قورعانىسقا سالىنعان ينۆەستيتسيا كورسەتكىشى تومەن

ءدال قازىرگى ساتتە قازاقستان قور­عانىس سالاسىنىڭ شىعىنى بو­يىن­شا بارلىق ەاەو ەلدەرىنەن تومەن تۇر. ىشكى جالپى ءونىمنىڭ تەك 1 پا­يىزى عانا ەل قاۋىپسىزدىگىنە بولىنەدى ەكەن. بۇل – الەمدەگى ەڭ تومەن كورسەتكىشتەردىڭ ءبىرى. الماتىدا بولعان جاپپاي تارتىپسىزدىك پەن توناۋ كەزىندە ەل ارمياسى نەلىكتەن باتىل قادامعا بارمادى، نەلىكتەن وز­دەرى­مەن سالىستىرعاندا ات توبە­لىندەي بولار توپتىڭ ەنتىگىن باسا المادى دەگەن ساۋال ءالى دە وزەكتى. اينالاسى ءبىر كۇنگە جەتپەس ۋاقىت ىشىندە بەيبىت ميتينگتىڭ باعىتىن بۇرىپ اكەتكەن بۇزاقى توپ قالا ينف­را­قۇرىلىمىنىڭ بىت-شىتىن شىعارىپ، ساۋدا ورىندارىن استان-كەستەڭ ەتتى، بيزنەسكە وراسان زور شىعىن كەلتىردى.

«2021 جىلدىڭ ون ايىندا 14 ترلن تەڭگە كولەمىندەگى مەملەكەت بيۋدجەتىنىڭ جالپى شىعىنىنان تەك 542،4 ملرد تەڭگە نەمەسە 3،9 پا­يى­زى عانا تيەسىلى بولعان. ەگەر كوپ جىلدىق ديناميكانى قارايتىن بول­ساق، قورعانىس شىعىنىنىڭ تومەن ۇلەسى وسپەگەن، تەك 4-5،5 پايىز دەڭ­گەيىندە قۇبىلىپ كەلەدى. 2020 جىلى ايتارلىقتاي تومەندەپ كەتكەن. سالا شىعىنىنىڭ 4 پايىزدان تومەندەپ كەتكەن كەزدەرى دە بار.

جەتكىلىكسىز قارجىلاندىرۋ فاكتى­­سىن ينۆەستيتسيا كولەمى دە راس­تاي­دى. 2021 جىلدىڭ 11 ايىندا قور­­عانىس سالاسىنا نەبارى 50 ملرد تەڭگە ينۆەستيتسيا سالىنعان. 2020 جىلدىڭ ءدال وسىنداي كەزەڭىمەن سالىستىرعاندا سوما 21 پايىزعا ازايعان. جالپى العاندا، 2011-2020 جىلدار ارالىعىندا سالاعا 550،1 ملرد تەڭگە ينۆەستيتسيا سالىندى. بۇل وزگە سالالارمەن سالىستىرعاندا ەڭ تومەن كورسەتكىش. ماسەلەن، وسى ون جىلدا ونەركاسىپكە – 45،6 ترلن، جىلجىمايتىن م ۇلىك وپەراتسيا­لارىنا – 10،3 ترلن، ترانسپورت جانە قاتتاۋعا – 12 ترلن، اۋىل شا­رۋا­­شى­لىعىنا 2،8 ترلن تەڭگە بولىن­گەن»، دەپ جازادى Finprom ساراپشىلارى.

ارينە، قاي سالانىڭ دا كۇنى قارجىعا قارايتىنى بەلگىلى. ساياسي جانە ەكونوميكالىق تۇرعىدا دا اسا ماڭىزدى سالا بولىپ سانالاتىن قورعانىستىڭ نازاردان تىس قالۋى، مەملەكەتتىڭ بۇل سەكتورعا استا-توك قارجىنىڭ جۇعىنىن عانا جالاتىپ كەلۋى – ارميانى قازىرگى شاراسىز كۇيگە اكەپ سوقتىرعان سەكىلدى. مۇنداي ەلدىڭ الەمدىك رەيتينگتە دە تورگە وزۋى مۇمكىن ەمەس. قورعانىس شىعىنى جونىنەن قازاقستان حالىق­ارالىق ءتىزىلىمنىڭ 115-ورنىندا تۇر. ءتىپتى ەكونوميكالىق وداقتاعى سەرىكتەس ەلدەردىڭ دە الدىن وراي الماپپىز. مىسالى، ارمەنيا ءىجو-ءنىڭ 4،9 پايىزىن ارمياعا بولەدى (الەم­دە 8-ورىن)، رەسەي – 4،3 پايىزىن (الەمدە 10-ورىن)، قىرعىزستان – 1،8 پايىزىن (الەمدە 62-ورىن)، بەلا­رۋس 1،3 پايىزىن (الەمدە 100-ورىن) بولەدى. تمد ەلدەرى اراسىندا ازەر­بايجان ء(ىجو-ءنىڭ 5،4 پايىزى)، ۋك­راينا (4،1 پايىزى) جانە گرۋزيا (1،8 پايىزى) ەلدەرىنىڭ پوزيتسياسى مىعىم.

پرەزيدەنت ق.توقاەۆتىڭ ايتۋىنشا، تەز ارادا ەل ارمياسىنىڭ تەحني­كالىق جانە ۇرىستىق جابدىقتالۋى جاڭارۋعا ءتيىس.

«اسكەردە ءالى كۇنگە قولدانىل­عانىنا 30-50 جىل تولعان كەڭەستىك كەزەڭنىڭ قارۋلارى مەن وق-دارىلەرى­نىڭ ۇلەسى كوپ. ەسكىرگەن تەحنيكانىڭ قىز­مەت ەتۋ مەرزىمىنىڭ اياقتالۋ قار­قىنىن ەسكەرە وتىرىپ، قارۋ-جاراق پاركىن تولىقتىرۋ بويىنشا شۇعىل شارالار قابىلداۋ قاجەت. قارۋلى كۇشتەر زاماناۋي، جوعارى تەحنولوگيالى قارۋمەن جانە اسكەري تەحنيكالارمەن جاراقتانۋى كەرەك. بۇل رەت­تە جۇيەلى شارالار قابىلدانۋى قا­جەت. قارۋ-جاراق جانە اسكەري تەح­ني­­كا­نى جوندەۋ، قىزمەت كورسەتۋ بو­يىن­شا وتاندىق ءوندىرىستى دامىتۋ اسا ماڭىزدى»، دەدى مەملەكەت باسشىسى.

باسقا ەلدەردە ءىجو-ءنىڭ قورعانىس سالاسىنا بولگەن شىعىن كورسەتكىشى جىل ساناپ وسسە، قازاقستاندا بۇل وزگەرىسسىز كۇيدە، ناقتىراق ايتساق 1 پايىز توڭىرەگىنەن اسپايدى. ءدال وسى ماسەلەنى مەملەكەت ەندى ەسكەرەر، قۋاتتى ارميا قۇرۋ ءۇشىن قىرۋار قارجى كەرەك ەكەنىن تۇسىنەر دەپ سەنەمىز.