توقسانىنشى جىلداردىڭ توقىراۋىنا تاپ كەلگەن ءبىزدىڭ بالالىق سىعىرايعان قوڭىر شامنىڭ قولتىعىندا ەسەيدى. كۇندىزگى اۋىل تىرشىلىگى، قابىرعاسىنا قار قاتقان سۋىق سىنىپتار، قىتايدىڭ الا قابىن ارقالاپ ناپاقا تەرگەن اتا-انالار، بۇكشەڭدەپ، كۇنى بويى وتتىڭ باسىنان ءبىر ۇزامايتىن كارى اجە، ءبارى-ءبارى كەشكىسىن قويۋ ءىڭىردىڭ قۇشاعىنا قۇلايدى. جال پەشتى جاعالاي جايىلعان داستارقان باسىندا شاي ىشىلەدى.

ارينە، شايدان كەيىن ازىراق سەيىل كوڭىلگە كەزەك وتەدى. وندايدا اكەمىزدىڭ قارا دومبىراسىنا قول جالعاي قويامىز. اباي، مۇقاعالي اندەرىنەن كەشكى كونتسەرتكە كەزەك كەلدى دەگەن يشارا. اكەمىز دە ەش بوگەلمەستەن «كوزىمنىڭ قاراسىنان» باستالعان كەشكى كونتسەرتتى ءوز كەزەڭىندە «ماحاڭدار جوق، ماحاڭداردىڭ سارقىتى – مۇقاعاليدىڭ» سوزىنە جازىلعان اندەرگە جالعاس ۇزاق شىرقايدى. ءبىز دە ساباعىمىزدى ورىنداپ وتىرىپ «نۇر جاۋىپ تۇرعان كوكتەمگە» كوڭىل قۇسىن ىلەستىرەمىز. ليريكالىق اندەر بىرتىندەپ اقىننىڭ سوڭعى جىلدارىندا جازعان مەحناتتى جىرلارىنا جالعاسادى.
...جوق! دارىگەر! قوزعاما،
دامىلداسىن.
ءاربىر جۇرەك ءوزىنىڭ كەۋدەسىندە! – دەپ ءان كەرۋەنى اۋدەم جەر بارىپ توقتايدى. بالا بولساق تا اقىن تاعدىرىنا الاڭ جۇرەگىمىز جۇدەپ-اق قالادى سوندا...
ۋاقىتتىڭ اجەپتەۋىر جەرگە بارىپ قالعانىن الگى قوڭىر شامنىڭ كۇيەلەش پيالاسىنان بىلەمىز. جالعىز شامنان توگىلگەن جارىقتى توڭىرەكتەگەن ءبىزدىڭ قولىمىزدا سوندا مۇقاعاليدىڭ كىشكەنە سارعىش كىتابى ء«ومىر-وزەن» بولار ەدى. ءار پاراعى ىستىق، ءار ءسوزى جاپ-جارىق. كوكىرەككە بىردەن قۇيىلا كەتەتىن وزەن سۋىنداي شاپشاڭ، تۇششى، كاۋسار پوەزيا ءوز-وزىنەن ساناعا قاتتالا قالادى، جاتتالا كەتەدى. ەڭ قۇدىرەتتىسى – بۇل كىتاپ كەيىن ءبىز كورگەن قازاق شاڭىراقتارىنىڭ تۇگەلىندە دەرلىك بار ەكەنىن بىلدىك. قازاق ساحاراسىنىڭ قاي قيىرىنا بارماڭىز، الدىڭىزداعى بەس-التى كىتاپتىڭ ىشىنەن قايران مۇقاڭنىڭ سول ء«ومىر-وزەنى» قارسى الادى.
كەيىن عوي، كىتاپ وقىلماي كەتتى دەيتىنىمىز. سول كەزدەردە قولىنا كىتاپ ۇستاپ كورمەگەن بالا دا مۇقاڭنان ءبىر ولەڭ جاتقا وقۋشى ەدى. وسىدان ون شاقتى جىل بۇرىن ارۋ شاھار الماتىعا ساپارلاپ بارعان ءبىر اقىن باۋىرىمىز جازۋشىلار وداعىنىڭ كىتاپ دۇكەنىنە باس سۇعا قالسا، بوس سورەلەرى كوپ دۇڭگىرشەكتىڭ تورىندە مۇقاعاليدىڭ عانا كىتابى تۇرعانىن ايتىپ كەلدى.
جانىمىزداعى اقىن دوسىمىز: «كىتاپ ءولدى!»، دەدى كۇيىنىپ. ءبىز «شىركىن-اي!»، دەپ تامساندىق! ارينە، سول بوس سورەلەردە كەشەگى كەڭشىلىك مىرزابەكتەردەن باستاپ، بۇگىنگى باتىرحان سارسەنحاندارعا دەيىن سامساپ تۇرۋى كەرەك ەكەنى راس. ءبىزدى تامساندىرعان مۇقاعاليدىڭ جارىق جۇلدىزى ەدى!
كەيىن زامان كوشى ورگە جىلجىدى. وشكەن شام جاندى، ء«ومىر-وزەندەر» جاڭا تيراجدارمەن قايتا باسىلىپ جاتتى.
دەگەنمەن اقىن ءوزىنىڭ كۇندەلىكتەرىنىڭ بىرىندە جازعانداي:
«سول ءبىر ۇيدە وقشاۋ تۇرعان كوشەدەن،
جىلاي-سىقتاي كۇنەلتكەنمىن كەشە مەن...»، دەپ ءبىز دە سول ۇيدەن، سول اۋىلدان ۇزاپ كەتكەلى قاشان؟ تۇنەۋ كۇنى بارساق قوڭىر شام سارايدىڭ ءبىر بۇرىشىندا كومەسكى جىلداردىڭ كونە جادىگەرىنە اينالعان قالپى قيسايىپ ەلەۋسىز جاتىر. قوڭىر شامنىڭ قوجايىنى – كارى اجەمىز دە باقيعا اتتانعان. اكەمىزدىڭ كىتاپ سورەسىنەن ء«ومىر-وزەندى» قولىمىزعا الامىز. ءبىر ءتۇرلى جابىرقاۋلى، ەسكى پاراقتارى ەستەلىكتەرگە تۇتقىندالىپ قالعانداي كوپ اشىلماعان. «ەڭ ءبىرىنشى باقىتىم – حالقىم مەنىڭ!» دەگەن جولدارعا كوزىمىز تۇسەدى. اقىننىڭ حالقى – ەڭ اۋەلى ونى ءسۇيىپ وقىعان وقىرماندارى ەمەس پە؟ جىلدار كوشىنىڭ توقىراعانىنا، قوعام قابىرعاسىنىڭ قاقىراعانىنا قاراماستان ءبىز مۇقاعاليدى وقىپ وسكەن وكىلدەر ەدىك. ءومىردىڭ وزەنى توقتاپ تۇرمايتىنى بەلگىلى... ءبىز دە ەسەيىپپىز. بالالىعىمىزدىڭ بازارىنداي قارا شاڭىراققا قوناعا كەلىپ قالاعا قايتاتىن كولىككە اسىعا وتىرىپ جاتىرمىز. ەسىك الدىندا «توقتا، بوتام! اتاڭ كەلەدى ارتىڭدا!» دەپ اكەمىز بەن انامىز نەمەرەلەرىن، مۇقاعاليدىڭ ەندىگى جاس وقىرماندارىن قۇشاقتاپ ءسۇيىپ جاتىر.
اقىن سۇيگەن حالىق، اقىن سۇيگەن قازاق – وسى اۋىل، وسى قارا شاڭىراق قوي!..
ۇلى دالا وركەنيەتى باستاۋ العان بايىرعى مەكەن
رۋحانيات • بۇگىن، 22:45
«جۇرتقا جاقىن پوليتسيا» قاعيداتىن قالاي ىسكە اسىرامىز؟
قوعام • بۇگىن، 22:30
مەديتسينا • بۇگىن، 22:15
«ب» جوسپارى داعدارىسقا قارسى قالقان بولا الا ما؟
ەكونوميكا • بۇگىن، 22:05
رۋحانيات • بۇگىن، 21:56
Big Tech كومپانيالارىنىڭ قارجىلىق ماسەلەسى
باعدارلامالار • بۇگىن، 21:30
جوڭعار الاتاۋى ۇلتتىق پاركىندە ءسىبىر تاۋ ەشكىسى فوتوتۇزاققا ءتۇستى
ەكولوگيا • بۇگىن، 21:25
الەكساندر بۋبليك بارسەلونا ءتۋرنيرىن جەڭىسپەن باستادى
سپورت • بۇگىن، 21:02
ستۋدەنتتەر تۇرمىستىق ۆاگوندى قولدى قىلعان
ايماقتار • بۇگىن، 20:30
شقو-دا مەملەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ 64 پايىزى ايەلدەر
ايماقتار • بۇگىن، 20:00
سولتۇستىك قازاقستاندا 740 وقۋشى كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 19:37
شىعىس قازاقستان: 70-كە جۋىق زاڭ بۇزۋشىلىق انىقتالدى
ايماقتار • بۇگىن، 19:15
الماتىدا بانكەت زالدارى مەن كاراوكە جۇمىسىنا رۇقسات بەرىلدى
ايماقتار • بۇگىن، 18:59
قازاقستاندا مالشىلار كۇنى پايدا بولۋى مۇمكىن
قوعام • بۇگىن، 18:43
2025 جىلعا قاراي 246 اۋىلعا گاز تارتىلادى
قازاقستان • بۇگىن، 18:38
نۇر-سۇلتاندا كينوتەاترلار جۇمىسىن قايتا باستادى
كينو • بۇگىن، 18:38
سايرامدا تويحانا سپورت كەشەنىنە اينالدى
ايماقتار • بۇگىن، 18:37
رۋحانيات • بۇگىن، 18:30
وتە ىڭعايلى. ەلوردالىقتار گازداندىرۋدىڭ ارتىقشىلىعى تۋرالى ايتتى
ەلوردا • بۇگىن، 18:18
2024 جىلعا دەيىن 19 قۇس فابريكاسى سالىنادى
قازاقستان • بۇگىن، 18:06
بيىل 480 اۋىلدى دامىتۋعا 105 ملرد تەڭگە باعىتتالادى – ۇەم
قازاقستان • بۇگىن، 18:00
مەملەكەت باسشىسى اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترىن قابىلدادى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 17:50
دزيۋدودان قازاقستان ايەلدەر قۇراماسى كەزەكتى وقۋ-جاتتىعۋ جيىنىنا كىرىستى
سپورت • بۇگىن، 17:45
شىمكەنتتە كارانتين تالاپتارى كۇشەيتىلدى
ايماقتار • بۇگىن، 17:30
ماڭعىستاۋدا ەر ادامنىڭ كولىگىنەن قىزىل كىتاپقا ەنگەن 150 كەلى بالىق تابىلدى
ايماقتار • بۇگىن، 17:29
ەلوردالىق ۇلاندار ءۇش كۇندە 5 بالانى تاۋىپ، اتا-اناسىنا تابىستادى
ەلوردا • بۇگىن، 17:25
ماعزۇم مىرزاعاليەۆ: تەمىرتاۋ ەكولوگياسى – وتە ماڭىزدى ماسەلە
ەكولوگيا • بۇگىن، 17:09
قاسىم-جومارت توقاەۆ ىشكى ىستەر ءمينيسترىن قابىلدادى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 17:02
جازۋشى شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ جارى باقيلىق بولدى
الەم • بۇگىن، 17:01
نۇر-سۇلتاندا 16 جاستاعى قىز كوپىردەن سەكىرىپ كەتتى
قوعام • بۇگىن، 16:48
بقو-دا ۇوس ارداگەرلەرىنە ميلليون تەڭگەدەن بەرىلەدى
ايماقتار • بۇگىن، 16:45
جۇمىسىنان ايىرىلعان 48 مىڭنان استام ادام الەۋمەتتىك تولەم الدى
قوعام • بۇگىن، 16:37
ەلىمىزدە نوتاريالدىق قۇجاتتار QR كودپەن بەرىلەتىن بولادى
قوعام • بۇگىن، 16:30
فۋتبولدا ەل اتاۋىن جەيدەمەن بۇركەمەلەيمىز بە؟
سپورت • بۇگىن، 16:17
پەتروپاۆلدا ماس جۇرگىنشى اسكەري جاساققا شابۋىل جاسادى
ايماقتار • بۇگىن، 16:01
اۋا رايى • بۇگىن، 15:48
دوسىن ولتىرگەن پاۆلودارلىققا ۇكىم شىقتى
ايماقتار • بۇگىن، 15:47
قازاقستاندىق تاەكۆوندوشى يسپانيادا جۇلدە الدى
سپورت • بۇگىن، 15:40
ەلوردادا مۇقتاج وتباسىلارعا ازىق-ت ۇلىك سەبەتتەرى تاراتىلۋدا
قوعام • بۇگىن، 15:39
الەكسەي تسوي: كوروناۆيرۋسپەن اۋىرعاندار سانى كۇن ساناپ ازايىپ كەلەدى
مەديتسينا • بۇگىن، 15:37
كوروناۆيرۋسپەن كۇرەسكە 265 ملرد تەڭگە بولىنەدى
• بۇگىن، 15:31
اتىراۋدا جوعالعان 4 ءجاسوسپىرىم تابىلدى
ايماقتار • بۇگىن، 15:20
26 ساۋىردەن باستاپ تۇركياعا ۇشاتىن رەيستەر قىسقارادى
قازاقستان • بۇگىن، 15:16
ەلوردادا كۇنىنە 650-گە جۋىق ادامنان ۆيرۋس انىقتالادى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 15:06
اكىمدىكتىڭ بۇرىنعى قىزمەتكەرى ايەلىن پىشاقتاپ ءولتىردى
• بۇگىن، 15:00
اسحات ايماعامبەتوۆ بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋ باعدارلامالارىن جاڭارتۋدى تاپسىردى
ءبىلىم • بۇگىن، 14:55
سانكت-پەتەربۋرگتە بوكستان حالىقارالىق تۋرنير باستالدى
سپورت • بۇگىن، 14:35
ەلوردا مەن شىمكەنتتە جىلجىمايتىن م ۇلىككە كەپىلدى ەلەكتروندى تىركەۋگە بولادى
باعدارلامالار • بۇگىن، 14:20
فۋتبولدان قپل ويىندارىنىڭ التىنشى تۋرى اياقتالدى
سپورت • بۇگىن، 13:57
نوتارياتتىق قۇپيا ۇعىمى انىقتالدى
ۇكىمەت • بۇگىن، 13:36
قازاقستاننىڭ 10 بوكسشىسى جارتىلاي فينالعا شىقتى
سپورت • بۇگىن، 13:18
جامبىل وبلىسىندا كادرلىق تاعايىنداۋلار ءجيى ورىن الۋدا
ايماقتار • بۇگىن، 13:03
PhD دارەجەسىن قورعاۋ ەرەجەلەرىنە وزگەرىستەر ەنگىزىلدى
ءبىلىم • بۇگىن، 12:57
قاراعاندىلىقتىڭ كولىگىنەن 274 كيىك ءمۇيىزى تاركىلەندى
قوعام • بۇگىن، 12:47
قاراعاندىدا 9 جىل بۇرىن كىسى ولتىرگەن قىلمىسكەر سوتتالدى
• بۇگىن، 12:42
نۇر-سۇلتاندا 65 مىڭنان استام ادام كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاكتسينا الدى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 12:37
پرەزيدەنت ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسىن قابىلدادى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 12:35
SpaceX قازاقستاندى ينتەرنەتپەن قامتاماسىز ەتۋى مۇمكىن
تەحنولوگيا • بۇگىن، 12:28
الماتىدا جولاۋشىلار اۆتوبۋسى ورتەندى
ايماقتار • بۇگىن، 12:24
ۇستەل تەننيسىنەن بيىلعى الەم چەمپيوناتى وتەتىن ۋاقىت بەلگىلى بولدى
تەننيس • بۇگىن، 12:15
الماتى ورتالىعىندا تۇندە كولىكپەن جارىسقاندار ۇستالدى
قوعام • بۇگىن، 12:13
ەلوردادا تاعى بىرنەشە ۆاكتسينا پۋنكتتەرى اشىلادى
ەلوردا • بۇگىن، 11:57
الماتىدا جالعان دوللار جاساعاندار جازالاندى
قوعام • بۇگىن، 11:44
وسكەمەن، سەمەي، اياگوز قىزىل ايماقتا
ايماقتار • بۇگىن، 11:43
جامبىل وبلىسى اكىمدىگىنىڭ ەكى باسقارماسىنا جاڭا باسشى تاعايىندالدى
تاعايىنداۋ • بۇگىن، 11:35
سەمەيدە جەمقورلىققا قارسى قىزمەت بويىنشا اكىمشىلىك كودەكستەگى جاڭالىقتار ءتۇسىندىرىلدى
ANTIKOR • بۇگىن، 11:35
پتر انىقتاماسى جوق جولاۋشىلار ۇشاققا وتىرعىزىلمايدى
قوعام • بۇگىن، 11:31
نۇر-سۇلتاندا جەكە تۇرعىن ۇيدەن ءورت شىقتى
• بۇگىن، 11:29
«حان مولاسى» قازبا ورنىندا زەرتتەۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتىر
رۋحانيات • بۇگىن، 11:07
الداعى 5 جىلدا 315 اۋىل مەكتەبى سالىنادى – مامين
ۇكىمەت • بۇگىن، 11:05
ۇقساس جاڭالىقتار