مەملەكەتتىك قىزمەتتى كاسىبيلەندىرۋدىڭ ۇلتتىق جۇيەسى

پرەزيدەنت جانىنداعى ۇلت­تىق جوعارى مەملەكەتتىك باس­قارۋ مەكتەبى تۇلەكتەرىنىڭ قاۋىم­داستىعى جانە «استانا» مەم­لە­كەت­تىك قىزمەت حابى بىرلەسىپ ۇيىم­داستىرعان كونفەرەنتسيا­دا ساياساتكەرلەر، ساراپشىلار جانە حالىقارالىق ماماندار مەم­لە­كەت­تىك قىزمەتتىڭ قازىرگى زا­مانعى كاسىبي نەگىزدەرىن قۇرۋ ماسەلەلەرىن جان-جاقتى تال­قى­لادى.

كونفەرەنتسيا مودەراتورى، مەم­لەكەتتىك باسقارۋ اكادە­ميا­سى­نىڭ رەكتورى ەرلان ءابىل ءسوز باسىندا مەملەكەتتىك اپپاراتتى كاسىبيلەندىرۋ مەملەكەتتىك قىز­مەت­شىلەردى دايارلاۋ جانە ولار­دىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ جۇيە­­­سىندەگى نەگىزگى ماسەلە ەكەنىن ايتتى. «ەلباسىنىڭ جارلىعىمەن مەم­لەكەتتىك قىزمەتكە كادر دايار­­لاۋ ماق­ساتىندا 1994 جىلى پرە­زي­دەنت جانىنداعى مەم­لە­كەت­تىك باسقارۋدىڭ ۇلتتىق جوعارى مەك­تە­بى قۇرىلدى. كەيىن وسى مەكتەپتىڭ نەگىزىندە مەملەكەتتىك باسقارۋ اكا­دەمياسى اشىلدى. قا­زىر­گىدەي قۇن­دىلىقتار قۇ­بىلعان جانە سىن-قاتەرلەر بەلەڭ العان زا­مان­دا مەملەكەتتىك قىز­مەت­شى­لەر­دى دايار­لاۋدىڭ باسىم با­عىت­تا­رىن ايقىنداۋ اسا ماڭىزدى»، دەدى ە.ءابىل.

مەملەكەتتىك قىزمەت ىستەرى اگەنت­تى­گىنىڭ توراعاسى انار جا­يىل­­عانوۆا تاريحي ولشەممەن قارا­­عاندا، قىسقا ۋاقىتتا ەلى­مىز­دىڭ مەملەكەتتىك قىزمەتى قا­لىپتاسۋدىڭ ۇلكەن جولىنان وتكەنىنە نازار اۋداردى. ول تاۋەلسىزدىكتىڭ دامۋ جىلدارىندا قازاقستاننىڭ سايا­سي قۇرى­لى­مىنىڭ ءمانىن كور­سەتەتىن مەم­لە­كەتتىك باسقارۋ ينستي­تۋت­تا­رى­نىڭ قۇرىلعانىن دا اتاپ ءوتتى. «مەم­لە­كەتتىك كادر ساياساتى ۋا­قىت تالابىنا ساي مەملەكەتتىك قىز­مەت­تىڭ قۋاتتى قۇرالىنا اينال­ۋى ءتيىس» دەگەن ا.جايىلعانوۆا ۇلت­تىق جوعارى مەملەكەتتىك باس­قا­رۋ مەكتەبىنىڭ وسىدان 27 جىل بۇرىن ادام كاپيتالىن دامىتۋ ماق­سا­تىن­دا قۇرىلعانىن ەسكە الدى.

«اكادەميانىڭ نەگىزگى ماق­سا­تى – كاسىبي، ءتيىمدى ءارى تۇراقتى مەملەكەتتىك اپپاراتتى دامىتۋ. ال بۇل مىندەتتەردى ۇزدىك الەم­دىك تاجىريبەلەر، بىلىكتى وقى­تۋ­شىلار قۇرامى، سونداي-اق وزىق تسيفرلى قۇرال-جابدىقتار ار­قىلى جۇزەگە اسىرۋعا بولادى»، دەدى اگەنتتىك توراعاسى. ا.جايىل­عا­نوۆا اگەنتتىكتىڭ قازىرگى زامانعى ۇر­دىستەر مەن تالاپتاردى ەسكەرە وتىرىپ، مەملەكەتتىك اپپارات­تى ترانسفورماتسيالاۋ جانە دامىتۋ باعىتىنداعى جۇمىستاردى جالعاستىرىپ كەلە جاتقانىن دا مالىمدەدى. اتاپ ايتقاندا، مەم­لە­كەتتىك قىزمەت مانساپتىق مودەلگە كوشتى، كەلىسىمشارت قىز­مەت­شىلەرى ينستيتۋتى ەنگىزىلىپ، ىرىك­تەۋ ءراسىمى جەتىلدىرىلمەك. سون­داي-اق جەكە باسقارۋ قىزمەت­تە­­رىن كاسىبيلەندىرۋ بويىنشا ءىس-شارالار قابىلدانادى. «ەل پرەزيدەنتى ەلباسىنىڭ ساياسي با­عى­تىنىڭ ساباقتاستىعىن ساقتاي وتىرىپ، حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن ودان ءارى جاقسارتۋ، قازاقستاننىڭ حا­لىقارالىق ارەناداعى ۇستا­نى­مىن نىعايتۋ، مىقتى جانە ۇيىمشىل مەملەكەت قۇرۋ جو­نىن­دەگى جۇمىستى جالعاستىرىپ كەلەدى. ال تاۋەلسىزدىكتىڭ ءۇش ون­جىل­دىعى قازاقستان ءۇشىن ەكو­نو­ميكالىق پروگرەسس پەن تۇراق­تى دامۋ داۋىرىنە اينالدى. ەلىمىز پوستكەڭەستىك كەڭىستىكتەگى ەڭ تابىس­تى جانە اۋقىمدى رەفورمالاردى جۇزەگە اسىرۋدا كوشباسشى بولدى»، دەدى اگەنتتىك باسشىسى.

جيىندا ستراتەگيالىق جوس­پارلاۋ جانە رەفورمالار اگەنت­تىگىنىڭ توراعاسى قايرات كەلىم­بەتوۆ جاڭا ەكونوميكالىق با­عىتتى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن باس­قارۋشى كادرلاردى دايارلاۋ مىندەتتەرىنە كە­ڭىنەن توقتالدى. سونى­مەن قا­تار ول كونفەرەنتسياعا قا­تىسۋ­شىلاردى مەملەكەت باس­شى­سى­نىڭ باسشىلىعىمەن جۇر­گى­زى­لىپ جاتقان مەملەكەتتىك باس­قا­رۋدى جاڭعىرتۋ رەفورمالارىمەن تانىستىردى. ال پرەزيدەنت اكىم­­شىلىگى مەملەكەتتىك باس­قا­رۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ءال­تا­يىر احمەتوۆ مەملەكەتتىك باس­قارۋ تۇجىرىمداماسى شەڭ­بە­رىندە مەملەكەتتىك اپپاراتتى كاسىبيلەندىرۋ جونىندە پى­كىرىن ءبىلدىردى. «مەملەكەتتىك اپ­پا­­راتتىڭ ءالى دە جابىق تۇردە شە­شىم قابىلداۋى، مەملە­كەت­تىك قىزمەت كورسەتۋدە سەرۆيستىك مودەلدى پايدالانباۋى، شەشىم قابىلداۋ كەزىندە عىلىمي دەرەك­تەرگە سۇيەنبەۋى جانە باسقا دا كاسىبي قابىلەتى مەن بىلىك­تىلىك­تە­رىنە قاتىستى سىن-ەس­كەرت­پەلەر وكىنىشكە قاراي، بىزدە وتە كوپ. بۇگىنگى باس­قوسۋدىڭ باستى كوزدەگەنى – مەم­لەكەتتىك قىز­مەت­شىلەردىڭ كاسى­بي بىلىكتىلىگى مەن قۇزىرەتىن جە­تىل­دىرۋ. بۇل با­عىت­تا ەلىمىزدە ءبىراز وزگەرىستەر بولدى. ماسەلەن، مەم­لەكەتتىك قىز­مەتشىلەردىڭ جالا­قىلارى ەداۋىر ءوستى. وسى فاك­تور­دىڭ ءوزى مەم­لەكەتتىك اپپاراتقا كاسىبي ءارى مىقتى مامانداردى تارتۋعا ۇلكەن مۇمكىندىك تۋدىرىپ وتىر. قازىرگى تاڭدا بىزگە جوبالىق مەنەد­­جمەنت، سەرتيفيكات­تاۋ سالا­سىنداعى بىلىكتى كادر­لار وتە قا­جەت»، دەگەن ول حالىققا قىزمەت كور­سەتۋ كەزىندە بۇل جۇيەنىڭ تىم بيۋرو­كراتتانىپ كەتكەنىن دە اشىق سىن­عا الدى. سونداي-اق جيىندا «استانا» حالىقارالىق عىلىمي كەشەنى ديرەكتورلار كەڭەسى تور­ا­عا­سىنىڭ ورىنباسارى فارحاد قۋانعانوۆ پرەزيدەنت جانىنداعى ۇلتتىق جوعارى مەملەكەتتىك باس­قا­رۋ مەكتەبىنىڭ ەلىمىزدىڭ ساياسي ەليتاسىن قالىپتاستىرۋداعى ءرولى جونىندە بايانداما جاسادى.

مەملەكەتتىك قىزمەت سالا­سىن­­­داعى وڭىرلىك حاب باسقا­رۋ­شى كو­­­مي­تەتىنىڭ توراعاسى ءاليحان باي­مەنوۆ مەملەكەتتىك قىزمەتتى جاڭ­عىرتۋدىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى تۋرالى ايتا كەلىپ، ەلباسى مەن پرەزيدەنتتىڭ ۇزاق مەرزىمدى جوس­پارلارىن جۇزەگە اسىرۋ كاسىبي مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ ماڭىزىن ارتتىرا تۇسەتىن ۇسىنىستارىن ءبىلدىردى: «بىرىنشىدەن، مەملەكەتتىڭ ۇزاق مەرزىمدى مۇددەسىن قور­عاي­تىن كاسىبي مەملەكەتتىك قىز­مەت­­­شىلەردى ىرىكتەۋ جانە لاۋا­زىم­دارعا تاعايىنداۋدا مەريتو­كرا­تيا قاعيداتتارىن كۇ­شەي­­تۋ، ەكىنشىدەن، اقپارات اعىم­دا­رى مەن شەشىم قابىلداۋ راسىم­دە­رىن وڭتايلاندىرۋ جانە وكىلەت­تى­لىك­تەر­دى نەعۇرلىم تومەنگى دەڭگەيگە بەرۋ ارقىلى دەبيۋروكراتيزاتسيانى جۇرگىزۋ، ۇشىنشىدەن، ادالدىق، پا­راساتتىلىق جانە ادەپتىلىك قا­عي­­داتتارىنا، زاڭ الدىندا بار­شا­نىڭ تەڭدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە سۇيەنە وتىرىپ، اسقىنىپ كەتكەن جەمقورلىقتى اۋىزدىقتاۋ. بۇل تۇرعىدا قوعامدىق يگىلىكتەردى ءبولۋ، مەملەكەتتىك ينۆەستيتسيالار، ساتىپ الۋلار جانە جەكە­شە­لەن­دىرۋ مەن سالىقتىق، تاريفتىك جەڭىلدىكتەر بەرۋ جۇيەسىندە بلوك­چەيندى پايدالانۋ وتە ماڭىز­دى»، دەگەن ءا.بايمەنوۆ زاماناۋي اقپاراتتىق تەحنولوگيالار­دى كەڭىنەن پايدالانعاندا ازامات­تاردىڭ قۇقىقتارىن ساقتاۋ ۇنەمى نازاردا بولۋى ءتيىس ەكەنىن دە العا تارتتى. «كورپوراتيۆتىك مادە­نيەت­تى دامىتۋ ءار مەملەكەتتىك قىز­مەت­شىنىڭ جانە ازاماتتىڭ ەڭبەگىن، ابىرويىن جانە ۋاقىتىن باعالاپ، قۇرمەتتەۋگە نەگىزدەلگەنى ابزال. تاريحي سەبەپتەرگە بايلانىستى مەملەكەتتىك باسقارۋ عىلىمى تمد ايماعىندا كەنجەلەپ قال­عانىن ەسكەرە وتىرىپ، عىلىمي دالەلدەرگە نەگىزدەلگەن شەشىمدەر قابىلداۋ جۇيەسىن ەنگىزۋ – قازىرگى زاماننىڭ تالابى»، دەدى ول. «بۇل ءىس-شارالار حالىقتىڭ مەملەكەتتىك اپپاراتقا دەگەن سەنىمىن ارتتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى دەپ سەنەمىن»، دەدى ءسوزىنىڭ سوڭىندا كوميتەت توراعاسى.

«كونفەرەنتسيا كەزىندە كوتەرىل­گەن بارلىق ماسەلە ماڭىز­دى ءارى ورىندى. وسى رەتتە پرەزيدەنت جا­نىن­داعى مەملەكەتتىك باسقارۋ اكا­دەمياسى باسقوسۋ بارىسىندا ورتاعا تاستالعان ۇسىنىس-پىكىرلەردى تو­لىق قولداپ، قولعا الۋعا دايىن. قازىرگى زامانعى تالاپتارعا جاۋاپ بەرەتىن مەملەكەتتىك قىز­مەت­شى­لەردىڭ كاسىبي كورپۋسى ارقىلى مەملەكەتتىك قىزمەتتىڭ ءتيىمدى جۇ­يە­سىن قۇرۋ – بۇل ەلىمىزدىڭ تۇراقتى دامۋى ءۇشىن نەگىزگى فاكتورلاردىڭ ءبىرى بولىپ سانالاتىنى انىق»، دەدى ءىس-شارا مودەراتورى، مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسىنىڭ رەكتورى ەرلان ءابىل.

كونفەرەنتسياعا قاتىسقان ور­تا­لىق مەملەكەتتىك جانە جەرگى­لىك­تى اتقارۋشى ورگانداردىڭ وكىل­دەرى، مەملەكەتتىك باسقارۋ جانە مەملەكەتتىك قىزمەت سالا­سىنداعى وتاندىق جانە شەتەل­دىك ساراپشىلار، اكادەميا تۇلەك­تە­رى، ءبىلىم الۋشىلارى مەن قىز­مەت­كەرلەرى پلەنارلىق سەسسيا كە­ز­ىندە مەملەكەتتىك اپپاراتتى كاسىبيلەندىرۋدىڭ ۇلتتىق جۇيەسىن دامىتۋ باعىتتارىن تالقىلاپ، مەم­لەكەتتىك قىزمەتشىلەردىڭ كا­سى­بي دايارلىعىن دامىتۋدىڭ باستى ماقسات-مىندەتتەرىن اتاپ كورسەتتى.