حالىق • 24 ءساۋىر, 2023

انا ءتىلى, «اباي جولى» جانە الينا

445 رەت كورسەتىلدى

ول الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشالارىنىڭ ماڭدايىنا «قازاق ءتىلىن ناسيحاتتاۋشى» دەپ بادىرايتىپ جازىپ قويىپتى. وزىمەن سويلەستىك. «تەگىم – كورەي, ۇلتىم – نەمىس, ءتىلىم مەن رۋحىم – قازاق», دەپ جاۋاپ بەردى. سوسىن ونىڭ ونلاين ساباقتارى تۋرالى بەينەماتەريالداردى اقتارىپ كوردىك, مەملەكەتتىك ءتىلدى وزگەشە مەتوديكامەن ۇيرەتىپ ءجۇر ەكەن.

انا ءتىلى, «اباي جولى» جانە الينا

ساباق باستالار الدىندا ستۋدەنتتەرىمەن بىرگە ءانۇراندى ناقىشىنا كەلتىرىپ ايتاتىنى دا كوڭىلگە جىلىلىق ۇيالاتتى. ساباق اراسىندا ستۋدەنتتەرىن سەرگىتىپ الۋ ءۇشىن ابايدىڭ «كوزىمنىڭ قاراسى», ءشامشى قالداياقوۆتىڭ «اناشىم» اندەرىن ءتىل ۇيرەنۋشىلەرمەن بىرگە شىرقايدى.

ونىڭ ەسىمى – الينا كان. ءوزى ايتقانداي, ۇلتى نەمىس بولسا دا, قازىر الەۋمەتتىك جەلى ارقىلى قازاق ءتىلىن كەڭىنەن ناسيحاتتاپ جۇرگەن وزگە ۇلت وكىلى. ونىڭ ونلاين ساباقتارىن ميلليونداعان ادام كورەدى. الماتى وبلىسىنا قاراستى باقاناس ەلدى مەكەنىنىڭ تۋماسى الينا قازاق ءتىلى كۋرسىندا تەگىن ساباق بەرەدى. الدىعا قويعان ماقساتى تۋرالى سۇراعانىمىزدا ول: «مەن ەلىمىزدەگى ءار ازامات قازاق ءتىلىن جەتىك مەڭگەرسە ەكەن دەيمىن. وسى ارقىلى قازاق ءتىلىن ۇرپاقتان-ۇرپاققا جالعاستىرۋعا ۇلەسىمدى قوسقىم كەلەدى, سول ءۇشىن دە بار ۋاقىتىمدى قيىپ, كۋرستا تەگىن ساباق بەرىپ كەلەمىن», دەدى.

بالالىق شاعى باقاناستا وتكەن الينا كورشى قازاق بالالارىمەن بىرگە ويناپ ءجۇرىپ, قازاق ءتىلىن جاقسى مەڭگەرىپ العان. ءتىپتى ونىڭ ماقال-ماتەلدەردى دە, تۇراقتى ءسوز تىركەستەرىن دە ءوز ورنىمەن قولداناتىنى ءسۇيسىندىردى. جۇمىستان شارشاعاندا قازاقشا كوركەم ادەبيەتتەردى وقىپ دەمالاتىنىن دا جاسىرمادى. «سىزگە ۇناعان قازاقشا كىتاپتار قايسى؟» دەگەن سۇراققا ول: «ارينە, «اباي جولى», دەپ ەركىن جاۋاپ بەردى. سويتسەك, كەيىپكەرىمىز مەكتەپتە جۇرگەندە-اق «اباي جولىن» وقىپ, انا ءتىلىمىزدى ەركىن مەڭگەرۋگە جول ىزدەپتى. «قازاق مادەنيەتىنە, ادەبيەتىنە, ءتىپتى سالت-داستۇرگە قاتىستى بارلىق قۇندىلىقتاردى بىلگىسى كەلەتىندەر بولسا, ەڭ الدىمەن «اباي جولىن» وقۋى كەرەك. مەن سولاي ىستەدىم, ءوزىم وسى شىعارمادان قازاقتىڭ نەبىر كوركەم سوزدەرىن ۇيرەندىم. ءبىر حالىقتىڭ تۇتاس ءومىرىن بايان ەتەتىن كوركەم شىعارمانى جانىم, رۋحىم قازاق دەيتىندەر ءسوزسىز وقۋعا مىندەتتى», دەيدى ول. ونىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىنان مۇقاعالي ماقاتاەۆتىڭ «ەڭ ءبىرىنشى باقىتىم – حالقىم مەنىڭ» دەپ باستالاتىن ولەڭىن وقىپ, جەرلەستەرىمىزگە وتاندى ءسۇيۋ, پاتريوت بولۋ تۋرالى جالىندى سالەم جولداعانىن كورىپ, ءتىپتى مارقايدىق.

تەحنولوگيالىق باعىتتا ءبىلىم السا دا الينا كاننىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى ناسيحاتتاۋ جولىنا شىنداپ كىرىسكەنى انىق بايقالادى. وسى ماقساتتا ول ء«تىل قوزعالىسى» جوباسىنا قاتىسىپ, قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋشىلەرمەن بىلگەنىن بولىسۋگە, ولاردىڭ تەزىرەك ءتىل سىندىرۋىنا نيەتتەنگەن. قازىر الينا كان جۇمىس ىستەيتىن «سويلە» كلۋبى قازاقستاننىڭ 12 قالاسىندا بار. كەيىپكەرىمىز الماتى قالاسىنداعى كلۋبتا ساباق بەرەدى. بۇل كۋرستىڭ باستى ماقساتى – مەملەكەتتىك تىلدە سويلەسۋدى ۇيرەتۋ, قازاق ءتىلىنىڭ اياسىن كەڭەيتۋ. «مەن ءۇشىن ء«تىل تۇتاستىعى – ەل تۇتاستىعى» دەگەن ماتەلدىڭ ماڭىزى زور. ال مەنىڭ جەكە ماقساتىم – ءاربىر ءتىل ۇيرەنۋشىگە ءوز ەلىنە, جاننات جەرىنە, تۇعىرلى تىلىنە دەگەن ماحابباتتى وياتۋ. كوپتەگەن ازاماتتىڭ ءوز ءتىلىن بىلمەيتىنى شىندىق, مەن وسى ورايدا ولارعا ءوز ءتىلىڭىزدى ۇيرەنىپ, قوعامعا ۇلەس قوسىڭىز دەگىم كەلەدى».

ءاربىر ادام بالاسى ءۇشىن شەكسىز باقىت ەكەۋ بولسا, سونىڭ ءبىرى – وتان, ال ەكىنشىسى, تاعى دا – وتان. ءبىزدىڭ كەيىپكەرىمىز دە ءوزى تۋىپ-وسكەن, ءدامىن تاتىپ, سۋىن ىشكەن اتامەكەنىن كوركەيتۋگە, سونىڭ بولاشاعى ءۇشىن ۇلەس قوسۋعا نيەتتى ەكەنىن ءوز ءىس-ارەكەتىمەن دالەلدەپ كەلەدى. ءبىز ءۇشىن ەل – ءبىر, ءتىل – ءبىر, ماقسات-مۇددە دە – ءبىر. قاعىنان جەرىنگەن قۇلانداي بولعان كەي وتانداسىمىزدىڭ ءوز تىلىنە مۇرىن شۇيىرەتىن كىساپىرلىگىنە قاراپ, اليناداي ايتۋلى قىزدارعا العىس ايتقىمىز-اق كەلەدى.

سوڭعى جاڭالىقتار

براككودان باس تارتتى

حوككەي • كەشە

ەرسىن ەرلەدى

سپورت • كەشە

جاس ەكولوگتەر جارىسى

جاستار • كەشە