پىكىر • 26 قاڭتار، 2023

باسىلىم جاعدايىن ساراپتاۋ كەرەك

98 رەت كورسەتىلدى

استانا قالاسىندا العاش رەت وڭىرلىك مەرزىمدى باسىلىمدار فورۋمى ءوتتى. ەلىمىزدىڭ ايماقتارىنان كەلگەن مەديا سالاسىنىڭ ماماندارى 2 كۇن قاتارىنان جۋرناليستيكانىڭ، سونىڭ ىشىندە گازەت-جۋرنالداردىڭ بۇگىنى مەن ەرتەڭىن تارازىلاپ، بىرقاتار ماڭىزدى وي ايتتى. «قازاقستاندىق قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتى» كەاق باسقارما توراعاسى نۇربەك ماتجانيدىڭ پىكىرىمەن ءبولىسۋدى ءجون كوردىك.

اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى وڭىرلىك مەرزىمدى باسىلىمداردىڭ جاعدايىن عىلىمي تۇرعىدا سارالاۋ كەرەك دەپ تاپسىرما بەرگەن ەدى. سەبەبى ەلىمىزدە گازەت-جۋرنالداردىڭ وتكەنى، بۇگىنى، بولاشاعى تۋرالى ماردىمدى زەرتتەۋ جۇمىستارى جوق.

مىسالى، مەن بىردە-ءبىر گازەت-جۋرنالعا جازىلماعانمىن. بالكىم، بۇل ءوزىمنىڭ قاتەلىگىم شىعار. الايدا كۇندەلىكتى جاڭالىقتاردان بەيحابار قالعان ەمەسپىن. تەك اقپارات الاتىن ءادىس-تاسىلدەرىم وزگەردى. مۇنى دۇرىس-بۇرىس دەپ جازعىرۋعا بولماس، بۇل – زاماننىڭ اعىنى. وسى باعىتتاعى، قازاقستاندىقتاردىڭ مەدياپاتتەرندارى تۋرالى زەرتتەۋ جۇمىستارىن ىزدەگەن كەزدە ەشتەڭە تابا المادىم. بىراق اقش مەملەكەتىنە قاتىستى ءبىر قىزىق زەرتتەۋمەن تانىستىم. 

اقپاراتتىق ءداۋىردىڭ اعىنىنا ىلەسە الماي، وڭىرلىك باسىلىمدارىنىڭ جۇمىسى توقتاپ نەمەسە تيراج سانى ازايىپ كەتكەن كەزىندە اقش كونگرەسسمەندەرى «گازەتتەردى مەملەكەت تاراپىنان قولداۋ كەرەك شىعار» دەگەن باستاما كوتەرگەن. ويتكەنى زەرتتەۋ ناتيجەسى بويىنشا، وڭىرلىك مەرزىمدى باسىلىمداردىڭ جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار قىزمەتىنە اسەرى بولعان. ياعني بيۋدجەتتىڭ دۇرىس ءبولىنۋى، كەيبىر جوبالاردىڭ ساپالى جۇزەگە اسىرىلۋىنا ىقپال ەتكەن.

ەگەر ساندارعا كوز جۇگىرتسەك، 2020 جىلعا دەيىن 200-گە جۋىق گازەت تۇبەگەيلى جۇمىسىن توقتاتقان نەمەسە شىعارۋ جيىلىگى، تيراجى مۇلدە ازايعان. وسىعان بايلانىستى «باسىلىمداردىڭ قارجى كوزدەرى قانداي؟ وعان الەۋمەتتىك جەلىنىڭ، Google سياقتى ىزدەۋ سەرۆيستەرىنىڭ اسەرى بار ما؟»، «جارناما نارىعى قالاي ۇيىمداستىرىلعان؟»، «ۇلكەن ويىنشىلار كىمدەر؟ ولار گازەتتەرگە، باسقا دا رەسۋرستارعا ديسكريميناتسيا جاسايدى ما نەمەسە جاساماي ما؟» دەگەن ساۋالدارعا جاۋاپ بەرەتىندەي تىڭعىلىقتى زەرتتەۋ جۇرگىزگەن. وسىلايشا، ءبىز دە ەلىمىزدەگى وڭىرلىك مەرزىمدى باسىلىمداردىڭ جاعدايىن ساراپشىلارمەن بىرلەسىپ، جاپپاي ساۋالناما جۇرگىزۋ ارقىلى تەرەڭ زەردەلەمەسەك، بۇل وتكىر پروبلەمانىڭ «دياگنوزىن» قويا المايمىز.

 

 

نۇربەك ماتجاني،

«قازاقستاندىق قوعامدىق دامۋ ينستيتۋتى»

كەاق باسقارماسىنىڭ توراعاسى

ۇقساس جاڭالىقتار