زەينەتاقى جيناعىن بەلگىلى ءبىر ماق­ساتقا پايدالانۋ راسىمدەرىن وڭتاي­لى جۇرگىزۋ ءۇشىن ونلاين پلاتفورما قۇ­رىلدى. بۇل ەnpf-otbasy.kz دەپ اتالادى. سايتتى وسىناۋ باستامانى جۇزەگە اسى­رۋشى ۋاكىلەتتى وپەراتور رەتىندە «وت­­باسى بانكى» بىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەي­نەتاقى قورىمەن بىرلەسىپ ىسكە قوس­تى. مۇنى سايتتىڭ اتاۋىنان-اق باي­قاۋعا بولادى. پورتال ىسكە قوسىلعان كۇنى-اق 13 مىڭنان اسا ازامات ءوتىنىم بەرىپ ۇلگەردى. قازىر ءوتىنىم قابىل­داي­تىن سايت قالىپتى رەجىمدە جۇ­مىس ىس­تەپ تۇر. بانك مالىمەتى بويىنشا زەينەتاقىنىڭ ءبىر بولىگىن اۋدارۋعا ار­نالعان 68 مىڭنان اسا ارنايى شوت اشىلدى.

اتالعان باستاما اياسىندا «وتباسى بانكىمەن» قاتار «حالىق بانكى» دە ۋا­كىلەتتى وپەراتور رەتىندە جۇمىس ىستەيتىنىن مالىمدەدى. بۇعان قوسا، ازا­مات­تار وسىنداي ءراسىمدى جۇرگىزۋگە قۇزى­رەت بەرىلگەن باسقا دا ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەردەن ارنايى شوت اشا الادى.

بۇعان دەيىن 760 مىڭعا جۋىق ادام بۇل يگىلىككە قول جەتكىزىپ، زەينەتاقى جينا­عىنىڭ ءبىر بولىگىن پايدالانا الاتىنىن ايتقان ەدىك. ال وسى جۇرتتىڭ باسىم بولىگى قاي وڭىرلەردەن ەكەنى دە كوپ­شىلىكتى قىزىقتىرادى. بۇل جونىندە «وت­باسى بانكى» اق باسقارما توراعاسى ءلاززات يبراگيموۆا ماعلۇمات بەردى. ونىڭ ايتۋىنشا، الماتى قالاسىنداعى سالىمشىلار، ياعني زەينەتاقى جينا­عىنىڭ ءبىر بولىگىن پاي^­دالانا الاتىن ازاماتتار جيناعان قار­جى – 658 ملرد تەڭگە. بۇل – جالپى قور­دىڭ 26،8 پايىزدىق ۇلەسى نە­مەسە ءاربىر ءۇشىنشى الماتىلىق دەۋگە بولادى. الما­ت­ىدا قارجى، بانك، ساقتاندىرۋ سا­لا­سىن­دا ەڭبەك ەتەتىن ماماندار كوپ ءارى ولار ءاردايىم جوعارى ايلىق الادى. ەكىن­شى ورىندا – ماڭعىستاۋ وبلىسى. ول ءوڭىردىڭ حالقىنىڭ زەينەتاقى قورىن­داعى جالپى جيناعى – 397 ملرد تەڭگە.

بۇل – جالپى رەسپۋبليكانىڭ 16،2 پايىزى. ءۇشىنشى ورىندا – نۇر-سۇلتان قالاسى. ەلوردادا باع­دارلاماعا قا­تى­سا الاتىن ازامات­تاردىڭ جالپى زەي­نەت­اقى جيناعى – 325،9 ملرد تەڭگە (13،3 پايىز). ءتورتىنشى ورىندا – 257،4 ملرد تەڭگەمەن اتىراۋ وبلىسى (10،4 پايىز). وسى ءتورت ءوڭىردىڭ حالقى زەينەتاقى جيناعىن پايدالانا الاتىن ازاماتتاردىڭ 70 پايىزدان استامىن قۇراپ وتىر. ال بۇل رەيتينگىدە اقمولا، تۇركىستان، سولتۇستىك قازاقستان وبلىستارى ەڭ سوڭىندا تۇر. وسىعان قاراپ تا وڭىرلەردەگى احۋالدى، حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن اڭعارۋعا بولادى.

ازىرگە تۇرعىن ءۇي ماسەلەلەرىن رەتتەۋ ماقساتىنداعى راسىمدەردى جۇزەگە اسىرۋعا بولادى. ال زەينەتاقى جي­نا­عىن ەمدەلۋگە جۇمساۋدىڭ ەرە­جە­لەرى وسى ايدىڭ سوڭىنا دەيىن دايىندالادى. قازىر ىشكى نورماتيۆ پروتسەدۋرالارىنا سايكەس، بۇل ماسەلە مەملەكەتتىك ورگاندارمەن تال­قىلانىپ جاتىر. سودان كەيىن دەنساۋلىق ساقتاۋ ءمينيسترىنىڭ بۇيرىعى ادىلەت مينيسترلىگىندە تىركە­لە­دى. زەينەتاقىنىڭ ءبىر بولى­گىن سيرەك كەزدەسەتىن اۋرۋلارعا، ەرەسەكتەردىڭ ءتىسىن ەمدەۋ قىزمەتىنە جۇمساۋعا بولادى. زەي­نەت­اقى قار­جىسىن ەمدەۋگە پايدالانۋ ءراسىمى تەك «وتباسى بانكى» ارقىلى عانا ىسكە اسادى.

جالپى اتالعان باعدارلامانىڭ قا­لاي جۇزەگە اسىرىلاتىنى جونىندە ور­تالىق كوممۋنيكاتسيالار الاڭىن­دا وتكەن بريفينگتە جان-جاقتى مالىمەتكە قانىقتىق. ءتيىستى ورگان وكىلدەرى كوپتىڭ كوكەيىندەگى ءبىراز سۇراقتارعا تۇشىمدى جاۋابىن بەردى. ونىڭ بىرقاتارىن ارنايى ۇسىنامىز. سونداي-اق زەينەتاقى جيناعىن پايدالانۋعا ءوتىنىم بەرگەن ساتتەن باستاپ دىتتەگەن ماقساتقا جۇم­سا­­عانعا دەيىنگى ۇدەرىستىڭ قالاي جۇر­گىزى­لە­تىنىن ينفوگرافيكا ارقىلى كور­سە­تۋ­دى ماقۇل كوردىك. بۇل رەتتە بىرىڭعاي وپە­راتور – «وتباسى بان­كىنىڭ» نۇس­قاۋ­لى­عىن نەگىزگە الدىق.

زەينەتاقى جيناعىن قانداي ماقساتقا پايدالانۋعا بولادى؟

 1

يپوتەكالىق زايم بويىنشا بەرە­شەك­تى وتەۋ، ونىڭ ىشىندە يسلام بان­كى­نىڭ قارجىلاندىرۋىن قوسا العان­دا ء(ىشىنارا نەمەسە تو­لىق).

ءسىز كەز كەلگەن بانكتەن نەمەسە يپو­تە­كا­لىق كومپانيادان تۇر­عىن ءۇي، ءبىر بانكتىك قارىز شارتى شەڭبەرىندە جوندەۋ جۇرگىزىلگەن تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا (ونىڭ ىشىندە قر زاڭناماسىنا سايكەس كە­پىل­دى­گى بار تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنىڭ ۇلەس­تىك قاتىسۋى تۋرالى ساتىپ الۋ-ساتۋ شارتتارى بو­­­­يىنشا)، جەكە تۇر­عىن ءۇي قۇرىلىسىنا (جتق نەمەسە جقش نىسانالى ماقساتىنداعى جەر ۋچاسكەسىن ساتىپ الۋدى قوسا العاندا) العان زايم بويىنشا بەرەشەكتى ءىشىنارا نەمەسە تولىق وتەي الاسىز.

2

يپوتەكاسىز تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋ (تولىق وتەۋ).

ءسىز پاتەر، جەكە ءۇي، جاتاقحانادان بولمە ساتىپ الا الاسىز. تۇرعىن ءۇيدى باستاپقى نەمەسە قايتالاما نارىقتا، سونداي-اق سالىنىپ جاتقان نىسانداردان قر زاڭناماسىنا سايكەس، تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا ۇلەستىك قاتىسۋ تۋرالى كەپىلدىگى بار، جەكەشەلەندىرۋ، ءبولىپ تولەۋ، ايىرباستاۋ شارتتارى بويىنشا كوپ پاتەرلى تۇرعىن ۇيدەگى ۇلەستى بەرۋ تۋرالى كەلىسىمشارت ارقىلى ساتىپ الۋعا بولادى. وسى ماقساتتا تۇرعىن ءۇيدى زەينەتاقى جيناقتارى ەسەبىنەن دە، زەينەتاقى مەن جەكە قاراجات ەسەبىنەن دە ساتىپ الۋعا بولادى.

3

«وتباسى بانكىندە» تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق جۇيەسى بويىنشا يپوتەكالىق تۇرعىن ءۇي زايمىن الۋ.

ءسىز پاتەر، جەكە ءۇي، جاتاقحانادان بولمە ساتىپ الا الاسىز. تۇرعىن ءۇيدى باستاپقى نەمەسە قايتالاما نارىقتان ساتىپ الۋعا بولادى. سونداي-اق بانكتىڭ ءبىر نەسيە شارتى شەڭبەرىندە جوندەۋ جۇمىستارىن قوسا ەسەپتەگەندە تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا نەمەسە جەكە تۇرعىن ءۇي سالۋعا بولادى (جەكە تۇرعىن ءۇي سالۋ نەمەسە جەكە قوسالقى شارۋاشىلىق سالۋ ماقساتتارىمەن جەر ۋچاسكەسىن قوسا العاندا).

4

يپوتەكالىق نەسيە الۋ ءۇشىن باس­تاپقى جارنا تولەۋ (ونىڭ ىشىن­­دە يسلام بانكى قارجى­لان­دىر­ۋى شەڭبەرىندە).

ءسىز پاتەر، جەكە ءۇي، جاتاقحانادان بولمە ساتىپ الا الاسىز. تۇرعىن ءۇيدى باستاپقى نەمەسە قايتالاما نارىقتان الۋعا بولادى. سونداي-اق بانكتىڭ ءبىر نەسيە شارتى اياسىندا ءسىز جوندەۋ جۇمىستارىن قوسا ەسەپتەگەندە تۇرعىن ءۇي ساتىپ الا الاسىز.

5

ساتىپ الۋ قۇقىعىمەن جالداۋ شارتى بويىنشا بەرەشەكتى وتەۋ.

ەگەر ءسىز تۇرعىن ءۇي­­ باع­دار­لا­ما­لارى مەن داعدارىسقا قارسى باعدارلامالار اياسىندا ساتىپ الۋ قۇقىعىمەن جالداۋ شارتىن جا­ساسقان بولساڭىز، وندا ءسىز زەي­نەتاقى جيناقتارى ەسەبىنەن جالداۋ تولەمدەرىن ءىشىنارا نەمەسە تولىق تولەي الاسىز.

6

جەكە تۇرعىن ءۇي سالۋ (جەر تەلىمىن ساتىپ الۋدى قوسا ال­عان­­دا).

ءسىز زەينەتاقى جيناقتارى نەمەسە زەينەتاقى جيناقتارى جانە ءوز قاراجاتىڭىز ەسەبىنەن جەكە تۇرعىن ءۇي سالۋىڭىزعا نەمەسە جەر تەلىمىن ساتىپ الۋىڭىزعا بولادى.

7

يپوتەكالىق تۇرعىن ءۇي زايمىن قايتا قارجىلاندىرۋ.

باسقا بانكتەردەن تۇرعىن ءۇي ساتىپ الۋعا (جوندەۋ جۇمىستارىن جۇرگىزە وتىرىپ)، جەكە تۇرعىن ءۇي قۇرىلىسىنا (جەر تەلىمىن ساتىپ الۋدى قوسا ەسەپتەگەندە) يپوتەكالىق نەسيەلەردى «وتباسى بانكىندە» قايتا قارجىلاندىرۋعا بولادى.

8

ەمدەۋ.

ءسىز زەينەتاقى جيناقتارىن قا­زاق­ستان اۋماعىندا نەمەسە شەتەلدە مەديتسينالىق ۇيىمداردا ەمدە­لۋ ءۇشىن پايدالانا الاسىز.

زەينەتاقى قاراجاتى سالىنعان تۇرعىن ءۇيدى 5 جىلعا دەيىن ساتۋعا تىيىم سالۋ ءتارتىبى قانداي؟

ەركەبۇلان داۋىلباەۆ،

قۇرىلىس جانە تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق ىستەرى كوميتەتى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى:

– بىرجولعى زەينەتاقى تولەمىن پايدالانا وتىرىپ، مەنشىككە رە­سىم­دەلگەن، وتەلمەگەن بەرەشەگى بار يپوتەكالىق تۇرعىن ءۇيدى بەس جىل كولەمىندە ساتۋعا جول بەرىلمەيدى. ياعني بەس جىلدىق شەكتەۋ تەك يپو­تە­كاعا، زايمعا الىنعان ۇيلەر. ونىڭ ىشىندە 2021 جىلعى 1 قاڭتاردان بەرى، ەرەجە كۇشىنە ەنگەن ۋاقىتتان كەيىنگى العان يپوتەكاعا بايلانىستى بولادى. قالعان بارلىق جاعدايدا ەشقانداي شەكتەۋ جوق. ەگەر ءسىز تۇرعىن ءۇيدى جەكە مەنشىككە، وزىڭىزگە ساتىپ الاتىن بولساڭىز (بجزق-داعى قاراجاتىڭىزعا) كەز كەلگەن ۋاقىتتا قايتا ساتۋعا قۇقىعىڭىز بار.

بىرجولعى زەينەتاقى تولەمىن پايدالانۋ ءراسىمى قالاي جۇزەگە اسادى؟

ينفوگرافيكانى جاساعان امانگەلدى قياس، «EQ» 

تۋىسقاندار زەينەتاقى جيناعىنا ءبىر-بىرىنەن ءۇي ساتىپ الۋعا بولا ما؟

ءلاززات يبراگيموۆا،

«وتباسى بانك» اق باسقارما توراعاسى:

– ەڭ باستىسى، وپەراتسيانىڭ ءبارى قولما-قول اقشاسىز جۇرگى­زى­لەتىنىن اتاپ ءوتۋ كەرەك. الدامشى كەلىسىم­شارت­تاردىڭ الدىن الىپ، اقشانى امال­داپ الىپ شىعۋ جاع­دايىنا جول بەرمەس ءۇشىن تۋىسقان ادامدار ارا­سىن­داعى كەلىسىمشارتتارعا تىيىم سا­لىنادى. ياعني مەن ءوزىمنىڭ باۋىرلا­رىم­نان، سىڭلىلەرىمنەن، اتامنان نەمەسە اجەمنەن ءۇي نەمەسە پاتەر ساتىپ الا المايمىن. وسىلايشا، ەرەجەلەردە بۇكىل مەحانيزم جازىلعان.

زەينەتاقىنىڭ ءبىر بولىگىن دەپوزيتكە اۋدارۋعا بولا ما؟

جانسۇلتان ماتاەۆ،

«وتباسى بانك» اق ورتالىق فيليالىنىڭ ديرەكتورى:

– بەكىتىلگەن ەرەجەلەرگە سايكەس، زەينەتاقىنىڭ شەكتى مولشەرىنەن ار­تىق سومانى دەپوزيتكە سالىپ قويۋعا رۇق­سات جوق. ول سومانى العاشقى جارنا رەتىندە ەگەر ءسىز تۇرعىن ءۇي جي­ناق جۇيەسىنە قاتىسپاي، بىردەن كەرەكتى سومانىڭ 50 پايىزى رەتىندە سالىپ، ءۇي الۋىڭىزعا بولادى. بىراق ول اقشا­نى الىپ، دەپوزيت رەتىندە ءوسىرىپ، مەملە­كەتتىك سىياقىنى الام دەۋگە مۇم­كىندىك جوق.