حالال ۆاكتسينا دەگەن بولا ما؟

وسىنداي ساۋالدارعا قاتىس­تى الماتى ورتالىق مەشىتىنىڭ نايب-­يمامى ماديار پىرىمقۇلوۆ مۇسىل­ماندارعا ۆاكتسينا ماسە­لەسىنە كۇ­مان­دانۋدىڭ قاجەتى جوق ەكەنىن ايتىپ وتىر.

«ۆاكتسينا حالال، سوندىقتان مۇ­سىل­ماندارعا قولدانۋعا رۇقسات ەتى­لەدى. وكىنىشكە قاراي، ىندەتتىڭ ءور­شۋى بۇل تۋرالى ويلانۋعا مۇر­شا بەرمەيدى. الماتىداعى ەپي­دە­ميالىق احۋال وتە كۇردەلى، بار­لىق يمام قالاداعى جاعدايدى مۇقيات باقىلاپ وتىر. ءبىز جۇق­تىرعانداردىڭ سانى تۇراقتى ءوسىپ كەلە جاتقانىن بىلەمىز. سونداي-اق وتباسىلارىمىزدى كوروناۆي­رۋستان قورعاپ، ءبىر-ءبىرىمىز­دىڭ ءال-اۋقا­تىمىزعا قامقورلىق جا­ساۋى­مىز كەرەك. ۆاكتسينا – دەن­ساۋلىق پەن ءومىردى ساقتاۋ ءۇشىن وسى جاع­دايداعى جالعىز اقىل­عا قونىمدى شەشىم»، دەدى م.پىرىمقۇلوۆ.

نايب-يمام رەسەيلىك «سپۋتنيك V» ۆاكتسيناسىن جاساۋشى­لار­دىڭ مالىمەتتەرىنەن حاباردار ەكە­نىن ايتادى.

«ول حالال، ويتكەنى ونىڭ قۇ­را­مىندا شوشقا جەلاتينى جانە يسلامدا تىيىم سالىنعان باسقا دا ونىمدەر جوق. بۇل ۆاكتسينا يران، باحرەين جانە ءباا سياق­تى بىرقاتار مۇسىلمان ەلىندە قولدانىلادى. سوندىقتان ۋاقىت­تى بوسقا كەتىرمەي ۆاكتسينالاردى حالال جانە حالال ەمەس جاعىنان قاراستىرماڭىز. ادامداردىڭ ءومىرىن قۇتقاراتىن كەز كەلدى»، دەپ ءسوزىن ناقتىلادى نايب-يمام.

قازاقستان مۇسىلماندارى ءدىني باسقارماسى بۇعان دەيىن «يسلام­دا ادام ءومىرى مەن دەنساۋلىعىنان ار­تىق قۇندىلىق جوق» دەگەن مالىمدەمە تاراتقان بولاتىن. سوندىقتان اركىم ءوز دەنساۋلىعىنا ەرەكشە نازار اۋدارۋى كەرەك. رۋ­حاني باسقارما ۆاكتسينا ادام دەنساۋلىعىن قازىرگى ۋاقىتتا جاھاندىق قاۋىپ توندىرەتىن كو­روناۆيرۋستان قورعاۋدىڭ ەڭ قا­ۋىپسىز جانە ءتيىمدى ءادىسى ەكەنىن ەسكە سالدى. ال شاريعاتتا ۆاكتسي­نالاۋعا رۇقسات بەرىلدى. بىراق ۆاك­تسينا – بۇل ءار ازاماتتىڭ جەكە تاڭ­داۋى.

«وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، ءبىز­دىڭ ەلىمىزدە جانە الەمدە ىندەت­پەن بايلانىستى جاعداي كۇر­دەلى. كۇن سايىن ءبىر وتباسىنان بىر­نەشە ادام جۇقپالى اۋرۋ­دان قايتىس بولعانى تۋرالى قاي­عىلى وقيعالار قايتالانا باس­تادى. بۇل ۆاكتسينانىڭ قاجەتتىلىگىن كورسەتەدى. سوندىقتان دەنساۋ­لى­عىمىز بەن ءومىرىمىزدى ساقتاپ قالۋ ءۇشىن ۆاكتسينادان وتۋگە شاقى­رامىز»، دەلىنگەن قمدب حابارلاماسىندا.

جالپى، الەمدىك ءدىني وكىلدەرى ۆاكتسينالانۋدان باس تارتاتىن بارلىق ءدىني سەنۋشىلەر تەك وزدەرىن عانا ەمەس، اينالاسىنداعىلار­دىڭ دەنساۋلىعىن ويلاۋى ءتيىس ەكەنىن تىنباي ايتىپ كەلەدى. ويت­كەنى بارلىق ءدىن، ەڭ الدىمەن، جاقىندارىن قورعاۋدى باس­تى پارىز سانايدى. وسى رەتتە الماتىنىڭ ەڭ ۇلكەن مەشىت­تە­رىنىڭ نايب يمامدارى دا ءوز ۇستا­نىمدارىن العا تارتتى.

نۇربولات دۇيسەباەۆ، ال­ماتى قالاسى بوستاندىق اۋدانى «باي­كەن» مەشىتىنىڭ نايب-يمامى:

– شاريعاتتا كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاكتسيناعا رۇقسات ەتىلگەنىن ءارى قاسيەتتى قۇراندا وزىنە دە، باسقالارعا دا زيان تيگىزبەۋ كەرەك ەكەنى ايتىلعان. اللا قانداي اۋرۋ جىبەرسە دە، ونىڭ مول ساۋابىن جىبەرەدى. جالپى، الماتىدا ءدىني بىرلەستىكتەر وكىلدەرىنىڭ كوپشىلى­گى وزدەرىن جانە جاقىندارىن قا­ۋىپسىزدەندىرۋ ءۇشىن عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ىندەتپەن كۇرەستە قازاقستان حالقىنىڭ بىرلىگىن كورسەتۋ ءۇشىن، ەكپەنىڭ ومىرلىك قاجەت ەكەنىن كورسەتۋ ءۇشىن ۆاكتسينا الىپ جاتىر.

قاناتالى تاكيروۆ، ء«الي مۇ­­حاممەد» مەشىتىنىڭ يمامى:

– كوروناۆيرۋسقا قارسى ۆاك­­تسينالاردا يسلام ءدىنىن ۇستا­نۋ­شىلار ءۇشىن تىيىم سالىنعان ەشتەڭە جوق. ءبىزدىڭ اتا-بابالارىمىز دا «اۋىرىپ ەم ىزدەگەنشە، اۋىرمايتىن جول ىزدە» دەگەن. كوپتەگەن ءدىني قىزمەتكەر قازىردىڭ وزىندە ۆاكتسينالانعان. سوندىقتان الماتىنىڭ باسقا تۇرعىندارىن ولاردى ۇلگى ەتۋگە شاقىرامىز. عىلىم يسلامنىڭ ءبىر بولىگى ەكەنىن ەستە ساقتاۋ كەرەك جانە ءبىز عىلىمي زەرتتەۋلەرگە سەنۋىمىز كە­رەك. الماتى يمامدارىنىڭ بەل­سەندى ۇستانىمىنىڭ ارقاسىندا مە­شىتتەر جۇقپالى كەسەلدەردىڭ الدىن الىپ، مىڭداعان ادامنىڭ ءومىرىن ساقتاپ قالدى. ۇجىمدىق دۇعالارعا تىيىم سالىندى.

باۋىرجان كوپتىلەۋوۆ، «تولە بي» مەشىتىنىڭ ۇس­تازى:

– قاستاندىق تەورياسىنا سەنبەۋ كەرەك، ءدىن ماسەلەلەرىندە يمامداردى، مەديتسينا ماسەلەلەرىندە دارىگەرلەردى تىڭداۋ كەرەك. قا­زىر كوروناۆيرۋستىڭ ءتورتىنشى تول­قىنى ۇدەپ، جۇرت جاپپاي اۋىرىپ جاتىر. تەپسە تەمىر ۇزەتىن جاس­تارعا دا ىندەت جۇعىپ جاتىر. ادام ءومىرىن ساقتاۋ جانە قۇتقارۋ ءۇشىن جاسالىپ جاتقان بارلىق ىسكە شاريعات تىيىم سالمايدى، كە­رىسىنشە، قۇپتالادى. سونداي-اق پاي­عامبارىمىزدىڭ س.ع.س «وزىڭە دە، وزگەگە دە زيان تيمەسىن» دەگەن ءحا­­ديسىن ەستەن شىعارماۋىمىز كەرەك.

الماتى