ادامنىڭ يممۋن تاپشىلىعى ۆيرۋسىنىڭ (ايتۆ) ينفەكتسياسى قازاقستاندا عانا ەمەس, بۇكىل الەمدە دە وزەكتى ماسەلە بولىپ وتىر. سوڭعى 10 جىلدىڭ ىشىندە ەل بويىنشا اتالعان ينفەكتسيانى جۇقتىرۋ دەرەكتەرى 2 ەسە ارتتى. ال جۇرە پايدا بولعان يممۋن تاپشىلىعى سيندرومىنان بولاتىن ءولىم-ءجىتىم كورسەتكىشى 1,7 ەسەگە تومەندەدى.
اجار عينيات اتاپ وتكەندەي, جيتس-تەن ءولىم-ءجىتىم التى وڭىردە ورتاشا رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدەن جوعارى. ولاردىڭ قاتارىندا قاراعاندى, پاۆلودار, قوستاناي, سولتۇستىك قازاقستان, شىعىس قازاقستان وبلىستارى مەن الماتى بار.
«قاراعاندى وبلىسىندا بۇل كورسەتكىش ورتاشا رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدەن ءتورت ەسە ارتىق», دەدى مينيستر.
ءدال وسى ايماقتاردا ايتۆ-نىڭ تارالۋ دەڭگەيى ەڭ جوعارى.
ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا, 2021 جىلى قازاقستان 2030 جىلعا قاراي جۇرە پايدا بولعان يممۋن تاپشىلىعى سيندرومىن (جيتس) جويۋ جانە جاھاندىق ستراتەگيا ماقساتتارىنا قول جەتكىزۋ بويىنشا بىرقاتار مىندەتتەمە قابىلدادى. بۇل ادامنىڭ يممۋن تاپشىلىعى ۆيرۋسىمەن ءومىر سۇرەتىن بارلىق ادامداردىڭ 95%-ى وزدەرىنىڭ مارتەبەسى تۋرالى ءبىلۋى كەرەك, ادامنىڭ يممۋن تاپشىلىعى ۆيرۋسىن جۇقتىرعانداردىڭ 95%-ى ەمدەلۋى كەرەك جانە ناۋقاستاردىڭ 95%-ىندا ەم ءتيىمدى بولۋى كەرەك دەگەندى بىلدىرەدى.
دەسە دە, اجار عينياتتىڭ ايتۋىنشا, دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە مەديتسينالىق ۇيىمداردىڭ كۇش-جىگەرى ايتۆ-مەن كۇرەستە جەتكىلىكسىز. وسى تۇستا ۆەدومستۆو باسشىسى ناۋقاستاردىڭ وسى ساناتىنا مەديتسينالىق كومەك كورسەتۋدىڭ پروبلەمالىق ماسەلەلەرىن اتادى.
«قوعامدا اتالعان ينفەكتسيانى جۇقتىرعاندار مەن حالىقتىڭ نەگىزگى توپتارىنا قاتىستى ستيگما مەن كەمسىتۋشىلىك ساقتالىپ وتىر. ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ حالىقتىڭ نەگىزگى توپتارى اراسىندا ايتۆ ينفەكتسياسىنىڭ پروفيلاكتيكاسى ءۇشىن الەۋەتى جەتكىلىكسىز پايدالانىلادى, ال ولار ەپيدەميولوگيالىق جاعدايدى تۇراقتاندىرۋدا جانە ايتۆ ينفەكتسياسىنىڭ جاڭا جاعدايلارىن انىقتاۋدا ماڭىزدى ءرول اتقارادى», دەدى ا.عينيات.
2022 جىلدىڭ سوڭىندا قازاقستاندا ايتۆ-مەن اۋىراتىن 30 558-دەن استام ادام ءومىر ءسۇردى. 2022 جىلى 3877-گە جۋىق جاڭا جاعداي تىركەلدى. ۆەدومستۆو ۇسىنعان ستيتيستيكاعا قاراعاندا, ەركەكتەر ايەلدەرگە قاراعاندا 2 ەسە كوپ سىرقاتتانادى. جالپى ايتۆ جۇقتىرعان ناۋقاستاردىڭ 82%-ى - 18-49 جاس ارالىعىنداعى ەڭبەككە قابىلەتتى ادامدار.
ايتا كەتسەك, قازاقستاندا اتالعان ينفەكتسيانىڭ جىنىستىق جولمەن تارالۋى باسىم (75%), ال ينەكتسيا ارقىلى جۇقتىرۋ دەرەكتەرى 20%-دى قۇرايدى.
