بەنزينگە ارنالعان قوسپا وندىرەدى

وسىدان بىرنەشە اي بۇرىن يندۋستريا جانە ينفرا­قۇرى­لىمدىق دامۋ ءمينيسترى بەيبىت اتامقۇلوۆ 2021 جىلى وڭىر­لەردە جالپى سوماسى 1،23 ترلن تەڭگە بولاتىن 128 جوبانىڭ ىسكە قوسىلاتىنىن ايتىپ، سونىڭ ىشىن­دە 25 ملرد تەڭگە ينۆەستيتسيا تار­تىلعان شىمكەنت حيميالىق كومپانياسىن دا اتاپ وتكەن ەدى.

جۋرناليستەردى زاۋىت اۋما­عىنا شاقىرىپ، ارنايىلاپ سۇح­بات بەرگەن م.بيباسوۆ ءوندى­رىس كولەمى شىمكەنت مۇناي وڭ­دەۋ زاۋىتىنىڭ جۇمىسىنا تىكە­لەي بايلانىستى ەكەنىن ايتتى. ويت­كەنى ەفيردى ءوندىرۋ ءۇشىن نەگىزگى شيكىزات بولىپ سانالاتىن بۋتان-بۋتيلەن س4 فراكتسياسى مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىنان اكەلىنەدى.

«زاۋىتتىڭ اشىلۋى ەلبا­سى­مىز­دىڭ قازاقستانداعى مۇناي وڭدەۋ زاۋىتتارىن مودەرنيزا­تسيالاۋ جانە ەلىمىزدەگى مۇناي-حيميا ونەركاسىبىن دامىتۋ تاپ­­سىرماسى بويىنشا ىسكە اسى­­رى­­لىپ وتىر. شىمكەنت ءموز-ءىن جاڭ­عىرتۋ اياقتالعان سوڭ جۇ­مىس ىستەي باستادىق. بۋ­تان-بۋ­تيلەن فراكتسياسىنان يزو­بۋ­تي­لەندى پايدالانامىز دا، قال­عان پاي­دالانىلماعان گازدى قاي­تا­رىپ بەرەمىز. يزوبۋتيلەن مىنا قون­دىرعىنىڭ ىشىندە مەتانول جانە كاتاليزاتورمەن رەاكتسياعا ءتۇ­سىپ، مەتيل-ترەت-بۋتيل ەفيرى شى­عا­رىلادى. ول ءوز كەزەگىندە جو­­عارى وكتاندى ەۋرو-4 جانە ەۋرو-5 بەنزينىن ءوندىرۋ ءۇشىن قول­دا­نىلادى»، دەي­­دى م.بيباسوۆ.

زاۋىت ىسكە قوسىلعاننان 30 قا­راشاعا دەيىنگى ارالىقتا ­8 349 توننا ءونىم شىعارىلعان. ءونىمنىڭ نەگىزگى تۇتىنۋشىسى – شىمكەنت ءموز-ءى. باسقا دا ساتىپ الامىن دەۋشىلەرگە ساۋ­دا­لاۋعا مۇمكىندىگىمىز بار. ەكسپورت­تىق الەۋەتىمىزدى دە جوققا شى­عار­­مايمىز، سەبەبى زاۋىتتا ءونىم­­دى ساقتاۋ جانە ەكسپورتقا جو­نەلتۋ ءۇشىن بارلىق قاجەتتى تەحنو­لو­گيالىق جابدىق بار دەيدى زاۋىت باسشىسى. ونىڭ ايتۋىن­شا، زاۋىت ىشىندەگى جۇمىس پروتسەسى بار­لىق ەكولوگيالىق تازالىق تالاپ­تارىن ساقتاي وتىرا جۇر­گىزىلەدى. پروتسەسس 100 پا­يىز اۆتومات­تان­دىرىلعان.

بۇل كومپانيانىڭ بىرەگەي كاسىپورىن رەتىندە سيپاتتالۋى دا تەگىن ەمەس. ويتكەنى وسى­­عان دەيىن ەلىمىزدە متبە ون­دى­رەتىن ءبىر عانا كاسىپورىن بولدى. ونىڭ جىلدىق قۋاتى 20 مىڭ توننانىڭ توڭىرەگىندە. ال «شىم­كەنت حيميالىق كومپا­نيا­سى­نىڭ» ونىمدىلىگى ودان ءۇش ەسە جوعارى. «سونداي-اق بىزدە الەم­دىك نارىقتا ءوزىن كورسەتە بىلگەن مۇناي-گاز حيمياسى ءونىمى فيرماسىنىڭ ليتسەنزيالىق تەح­نو­لو­گياسىنىڭ بولۋى دا ءونىم ساپاسىن ەرەكشەلەيدى»، دەيدى زاۋىت باسشىلارى.

م.بيباسوۆتىڭ سوزىنە قارا­عان­دا، زاۋىت قۇرىلىسى كەزىندە قولدانىلعان تەحنولوگيانىڭ لي­تسەنزيارى – ايگىلى فرانتسيالىق Axens كومپانياسى. ءارى قاراي قۇرىلىس كەزىندە نەگىزىنەن وتان­­دىق كومپانيالارعا باسىم­دىق بەرىلگەن. سىيىمدىلىق قۇ­رىلعىلارى، مەتالل كونسترۋكتسيا­لارى جانە ترۋبالاردىڭ دەنى ەلىمىزدە وندىرىلگەن. كولون­نا­لىق جانە دالدىگى جوعارى قۇرىل­عىلار شەتەلدەن ساتىپ الىنعانىمەن، ونى ورناتۋ­مەن جەرگىلىكتى ماماندار اينالىسقان.

زاۋىت قۇرىلىسىنا «قازاق­ستان دامۋ بانكى» قولداۋ بىل­دىر­گەن. بانكتىڭ اعا بانكيرى سە­رىك احمەتوۆتىڭ ايتۋىنشا، جوبا 13،7 ملرد تەڭگەگە باعا­لانادى. ونىڭ ۇشتەن ءبىرىن كاسىپورىن يەلەرى قۇيسا، قالعان بولىگىن دامۋ ينس­تيتۋتتارى قارجى­لاندىرعان. زا­ۋىتتا جۇمىس ىستەيتىن جۇ­مىس­­شى­­لار مەن قىز­مەت­كەر­لەردىڭ بار­لىعى – شىمكەنت­تىك تۇر­عىن­دار. قازىرگى ۋاقىتتا كاسىپ­ورىن­نىڭ شتاتتىق سانى – 115 ادام، شەتەلدىك قىزمەتكەرلەر جوق.

زاۋىت اۋماعىندا مەتانول مەن دايىن ءونىم ساقتالاتىن ءتورت رەزەرۆۋار بار. ءاربىرىنىڭ سى­­­يىمدىلىعى 950 تەكشە مەتر­دى قۇرايدى. شىمكەنت ءموز-ىمەن اراداعى وندىرىستىك تىزبەك كەدەرگىسىز جۇزەگە اسۋى ءۇشىن تەح­­نولوگيالىق ينتەگراتسيا جا­سال­عان. ياعني تازارتىلعان سۋ تۇ­رىن­دەگى ەنەرگيا رەسۋرستاردى جانە شيكىزاتتى الاتىن قۇبىر جە­لى­سى ەستاكاداسى بار. ودان بو­لەك، سۇيىقتىقتاردى تاسىمالداي­تىن تەمىر جول ەستاكاداسى دا جۇمىس ىستەيدى.