىنشى حاتتاما ازىرلەنىپ جاتىر.

«بۇل زاڭدار ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق اياسىنداعى مەدي­تسينالىق بۇيىمدار اينالىمىنا قاتىستى جەكەلەگەن ماسەلەلەردى رەتتەۋگە ارنالعان. جاڭا نورمالار ەۋرازيا­لىق ەكونوميكالىق وداققا مۇشە مەملەكەتتەردى ساپالى مەدي­تسي­نالىق بۇيىمدارمەن جۇيەلى نەگىزدە قامتاماسىز ەتۋگە قولايلى جاعداي قالىپتاستىرادى دەپ سەنەمىز»، دەدى ماۋلەن اشىمباەۆ.

سونىمەن قاتار سەناتورلار جاڭا رەداكتسياداعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى تسيفرلىق اكتيۆتەر تۋرالى» زاڭدى جانە وعان ىلەسپە «قازاقستان رەسپۋب­ليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە تسيفرلىق اكتيۆتەر، اقپا­رات­تاندىرۋ جانە سوتتىق اكىم­شى­لەندىرۋ ماسەلەلەرى بو­يىن­شا وزگەرىستەر مەن تولىق­تى­رۋلار ەنگىزۋ تۋرالى»، «قازاق­ستان رەس­پۋبليكاسىنىڭ اكىم­شىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسىنە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى»، «سالىق جانە بيۋدجەتكە تولەنەتىن باسقا دا مىندەتتى تولەمدەر تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كودەكسىنە (سالىق كودەكسى) جانە «سالىق جانە بيۋدجەتكە تولەنەتىن باسقا دا مىندەتتى تولەمدەر تۋرالى» قازاق­ستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كودەك­سىن (سالىق كودەكسى) قول­دانىسقا ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا وزگە­­رىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» زاڭداردى قاراپ، ماقۇل­دادى.

اتالعان زاڭدار ەلىمىزدە تسيفر­لىق اكتيۆتەر مەن تسيفرلىق ماينينگتى شىعارۋ جانە ولاردىڭ اينالىمى جونىندەگى قىزمەتتى ودان ءارى دامىتۋ ءۇشىن قۇقىقتىق بازا قالىپتاستىرۋدى كوزدەيدى. ايتا كەتەيىك، وتكەن اپتادا سەناتورلار بۇل زاڭداردى كونتسەپ­تۋالدى تۇردە ماقۇلداپ، ولاردىڭ جەكەلەگەن باپتارىنا وزگەرىستەر ەنگىزۋ جونىندەگى ۇسىنىستارىمەن ماجىلىسكە قايتارعان ەدى.