بيىكتەن قارايتىن ءبيبى

– كراندا جۇمىس ىستەيمىن دەپ ەش ويلاماپپىن. بىراق ماڭدايعا جازىلعان تاعدىردان قاشىپ قۇتىلا المايسىڭ عوي. 2017 جىلى قۇربىممەن باستەستىم. ول كران جۇرگىزۋ قولىڭنان كەلمەيدى دەدى. مەن ۇيرەنىپ الاتىنىمدى ايتتىم. ءسويتىپ، جۇمىسشى ماماندىقتارعا باۋ­ليتىن پاۆلودار قالاسىنداعى كاسىبي وقىتۋ جانە ساراپتاما ورتالىعىنا باردىم. التى كۇن تاجىريبەدەن ءوتتىم. بىردەن ۇنادى. بۇگىندە سۇيىكتى ماماندىعىما اينالدى. جۇمىسقا ەرەكشە قۇلشىنىسپەن بارامىن. ۇجىمىم دا ۇنايدى. وسى ورايدا، باعدات جۇرىمباەۆا ەسىمدى تاجىريبەلى ارىپتەسىمە العىسىم زور. وزىمە بەيمالىم بولىپ كەلگەن سالانىڭ قىر-سىرىن وسى كىسىدەن ۇيرەندىم، – دەيدى كران ءماشينيسى ناتاليا ساحاروۆا.

ول – باياناۋىلدىڭ تۋماسى. ءتۇتىنى ءتۇزۋ، تىرلىگى قىزۋ بىرلىك اۋىلىندا تۋىپ-وسكەن. وسى جەردە مەكتەپ ءبىتىرىپ، ۇلكەن ومىرگە قادام باسقان. قازاقتاردىڭ اراسىندا وسكەندىكتەن، قازاقشاعا جەتىك. مەكتەپتى مەملەكەتتىك تىلدە تامامداعان. پاۆلودارداعى كوللەدجدەردىڭ بىرىندە «باعدارلاماشى» ماماندىعىن مەڭ­گە­رىپتى.

– كراننىڭ ءتۇرى كوپ قوي. وسى كۇنگە دەيىن كوپىرلى جانە تىرەكتى كرانداردى جۇرگىزىپ كوردىم. ەندىگى ءبىر ارمانىم – مۇنارالى كرانعا وتىرۋ. بىراق قۇرىلىس الاڭىنداعى مۇنداي تەحنيكادان قورقا­تى­نىم جانە بار. سەبەبى تىم بيىكتە جۇرەتىن مۇنارالى كراننىڭ جۇمىسىنا اۋا رايى قاتتى اسەر ەتەدى. تيىسىنشە، جازاتايىم وقيعالار دا ءجيى بولىپ تۇرادى. دەگەنمەن، قىزىعۋشىلىعىم جوق ەمەس. استاناعا بىرنەشە مارتە جۇمىسقا دا شاقىردى. ازىرشە مۇنارالى كراندا جۇمىس ىستەۋگە دايىن ەمەسپىن. بىراق ءتۇبى ءبىر بۇل تەحنيكانى دا تىزگىندەيمىن. ويتكەنى ۇلىم مەنى مۇنارالى كراننان كورگىسى كەلەدى، – دەيدى كەيىپكەرىمىز.

ناتاليا بۇگىندە پاۆلودار قالا­سىن­داعى ءىرى زاۋىتتاردىڭ ءبىرى – KSP Steel كاسىپورنىندا جۇمىس ىستەيدى. بۇعان دەيىن ءۇش جىل مەتاللۋرگيالىق وندىرىسپەن اينالىساتىن «كاستينگ» كومپانياسىندا ەڭبەك ەتكەن.

– ادەتتە، كوپشىلىك كراندا جۇمىس ىستەۋدى ەرلەردىڭ ءىسى دەپ بىلەدى. مەن مۇنى ايەلدەرگە ارنالعان جۇمىس دەر ەدىم. ويتكەنى بۇل زەرگەرلىك جۇمىسپەن پارا-پار. ىجداھاتتىلىقتى، مۇقياتتىلىقتى، جاۋاپكەرشىلىكتى، توزىم­دىلىكتى قاجەت ەتەدى. مۇنداي شار­ۋاعا ەرلەردىڭ جۇيكەسى شىداي بەر­مە­يدى. ماسەلەن، ءبىزدىڭ ۇجىمداعى كران­داردىڭ بارىندە ايەلدەر جۇمىس ىس­تەي­دى. كوپىرلى، تىرەكتى كراندار قىز-كەلىن­شەك­تەرگە ارنالعانداي. بۇل ونىڭ وڭاي جۇمىس ەكەنىن بىلدىرمەيدى. مۇنىڭ دا ءوز قيىندىعى بار. ءتورت قاباتتى ءۇي­دىڭ بيىكتىگىندەي جەردە جۇمىس ىستەۋ ەشقاشان وڭاي بولعان ەمەس. ارينە، مۇ­نا­­را­لى كرانمەن سالىستىرعاندا قاۋىپ تومەن. بىراق اۋىر-اۋىر مەتالداردى تيەۋ، ءتۇسىرۋ، ءبىر ورىننان ەكىنشى ورىنعا كوشىرۋ دە اۋقىمدى جۇمىس، – دەيدى ناتاليا ساحاروۆا.

ۇلتى ورىس بولعانمەن، جانى قازاق ناتاليا قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋ ءۇشىن ورتا كەرەك دەپ ەسەپتەيدى.

– ءبىر ۇيدە بەس قىزبىز. ءبارىمىز قازاقشاعا جەتىكپىز. قازاقتاردىڭ ورتا­سىندا وسكەندىكتەن، تاربيەمىز دە قازاقى. وبال-ساۋاپ پەن ار-ۇياتتىڭ نە ەكە­نىن كىشكەنتاي كۇنىمىزدەن بويعا ءسىڭىرىپ وستىك. قازاقتىڭ سالت-ءداستۇرىن دە ءبىر ادامداي بىلەمىز. كۇندەلىكتى تىرلىگىمىزدىڭ ءوزى قازاقىلانىپ كەتكەن. قوناق كەلسە قۋانىپ، قاباعىمىزدى ەمەس، تاباعىمىزدى ۇسىنىپ، مارە-سارە بوپ جاتامىز. داستارقانىمىزدان ەت، باۋىرساق ارىلعان ەمەس. ءبىزدىڭ قوعام مەملەكەتتىك تىلدە تەگىس سويلەۋى ءۇشىن قازاقى ورتا قالىپتاستىرۋ كەرەك. سوندا عانا قازاق تىلىنە دەگەن قاجەتتىلىك تۋىندايدى، بۇل تىلدە سويلەۋ باسىمدىققا اينالادى. ءبىر ۇل تاربيەلەپ وتىرمىن. ول دا قازاقشا تۇسىنەدى، سويلەيدى. ونىڭ قازاقى تاربيە العانىن قالايمىن، – دەيدى ناتاليا.

بيىكتەن قارايتىن ءبيبىنىڭ ومىردەگى شىعار بيىگى دە الاسارماسىن دەمەكپىز.