پلاستيك قاپتامانىڭ الەگى

وسىعان بايلانىستى كوپتەگەن الپاۋىت كومپانيا ەكولوگياعا زيان كەلتىرمەيتىن، ىدىراۋى جەڭىل قۇتىلار مەن قالبىرلار شىعارۋعا دەن قويا باستادى. ونەر­تاپقىشتار دا بۇل ماسەلەگە ىستىق ىقىلاسپەن كوڭىل ءبولىپ ءجۇر. بۇل ىزدەنىس قانشالىقتى ءساتتى جۇزە­گە اسقانى بەلگىسىز، دەگەنمەن كەيىن­گى ۋاقىتتا «ەكو ونىمدەر» ءجيى شى­عارىلىپ، جارنامالانادى.

ماسەلەن، Coca-Cola كومپانيا­سى ءوزى قولداناتىن پلاستيكالىق قۇتىلار مەن ونىمدەر ەكولوگياعا زارداپ اكەلمەيتىنىن العا تارتادى. مۇنداي جارنامالىق ءادىستى باسقا دا ۇلكەن كورپوراتسيالار ءجيى پايدالانادى. بىراق شىن مانىندە ماسەلەنىڭ ءمانىسى مۇلدەم باسقا ەكەنى انىقتالدى.

The Changing Markets قورى تاياۋدا زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، Coca-Cola جانە Unilever سەكىلدى ءىرى برەندتەردىڭ پلاستيكالىق قاپ­تاماسى ەكولوگيالىق تازا ەكەنى تۋرالى مالىمدەمەلەرى جال­عان ەكەنىن انىقتادى. اسىرەسە مۇحيتقا اعىزىلاتىن جانە قايتا قول­دانىلاتىن پلاستيكالىق ونىم­دەردى وڭدەۋدەن وتكىزەمىز دەگەن سەكىلدى جارنامالار دا شىن­دىققا جاناسپايتىن كورىنەدى.

بايانداماعا سۇيەنسەك، ونىم­دەردىڭ جەر-جاھانداعى پلاس­تيكالىق لاستانۋ داعدارىسىن قالاي شەشەتىنى مۇلدەم تۇسىنىكسىز جانە دالەلى جەتىسپەيدى. مۇنداي قادام تۇتىنۋشىلارعا پلاستيكتىڭ شىنايى اسەرىن جاسىرۋ ءۇشىن جاسالعانىن العا تارتادى.

«سوڭعى زەرتتەۋىمىز تۇتىنۋ­شىلار سەنەتىن كومپانيا­لار­دىڭ جالعان مالىمدەمەلەرىن اشكەرەلەدى. بۇل ايسبەرگتىڭ جوعارى بولىگى عانا. زاڭ شىعارۋشىلار بۇل ماسەلەگە بايىپتى قاراۋى وتە ماڭىزدى. ونەركاسىپ پلاس­تيكالىق داعدارىستى ودان ءارى جالعاستىرا وتىرىپ، «جاسىل ءونىم» سەرتيفيكاتىن يەلەنەدى. ءبىز الەمدى ەرىكتى ارەكەت ەتىپ جالعان نارىقتان قۇتىلۋعا شاقىرامىز»، دەيدى The Changing Markets Foundations كومپانياسىنىڭ مەنەدجەرى دجوردج حاردينگ-روللس.

بايانداما كەلتىرگەن مالى­مەتتەرگە ساي، كيم كارداشيان­نىڭ كيىم تىگەتىن Skims كومپانياسىنىڭ شىعاراتىن ءىش كيىم ونىمدەرى دە تۇتىنۋشىنى جاڭىلىستىراتىنىن العا تارتادى. ماسەلەن، ونىڭ قاپتاماسىندا «مەن پلاستيك ەمەسپىن» دەپ جازىلعان. بىراق شاعىن ارىپپەن تاۋار 4 ءتيپتى پلاستيك نەمەسە LDPE-دەن (تومەن تىعىزدىق­تاعى پوليەتيلەن) ازىرلەنگەنى كورسەتىلگەن.

سونداي-اق Coca-Cola بوتەل­كەلەرىنىڭ 25 پايىزى مۇحيتتان جينالعان پلاستيكتەن جاسالعان دەگەن ناۋقاندى جارنامالاۋ ءۇشىن ميلليونداعان قارجى جۇمساعان. The Changing Markets قورى ءوز ەسەبىندە اتالعان كومپانيانىڭ شارتاراپتى پلاستيك زاتتارمەن ەڭ كوپ لاستايتىنىن مۇلدەم تىلگە تيەك ەتپەيتىنىن العا تارتادى.

ەكولوگيالىق ءونىم شىعارىپ ءجۇرمىز دەپ حالىقتى الداپ جۇر­گەندەر سانى مۇنىمەن بىت­پەيدى. مىسالى، مەنتوس جاسايتىن Perfetti Van Melle كومپانياسى تابيعاتقا زيانسىز قاپتاما پايدالاناتىنىن ايتىپ جارياعا جار سالعان بولاتىن. بىراق قوراپ­شانىڭ اليۋميني، پلاستيك قوسىل­عان قايتا قولدانۋعا جارامايتىن قۇراما ماتەريالدان جاسالعانىن مۇلدەم ەسكەرمەيدى.

ەۋروپالىق وداق پلاستيكالىق اس قۇرالدارىنا تىيىم سالعاننان كەيىن يسپانياداعى Mercadona سۋپەرماركەتتەر جەلىسى وعان بالاما ۇسىنۋدىڭ ورنىنا اس قۇرالدارىن «قايتا پايدالانۋعا بولادى» دەپ وزگەرتكەن.

ۇلىبريتانيادا Tesco كومپا­نياسى يكەمدى پلاستيك قاپ­تاماسىنىڭ جاڭا، جەتىلدىرىلگەن جانە «قايتا وڭدەۋگە جارامدى» ەكەنىن مالىمدەدى. بىراق قايتا وڭدەۋ ءۇشىن تۇتىنۋشىلار قاپتامانى ۇلكەن دۇكەندەرگە اپارۋى كەرەك. ءتىپتى ونىڭ وزىندە قايتا وڭدەلۋى ەكىتالاي.

Procter & Gamble كومپانيا­سى Head and Shoulders سۋسابىنى بوتەلكەلەرى جاعاجايدان جينال­عان پلاستيكتەردەن جاسال­عان دەپ ناسيحاتتايدى. بىراق ءىس جۇزىندە بوتەلكە كوك تۇسكە بويال­عاندىقتان، ودان ءارى قايتا وڭدەۋگە بولمايدى.

سونداي-اق كوپتەگەن باسقا دا كومپانيا ەكولوگيالىق تازا ماتەريالدار قولداناتىنىن العا تارتقانىمەن، ولار قولدانعان پلاستيكا قاپتامالاردى قايتا وڭدەۋ قيىن نەمەسە مۇلدەم قايتا وڭدەۋگە بولمايدى.