
بوكسشىلاردى وسىنداي تاماشا جەتىستىگىمەن مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆ قۇتتىقتادى.
ەكى اپتاعا جالعاسقان دۇنيەجۇزىلىك دودادا جەر-جاھاننىڭ 107 مەملەكەتىنەن كەلگەن 538 بوكسشى باق سىناپ, 13 سالماق دارەجەسىنىڭ ءتۇرلى-ءتۇستى مەدالىن ساراپقا سالدى. سولاردىڭ ىشىنەن تەك 11 ەلدىڭ بوكسشىلارى فينالعا دەيىن القىنباي جەتىپ, الەم چەمپيونى اتاعى ءۇشىن ايقاستى.
الەم چەمپيوناتىنا تولىق قۇرامدا بارعان ەل قۇراماسى وكىلدەرىنەن سەگىز بوكسشىمىز جارتى جولعا جەتپەي سۇرىنسە, قالعاندارى جارىستى جالعاستىرۋعا مۇمكىندىك الدى. جارتىلاي فينالدا ونەر كورسەتكەن بەس وتانداسىمىزدىڭ بارلىعى دا ءساتتى ونەر كورسەتىپ, فينالدىق سايىسقا جولداما الدى. اۋەلدە بەس بوكسشىمىزدىڭ ەڭ بولماسا ەكەۋى التىن مەدال السا, سونىڭ ءوزى ۇلكەن جەتىستىك دەپ توپشىلاعانبىز. الايدا, ناتيجە ءبىز كۇتكەننەن دە كەرەمەت بولىپ شىقتى.
ءسويتىپ, ميلليونداعان جانكۇيەر تاعاتسىزدانا كۇتكەن فينالدىق جەكپە-جەك ەكى كۇنگە جالعاسىپ, بۇرناعى كۇنى ەكى وتانداسىمىز التىن ءۇشىن ايقاستى. العاش بولىپ رينگكە اسا جەڭىل سالماقتاعى سانجار تاشكەنباي كوتەرىلدى. فينالعا دەيىن وزبەكستان, جاپونيا, رەسەيدىڭ ەڭ مىقتى دەگەن بوكسشىلارىنا دەس بەرمەگەن وتانداسىمىز فينالدا بىلتىرعى ەۋروپا چەمپيونى, سەربياداعى الەمدىك جارىستىڭ قولا جۇلدەگەرى گرۋزيالىق ساحيل الاحۆەردوۆيديمەن جۇدىرىقتاسىپ, قارسىلاسىنىڭ ادىمىن اشتىرعان جوق. ءۇش راۋند بويى دامىلسىز قيمىلداپ, ءساحيلدى سوققىنىڭ استىنا الدى. ءسويتىپ 19 جاستاعى جەرلەسىمىز ەل بوكسىنىڭ تاريحىندا ەڭ جاس الەم چەمپيونى اتاندى. بۇعان دەيىنگى بۇل جەتىستىك جانىبەك ءالىمحان ۇلىنا تيەسىلى بولاتىن. ول 2013 جىلى الماتىدا وتكەن الەم چەمپيوناتىندا 20 جاسىندا توپ جارعان بولاتىن. سونىمەن قاتار سانجاردىڭ وسىدان ەكى جىل بۇرىن جاستار اراسىنداعى جاھاندىق دودادا ۇزدىك شىققانىن جانكۇيەر ۇمىتا قويعان جوق. سپورتتىق كارەراسىن اسا ءىرى جەتىستىكپەن باستاعان تاشكەنباي الداعى جارىستاردا دا تۇعىر بيىگىنەن تۇسپەيدى دەگەن سەنىمدەمىز.
سانجاردىڭ ءىزىن الا شارشى الاڭعا 67 كيلودا دۋلات بەكباۋوۆ شىقتى. فينالعا دەيىن ءتاپ-ءتاۋىر جۇدىرىقتاسىپ, جانكۇيەردىڭ كوزايىمىنا اينالعان دۋلات التىن جۇلدە ءۇشىن وتكەن ايقاستا جارىس قوجايىنىنا جول بەردى. ىرىكتەۋ سايىستارىندا رۋمىنيا, ءۇندىستان, مەكسيكا, گرۋزيادان كەلگەن قارسىلاستارىن 5:0 ەسەبىمەن تىزە بۇكتىرىپ كەلگەن دۋلات فينالدا ءدال سونداي ەسەپپەن اسادحۋجا مۋيدينحۋجاەۆتان جەڭىلىپ قالدى. نəتيجەسىندە, ەكى جىل بۇرىنعى سەربياداعى الەم چەمپيوناتىندا ءۇشىنشى اينالىمدا سۇرىنگەن اسادحۋجا مۋيدينحۋجاەۆ ءوز ەلىندە چەمپيون اتاندى. ال دۋلات بەكباۋوۆ كۇمىس مەدالدى موينىنا ءىلدى.
كەشەگى فينال جەكپە-جەكتەرى قازاق بوكسشىلارىنىڭ بەنەفيسىنە اينالدى. 21 جاسىندا ەكىنشى رەت الەم چەمپيوناتىنىڭ فينالىنا شىققان ماحمۇد سابىرحان (54 كگ) الدىڭعى, بەلگرادتاعى الەم چەمپيوناتىنداعى قاتەلىگىن قايتالاعان جوق. بۇل جولى فينالدا ول وزبەكستاندىق ويبەك دجۋراەۆقا مۇمكىندىك بەرمەي, بوكستى تاماشالاۋعا جينالعان ءدۇيىم جۇرت قازاق بوكسشىسىنىڭ شەبەرلىگىنە ءتانتى بولدى. ءتىپتى, جەرلەسىمىز ءۇشىنشى راۋندتا وزبەك بوكسشىسىن ەسەڭگىرەتىپ, تورەشى ەكى رەت ەسەپ اشتى!
71 كيلو سالماق دارەجەسىندە شارشى الاڭدا جارىس جولىنا شىققان ۇلتتىق قۇراما كاپيتانى اسلانبەك شىمبەرگەنوۆ ماڭىزدى جەڭىسكە قول جەتكىزدى. ول وزبەكستاندىق ءسايدجامشيد جافاروۆپەن كەزدەسۋدە ءبىراۋىزدان جەڭىسكە جەتتى. وسىلايشا, فينالداعى قازاقستان – وزبەكستان تەكەتىرەسىندە اسلانبەك ۇلتتىق قۇراما كومانداسىن العا شىعاردى. ەسەپ – 2:1.
ءتورتىنشى التىن 80 كيلوعا دەيىنگى سالماقتاعى نۇربەك ورالبايعا بۇيىردى. ول قىتايلىق قانداسىمىز توقتاربەك تاڭاتقانمەن جولىقتى. وتانداسىمىز ءوزىنىڭ باسىمدىعىن تانىتىپ, چەمپيون اتاندى. ءسويتىپ, ەل قۇراماسى الەم چەمپيوناتىن ءتورت التىن, ءبىر كۇمىس مەدالمەن اياقتادى. جالپى كوماندالىق ەسەپتە ەكىنشى ورىنعا يە بولدى.
كەشەگى كۇن قازاق بوكسىنىڭ اسقاقتاعان چەمپيوناتى بولدى. وزبەكستاندىق باۋىرىمىز رۋسلان ابدۋللاەۆ (63,5 كگ) التىن السا, قىتايلىق قانداسىمىز توقتاربەك تاڭاتقان (80 كگ) كۇمىس جۇلدەگە يە بولدى. ايتپاقشى, بوكستان الەم چەمپيوناتى تاريحىندا تۇڭعىش رەت ەكى قازاق وعلانى جەڭىس تۇعىرىندا قاتار تۇردى. 80 كيلو سالماقتا جۇدىرىقتاسقان نۇربەك ورالباي مەن قىتايلىق قانداسىمىز توقتاربەك تاڭاتقاننىڭ بىرەۋى التىن, بىرەۋى كۇمىس العان ءسات ءالى تالاي اڭگىمەنىڭ ارقاۋى بولاتىنى ءسوزسىز.
ءبىر بايقاعانىمىز ماراپاتتاۋ راسىمىنە بوكسشىلارىمىز ۇلتتىق تاقيامىزدى كيىپ شىقتى. قازاق جانكۇيەرلەرى ءانۇرانىمىزدى ەرەكشە داۋىسپەن شىرقاپ, «HUMO-ارەنا» ستاديونىن جاڭعىرتقانى دا كوڭىلىمىزگە قۋانىش سىيلادى.
«قازاق بوكس مەكتەبىنىڭ داڭقتى داستۇرلەرى بىرتە-بىرتە شايىلىپ بارا جاتقانداي كۇي كەشىپ جۇرگەنىمىز جاسىرىپ-جابۋعا دا كەلمەي, جىلدان جىلعا جانىمىز جابىرقاپ جۇرگەندە تاشكەنتتەگى تاماشا تابىس (فينالعا شىققان بەس جىگىتىمىزدىڭ تورتەۋى التىننان القا تاققانى ناعىز جارقىن جەڭىس!) ۇلتتىق رۋحىمىزدى دا ءبىر سىلكىنتىپ سالارىنا سەنگىمىز كەلەدى», دەيدى فينالدىق جەكپە-جەكتەردى وزبەكستان تورىندە وتىرىپ تاماشالاعان تانىمال قالامگەر ساۋىتبەك ابدراحمانوۆ. بۇل ويدى وسى كۇندەردە بەلگىلى جازۋشى راقمەتوللا رايىمقۇلوۆتىڭ 110 جىلدىعىن اتاۋعا تاشكەنتكە كەلگەن پرەزيدەنت كەڭەسشىسى مالىك وتارباەۆ, اقىن-جازۋشىلار قۇلبەك ەرگوبەك, عالىم جايلىباي, نۇرعالي وراز دا قۋاتتادى. اقىن عالىم جايلىباي تابان استىندا مىنا شۋماقتى ايتىپ تا تاستاپتى:
باقىت شامىن جاعايىن,
عاجاپ, عاجاپ, عاجاپ كۇن!
قۇتتى بولسىن, اعايىن,
ءتورت التىنى قازاقتىڭ!
الەم چەمپيوناتىنان كەيىن قازاقستان بوكس فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتى كەڭەس راقىشەۆ ىلە-شالا جۋرناليستەرگە بەرگەن سۇحبات بەرىپتى: «كەلەسى كەزدەسۋ ەلىمىزدە وتەدى, وندا ءبىزدىڭ چەمپيوندارىمىز, جۇلدەگەرلەرىمىز, مىرزاعالي ايتجانوۆتىڭ جاتتىقتىرۋشىلار قۇرامى جانە كەشەندى عىلىمي توپ فەدەراتسيا باسشىسىنان لايىقتى سىياقىسىن الادى», دەدى ول.