
اڭىزعا سەنگىش حالىقتىڭ ۇرپاعى رەتىندە كونەكوزدەر وسىناۋ قۇت مەكەننىڭ قادىر-قاسيەتىن ۇرپاقتار ساناسىنا ۇيالاتىپ كەلەدى.
جاھاندانۋمەن جاعا ۇستاسقان بۇگىندە بۇل رۋحاني مايدان بۇرىنعىسىنان دا قىزا تۇسۋدە. ۇلتتىڭ ۇپايىن تۇگەندەر تۇستا تاعىلىمدى تاريحى بار قازىعۇرتتىڭ قادىر-قاسيەتىن كەيىنگى تولقىننىڭ كوڭىل كوكجيەگىنە قوندىرۋ ءۇشىن بىرقاتار اۋقىمدى جۇمىس قولعا الىنۋدا.
سول ەرشىمدى ەڭبەكتىڭ ىشىندە وڭتۇستىك جۋرناليستيكاسىنىڭ ارداگەرى بايدۋللا قونىسبەك اعامىز توراعالىق ەتەتىن «كيەلى قازىعۇرت» قوعامدىق قورىنىڭ تىندىرىمدى تىرلىگىن ەرەكشە اتاپ وتۋگە بولادى.
2000 جىلدان بەرى كيەلى قازىعۇرت تاۋىنىڭ تاريحي ماڭىزىن جان-جاقتى ناسيحاتتاۋ ماقساتىندا قۇرىلعان قوعامدىق قور بۇگىنگە دەيىن كوپتەگەن ءىس-شارا اتقاردى.
تاريحقا تاعزىم جاسالعان سول شارالاردىڭ بىرىندە, ناقتىراعى 2007 جىلى «كيەلى قازىعۇرت» قوعامدىق قورىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن قازىعۇرت تاۋىنىڭ ۇشار باسىنا بيىكتىگى 7 مەتر, تابان اۋدانى 4ح4 مەتر بولاتىن «قازىعۇرت – التىن قازىق» اتتى ەسكەرتكىش قويىلعان ەدى. ەسكەرتكىشتىڭ توبەسىندەگى ديامەترى 1 مەتر بولاتىن ايناشار بۇگىندە شىمكەنت قالاسىنان جارقىراپ كورىنىپ تۇرادى.
وسى ەسكەرتكىشتىڭ سيمۆوليكالىق بەلگىسى, ياعني «قازىعۇرت – التىن قازىق» ارنايى بەلگىسى 2012 جىلدان باستاپ ءتۇرلى سالالاردا ەلەۋلى جەتىستىككە جەتكەن, ەل تاتۋلىعى مەن بىرلىگىنىڭ نىعايۋىنا ايتارلىقتاي ۇلەس قوسقان, سونىمەن قاتار ءوزىنىڭ يگى ىستەرىمەن كوپشىلىككە ۇلگى بولىپ جۇرگەن مەملەكەتشىل ءھام ەلجاندى تۇلعالارعا بەرىلىپ كەلەدى.
جىل سايىن ءداستۇرلى تۇردە تابىستالاتىن بۇل ماراپاتقا بيىل ولكەنىڭ وركەندەۋىنە ەڭبەك سىڭىرگەن 4 ازامات لايىق دەپ تانىلىپتى.
مىنە, سول يگى شارانى وتكىزۋ ءۇشىن تاڭمەن تالاسا تال بەسىك – قازىعۇرتتى بەتكە العان ءبىر توپ زيالى قاۋىم اۋەلى تولەبي اۋدانىنداعى عايىپ ەرەن قىرىق شىلتەن اۋليەگە, ونان ءارى اقبۋرا اۋليە كەسەنەسىنە زيارات ەتىپ, قازىعۇرتتىڭ ەتەگىنە ءبىر ءسات دامىلدادى.
«جەبە» باسپا ءۇيىنىڭ ديرەكتورى جارقىنبەك تولتەباەۆ قازىعۇرتتىڭ كوپشىلىك بىلە بەرمەيتىن قۇپيالارىمەن ءبولىسىپ, تۋريستەرگە قولايلى ورتا قالىپتاستىرۋدى ماقسات تۇتقان جوبالارمەن تانىستىردى.
ءبىر اتتەگەنايى, ەكس اكىم جانسەيىت تۇيمەباەۆتىڭ تۇسىندا قولعا الىنعان «ناۋرىز قازىعۇرتتان باستالادى» شاراسى, قازىعۇرت تاۋىن تۋريزم ورتالىعىنا اينالدىرۋ جوباسى جالعاسىن تاپپاي وتىر. جەرگىلىكتى بيلىك وكىلدەرىنىڭ ايتۋىنشا, ءبىرىنشى الەمدى جاۋلاعان ىندەت, ەكىنشىدەن بيۋدجەتتىك قولبايلاۋ كەلەلى ىسكە كەدەرگى كەلتىرىپتى.
قازاقستاننىڭ كيەلى جەرلەر تىزىمىنە ەنگەن اۋليەلى ورىندارعا جاسالعان ساپاردىڭ سوڭى وبلىستىق «وڭتۇستىك قازاقستان» گازەتىندە جالعاسىن تاپتى. قوردىڭ توراعاسى بايدۋللا قونىسبەك وتكەن شارانىڭ ءمان-ماڭىزىنا توقتالىپ, سالتاناتتى ماراپاتتاۋ ءراسىمىن اشىپ بەردى.
«كيەلى قازىعۇرت» – ەلدى ىنتىماق-بىرلىككە, دوستىققا شاقىراتىن قوردىڭ ءبىرى. ويتكەنى «كيەلى قازىعۇرت» دەگەن اتاۋىنىڭ ءوزى ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك پەن اۋقىمدى مىندەت جۇكتەيدى. قۇرىلعانىنا 20 جىلدان استام ۋاقىت بولدى. سول جىلداردىڭ ىشىندە العا قويعان ماقساتى – نۇح پايعامباردىڭ كەمەسى قازىعۇرتقا توقتاعانىن, ءسويتىپ كۇللى ادامزاتتىڭ تىرشىلىگى وسى جەردەن ءوسىپ-ءونىپ, تاراعان دەگەن اقيقاتى باسىم اڭىزدى جالپاق الەمگە جاريالاۋ. قولىمىزدان كەلگەنشە سونى ناسيحاتتاپ كەلەمىز. بۇل تۋرالى بىرنەشە دەرەكتى فيلم, مۋلتفيلم تۇسىردىك. كىتاپتار شىعاردىق. بۇگىنگى تابىستالار ماراپات, ماراپاتتالۋشى ازاماتتار ارقىلى ءبىز قازىعۇرت اتاۋىنىڭ بەدەلىن ونان بەرى بيىكتەتە بەرەمىز», دەيدى قوردىڭ توراعاسى بايدۋللا قونىسبەك.
«كيەلى قازىعۇرت» قوعامدىق قورىنىڭ ۇيىتقى بولۋىمەن ءداستۇرلى تۇردە وتكىزىلەتىن «قازىعۇرت – التىن قازىق» ماراپاتى بيىل 4 ازاماتقا تاپسىرىلدى. ولار – رەسپۋبليكالىق «Egemen Qazaqstan» گازەتىنىڭ باسقارما توراعاسى, حالىقارالىق تۇركى اكادەمياسىنىڭ پرەزيدەنتى دارحان قىدىرالى, وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ, قازىعۇرت, تولەبي اۋداندارىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى يسمات تۇرسىنقۇل ۇلى, وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسى, شىمكەنت قالاسىنىڭ قۇرمەتتى ازاماتى ابدىعاني تاشقاراەۆ, تۇركىستان وبلىسى, شىمكەنت قالاسى اكىمىنىڭ بۇرىنعى ورىنباسارى ەربول سادىر.
القالى جيىندا ماراپات يەگەرلەرىنىڭ قاي-قايسىسى دا ءوز سالاسىندا ەل يگىلىگى ءۇشىن ەڭبەك ەتكەن ەلەۋلى تۇلعالار ەكەندىگى تىلگە تيەك ەتىلدى. ءارى بارشا ماراپاتتالۋشىلاردى «كيەلى قازىعۇرت» اتاۋىنا قىزمەت ەتۋگە, ناسيحاتتاۋعا شاقىردى.
بەلگىلى جازۋشى, حالىقارالىق «الاش» ادەبي سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى مارحابات بايعۇت تۇڭعىش پرەزيدەنتىمىز نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ «رۋحاني جاڭعىرۋ: بولاشاققا باعدار» اتتى ماقالاسىنداعى ماسەلەلەر وسى قوعامدىق قوردىڭ جۇمىسىمەن ۇشتاسىپ جاتقانىن ايتتى.
«ەلباسىنىڭ ماقالاسىندا «تۋعان جەر» باعدارلاماسى تۋرالى كەرەمەت ايتىلعان. «قازاقستاننىڭ قاسيەتتى ورىندارىن كوركەيتۋ ءۇشىن جەرگىلىكتى اكىمدىكتەر مەن قوعامدىق ۇيىمدار نە ىستەۋ كەرەك؟» دەگەن ماسەلەنى ناقتى كورسەتىپ بەرگەن. سول «تۋعان جەر» جوباسىنىڭ اياسىندا «كيەلى قازىعۇرت» قورى دا ۇلكەن جۇمىس اتقارىپ كەلەدى. «قازىعۇرت – التىن قازىق» بەلگىسى كيەلى جەرلەردى ناسيحاتتاۋ ءۇشىن ءتۇرلى سالاداعى قوعام جانە مەملەكەت قايراتكەرلەرىنە بەرىلىپ كەلە جاتىر», دەدى قارىمدى قالامگەر.
شارا سوڭىندا وسىعان دەيىن اتالعان سىيلىقتىڭ 30-عا تارتا ازاماتقا تاپسىرىلعانىن, ولاردىڭ قاتارىندا ەل ءۇشىن ايانباي تەر توككەن تۇلعالار بارشىلىق ەكەندىگى ايتىلدى. ماسەلەن, «اسقار مىرزاحمەتوۆ, ساۋىتبەك ابدراحمانوۆ, بەكەت تۇرعاراەۆ سىندى ەل اعالارىنىڭ ماراپاتقا يە بولعاندىعى اتالعان سىيلىقتىڭ بەدەلىن بيىكتەتە ءتۇستى», دەيدى شارا ۇيىمداستىرۋشىلارى.
ءوز كەزەگىندە كەۋدەسىنە مەدال تاققان القاۋلى ازاماتتار ءسوز الىپ, قور توراعاسى مەن مۇشەلەرىنە ءوز العىستارىن ءبىلدىردى.
كەلەلى جيىندا اڭىزعا ارقاۋ بولعان قازىعۇرت تاۋىن ۇلى جىبەك جولى بويىنداعى تۋريستىك باعىتتىڭ ءبىر تارماعىنا اينالدىرۋ ءۇشىن مەملەكەتتەن قولداۋ سۇرايتىن حات دايىندالاتىن بولدى. سونداي-اق قازىعۇرت اسۋىندا قاڭقاسى تۇرعان الىپ كەمەنىڭ ماكەتىن جاڭارتۋ ءۇشىن كاسىپكەر ازاماتتاردى قور جۇمىسىنا بەلسەنە اتسالىسۋعا شاقىردى.
قازىعۇرت – شىمكەنت