
سۋرەتتى تۇسىرگەن – ەرلان ومار, «EQ»
استانا قالالىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ حابارلاۋىنشا, بۇل باستاما ەل پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ «ادىلەتتى قازاقستان: ءبارىمىز جانە ارقايسىمىز ءۇشىن. قازىر جانە ءاردايىم» سايلاۋالدى باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ ماقساتىندا قولعا الىنعان. اتا-انالار جاعىمدى جاڭالىقتى قۋانىشپەن قابىلدادى.
– كوپبالالى وتباسىنىڭ ۇل-قىزدارى بالاباقشاعا تەگىن بارادى, ولاردىڭ تاماعىن مەملەكەت تولەپ بەرەدى دەگەندى ەستىپ قۋانىپ جاتىرمىز. شىنى كەرەك, 21 مىڭ تەڭگە كەي وتباسىنىڭ قالتاسىنا ايتارلىقتاي سالماق تۇسىرەدى. ونى تولەۋگە قينالاتىندىقتان, كەزەگى كەلىپ تۇرعان بالاسىن بالاباقشاعا امالسىز اپارا الماي وتىرعانداردى دا كورىپ ءجۇرمىز. ويتكەنى بالانىڭ تاماعىنان بولەك باسقا دا قاجەتتىلىگىنە قاراجات كەرەك. ونىڭ ۇستىنە كەيدە ءبىر ۇيدەن 2-3 بالا بالاباقشاعا بارۋى مۇمكىن. مۇندايدا اتا-انالاردىڭ شىعىنى ءتىپتى كوبەيەدى. بۇل وتباسىلىق بيۋدجەتكە اجەپتاۋىر سالماق. ال ۇسىنىلىپ وتىرعان قامقورلىق – كوپ بالالى, جاعدايى تومەن وتباسىلارعا ايتارلىقتاي كومەك. ەندى وسى كومەكتى الۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟ قالاي ارەكەت ەتۋ قاجەت؟ بۇل جوبا قاشانعا دەيىن جالعاسادى؟ قۇجاتتاردى قابىلداۋدىڭ ارنايى ۋاقىتى بەلگىلەنگەن بە؟ وسى سۇراقتارعا جاۋاپ تاپپاي ەلەڭدەپ جاتقان جايىمىز بار, – دەيدى ەركەبۇلان.
استانا قالالىق ءبىلىم باسقارماسىنىڭ باسشىسى قاسىمحان سەنعازىەۆ باستامانىڭ جاي-جاپسارىن ءتۇسىندىرىپ بەردى.
– استانا قالاسى اكىمدىگىنىڭ 2023 جىلعى 12 شىلدەدەگى قاۋلىسى نەگىزىندە وسى ايدان باستاپ مەكتەپكە دەيىنگى تاربيە مەن وقىتۋعا ارنالعان مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ تاپسىرىسى ورنالاستىرىلعان مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنداعى 6 مىڭنان استام تاربيەلەنۋشى تەگىن تاماقتانادى. مۇنداي مۇمكىندىك كەلەسى ساناتتارعا جاتاتىن بالالارعا بەرىلەدى: جەتىم بالالار مەن اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالار, دامۋ مۇمكىندىكتەرى شەكتەۋلى بالالار, كوپبالالى وتباسىنىڭ بالالارى, اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك الۋعا قۇقىعى بار وتباسىنىڭ بالالارى, مەملەكەتتىك اتاۋلى الەۋمەتتىك كومەك المايتىن, بىراق جان باسىنا شاققانداعى ورتاشا تابىسى ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنەن تومەن وتباسىنىڭ بالالارى. قازىرگى تاڭدا بالاباقشالاردان 6 409 ءوتىنىش كەلىپ ءتۇستى, – دەدى قاسىمحان سەنعازىەۆ.
ءبىلىم باسقارماسىنىڭ اقپاراتىنا سۇيەنسەك, اتا-انا مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىمدارعا جانە تولىق كۇن بولاتىن شاعىن ورتالىقتارعا باراتىن بالاسىنىڭ تاماعىنا اي سايىن 20 800 تەڭگە تولەۋگە ءتيىس. ەندى جوعارىداعى ساناتقا جاتاتىن بالالاردىڭ اتا-انالارى بۇل تولەمنەن بوساتىلادى.
– جوبا 2023 جىلعى 1 قىركۇيەكتەن باستاپ كۇشىنە ەندى جانە 2026 جىلعى 31 جەلتوقسانعا دەيىن جالعاسادى. مۇنداي مۇمكىندىكتى الۋ ءۇشىن ءتيىستى ساناتتارعا جاتاتىن اتا-انالار بالاسى (مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ تاپسىرىسى ورنالاستىرىلعان مەكتەپكە دەيىنگى ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىنا, تولىق كۇن بولاتىن شاعىن ورتالىقتارعا) باراتىن بالاباقشانىڭ اكىمشىلىگىنە جۇگىنىپ, ءوتىنىش جازۋى كەرەك. ءوتىنىش جازىپ, كومەك الۋدىڭ ناقتى, ياعني شەكتەۋلى ۋاقىتى جوق. كەز كەلگەن كۇنى جۇمىس ۋاقىتىندا بارسا, قابىلداي بەرەدى, – دەپ ناقتىلادى باسقارما باسشىسى.
ەلورداداعى 300 بالاعا لايىقتالعان №98 «ميراس» بالاباقشاسىنىڭ جانىنان بالا سانىنىڭ كوپتىگىنە بايلانىستى تولىق كۇن بولاتىن شاعىن ورتالىق اشىلعان. وسى بالاباقشا مەن ورتالىقتان 84 بالا اتالعان كومەككە ىلىگىپ وتىر. مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىم باسشىسى الماگۇل جەتكەرگەنقىزىنىڭ ايتۋىنشا, مۇنداي بالالاردىڭ سانى ءالى دە ارتادى. ويتكەنى مەكتەپكە دەيىنگى ۇيىم اكىمشىلىگى تەك ءبىر عانا سانات بويىنشا قۇجات جيناپ ۇلگەرگەن.
– بۇگىندە بالاباقشاداعى 300, شاعىن ورتالىقتان 100 بالاعا تاربيە مەن ءبىلىم بەرىپ وتىرمىز. 400 تاربيەلەنۋشىدەن كوپبالالى وتباسىنىڭ 84 بالاسى ەندى بالاباقشاعا تەگىن كەلەدى. اتا-انالارعا وسىنداي جاڭالىقتى جەتكىزىپ, قۇجاتىن سۇراتقاندا بالاشا قۋانعانىن كوردىك. نارىقتىق زاماندا 21 مىڭ تەڭگە قوماقتى قارجى بولىپ كورىنبەۋى مۇمكىن. دەسە دە مۇنداي قامقورلىق كوپ بالاسى بار اتا-انالارعا اجەپتاۋىر كومەك بولاتىنى ءسوزسىز. ەكى اپتانىڭ ىشىندە كوپبالالى وتباسىلاردان قۇجات جيناپ, وتكىزىپ ۇلگەردىك. ەندى الداعى ۋاقىتتا باسقا ساناتقا كىرەتىندەردەن جينايمىز. سوندا كومەك الۋشىلاردىڭ سانى قازىرگىدەن كوبەيەدى. كوپبالالى وتباسى ەكەنىن انىقتايتىن قۇجاتتى «كاسپي» قوسىمشاسىنان الۋ وڭاي بولعاندىقتان, وسى ساناتتان باستادىق. ەندى باسقا ساناتتار ءۇشىن قۇجات جيناۋعا كىرىسەمىز, – دەيدى الماگۇل جەتكەرگەنقىزى.
ەسكە سالا كەتەيىك, پرەزيدەنتتىڭ «ادىلەتتى قازاقستان: ءبارىمىز جانە ارقايسىمىز ءۇشىن. قازىر جانە ءاردايىم» سايلاۋالدى باعدارلاماسىندا «قولجەتىمدى جانە ساپالى ءبىلىم» دەگەن ءبولىم بار. سول بولىمدە وسى ءبىر باستاماعا قاتىستى: «ەلىمىزدە 6,5 ميلليون بالا بار. ولاردىڭ بارىنە تۇرعان جەرىنە جانە قاي تىلدە وقيتىنىنا قاراماستان, ىرگەلى ءبىلىم, تسيفرلىق تەحنولوگيا, جايلى ءبىلىم ينفراقۇرىلىمى تەڭ دارەجەدە قولجەتىمدى بولۋعا ءتيىس. وسى ماقساتتا الەۋمەتتىك وسال توپ ساناتىنداعى وتباسىنىڭ بالالارى بالاباقشادا تەگىن تاماقتانادى جانە باستاۋىش سىنىپ وقۋشىلارىنىڭ بارلىعى تەگىن ىستىق تاماقپەن قامتاماسىز ەتىلەدى», دەپ جازىلعان.
ازىرشە مۇنداي باستامانى تەك استانا قالاسىنىڭ اكىمدىگى عانا قولعا الىپ وتىر. جاقسى جوبا وزگە وڭىرلەردە دە جالعاسسا, نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى.