7 000 تاريحي قۇجات ەلگە جەتكىزىلدى

مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى اسحات ورالوۆ ەڭ الدىمەن 2022 جىلى اتقارىلعان جۇمىستاردىڭ قورىتىن­دىسىن بايانداپ، الداعى جوسپارلاردى دا اتاپ ءوتتى. سالا باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، بيىل مادەنيەت سالاسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ مارتەبەسىن ارتتىرۋعا باسا نازار اۋدارىلماق. ەسكە سالساق، بىل­تىر ۇلتتىق مارتەبەسى بار مادەنيەت ۇيىم­دارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ ەڭبەكاقىسى ەكى ەسەگە وسكەن ەدى. قازىر ەلىمىزدە وسىنداي بەس ۇيىم بار. مينيسترلىك ۇلتتىق مارتەبەسى بار نىسانداردىڭ سانىن كوبەي­تۋدى جوس­پارلاپ وتىر. سونداي-اق بيىل مادەنيەت سالاسىنىڭ ءمان-ماڭى­زىن ارتتىرۋ ءۇشىن وڭىرلەردە جۇيەلى جۇمىستار جۇرگىزىلەتىن بولادى. ماسە­لەن، سالا قىزمەتكەرلەرىنىڭ – جوو كون­تسەرتمەيستەرلەرىنىڭ، ۇرمەلى مۋزىكالىق اسپاپتاردا وينايتىن مادەنيەت ۇيىمدارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ، بي انسام­بلدەرى ارتىستەرىنىڭ جانە باسقا دا ونەر ادام­دارىنىڭ ەڭبەكاقىسى ارتۋى مۇمكىن. ول ءۇشىن مينيسترلىك زاڭنامالىق وزگەرىستەردى قابىلداۋ بويىنشا جۇمىس جۇرگىزۋ كەرەك.

ا.ورالوۆ جاس جازۋشىلار مەن اقىندار ءۇشىن دە جاعىمدى جاڭالىقتى جەتكىزدى. وسى جىلدان باستاپ تۇڭعىش رەت پرەزيدەنتتىڭ ادەبي سىيلىعى تاپسىرىلادى. ءار اتالىمنىڭ جەڭىمپازىنا 4 ملن تەڭگە كولەمىندە سى­ياقى بەرىلمەك. مينيستر جاس تالانت­تاردى قولداۋ ماقساتىندا باستاۋ العان يگى جوبانىڭ زاماناۋي ادەبيەتتىڭ قا­لىپ­تاسۋىنا مۇمكىندىك بەرەتىنىن ايتتى.

سونىمەن قاتار مادەنيەت قىزمەت­كەر­لەرىنە دە ايرىقشا كوڭىل ءبولۋ جوسپار­لانعان. «مادەنيەت قىزمەتكەرلەرىنىڭ شەت­ەلدىك ارىپتەستەرمەن تانىسىپ، تاجىريبە الماسىپ، جاڭا ءبىلىم الۋىنا ارنالعان حالىقارالىق فورۋم وتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل باسقوسۋعا اعا بۋىن وكىلدەرىنىڭ باس بولىپ اتسالىسۋى اسا ماڭىزدى. ولاردىڭ تاجىريبەسى مەن ءبىلىمى جاستارعا ۇلگى بولاتىنى ءسوزسىز»، دەدى اسحات ورالوۆ.

القا وتىرىسىندا پرەمەر-ءمينيستر­دىڭ ورىنباسارى التاي كولگىنوۆ مادە­نيەت جانە سپورت مينيسترلىگىنە بىرقاتار تاپسىرما بەردى. سولاردىڭ ءبىرى – مونۋمەنتالدى ونەر، ارحەولوگيا سالاسىنداعى مەملەكەتتىك باقىلاۋدى كۇشەيتۋ. وعان قوسا مونۋمەنتتەر جونىندەگى كوميسسيانىڭ جۇمىسىن جولعا قويىپ، اكىمدىكتەرمەن بىرلەسىپ كورنەكتى تۇلعالارعا ەسكەرتكىشتەر ورناتۋ بويىنشا باقىلاۋدى كۇشەيتۋ كەرەك ەكەنىن اتاپ ءوتتى. سونداي-اق تاريحي مۇرانى قورعاۋ جونىندەگى وڭىرلىك ينسپەكتسيالاردىڭ قىزمەتىن كۇشەيتۋ، وڭىرلەردە مونيتورينگتىك تەكسەرۋدى ۇيىمداستىرۋ قاجەت دەدى.

پرەمەر-ءمينيستردىڭ ورىنباسارى تەاتر ونەرىن دامىتۋعا ەرەكشە نازار اۋداردى. «تەاتر ونەرى قوعامنىڭ مادەني دامۋىندا، ادامنىڭ رۋحاني بايۋىندا اي­رىقشا ءرول اتقارادى. سوندىقتان مينيستر­لىك ازاماتتارىمىزدىڭ، اسىرەسە جاس­تاردىڭ تەاترعا بارۋىن ارتتىرۋ ءۇشىن بارلىق جاعدايدى جاساۋ قاجەت»، دەدى التاي كولگىنوۆ.

مينيسترلىك وتاندىق تەاترلار مەن كينوستۋديالاردى جاڭعىرتۋ جانە قالپىنا كەلتىرۋ ماقساتىنداعى جوس­پارلارىمەن ءبولىستى. ماسەلەن، بۇل جۇمىستار، ەڭ الدىمەن ش.ايمانوۆ اتىنداعى «قازاقفيلم» كينو­ستۋدياسىندا، ودان سوڭ قالپىنا كەل­تىرۋ جۇمىستارى 2026 جىلى 100 جىلدىق مەرەيتويىن اتاپ وتەتىن م.اۋەزوۆ اتىنداعى ۇلتتىق اكادەميالىق قازاق دراما تەاترىندا دا جۇرگىزىلمەك.

مادەني اعارتۋداعى بۇل وزگەرىستەردەن بولەك ءتۋريزمدى دامىتۋ ءۇشىن دە جاعداي جاسالادى. اتاپ ايتساق، تۇرعىنداردىڭ جازعى دەمالىستارىن ۇيىمداستىرۋعا ارنال­عان ءتورت ساپار-ورتالىق قۇرىلادى. بيىل «ورداباسى»، «ساۋران»، «ساراي­شىق» جانە «ەسىك» ۆيزيت-ورتالىقتارى­نىڭ قۇرىلىسى اياقتالماق. ساپار-ورتا­لىقتار بارلىق زاماناۋي ستاندارتتارعا ساي. سونىمەن قاتار استانادا «بوزوق» ۇلتتىق پاركىن سالۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر.

«الماتىدا ورتالىق مەملەكەتتىك ارحيۆ جانىنان ارحيۆ قويماسىن سالۋ – العا قويىلعان ماڭىزدى مىندەت. ورتالىق مەملەكەتتىك ارحيۆ قويما­سىن كەڭەيتۋ – تاريحي-مادەني مۇرانىڭ باي قاباتىن ساقتاۋ جانە وعان تىڭ قۇجاتتاردىڭ قوسىلۋىنا جاعداي جاساۋ ءۇشىن جاسالىپ وتىر»، دەدى ا.ورالوۆ.

سونداي-اق كىتاپحانا قورلارىن تولىق­تىرىپ، وقىرمان جيناۋ ءۇشىن، جالپى زاماناۋي كىتاپحانا جۇيەسىن قالىپتاستىرۋ جولىندا بىرقاتار ءىس-شارا ۇيىمداستىرىلماق. بىلتىر ءوڭىر كىتاپحانالارىنا 506 مىڭ دانا كىتاپ تاراتىلدى. بيىل بۇل باعىتتاعى جۇمىس كۇشەيتىلەدى. اسىرەسە، مينيسترلىك وقۋشىلار اراسىندا كىتاپ وقۋدى ناسيحاتتاۋعا ەرەكشە نازار اۋدارىپ وتىر.

وتكەن جىلى اتالعان ۆەدومستۆونىڭ جۇيەلى جۇمىسىنىڭ ناتيجەسىندە 7 000 تاريحي قۇجات شەتەلدەن ەلگە جەتكىزىلدى. باعالى قۇجاتتاردا ۇلت تاريحىنداعى ءتۇرلى كەزەڭدەگى وقيعالار تۋرالى اقپارات بار، ولارمەن قازىر تاريحشىلار مەن عا­لىم­دار جۇمىس ىستەپ جاتىر. ايتا كەتە­يىك، قۇجاتتار گەرمانيا، يتاليا سياقتى ەۋروپالىق مەملەكەتتەردەن اكەلىندى.

بۇدان بولەك بىلتىر 18 ارحەو­لوگيالىق زەرتتەۋ جۇرگىزىلىپ، ەلىمىزدىڭ ءتۇرلى وڭىرلەرىندە 30 ەسكەرتكىش قالپىنا كەلتىرىلگەن. ونىڭ ىشىندە ازىرەت سۇلتان مۋزەي-قورىعى، وتىرار قالاسى، جاركەنت مەشىتى، بوتاي كەنتى، بوكەي ورداسى، احمەت بايتۇرسىن ۇلى مۋزەي-ءۇيى، بەكەت اتا جەر­استى مەشىتىنىڭ نىساندارى بار.

«مينيسترلىك شەتەلدەن اكەلىنگەن تاريحي قۇجاتتارداعى اقپاراتتى عالىم­داردىڭ زەرتتەۋلەرىنەن كەيىن جاريالاي­دى. بۇل وقۋشىلاردىڭ  ەلىمىزدىڭ تاريحى تۋرا­لى جاڭا ءبىلىم الۋىنا جول اشادى. سونى­­مەن قاتار مينيسترلىك ساپالى كى­تاپتار شىعارۋعا دا كوڭىل بولمەك.  ءبىز ەلى­مىز­دىڭ كىتاپحانالارىنا ساپالى ادە­بيەت­تەر جەتكىزەتىن بولامىز»، دەدى مينيستر.

القا وتىرىسى بارىسىندا سالا وكىلدەرى ارحيۆ قويمالارىنىڭ جۇكتەلۋ ماسەلەسىن شەشۋ جولىن سارالاپ، 500 مىڭ ساقتاۋ بىرلىگىنە 20-عا جۋىق مەملەكەتتىك ارحيۆ عيماراتىن سالۋ ۇسىنىلدى.

جيىن سوڭىندا ا.ورالوۆ اتالعان ورگان مادەني ساياساتتى دامىتۋ تۇجىرىمداماسىن قابىلدايتىنىن ايتتى. «مادەني ساياساتتى دامىتۋ تۇجى­رى­م­داماسىنىڭ جوباسىندا ۇلتتىق جوبا مەن پرەزيدەنتتىڭ سايلاۋالدى باع­دارلاماسىنداعى كورسەتكىشتەر ينتەگراتسيالانىپ، حالىقارالىق تاجىريبەگە شولۋ جاسالدى جانە مادەني ساياساتتىڭ باسىم باعىتتارى قامتىلدى»، دەدى ول.