شەكتەۋلەر شىرماۋىنداعى ماينينگ فەرمالار

Ranking اقپاراتى بويىنشا، بىزدە العاشقى ءىرى ماينينگتىك كومپانيالار ءوز جۇمىسىن 2018 جىلى باستادى. الايدا تسيفرلىق دامۋ مينيسترلىگى ولاردىڭ جۇمىسىنا قاتىستى قۇقىقتىق باقىلاۋدى 2021 جىلى عانا قولعا الدى. مينيسترلىك مالىمەتى بويىنشا، 2021 جىلدىڭ قازانىندا ەلدە تسيفرلى ماينينگپەن اينالىساتىن نەبارى 27 كومپانيا تىركەلدى. 2022 جىلدىڭ ورتاسىندا «اق» ماي­نەر­لەردىڭ سانى 11 ەسە ارتىپ، 297-گە جەتتى. بۇعان جۇ­مىس ىستەپ جاتقان كريپتووندىرۋشىلەر دە جانە مي­نيسترلىككە ءوز قىزمەتىن ەندى باستاعانى جايلى حابار­لاعان كومپانيالار دا كىرەدى. سونىمەن قا­تار مينيسترلىك data-ورتالىقتار مەن ماينينگ ءۇشىن ينفرا­قۇرىلىم ۇسىنۋشى وزگە كومپانيالار­دى بولەك قاراستىرا باستادى. 2022 جىلدىڭ جەلتوق­سانىندا ونداي فيرما سانى 60 بولدى (ونىڭ 27-ءسى ماينينگپەن دە اينالىستى). بىلتىر جىل سوڭىندا 330 بىرەگەي قاتىسۋشى بولعانى انىقتالعان.

ساراپشىلاردىڭ ايتۋىنشا، ۆەدومستۆو مالى­مەتتەرىن ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ دەرەك­تەرىمەن سالىستىرۋ مۇمكىن ەمەس. ويتكەنى قىزمەت تۇرلەرىنىڭ ۇلتتىق كلاسسيفيكاتورىندا ماي­نينگتىڭ جەكە كودى ءالى بولىنبەگەن. كوپتەگەن كومپانيا 63111 كودىمەن (قولدانبالى باعدارلامالاردى، قوسىمشالاردى جانە سولارمەن بايلانىستى قىز­مەتتەردى ورنالاستىرۋ) تىركەلەدى.

ء«اۋ باستا ماينەرلەر قازاقستانعا ينۆەستيتسيامەن كەلدى، فەرمالار سالا باستادى، تسيفرلىق ۆاليۋتا ءوندىرىسىنىڭ كولەمىن ۇلعايتتى. سودان كەيىن عانا ۇكىمەت ولاردىڭ جۇمىسىن زاڭمەن رەتتەۋدى قولعا الدى. بۇدان ەكى جاق تا زارداپ شەكتى. كريپتوفەرمالاردىڭ ەنەرگيا تۇتىنۋىنىڭ وسۋىنە بايلانىستى بلەكاۋتتان ەل زارداپ شەكسە، ماينەرلەر ەلەكتر قۋاتى مەن ينتەرنەتتىڭ ءماجبۇرلى وشىرىلۋىنە تاپ بولدى. ۇلتتىق ستاتيستيكا بيۋروسىنىڭ بيزنەس تىزىلىمىندەگى جانە باسقا دا اشىق دەرەكتەر قورىنداعى 330 كاسىپورىندى تەكسەرە كەلە، ولاردىڭ كوپشىلىگى ءۇشىن ماينينگ نەگىزگى ەمەس، قوسىمشا قىزمەت ءتۇرى دەگەن قورىتىندىعا كەلۋگە بولادى. كەنشىلەردى «كولەڭكەدەن» شىعارۋ ناۋقانىنان كەيىن ماينينگ جابدىقتار بار ەكەنى تۋرالى اقپاراتتى تەك ونەركاسىپتىك كريپتوفەرمالار عانا ەمەس، سونىمەن قاتار شاعىن سەس جانە كەس، لوگيستيكالىق كومپانيالار، جارناما اگەنتتىكتەرى، اۋىل شارۋاشىلىعى كومپانيالارى، ءتىپتى جول بويىنداعى قىزمەت يەلەرى دە بەرە باستادى»، دەپ جازدى Ranking.

گەوگرافياسى بويىنشا «اق» ماينەرلەردىڭ كوبى ەكى ءىرى مەگاپوليستە — الماتى مەن استانادا ورنالاسقان، سايكەسىنشە 115 جانە 100. كاسىپورىندار سانى بويىنشا ءۇشىنشى ورىندا جامبىل وبلىسى (22) تۇر. دەگەنمەن ماينەرلەر سانى كوپ بولعانىمەن، قۋاتتىلىق كولەمى از بولۋى مۇمكىن. مىسالى، ماينەرلەر سانى از بولسا دا، پاۆلودار وبلىسى قۋاتتىلىق جاعىنان ءبىرىنشى ورىندا. مۇندا تمد-داعى ەڭ ءىرى كريپتوفەرما – Enegix جۇمىس ىستەيدى. ەكىباستۇز ماڭىن­داعى ونەركاسىپ الاڭىنىڭ اۋماعىندا 180 مۆت تۇتىناتىن 50 مىڭ ارنايى ماينينگ قۇرىلعىسى جۇمىس ىستەپ جاتىر.

سالاداعى ءىرى كومپانيالار سالىق مىندەتتەمەسىن ايتارلىقتاي ارتتىرعان. Enegix data ورتالىعى 2022 جىلى بيۋدجەتكە 2021 جىلمەن سالىستىرعاندا 19 پايىزعا كوپ، ياعني 164،5 ملن تەڭگە سالىق اۋدارىپتى. «AlSolutions» جشس سالىق تولەمىن 9 ەسە كوبەيتىپ 344،2 ملن تەڭگەگە، «BCD Company» جشس 5 ەسە كوبەيتىپ 296،6 ملن تەڭگەگە، «KZ Systems» جشس 8 ەسە ارتتىرىپ 252 ملن تەڭگەگە جەتكىزگەن.

پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ 2022 جىلعى 26 جەلتوق­سانداعى وتىرىسىندا جاريالانعان مالىمەتتەرگە سۇيەنسەك، ماينەرلەر ەندى ەلەكتر قۋاتىن تەك كۇر­دەلى جانە ۇنەمدى جولدارمەن الا الادى. ونىڭ بىر­نەشە ءادىسى بار. بۇل ەنەرگيانى باسقا ەلدەردەن يم­پورتتاۋ، تاۋەلسىز ءوندىرۋ، «جاسىل» جەك ستانسا­لارىنا قوسىلۋ نەمەسە ەنەرگيا جۇيەدە ارتىق بولعان جاعدايدا عانا جانە تەك نارىقتىق باعامەن «قازاقستان ەلەكتر ەنەرگياسى نارىعى مەن قۋات­تىلىعى وپەراتورى» اق ورتاق ەنەرگەتيكالىق نارىعىنىڭ اۋكتسيونى ارقىلى ساتىپ الۋ. كىم جوعارى باعا ۇسىنسا، سول «ارتىق» ەلەكتر قۋاتىن ساتىپ الا الادى. بۇل كريپتونارىقتاعى باسەكەنى ارتتىرىپ، نارىقتا تەك ادال ءارى قۋاتتى فەرمالاردى ايگىلەپ، وسى ارقىلى باسەكەگە قابىلەتتى كومپانيالاردى ءسۇزىپ قالدىرۋى مۇمكىن.