الەمدىك دودادا ءانۇراندى شىرقاتۋدىڭ ءجونى بولەك

– ساكەن، ەكى جىل بۇرىن ەكاتەرينبۋرگتە وتكەن الەم چەمپيوناتىندا قولا مەدالعا، بەلگرادتا التىن جۇلدەگە يە بولدىڭ. بۇل جۇلدە ءسال كەشىگىڭ­كى­رەپ كەلگەن جوق پا؟

– قۇتتىقتاۋلارىڭىزعا كوپ راحمەت. گازەت­تە­رىڭىز ارقىلى ماعان قولداۋ كورسەتكەن بارشا جان­­­كۇيەرگە العىس ايتقىم كەلەدى. توكيودا ءانۇرا­نى­مىز­دى شىر­­قاتا المادىم. ەسەسىنە بەلگرادتا قازاق­ستان­نىڭ ءانۇرانىن شىرقاتۋ باقىتى بۇيىر­دى. بۇل تەك مەنىڭ جەڭىسىم ەمەس، اكە-شە­شەم­نىڭ، باپ­كەر­لەرىم­نىڭ ەڭبەك­تەرىنىڭ جەمىسى دەپ بى­­لەمىن. جە­ڭىسىمدى تاۋەل­سىزدىگىمىزدىڭ 30 جىل­دى­عىنا ارنايمىن.

ماعان بۇل جۇلدە كەش كەلدى دەپ ايتا المايمىن. سەبەبى، رەسەي جەرىندە وتكەن الەم بىرىنشىلىگىندە مەنىڭ تاجىريبەم ازداۋ ەدى. ال قازىر اللاعا شۇكىر، بارلىعى ءوزىمىز جوسپارلاعانداي بولدى.

– ايبا-داعى سوڭعى وزگەرىستەر سپورتشىلار ءۇشىن ءتيىمدى مە؟

– ارينە، ءتيىمدى. بەلگرادتا بوكسشىلار 13 سال­ماقتا سىنعا تۇسۋگە مۇمكىندىك الدى. توكيودا سەگىز سالماق دارەجەسىندە وليمپيادا مەدالى ساراپقا سالىنعانى بەلگىلى. ايبا بوكستى دامىتۋ ءۇشىن مەيلىنشە تىندىرىمدى جۇمىس جاساپ جاتىر عوي. بيىلعى الەم چەمپيوناتىنىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى، الەم چەمپيونى اتانعان سپورتشىعا 100 000 اقش دوللارىن، ەكىنشى ورىنعا – 50 000، ءۇشىنشى ورىنعا 25 000 دوللار سىياقى بەرىلدى. بۇل دا جارىستىڭ دەڭگەيىن كوتەرەدى دەپ ويلايمىن.

– ەلگە كەلگەننەن كەيىن دە قازاقستان بوكس فە­دەراتسياسى اتىنان – 70 000، مادەنيەت جانە سپورت مي­نيس­ترلىگىنەن 15 000 اقش دوللارى سىياقىعا بەرىلەدى...

– شىنىمدى ايتسام، سىياقى ماسەلەسىن ويلاعان جوقپىز. باستىسى، ەلىمىزدىڭ ابىرويىن اسقاقتاتىپ، ءانۇراندى شىرقاتۋعا دەگەن ماقساتىمىزعا قول جەتكىزدىك.

– ولاي بولسا، الداعى ۋاقىتتا الەمدىك دودادا ەلىمىزدىڭ ءانۇرانىن قانشا مارتە شىرقاتامىن دەپ ويلايسىڭ؟

– جالپى، بەلگرادتاعى الەم بىرىنشىلىگىندە جاسى 30-دان اسىپ كەتكەن كۋبالىق حۋليو سەزار لا كرۋز بەس دۇركىن الەم چەمپيونى بولدى. ول الىنبايتىن قامال بولمايتىنىن دالەلدەدى. تىنىمسىز تەر توگىپ، شامام كەلگەنىنشە، قاتىساتىن بارلىق دودادا توپ جارعىم كەلەدى.

– وسى الەم چەمپيوناتى ءا دەگەندە-اق اۋىر باس­تالعان سياقتى. جەرەبە تارتىلعاننان كەيىن العاش­قى قارسىلاسىڭ ريو وليمپياداسىنىڭ چەم­پيونى حاسانبوي دۋسماتوۆ ەكەنى بەلگىلى بولدى. وسىن­داي ازۋلى قارسىلاستان قالاي باسىم ءتۇستىڭ؟

– مەن مۇندا كۇمىس نە قولا مەدال ءۇشىن كەلگەن جوقپىن. باپكەرىم مىرزاعالي قۇلان ۇلىمەن جاقسىلاپ دايىندالدىق. دۋسماتوۆ تانىمال بوكسشى. ريو وليمپياداسىندا ءبىرجان جاقىپوۆتى جەڭگەنىن بىلەمىز. وعان قارسى جاسالعان تاكتيكانى دۇرىس قولدانىپ، كەلەسى كەزەڭگە ءوتتىم.

– سول كەزدەسۋدەن كەيىن وزىڭە دەگەن سەنىم پايدا بولعان سياقتى. سەبەبى، 1/8 فينالدا ۇندىستاندىق ديپاكتان باسىم ءتۇسىپ، شيرەك فينالعا وتكەندە «الدا ءالى ءۇش كەزدەسۋىم بار»، دەپ ءتىپتى، فينالداعى ايقاستى دا قوسقان بولاتىنسىڭ...

– ءۇندىستان بوكسشىسى دا وسال ەمەس. وتە اۋىر جەكپە-جەكتىڭ ءبىرى بولدى. بۇل بوكسشىنىڭ ونەرىن بۇرىن دا كورىپ جۇرگەنمىن. باپكەرلەردىڭ تاكتيكاسىن دۇرىس قولداندىم. ال «الدا ءالى ءۇش كەزدەسۋىم بار» دەگەنىم بۇل ءوز-ءوزىمدى قامشىلاۋ ەدى.

– جىل وتكەن سايىن رينگكە جاڭا تولقىن قوسىلىپ جاتىر. وسى الەم چەمپيوناتىندا دا سولاي بولدى. جالپى، قارسىلاستارىڭنىڭ اراسىندا قايسىسىمەن بوكستاسقان اۋىر ءتيدى؟

– كولۋمبيالىق بوكسشى وتە مىقتى بولدى. ريو وليمپياداسىنىڭ كۇمىس جۇلدەگەرى، 2017 جىلعى الەم چەمپيوناتىنىڭ قولا جۇلدەگەرى. ونى 2019 جىلعى الەم چەمپيوناتىندا وڭاي ۇتقان ەدىم. وسى جولعى جەكپە-جەك ءسال قيىنداۋ ءوتتى. ەسەسىنە جارتىلاي فينالداعى قارسىلاسىممەن بولعان جەكپە-جەك اسا قيىندىق تۋعىزبادى. تايلاندتىق بوكسشى جاستار ساپىنان ەرەسەكتەرگە ەندى اۋىسىپ كەلگەن ەكەن. دەسە دە وسال ەمەس. ال فينالداعى ايقاس الدىندا ازداپ قوبالجىدىم. الايدا مىرزاعالي ايتجانوۆ باپكەر ءارى پسيحولوگ قوي. مەنىڭ بۇل جەرگە نەگە كەلگەنىمدى ايتىپ، جىگەرلەندىرە ءتۇستى. ەسەسىنە امەريكالىق ريسكوۋ حيللمەن بولعان جەكپە-جەكتە بارلىعىن باقىلاۋدا ۇستادىم. ەكى جىل بۇرىنعى الەم چەمپيوناتىندا دا، توكيو وليمپياداسىندا دا قولا مەدال الدىم. ال مەنىڭ ەڭ ۇلكەن ارمانىم – التىن الىپ، ەلىمىزدىڭ ءانۇرانىن شىرقاتۋ ەدى. سول ارمانىما جەتكەنىمە قۋانىشتىمىن.

– فينالدىق ايقاستان سوڭ باپكەرىڭنىڭ قولىن كوتەردىڭ. نەگە وسىلاي جاسادىڭ؟

– باپكەر ەكىنشى اكەڭدەي بولىپ كەتەدى ەمەس پە؟! مىرزا اعامىز، ءتىپتى بالالالارىنا جاسا­ماعان قام­قورلىعىن ماعان جاساپ كەلەدى. وسىنداي جەتىستىككە اۋەلى اللا، اكە-شەشەم، سوسىن مىرزاعالي قۇلان­ ۇلىنىڭ ارقاسىندا جەتىپ وتىرمىن. چەمپيوننىڭ باپكەرى دە چەمپيون ەمەس پە.

– بوكسشىلار سايىساتىن سالماق سانى كوبەي­گە­نىنىڭ ارقاسىندا الەم چەمپيونى اتانعان تەمىرتاس ءجۇسىپوۆ، فينالدا سۇرىنگەن ماحمۇد سابىرحان، شيرەك في­نالعا دەيىن جەتكەن اسلانبەك شىمبەرگەنوۆ سە­كىلدى سپورت­شىلار ءوز سالماعىندا قۇرامانىڭ ءبىرىن­­شى ءنومىرلى بوكسشىسى اتاندى. جالپى، جىگىت­تەر مۇن­داي وزگەرىستى قالاي قابىلداپ جاتىر؟

– 13 سالماق بولعانى وتە كەرەمەت بولدى. بوكسشىلار سالماق قۋىپ، اۋرە بولمايدى. شىنىندا دا، كوپ سپورتشى ەل نامىسىن قورعاۋعا مۇمكىندىك الدى. قازىر ايبا بوكستى بارىنشا قىزىقتى وتكىزۋگە، بوكستىڭ بەدەلىن كوتەرۋگە جانتالاسىپ جاتىر. سون­­دىقتان مۇنداي وزگەرىستەردى قۇراما ساپىن­داعى جىگىتتەردىڭ بارلىعى قولدايدى دەپ ويلايمىن. الداعى ۋاقىتتا ازيا چەمپيو­ناتى مەن ازيا ويىندارى دا وسىلاي 13 سالماقتا وتسە، وليمپيادالىق كوميتەت ەرلەر بوكسىنىڭ سالماعىن كوبەيتەتىن شىعار دەگەن سەنىمدەمىن.

– اڭگىمەڭىزگە راحمەت، جەڭىسىڭىز كوپ بولسىن!