رەسەيلىك بانكتەر سانكتسيادان سوڭ قالاي جۇمىس ىستەيدى؟

اقش 6 ساۋىردە رەسەيدىڭ ەكى بانكى – «سبەربانك» پەن «الفا-بانك» اق-عا قاتىستى سانكتسيالار اۋقى­مىن كەڭەيتتى. اقش قارجى مي­نيسترلىگى شەتەلدىك اكتيۆتەردى باقىلاۋ باسقارماسىنىڭ (OFAC) شەشىمىمەن بۇل بانكتەر جانە ولار­دىڭ ەنشىلەس ۇيىمدارى، ونىڭ ىشىندە قازاقستاندا ورنا­لاس­قان ۇيىمدارى SDN (Specially Designated Nationals) تىزىمىنە ەنگىزىلگەن. ەندى بۇدان بىلاي اقش قارجىلىق مەكەمەلەرىن قوسا العاندا، اقش يەلىگىندەگى نەمەسە اقش تۇلعالارى باقى­لاۋىن­داعى نەمەسە اقش يۋريس­ديك­تسيا­سى شەگىندەگى بارلىق مەن­شىك جانە مەنشىكتەگى مۇددەلەر بۇعات­تالادى.

بۇدان باسقا، ءبىر نەمەسە بىر­نە­شە بۇعاتتالعان ادامعا تىكە­لەي نەمەسە جاناما، جەكە نەمەسە جيىن­تىعىندا، 50 نەمەسە ودان كوپ پايىزعا تيەسىلى كەز كەل­گەن ادامنىڭ بۇكىل مۇلكى جانە مۇ­لىك­تەگى ۇلەستەرى دە بۇعات­تالا­دى. تيىسىنشە، اقش تۇلعا­لا­رىنا، ونىڭ ىشىندە اقش قارجىلىق مەكەمەلەرىنە، ەگەر بۇل ۇيىمدار OFAC-تان بوساتىلماسا نەمەسە ۋاكىلەتتىك بەرىلمەسە، ولارمەن وپەراتسيالار جاساۋىنا تىيىم سالىنعان.

OFAC الفا-بانكپەن 2022 جىلعى 6 مامىرعا دەيىن، سبەر­بانك­پەن 2022 جىلعى 13 ساۋىرگە دەيىن مامىلەلەر اياقتاۋ مەرزىمىن بەلگىلەدى. دەمەك وسى ەكى بانكتىڭ كليەنتتەرى اقش دول­لا­رىمەن تولەم جانە اۋدارىم وپەراتسيالارىن جاساي المايدى. دەگەنمەن، ۇلتتىق ۆاليۋتا ارقىلى بانك ىشىندەگى وپەراتسيا­لار­دى ەشقانداي شەكتەۋسىز جۇزە­گە اسىرا بەرەدى. وسى ورايدا قار­جى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامى­تۋ اگەنتتىگى احۋالعا وراي پىكىر بىل­دىرگەن.

«اتاپ ايتقاندا، الفا-بانك­­كە قاتىستى ەنگىزىلگەن سانك­تسيا­لار بىرقاتار ۋاقىتشا شەك­تەۋ­­گە اكەلدى. بانك جەكە جانە زاڭدى تۇل­عالار ءۇشىن اقش دول­لا­رىن­داعى جانە ەۋروداعى اۋدا­رىم­داردى توقتاتا تۇردى. بۇدان باس­قا، جەكە جانە زاڭدى تۇل­عا­­لار ءۇشىن بانكوماتتار مەن POS تەرمينالداردىڭ مەن­شىك­­تى جەلىسىنەن تىس Visa جانە MasterCard كارتالارىنىڭ جۇ­مى­سى توقتاتىلا تۇردى. الفا-بانك ۋاقىتشا جەكە جانە زاڭدى تۇلعالار ءۇشىن قولما-قول اقشا الۋعا جانە اۋدارىم جاساۋعا ل­ي­ميتتەر ەنگىزدى، كرەديتتەر بەرۋ­دى توقتاتتى. الفا-بانكتى قوس­پاعاندا، باسقا بانكتەردىڭ كارتالارىمەن زاڭدى تۇلعالار ءۇشىن POS-تەرمينالدارداعى تولەم­دەر­دى قابىلداۋ توقتاتىلدى.

بۇل رەتتە كليەنتتەر بانكو­مات­­تاردان قولما-قول اقشا الىپ، جەدەل تولەم جۇيەسىنە (جتج-نە) قاتىسۋشى بانكتەرگە تەلە­فون ءنومىرى بويىنشا ءموبيل­دى قوسىمشاداعى اقشانى تەڭ­گە­­مەن جانە تاۋلىكتىك ليميت شەگىندە باسقا بانكتەرگە شوت دەرەك­تەمەلەرىن اۋدارا الادى. كوممۋنالدىق قىزمەتتەر، ۇيالى بايلانىس جانە باسقا دا قىز­مەتتەر ءۇشىن تولەمدەر تاۋ­لىكتىك ليميت شەڭبەرىندە شتات­تىق رەجىمدە وتەدى. جالپى ال­عاندا، رەسەيدىڭ ەنشىلەس بانك­تە­رى كليەنت­تەر الدىنداعى مىندەت­تە­مە­ل­ەرىن ۋاقتىلى جانە تولىق كو­لەمدە ورىندايدى، ونىڭ ىشىن­دە سالىمدارعا، كرەديتتەرگە قىز­مەت كورسەتۋ، سونداي-اق اقشا قاراجاتىن قابىلداۋ جانە بەرۋ بار. بۇل بانكتەر – دەپوزيتتەرگە مىن­دەتتى كەپىلدىك بەرۋ جۇيەسىنىڭ قاتى­سۋشىلارى. سوندىقتان ازاماتتار قاراجاتىنىڭ ساقتالۋىنا كەپىلدىك بەرەدى»، دەلىنگەن حابارلامادا.

اگەنتتىكتىڭ حابارلاۋىنشا، رەسەيدىڭ ەنشىلەس بانكتەرىنە قا­تىس­تى ەنگىزىلگەن سانكتسيالار مەن شەكتەۋلەر قازاقستان بانك­تە­رىنىڭ قىزمەتىنە بايلانىستى ەمەس جانە ولارعا اسەر ەتپەيدى.

«قازاقستاننىڭ بانك سەكتورى كاپيتالدىڭ جانە وتىمدىلىكتىڭ ەلەۋلى قورىنا يە – 16 ترلن تەڭگە نەمەسە اكتيۆتەردىڭ 42،3 پا­يىزى. مۇنداي الەۋەت بانك­تەرگە اعىمداعى سىرتقى ەكونو­مي­كالىق كۇيزەلىستەردى سىڭىرۋ­گە مۇمكىندىك بەرەدى. بيىل جىل باسىنان بەرى بانكتەردىڭ جيىن­تىق اكتيۆتەرى 148 ملرد تەڭگەگە نەمەسە 37،8 ترلن تەڭگە كورسەت­كىش­ىنە دەيىن 0،4 پايىزعا ءوستى. مەنشىك كاپيتالى 96 ملرد تەڭگەگە نەمەسە 2،1 پايىزعا ءوسىپ، 4،6 ترلن تەڭگەنى قۇرادى. ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەر كاپيتالى مەن وتىمدىلىگىنىڭ نورماتيۆتەرى زاڭ­نا­مادا بەلگىلەنگەن ەڭ تو­مەن­گى ماندەردەن بىرنەشە ەسە اسىپ تۇسەدى. بۇل بانكتەرگە شتاتتىق رەجىمدە جۇمىس ىستەۋگە جانە حا­لىق پەن كورپوراتيۆتىك كليەنت­تەر ءۇشىن ۇزدىكسىز قىزمەت كورسەتۋدى قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى»، دەيدى اگەنتتىك وكىلدەرى.