الەمدى كوز الدىمىزعا ايناداي توسىپ وتىرعان تەلەەكراننىڭ الدىندا كىم وتىرمايدى دەيسىز. ساناسى سولقىلداق جاس تا، ساليقالى ءسوز كۇتكەن سالماقتى تىڭدارمان دا، ءاربىر ايتىلعان ءسوزدىڭ استارىن ىزدەگەن كىناراتشىل كورەرمەن دە، كورگەنىن سول كۇيىندە قابىلدايتىن اڭعال جاندار دا، مايدان قىل سۋىرعانداي سۇڭعىلالار دا، ءار نارسەدەن پايدا ىزدەگەن پيعىلى بولەك ادامدار دا وتىر.

تەلەديدار پايدا بولماي تۇرىپ اتا-بابالارىمىز ءسوزدىڭ دە كىلت سەكىلدى كەز كەلگەن ءجۇرەكتىڭ قۇلپىن اشۋعا نەمەسە كەز كەلگەن اۋىزدى جابۋعا بولاتىنىن پارىقتاپ قويعان جوق پا ەدى. ءويتكەنى ءتىل – بىرەۋ، قۇلاق – ەكەۋ.
ال حالىقتى دۇرىس جولعا جەتەلەۋى ءتيىس باق-تىڭ ءسوزى بۇزىلسا، ەمىن كىمنەن ىزدەمەك كەرەك؟
باسقاسىن ايتپاعاندا، ءتىپتى جۇرت سەنگەن، ەل اۋزىنا قاراپ وتىرعان بەلگىلى تۇلعالاردىڭ ويلانباي ايتا سالعان سوزدەرى، پارىقسىز ويلارى ءومىر بويى جيناعان ابىرويىن قاشىرىپ، ەڭبەگىن ەش قىلعانىن دا كوز كورىپ ءجۇر. مۇنىڭ بارلىعى ەلدىڭ الدىنداعى جۇرگەن تانىمال ادامدارعا ساباق بولۋى ءتيىس ەدى. كەرىسىنشە، سوزدەن كيە قاشىپ بارا جاتقانداي كورىنەتىنى نەسى؟
«كوزىن شەل قاپتادى»، دەگەن وسىندايدا ايتىلسا كەرەك، وكىنىشتىسى ارزان ابىروي، بايانسىز تانىمالدىلىق، پايدا قۋ، جالعان ماقتان، قولدان جاسالاتىن رەيتينگىلەر وسىنىڭ ءبارىن ءجيى ۇمىتتىراتىن بولدى. مۇنىڭ شەكتەن شىققان، مىسالى، ا. ەسىمدى قىزىمىزدىڭ (بارشامىزدىڭ قىزىمىز دەپ قارايىق) «7 ارناداعى» «ءوز ويىم» توك-شوۋىنا شىعىپ، پاكتىگىن ساتامىن دەپ جاھانعا جار سالۋى بولسا، ەكىنشىسى اتالعان تەلەباعدارلامانىڭ جاساندى كەيىپكەر بولۋعا شاقىرعانىن ايداي الەمگە جايعانى بولدى. الەۋمەتتىك جەلىلەر دە مۇنى ءىلىپ اكەتىپ، تالقىلاۋلار ءالى تولاستاعان جوق. ەڭ سوراقىسى كەيبىر دەرەك كوزدەرى قىتايلىق سايتتاردىڭ دا وسى وقيعانى ورتاعا سالعانىن دايەكتەپ وتىر.
مۇنداي جاعدايدا قوعام پىكىرى مىندەتتى تۇردە قاق جارىلادى. ومىردە وسى ىسپەتتى جاعدايلاردىڭ بار ەكەنىن العا تارتىپ، شىندىقتى بۇركەمەلەمەۋ كەرەك دەپ «شىرىلدايتىندارعا» دا ءۋاج تابىلادى. ايدى اسپانعا شىعارماق بولعان توك-شوۋ ارسىزدىقتى جارنامالاپ وتىر دەپ جازعىرىپ جاتقان جۇرتتىڭ دا جانايقايى ورىندى. سانالى، دەنى دۇرىس ادام ءجۇز جەردەن ەركىن، ءجۇز جەردەن زاماناۋي بولسا دا كوشەگە جالاڭاش شىقپايتىنى ايان...
قاراپ وتىرساق، كەلەڭسىزدىكتەر قاي زاماندا دا نەكەن-ساياق، ىلۋدە بىرەۋ بولعان. بىراق سىبىرلاپ ايتۋعا دا بولمايتىن سىردى اتا-بابالارىمىز بالالاتپاي، ۇرپاعىنىڭ پيعىلىن تازا ۇستاۋعا ۇمتىلعان. وسى ۇستانىم ۇلتىمىزدى تالاي تەپەرىش پەن تاۋقىمەتتەن الىپ شىققان جوق پا؟ ايتپەسە «پاكتىگىمدى ساتامىن» دەيتىندەي ۇل-قىزىمىزدىڭ باسىنا نە كۇن تۋىپ وتىر؟
حايپتالام دەپ، ايىپتالىپ قالعان «قالقا»
ەندەشە، وسىنداي جاعدايدا ەستى وي تاراتۋعا ءتيىستى رەسمي باق-تىڭ جالعان كەيىپكەر ارقىلى جالاڭاش ويدى، تۇرلاۋسىز رەيتينگ ءۇشىن تىرداي شەشىنگەن ارسىز پيعىلدى ءدۇيىم جۇرتتىڭ الدىنا شىعارىپ وتىرۋىن قۇپتاعان ادام بار ما؟ اقيقات ءۇشىن ايتايىق، بار. بىراق، سيرەك. كوپشىلىكتىڭ اشۋ-ىزاسىن باسقا ارناعا بۇرماق بولىپ وتىرعان بۇل از توپتىڭ كوزدەگەنى باسقا. بۇل جەردە تاربيە، ۇلت بولمىسى، ەرتەڭىمىز نە بولادى دەگەن ءمۇددەنىڭ ءيىسى دە جوق.
وقىرمانعا تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشىن وسى ارادا جالعان كەيىپكەر رەتىندە ارىن ساۋدالاعان ا-عا قاتىستى وقيعانىڭ ۇزىن-ىرعاسىن قىسقاشا بايانداپ وتەلىك.
بۇل باعدارلاما بولارى بولىپ، بوياۋى ءسىڭىپ بولعاننان كەيىن جايدارمانشى نۇربولحان شاراپوۆ: «...ءوز ويىم» مەن ويلاعانداي ەمەس ەكەن. مەن جاي بەرگi جاعىن عانا كورiپ ءجۇر ەكەنمiن. ايتپاعىم مىناۋ: كەشەگi باعدارلامادا كەيiپكەر بولعان قىز باعدارلامانىڭ ارعى جاعىن ايتىپ بەردi» دەي كەلىپ قازاق قىزى قالايشا ارىن اۋكتسيونعا سالاتىنداي دارەجەگە تۇسكەنىن ءبىلۋ ءۇشىن ونى ىزدەستىرگەنىن، تاۋىپ سويلەسكەنىن جازدى.
«سونداعى بار شىندىق ۆيدەودا. قارشاداي قىزدىڭ اڭعالدىعىن پايدالانىپ، ءلايلا سۇلتانقىزىنىڭ اتىن اراعا سالىپ، قىزىل-جاسىل ءدۇنيەگە قىزىقتىرىپ، «وسى ءرولدi ويناپ بەرسەڭ، قىزىق قىلىپ، ءوز-ءوزiڭدi بۇزىق قىلىپ، جۇرت قارايدى كوزدەرiن ءسۇزiپ تۇرىپ، پودپيسچيك كوبەيەدi دەپ قۇنىقتىرىپ»، باسقا دا ۋادەلەردi تiزiپ تۇرىپ الداپ سوققان عوي شiركiندi، اسىلىندا. وسى جاعدايدان كەيiن «ءوز ويىم» باعدارلاماسىن «MARVEL» كومپانياسىنا ۇقساتتىم. «MARVEL» قوعامعا حالك، تور، ورمەكشi ادام، تەمiر ادام، سۋپەرمەن سياقتى كەيىپكەرلەردى قولدان جاساپ بەرسە، «ءوز ويىم» باعدارلاماسى دا ترانسۆەستيت، گەي، جەزوكشە، ارىن ساتقىش سىندى كەيىپكەرلەردى قولدان جاساپ، ەكراننان جاريالاپ وتىر. «ءوز ويىمنىڭ» كەيiپكەرلەرi ءوز ويىن ايتا المايدى ەكەن. «ءوز ويىم» – ءسوز ويىنى ەكەن» دەگەن ونىڭ ايتۋىنشا، قىزدى وقۋىنان شىعارىپ جiبەرiپتi. بۇل رەتتە ن.شاراپوۆ تۋىستارى قىزعا كەشiرiممەن قاراسا، ال وقۋ ورنىنىڭ باسشىلىعى ا-نىڭ بالالىعىن، شالالىعىن كەشiرiپ، وقۋىن ءارى قاراي جالعاستىرۋىنا مۇمكىندىك بەرسە دەيدى.
جالعان كەيىپكەردىڭ ايتۋىنشا، باعدارلاما رەداكتورلارى ونى Instagram جەلىسى ارقىلى شاقىرعان. العاشقىدا قىزدىق پەردە جايلى پىكىر ءبىلدىرۋ ءۇشىن دەگەنىمەن، كەيىننەن باسقاشا ۇسىنىس تاستادى، دەيدى ا. الماتىدا وقىپ جۇرگەن ول شىن ءمانىندە ابىرويىنان ايىرعان شوۋ-باعدارلاماعا ءتۇسۋ ءۇشىن ەلورداعا بارادى.
جەر ورتەپ بولسا دا تانىمال بولۋعا ۇمتىلعان قىز: «كەلىستىم. بىراق مىناداي ءرول الامىن دەپ ويلاعان جوقپىن. كەلەسى كۇنى حابارلاسىپ: «ءسىز قىزدىعىمدى ساتامىن دەپ شىعاسىز»، – دەدى. – ونداي دا بار ما؟ – دەپ كۇلدىم. – ءيا، حالىقتى شۋلاتۋ كەرەك قوي. وسىلاي ايتساڭىز، ەل دۇرلىگەدى دەدى»، دەيدى ا. الەۋمەتتىك جەلىلەردە جاريالانعان بەينەباياندا.
قىسقاسى، وسىدان كەيىن ول الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا حابارلاندىرۋ قالدىرعان كورىنەدى. بارىنشا شىنايى ەتىپ كورسەتۋ ءۇشىن جەكەسىنە كەلگەن حاتتاردىڭ دا كوشىرمەسىن رەداكتورلارعا جىبەرەدى. «باعدارلاماعا بارعان كەزدە «وسىلاي ايتاسىڭ» دەپ ۇيرەتتى. سوڭىنا دەيىن «ساتامىن» دەپ وتىراسىڭ، «ساتپايمىن دەپ شىقپا» دەدى. ماعان نەگىزى مۇنىڭ ءبارىن ايتپاسىن، ەشكىم بىلمەسىن دەگەن. ەندى ماعان بىردەڭە بولا ما دەپ قورقىپ تۇرمىن. ولار زاڭ جۇزىندە قۋدالايمىز دەگەن. «ءوز ويىم» باعدارلاماسىنىڭ ءوتىرىك ەكەنىن ايتپاۋىڭ كەرەك دەدى. بىراق مەنىڭ ساباعىما، ومىرىمە كەسىرى ءتيىپ وتىر»، دەيدى ا.
وسى باعدارلامادان كەيىن قىزدىڭ وقۋدان شىعىپ قالعاندىعى بەلگىلى بولدى. ارينە، بۇدان كەيىن جوعارى پەداگوگيكالىق ءبىلىم الىپ، كەلەشەكتە ءوزى شاكىرت تاربيەلەۋگە ءتيىستى ستۋدەنت قىزدىڭ ءسوزىن كىم سويلەۋى ءتيىس؟..
تەلەباعدارلامالاردىڭ دا مىنەز-قۇلقى بار
ەگەر اتالعان شوۋ-باعدارلاما قانداي جولمەن بولسا دا رەيتينگ جاساپ، تانىمالدىلىعىن ارتتىرا تۇسەمىن دەسە، وندا ول كوزدەگەن ماقساتىنا جەتتى.
بىراق تەلەديدار سالاسىندا ءتاجىريبەسى بار تانىمال تەلەجۇرگىزۋشىلەرىمىزدىڭ ءبىرى ءلايلا سۇلتانقىزىنىڭ ابىرويى ارتتى ما؟ تىرناقتاپ ءجۇرىپ جيناعان بەدەلى ءوستى مە؟ ءسوزدىڭ ءبارى ەفيردىڭ سىرتىندا جۇمىس ىستەيتىن تولايىم ءبىر كومانداعا تۇگەل تيمەي جاتقانى دا بەلگىلى. بىرىنشىدەن، قوس بىردەي جۇرگىزۋشىسى بار توك-شوۋدا تاياقتىڭ ءبارىن جەپ جاتقان ءلايلا – تىسقاققان تەلەجۇرگىزۋشى، مەديا تۇلعا، ەكىنشىدەن مۇنداي تاقىرىپقا توقتاۋ ايتۋعا قۇزىرەتى جەتەتىن ەدى.
وسى ارادا ءلايلادان تانىمالدىلىعى ءبىر مىسقال دا كەم ەمەس ارىپتەسى دانا نۇرجىگىتتىڭ Instagramدا: «نۇربولحان شاراپوۆتىڭ پاراقشاسىنان ا-نىڭ اڭگىمەسىن تىڭدادىم.
«ءوز ويىمدا» «پاكتىگىن ساۋداعا سالعان» كەيىپكەر. ارزان اتاق ىزدەگەن قىزدى حابار اۆتورلارى شاقىرىپ، اۋزىنا ءسوز سالىپ بەرسە، سونىسىن مويىنداپ باعدارلامانىڭ «ىشكى كۋحنياسىن» اشۋ كەرەك. ويتكەنى، بۇل ءبىر ادامنىڭ تاعدىرى. مۇنداي تەحنولوگيالاردى بىلمەيدى ەمەس، ءبىلەمىز. ماسەلە، سوعان بارۋ نەمەسە بارماۋدا. اردى اتتاماۋدا. ال مىنا جاعدايدا حابار اۆتورلارى قىزدىڭ پاكتىگىن تاپتاپ، ەرتەڭىنە تاستاپ كەتەتىن جىگىتسىماقتاردان قاي جەرى ارتىق؟! بۇل قىزدىڭ تاعدىرى عانا ەمەس، سۇيەككە تاڭبا! ۇلتقا سىن»، دەگەن ءسوزىن كەلتىرسەك تە جەتكىلىكتى.
«سوندا دەيمىن دە، اقشا بەرىپ «مىنانى ايتاسىڭ» دەسە، ايتا بەرەتىن سونشالىقتى ءىشى قۋىس، ويسىز جاستار بار ما؟ قازىرگى جاستار العىر، ساۋاتتى، اقىلدى دەپ ويلاۋشى ەم. ونىڭ ءۇستىنە اناۋ-مىناۋ ءسوز ەمەس، اناداي «بومبا» بولسا. ءاي، ول ەرتەڭ جۇرت كورەتىنىن ويلاماي ما؟ ەندى كەپ ەڭىرەپ وتىر. اناسىنا وبال. ولاي تاربيە بەرمەگەن شىعار؟ نەگىزى وسىنىڭ ءبارى قايدان شىعادى ەكەن؟ تاربيەدەن بە، الدە تارىققاننان با؟ الدە ءبىلىم-عىلىمعا ۇمتىلماي، جەڭىل-جەلپىلىككە ۇرىنعاننان با؟»، دەپ قارسى سۇراق قويادى «ايتۋعا وڭاي»، «قارەكەت»، «بەۋ» تەلەباعدارلامالارىنىڭ پروديۋسەرى ءاليا قۇدايبەرگەنوۆا.
بۇل ءسوزدىڭ دە جانى بار. ءوز قىلىعىن اتا-اناسىنا حايپ دەپ تۇسىندىرگەن، حالىققا الدانىپ قالدىم دەپ اقتالىپ وتىرعان قىز بالانىڭ باعدارلاما بارىسىندا مۇلدە يمەنبەۋى، ۇيالماۋى ويلانتپاي قويمايدى.
قاراپ وتىرساق، ءار تەلەباعدارلامانىڭ بولمىسى، ءوز پيعىلى بار. ەشقاشان رەيتينگى تومەن بولىپ كورمەگەن «قازاقستان» ۇلتتىق ارناسىنداعى «ايتۋعا وڭاي» رەيتينگ ءۇشىن مۇنداي قادامدارعا بارماعانى كورەرمەنىنە ايان. ايتپەسە، فورماتى بىردەي ەمەس پە؟!
ماسەلەن، «كتك» تەلەارناسىنىڭ جۇرگىزۋشىسى، جۋرناليست دينا تولەپبەرگەننىڭ دە: «ايجان بايزاقوۆا، شىرىن نارچاەۆا سىندى «استارلى اقيقاتتىڭ» قوناقتارىنان كەيىن مەنى سىناپ، ءتىپتى جەك كورىپ كەتكەنى تۋرالى جازىپ جاتقاندار از ەمەس. ولاردىڭ اراسىندا ارىپتەستەرىم دە بار...» دەپ اعىنان اقتارىلعانى كەشە عانا.
ارىپتەسىمىز مۇنى قانشاما ءتۇسىندىرۋگە تالپىنسا دا «حايپ ءۇشىن بارىنە بارامىن دەسەيشى»، «قولدارىڭىزدى اۋىرتىپ، نەسىنە اقتالىپ وتىرسىز»، «ءبىر سوزبەن رەيتينگ ءۇشىن دەي سالمايسىز با؟ «بارىنشا ۇيات، لاس ءتىرلىك بولدى». «قاسىقتاپ جيناعان ابىرويىڭىز ءبىر ەفيردەن كەيىن بىت-شىتى شىقتى عوي. نامىس جەتىسپەيدى-اۋ، دەيمىن»، «ءناپاقا ءۇشىن نەگە دە باراسىز»، «وندايلارعا ءمان بەرمەۋ كەرەك ەدى» دەگەن سارىنداعى پىكىرلەردەن كوز سۇرىنەدى.
قىسقاسى، ومىراۋىن جالاڭاشتاعان قىزداردىڭ «شىندىعى» مەن ناسيحاتىن ەشكىمنىڭ دە تۇسىنگىسى كەلمەيتىنى ايدان انىق بولدى. سول سياقتى «قالاۋلىم» باعدارلاماسىندا دا بەتكە شاۋىپ، توسكە ورلەگەن «تىم ءوتكىر» قىزداردىڭ، باقىتىن شوۋدان ءىزدەگەن جىگىتتەردىڭ ءوز رولدەرىن ءمىنسىز اتقارىپ جۇرگەنىنە كۇمان كەلتىرمەي-اق قويالىق. بولمىسىمىزدا جوق نارسە، ەفيردەگى جاساندىلىق سەزىلمەي قويمايدى.
ماسەلەن، كورشى رەسەيدە رەيتينگى جوعارى رەاليتي-شوۋلاردىڭ شىن ءمانىندە قالاي تۇسىرىلەتىنى ءاشكەرە بولعانى قاشان. ارزان بەدەل ءۇشىن ەشتەڭەدەن تايىنبايتىن تەلەباعدارلامالاردىڭ بەتى ابدەن اشىلدى. ماسەلەن، «داۆاي پوجەنيمسيا»، «بيتۆا ەكستراسەنسوۆ»، «تاچكا نا پروكاچكۋ»، «مودنىي پريگوۆور»، «حولوستياك»، «كتو حوچەت ستات ميلليونەروم» سياقتى رەاليتي-شوۋلاردىڭ اتىن ايتساق تا جەتكىلىكتى. بۇل باعدارلامالاردىڭ دا اتىشۋلى «قۇرباندارى» بار.
اقيقاتىن ايتقاندا، وسى ماتەريالدى جازۋ ۇستىندە ەلىمىزدە ا. سياقتى قولدان جاسالعان كەيىپكەرلەردىڭ مىسالىن ىزدەگەنبىز. قۋانىشىمىزعا قاراي، باستان كەشكەنى مەن بەرىلگەن ءرولدى پەردەنىڭ ار جاعىندا، بەتپەردە كيىپ، بۇركەنشىك اتپەن ەفير ەتيكاسىن ساقتاعان بىرەن-ساران مىسالى تابىلدى. ال ءجۇزىن جاسىرماي، ايدى اسپانعا شىعاراتىن كەيىپكەرلەردىڭ بەتى اۋلاق.
ويتكەنى ورەسى بيىك كورەرمەنگە كەرەگى باسقا. تىڭدارمان دا وقىرمان دا تەرەڭ زەرتتەۋلەرگە، تانىمدىق ءدۇنيەلەرگە، جۇرتتى ءتانتى ەتىپ، جۇرەكتى تەبىرەنتكەن ادامي وقيعالارعا ءزارۋ ەكەنى كۇن وتكەن سايىن كورىنىپ وتىر.
الماتى
قارىمتا كەزدەسۋدە قاۋقار كورسەتە الار ما ەكەن؟
سپورت • كەشە
جۇرت كوڭىلىن اۋلاعان مەكتەپ جارمەڭكەسى
قوعام • كەشە
الەم • كەشە
ەلەكتروندى شىلىمعا شىرمالعاندار
قوعام • كەشە
الەم • كەشە
رۋحانيات • كەشە
تۇركيا-رەسەي: گاز ماسەلەسىندە كەلىسىمگە كەلدى
الەم • كەشە
قوعام • كەشە
رۋحانيات • كەشە
رۋحانيات • كەشە
رۋحانيات • كەشە
سپورت • كەشە
قوعام • كەشە
رۋحانيات • كەشە
قازاقستان • كەشە
قازاقستان • كەشە
«استانا وپەرا»: تاڭعالدىراتىن دۇكەندەر اشادى
ەلوردا • كەشە
تانىم • كەشە
بىرنەشە وڭىردە اۋا رايىنا بايلانىستى ەسكەرتۋ جاريالاندى
قازاقستان • كەشە
وسكەمەن تۇرعىنىنان ەسىرتكى تاركىلەندى
وقيعا • كەشە
ريناتا سۇلتانوۆا تۇركيادا تاعى ءبىر التىن يەلەندى
سپورت • كەشە
يزرايل ارمياسى گازانى اتقىلاپ جاتىر
الەم • كەشە
اقتاۋلىق بالا جاعالاۋداعى شۇڭقىرعا قۇلاپ كەتتى
وقيعا • كەشە
قازاقستاندىق كاسىپقوي بوكسشىلاردىڭ رەيتينگىسى جاڭاردى
كاسىپقوي بوكس • كەشە
جالعان قۇجاتپەن قوعامدىق كولىكتى باسقارعان جۇرگىزۋشى ۇستالدى
ايماقتار • كەشە
شىمكەنتتە 9 جاستاعى بالا توققا ءتۇسىپ قالدى
وقيعا • كەشە
كۋبانىڭ مۇناي ساقتاۋ قويماسىندا جويقىن جارىلىس بولدى
وقيعا • كەشە
ەلوردادا بەس اۆتوبۋستىڭ باعىتى وزگەردى
ەلوردا • كەشە
ىستىقكولدە جوعالىپ كەتكەن سپورتشى تابىلدى
وقيعا • كەشە
7 تامىزعا ارنالعان ۆاليۋتا باعامى
قارجى • كەشە
2652 ادام كوروناۆيرۋس ينفەكتسياسىنان جازىلىپ شىقتى
مەديتسينا • كەشە
كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان 9 پاتسيەنتتىڭ جاعدايى ناشار
كوروناۆيرۋس • كەشە
پاۆلوداردا ساموكات تەپكەن بالانى كولىك قاعىپ كەتتى
وقيعا • كەشە
ورالدا ستاديوننان ادامنىڭ دەنەسى تابىلدى
وقيعا • كەشە
ۇقساس جاڭالىقتار