جىلۋدىڭ «جىرى» قاشانعى جالعاسادى؟

كۇن جىلىنسا، كوممۋنالدىق قىز­مەتشىلەر جەردىڭ استان-كەس­تەڭىن شىعارىپ، قۇبىرلاردى جون­دەۋمەن الەك بولادى. بۇل جۇمىستاردىڭ قار تۇسكەنگە دەيىن جال­عاساتىنىنا ەكىباس­تۇز­دىق­تار­دىڭ ەتى ۇيرەنگەن. وكىنىشكە قاراي، جىل سايىن جوندەلۋگە ءتيىس كولەمنىڭ جارتىسى عانا ورىندالادى. جىلۋ تاراتۋعا جاۋاپتى ۇيىم باسشىلىعى «تاريف قۇنى تومەن، سول سەبەپتى جوندەۋ جۇمىستارىنا قاراجات جەت­پەيدى» دەپ وزدەرىنە شاڭ جۋىتقىسى جوق.

ەكىباستۇز قالالىق تۇرعىن ءۇي-كوممۋ­نال­دىق شارۋاشىلىعى، جولاۋشىلار كولىگى جانە اۆتوموبيل جولدارى ءبولىمى باسشىسىنىڭ مىن­دەتىن اتقارۋشى مارات زاكا­ريا­نوۆتىڭ مالىمەتىنشە، شاھارداعى جىلۋ جەلىلەرىنىڭ ۇزىندىعى 422،83 شاقىرىمدى قۇرايدى. ونىڭ باسىم بولىگى «ەكىباستۇزجىلۋەنەرگو» جشس-ءنىڭ­ يەلىگىندە (342،622 شاقى­رىم). بۇگىندە اتالعان مەكەمەنىڭ بالانسىنداعى جىلۋ قۇبىرلارىنىڭ 85،98 پايىزى توزعان. «تۇگى قالماپتى» دەپ وسىندايدا ايتىلسا كەرەك. سالدارىنان جىل سايىن جەرگىلىكتى اكىمدىككە تۇرعىندار تاراپىنان ارىز-شاعىم قارشا بورايدى ەكەن.

ماسەلەن، رەداكتسيامىزعا شاعىم­دانعان قالا تۇرعىنى جاڭاجول وناشىباي 10 جىل بويى ورتالىقتاندىرىلعان جىلۋ جۇيەسىنە قوسىلا الماي جۇرگەنىن ايتتى. جاعالاي ورنالاسقان 15-كە جۋىق ءۇيدىڭ تۇرعىندارىنىڭ جانايقايى دا سول.

– درۋجبا، جۇمات وماشەۆ جانە ۆوينوۆ-ينتەرناتسيوناليستوۆ كو­شە­لەرىنىڭ تۇرعىن­دا­رى ينجەنەر­لىك يگىلىكتەردەن ماقۇرىم قالدىق. قالادا تۇرساق تا ءالى كۇنگە دەيىن پەش جاعامىز. قىسقى ماۋسىمدا 20 تونناداي كومىر تۇتىنامىز. كومىردىڭ ۇستىندە وتىرساق تا، قارا وتىننىڭ باعاسى جىل سايىن قىمباتتاۋدا. جىلۋ ەلەكتر ستانسالارىنىڭ ىرگەسىندە تۇ­رىپ، جىلۋعا جارىماي وتىرعانىمىز وكى­نىش­تى. اكىمدىك جىلۋ جەلىسىن ءۇيدىڭ اۋلاسىنا دەيىن جەتكىزىپ بەرسە، ءارى قاراي ۇيگە ءوزى­مىز تارتىپ الاتىن ەدىك، – دەيدى جاڭاجول وناشىباي.

اتالعان جاعداي بويىنشا قالا باسشىلى­عى­نا حابارلاستىق. ولار بۇل ماسەلەدەن حاباردار ەكەن. جىلۋ تاراتۋشى مەكەمە وكىلدەرىمەن بىرگە تۇرعىندارمەن بەتپە-بەت جۇزدەسىپ، ماسەلەنىڭ ءمان-جايىنا ۇڭىلگەن. «ەكىباس­تۇز­جىلۋەنەرگو» جشس باس ديرەك­تورىنىڭ مىندەتىن اتقارۋ­شى پاۆەل مەلنيچۋكتىڭ ايتۋىنشا، تۇرعىندار جىلۋ ماگيسترالىن سالۋدى سۇراپ وتىر. اتالعان كوشەدەگى ۇيلەر كەزىندە ازاماتتاردىڭ ءوز قالاۋىمەن ءار جەردە سالىنعاندىقتان، ماگيسترال تارتۋ ءتيىمسىز.

– ءوز تاراپىمىزدان تۇرعىن­دار­عا ءتيىمدى جولدى ۇسىنىپ وتىرمىز. درۋجبا كوشەسىنە جاقىن ورنالاسقان حIV جىلۋ ماگيسترالىنە قوسىلۋعا مۇمكىندىك بار. ول ءۇشىن كوشە كومي­تەتى قۇ­رى­لىپ، ءتيىستى قۇجاتتاردى رەت­تەۋى كەرەك. تۇرعىندار قانشا­لىقتى جەدەل قيمىلداسا، جىلۋعا سونشالىقتى جىلدام قوسىلادى، – دەيدى پ.مەلنيچۋك.

ۇيلەر مەن جىلۋ ماگيسترالىن اسفالت جول ءبولىپ تۇر. بۇل رەتتە قالا بيلىگى تۇرعىندارعا ءتيىستى جۇمىستاردى اتقارۋعا تەحنيكامەن كومەكتەسۋگە ءازىر ەكەنىن جەتكىزدى.

– ءۇي يەلەرى ماگيسترال مەن ءۇي اۋلا­سى­نا دەيىنگى شارۋانى تىندىرۋعا قول ۇشىن سوزۋدى سۇرايدى. بۇل ىسكە بيۋدجەتتەن قارا­جات بولە المايمىز. ياعني زاڭعا قايشى. تۇرعىنداردىڭ قالتاسىنا سالماق تۇسەتىنىن ءتۇسىنىپ وتىرمىز. دەسە دە رەتىن تابۋعا بولا­دى. جىلۋ ماگيسترالىنە قوسىلسا، جىل سا­يىن كومىرگە مول قاراجات جۇمسامايتىن ەدى، – دەيدى م.زاكاريانوۆ.

ەكىباستۇزدىق زەينەتكەر سارا ماۋەنوۆا دا جىلۋ ماسەلەسى قوزعالسا، ەلەڭ ەتەتىن جاعدايعا جەتكەن. 23-شاعىن اۋدانداعى جەر ۇيدە تۇراتىن ول ورتالىقتاندىرىلعان جىلۋ جۇيەسىنە قوسىلۋدى اسىعا كۇتىپ وتىر.

– وتاعاسى 80-نەن استى. مەن 74-تەمىن. مۇنى ايتىپ وتىرعانىم، قارتايعاندا بەينەتىڭنىڭ زەينەتىن كورگىن كەلەدى-اق. كومىر يلەپ، تاسۋعا شامامىز كەلمەيدى. ءۇيىمىز جىلى بولسا، جارىق پەن سۋىمىز ۇزىلمەسە، بىزگە سول جەتىپ جاتىر. باسقا ەشتەڭە سۇرامايمىز. بىلتىر جىلۋعا قوسىلامىز با دەپ ۇمىتتەنگەن ەدىك. بولمادى. بيىل ماسەلە وڭ شەشىمىن تاپسا ەكەن. شاعىن اۋدان تۇرعىندارىنىڭ تىلەگى سول، – دەيدى زەينەتكەر.

قالالىق قۇرىلىس ءبولىمى­نىڭ ۇسىنعان مالىمەتىنە سۇيەنسەك، 23-شاعىن اۋداندى ورتالىق­تان­دىرىلعان جىلۋ جۇيەسىنە قوسۋ جوباسى 2019 جىلدىڭ تامىزىندا باستالىپ، بىلتىر جەلتوقسان ايىندا اياقتالعان. بۇل ىسكە 784،1 ملن تەڭگە قاراجات جۇمسالىپتى. جوباعا سايكەس 520 شاڭىراق جىلۋدىڭ راحاتىن سەزىنۋگە ءتيىس. جىلۋ ماگيسترالى كوشەگە تارتىل­عان­دىقتان، تۇرعىندار اۋەلى جىلۋ قۇبىرىن ۇيگە دەيىن جالعاۋعا ءتيىس. ماماندار شامامەن 500 مىڭ تەڭگە مەن 1 ملن تەڭگە ارالىعىندا قاراجات قاجەت ەكەنىن ايتىپ وتىر. كەيىن جىلۋعا قوسىلۋ ءۇشىن «ەكى­باستۇزجىلۋەنەرگو» جشس-نەن تەحنيكالىق شارت الۋ كەرەك. سو­نىمەن، ءىس تە بىتەدى.

ءبىزدىڭ جازعانىمىز ەكى مىسال عانا. كۇن سايىن قالا اكىمىنىڭ سايتىنا كەلىپ تۇسەتىن وتىنىشتەر قانشاما؟! ءتىپتى، جاز ايلارىندا دا كوممۋنالدىق ماسەلەلەر بويىنشا ارىزداناتىن ازاماتتار از ەمەس. ءوڭىردىڭ ينجەنەرلىك جەلىلەر جۇيەسى جاڭعىرتىلماي، شاعىمداردىڭ ازايۋى ەكىتالاي. بۇل رەتتە مونوقالالاردى دامىتۋ جوباسىنا سايكەس ەكىباستۇز قالاسىنىڭ كوممۋنالدىق جۇيەسى جاڭا كەيىپكە ەنەدى دەگەن سەنىم مول.

ورالحان قوجانوۆ،

جۋرناليست،

پاۆلودار وبلىسى