ايگىلى جازۋشى، قىرعىز حالقىنىڭ ۇلى پەرزەنتى شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ تۋعانىنا بيىل 90 جىل تولىپ وتىر. اتاقتى قالامگەردىڭ شىعارمالارى الەمنىڭ كوپتەگەن تىلدەرىنە اۋدارىلىپ، باسىلدى.

جازۋشى ءوز شىعارمالارىندا قازاق پەن قىرعىزعا ورتاق تاعدىردى جىرلاپ، قازاق دالاسىندا وتكەن كوپتەگەن وقيعالاردى سيپاتتايدى. سونىڭ ىشىندە شىڭعىس ايتماتوۆ ءۇشىن جامبىل ءوڭىرىنىڭ ورنى بولەك. كەزىندە لۋگوۆوي مال دارىگەرلىك تەحنيكۋمىندا ءبىلىم العان جازۋشى ءوز ەستەلىكتەرىندە اۋليەاتا ءوڭىرىن ەرەكشە ىلتيپاتپەن ەسكە الادى.
شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ مەرەيتويىنا وراي كورشى قىرعىز ەلىنەن قىرعىزستان رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى، جازۋشى سۇلتان راەۆ باستاعان ازاماتتار جامبىل وڭىرىنە كەلدى. قۇرمەتتى قوناقتاردى تاراز قالاسىنىڭ شىعىس قاقپاسىنان جامبىل وبلىستىق مادەنيەت، ارحيۆتەر جانە قۇجاتتاما باسقارماسىنىڭ باسشىسى دۇيسەنالى بىقىباەۆ باستاعان ونەر ۇجىمى قازاقى سالتپەن قارسى الدى. مەيماندارعا جەرگىلىكتى ازاماتتار اۋليەاتا جەرىنىڭ ءدامىن ۇسىنىپ، قۇرمەت كورسەتتى.
وسى كۇنى جامبىل وبلىستىق ورىس دراما تەاترىندا اتالعان تەاتر اكتەرلەرىنىڭ قاتىسۋىمەن سۇلتان راەۆتىڭ شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ «عاسىردان دا ۇزاق كۇن» رومانىنىڭ ينستسەنيروۆكاسى نەگىزىندە جازىلعان «نايمان انا» ناقىلداما دراماسى قويىلدى. درامانىڭ قويۋشى-رەجيسسەرى قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن ونەر قايراتكەرى، ش.ايتماتوۆ اتىنداعى جاستار سىيلىعىنىڭ يەگەرى، حالىقارالىق «جاڭا كينو» كينوفەستيۆالىندەگى «ازاماتتىق ەرلىگى ءۇشىن» نوميناتسياسىنىڭ ديپلومانتى نۇرلان ابدىقادىروۆ جانە قويۋشى-سۋرەتشى راحات ساپاراليەۆا. اتالعان درامانى جامبىل وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى ەرقانات مانجۋوۆ، وبلىستىق جانە قالالىق اكىمدىكتەردىڭ وكىلدەرى مەن تارازدىق قالىڭ كوپشىلىك ارنايى كەلىپ تاماشالادى. بۇل كۇنى زالدا ينە شانشار ورىننىڭ بولماۋىنان دا جامبىل جۇرتشىلىعىنىڭ زاڭعار جازۋشىعا دەگەن قۇرمەتىن كورۋگە بولعانداي ەدى.
جازۋشىنىڭ مىندەتى ادام تابيعاتىن اشىپ كورسەتۋ، زامان بەينەسىن بوياماسىز بەينەلەۋ، ادامزات ءۇشىن اپاتتى نارسەنى ەسكەرتۋ دەسەك، شىڭعىس ايتماتوۆ «نايمان انا» شىعارماسىندا ادامزات ءۇشىن ەڭ اۋىر قاسىرەت ماڭگۇرتتىكتى بەينەلەدى. جالپى، ماڭگۇرتتىك تۇركى كەزەڭىندە قاراقىتايلاردىڭ تۇتقىنعا جاساعان ارەكەتى بولىپ ەسەپتەلەدى. ەسىنەن ايىرىلعان، اقىلسىز ماڭگۇرت قايدان شىققانىن، ءوزىنىڭ كىم ەكەنىن بىلمەيدى. ول ءوز قوجايىنىنىڭ سوزىنەن باسقا ەشكىمدى دە تىڭدامايدى. ماسەلەن بۇل شىعارمادا دونەنبايدىڭ ۇلى جولامان ماڭگۇرتكە اينالادى. ال نايمان انا ءوز ۇلىن تاۋىپ، ۇيىنە قايتارعىسى كەلگەنىمەن، ول اناسىن تانىماعاندىقتان ءوز ەلىنە بارمايدى. ءتىپتى سول ماڭگۇرت قوجايىندارىنىڭ «ول سەنىڭ باسىڭداعى كەپەشتى شەشۋگە كەلدى» دەگەن جالعان سوزىنە بولا ءوز اناسىن ولتىرەدى.
بۇل قويىلىمدا شىڭعىس ايتماتوۆ شىعارماسىنىڭ ءون بويىنداعى وسىناۋ ادامزاتتىق تراگەديا ايقىن اڭعارىلىپ تۇردى. ساحنانى سىلكىندىرگەن دراما شولەيتتەگى ورتا ازيانىڭ توتاليتارلىق ەلدىمەكەنى، تەمىر جول بويىنداعى تىرشىلىكتى سيپاتتاۋدان باستالدى. سونىمەن قاتار، شىعارماداعى بوراندى بەكەت، سارىوزەك، ەل، ميفولوگيالىق كەڭىستىك، جەر پلانەتاسى مەن ونىڭ توڭىرەگىندەگى اعاش سياقتى بىرنەشە كەڭىستىكتەر قويىلىم قۋاتىن ارتتىرا ءتۇستى. سونىمەن قاتار، ساحناداعى ەكى جاعى دا تىكەنەكتى سىممەن قورشالعان، ادامزاتقا بەيمالىم ميفولوگيالىق الەمنىڭ كورىنىسى دە كوپشىلىكتى تاڭداندىردى دەۋگە بولادى. ونىڭ ءبىر جاعىندا ۇلى عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ ۇلى ۇستازى بولسا، ەكىنشى جاعىندا اتا-بابا زاڭىن ۇستانا وتىرىپ كۇنەلتۋگە تىرىسىپ جۇرگەن ادامزات بار. ساحنادا ەجەلگى حالىقتى ءتۇپ-تامىرىمەن جويۋ ماقساتىندا سارىوزەك دالاسىنا اۋىز سالعان جۋانجۋان (قاراقىتاي) تايپاسىنىڭ تۇتقىنداردى ادام توزگىسىز ازاپتاۋى اشىق بەينەلەنگەن. سوعىستىڭ زاردابىنا قاراماي، ماڭگۇرت ۇلىن قۇتقارۋ ءۇشىن جاۋدىڭ دالاسىنا اياق باسقان انانىڭ بالاعا دەگەن ماحابباتى كورەرمەندى بەي-جاي قالدىرمادى. ادامدىق قاسيەت پەن پاسىق ويدىڭ ارپالىسىنا قۇرىلعان بۇل دراما رەجيسسەردىڭ توسىن شەشىمدەرىمەن ەرەكشەلەنىپ، اكتەرلەردىڭ ويناۋ شەبەرلىكتەرىمەن ۇشتاسىپ جاتتى. نايمان انا ءرولىن سومداعان گالينا سوكولوۆانىڭ ونەرىنە حالىق ءتانتى بولدى. ال درامانىڭ مازمۇنىن ارتتىرعان ەۆگەني ورلوۆتىڭ سومداۋىنداعى ەدىگە بەينەسىن ناعىز ونەر شەبەرلىگى دەۋگە دە بولاتىنداي. سونىمەن قاتار، ساحنادا ونەر كورسەتكەن بەكنازار ءىزباساروۆ، دانيار كەنجەبەكوۆ، تيمۋر رومانيۋك، سانجار بوتبايبەك، مارينا پروسالوۆيچ، ەلميرا اققۇليەۆا، نۇعايشا يبادىلداەۆا، ادىلەت قۇلمىرزاەۆ، ەلەنا كوزاچەنكو سياقتى ونەرپازداردىڭ دا ونەرىنە كوپشىلىك ءسۇيسىندى.
قويىلىم بىتكەن سوڭ ساحناعا دۇيسەنالى بىقىباەۆ شىعىپ، سۇلتان راەۆ باستاعان ايىر قالپاقتى اعايىندارعا العىسىن ءبىلدىردى. قازاق پەن قىرعىزعا ورتاق جازۋشىنىڭ مەرەيتويىمەن كوپشىلىكتى قۇتتىقتاپ، حالقىمىزدىڭ ءجون-جورالعىسىمەن قۇرمەتتى قوناقتارعا سىي-سياپات كورسەتتى. جامبىل جەرىندە ساحنالانعان دراما تۋرالى، جالپى قازاق حالقى تۋرالى قىرعىز رەسپۋبليكاسى پرەزيدەنتىنىڭ كەڭەسشىسى، جازۋشى سۇلتان راەۆ ءوز ويىمەن ءبولىستى. «قاسيەتتى نايمان انا بەينەسى ءوز ۇلتىنىڭ تەمىرقازىعى. شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ «عاسىردان دا ۇزاق كۇن» رومانىنىڭ ينستسەنيروۆكاسى 1998 جىلى جازىلىپ، بىشكەك قالاسىنداعى «تۇڭعىش» تەاترىندا قويىلدى. بۇل شىعارماعا شىڭعىس اعامىزدىڭ ءوزى جوعارى باعاسىن بەرگەن بولاتىن. مەن شىڭعىس اعامىزدىڭ جانىندا كوپ ءجۇردىم. قازاقتىڭ دارحاندىعى، كەڭپەيىلدىگى جايلى كوپ ەستىدىم. ول كىسى نەگىزىنەن قازاق پەن قىرعىزعا ورتاق تۇلعا. ءوز شىعارمالارىندا دا قازاق دالاسى تۋرالى تەبىرەنە تولعايدى. ال لۋگوۆوي مالدارىگەرلىك تەحنيكۋمىندا وقىعان ساتتەرىندەگى ەستەلىكتەرىنىڭ ءوزى ءبىر توبە. كەزىندە قازاق جامبىل جاباەۆ پەن قىرعىز توقتاعۇل ساتىلعانوۆتىڭ دوستىعى كەرەمەت بولعان. كەنەن ازىرباەۆ اتامىز دا قىرعىز جەرىنە ءجيى كەلىپ تۇرعان. سوندىقتان دا قازاق پەن قىرعىز حالقىنىڭ دوستىعىن ءبىز جوعارى باعالايمىز»، دەيدى جازۋشى.
شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ «شوق جۇلدىزداردىڭ ىشىندە العاش تانىسقان ادامىم – قازاق حالقىنىڭ ۇلى پەرزەنتى، كۇللى الەم مويىنداعان جازۋشى مۇحتار اۋەزوۆ بولاتىن» دەگەن سوزىنەن-اق ونىڭ قازاققا دەگەن قالتقىسىز قۇرمەتىن كورۋگە بولادى. ال «مەن جامبىل جايىندا جار سالا وي تولعاعىم كەلەدى» دەگەن جۇرەكجاردى ءسوزى حالقىمىزدىڭ مارتەبەسىن ارتتىرعان اسىل ءسوز. سوندىقتان دا قازاق پەن قىرعىز باردا شىڭعىس ايتماتوۆتىڭ اتى ماڭگى وشپەيدى دەۋگە بولادى.
حاميت ەسامان،
«ەگەمەن قازاقستان»
جامبىل وبلىسى
اتىراۋدا ءبىر سىنىپتا 25 وقۋشىنىڭ ساباققا قاتىسۋىنا رۇقسات بەرىلدى
ايماقتار • بۇگىن، 13:10
قىزىلوردادا قاجىمۇقان ءتۋرنيرى ءوتتى
سپورت • بۇگىن، 12:40
شىمكەنت قالاسىنىڭ اكىمى ايەلدەر قاۋىمىن مەرەكەمەن قۇتتىقتادى
ايماقتار • بۇگىن، 12:10
نۇرلان نىعماتۋلين 8 ناۋرىز مەرەكەسىمەن قۇتتىقتادى
قازاقستان • بۇگىن، 12:00
قوستانايدا ايەلدەر كاسىپكەرلىگىن قولداۋ ورتالىعى اشىلادى
ايماقتار • بۇگىن، 11:35
«ماتتەو پەليكونە»: قازاقستان ءۇش التىن جەڭىپ الدى
كۇرەس • بۇگىن، 11:05
ماۋلەن اشىمباەۆ نازىك جاندىلاردى مەرەكەمەن قۇتتىقتادى
قازاقستان • بۇگىن، 10:44
ەلىمىزدە كوروناۆيرۋسپەن اۋىرعان 238 ادامنىڭ جاعدايى اۋىر
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 10:30
قازاقستاندا 480 ادام كوروناۆيرۋستان ايىقتى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 09:55
اسقار مامين قازاقستاندىق ايەلدەردى 8 ناۋرىز مەرەكەسىمەن قۇتتىقتادى
قازاقستان • بۇگىن، 09:25
مەملەكەت باسشىسى ايەلدەر قاۋىمىن مەرەكەسىمەن قۇتتىقتادى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 09:10
حالىقارالىق ايەلدەر كۇنىنە وراي گالا-كونتسەرت ءوتتى
ونەر • بۇگىن، 09:01
10 وبلىستا اۋا رايىنا بايلانىستى ەسكەرتۋ جاريالاندى
ايماقتار • كەشە
قوستاناي وبلىسىنىڭ اكىمى 100 جاستان اسقان اجەلەردى قۇتتىقتادى
ايماقتار • كەشە
ماڭعىستاۋدا ستوماتولوگيالىق كلينيكاعا شابۋىل جاسادى
ايماقتار • كەشە
قازاقستاننىڭ قاي ايماقتارىندا جولدار اشىلدى
ايماقتار • كەشە
ەلوردالىق سپورتشىلار قارتتار ۇيىندەگى انالاردى قۇتتىقتادى
ايماقتار • كەشە
شىمكەنتتە ءتارتىپ بۇزعان قوعامدىق تاماقتانۋ ورىندارى انىقتالدى
ايماقتار • كەشە
اتىراۋدا شاعىن نەسيە كەڭسەسىنەن 400 مىڭ تەڭگەنى توناپ كەتتى
ايماقتار • كەشە
نۇر-سۇلتاندا كوپبالالى انالاردىڭ 5 قاباتتان قۇلاعانى راس پا؟
ايماقتار • كەشە
قىزىلوردادا 1000 وتباسىعا ازىق-ت ۇلىك سەبەتى تاراتىلدى
ايماقتار • كەشە
اتىراۋلىق وقۋشى اقش ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ گرانتىن يەلەندى
ايماقتار • كەشە
شەتەلدەن 307 ازامات پتر انىقتاماسىز ۇشىپ كەلدى
قازاقستان • كەشە
سپورت • كەشە
قوستاناي قازاق تەاترى كورەرمەندەرىمەن قايتا قاۋىشتى
ايماقتار • كەشە
جانساي سماعۇلوۆ كۇمىس مەدالدى يەلەندى
سپورت • كەشە
پنەۆمونيانىڭ 52 جانە 3 ءولىم جاعدايى تىركەلدى
قازاقستان • كەشە
ەلىمىزدە 568 ادام كوروناۆيرۋستان جازىلىپ شىقتى
كوروناۆيرۋس • كەشە
ەلىمىزدە ءبىر تاۋلىكتە قانشا ادام ۆيرۋس جۇقتىردى
كوروناۆيرۋس • كەشە
سپورت • 06 ناۋرىز، 2021
ەلىمىزدە العاش رەت «دومالاق انا» وپەراسى ساحنالاندى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
شقو اۋماعىندا شەكتەۋ شارالارى 20 ناۋرىزعا دەيىن ۇزارتىلدى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
نۇر-سۇلتاندا 2000 مىڭنان استام وتباسىعا ازىق-ت ۇلىك سەبەتى تابىستالادى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
سقو پوليتسياسىندا 374 قىز-كەلىنشەك قىزمەت اتقارادى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
قوستانايلىق «توبىل» قازاقستان سۋپەركۋبوگىن جەڭىپ الدى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
قازاقستاندىق شورت-ترەكشىلەر الەم چەمپيوناتىندا جارتىلاي فينالعا شىقتى
سپورت • 06 ناۋرىز، 2021
الماتىنىڭ ورتاسىنداعى كوشە وپىرىلىپ قالدى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
ەلوردا بازارلارىندا جۇمىس ىستەيتىن ايەلدەرگە ەرىكتىلەر 600 گۇل تاراتادى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
تەڭىز كەنىشىندەگى بەس اۆتوبۋس ءورتىنىڭ سەبەبى انىقتالدى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
بوكسشىلار ازىرگە ءتورت قولا الدى، تاعى ەكەۋى فينالدا
سپورت • 06 ناۋرىز، 2021
تاراز قالاسىندا 135 وتباسى باسپانالى بولدى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
جانساي سماعۇلوۆ جۇلدەگە تالاسادى
سپورت • 06 ناۋرىز، 2021
الماتىنىڭ باس سانيتارى جانداربەك بەكشين جاڭا قاۋلىعا قول قويدى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
ەكولوگيا مينيسترلىگى قاراعاندىداعى ارىستان جونىندە پىكىر ءبىلدىردى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
8 ناۋرىز كۇنى حوككەيدەن بالالار ءتۋرنيرى وتەدى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
ەلوردانىڭ دوستىق ۇيىندە 8 ناۋرىزعا وراي قايىرىمدىلىق اكتسياسى ءوتتى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
سپورت • 06 ناۋرىز، 2021
ورالدىق ماگيسترانتتار قازاق ادەبيەتىن وقيدى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
الەم ەلدەرىندەگى كوروناۆيرۋسقا قاتىستى احۋالعا شولۋ
الەم • 06 ناۋرىز، 2021
قازاقستان مەن قىرعىزستان «قورداي»، «اق جول» وتكىزۋ بەكەتتەرىنىڭ اشىلۋىن تالقىلادى
قازاقستان • 06 ناۋرىز، 2021
قازاقستاننىڭ قاي وڭىرلەرى «سارى» ايماقتا تۇر
قازاقستان • 06 ناۋرىز، 2021
ديماش قۇدايبەرگەننىڭ جانكۇيەرلەرى ءانشى تۋرالى ۆەب-ويىندار جاسادى
الەم • 06 ناۋرىز، 2021
دزيۋدودان پاريجدەگى تۋرنير قازان قالاسىنا اۋىستىرىلدى
سپورت • 06 ناۋرىز، 2021
اتىراۋ وبلىسىندا گازدان ۋلانعان ءتورت ادام قايتىس بولدى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
تەڭىز كەنىشىندە 5 اۆتوبۋس وتقا وراندى
ايماقتار • 06 ناۋرىز، 2021
پنەۆمونيانىڭ 42 جانە 2 ءولىم جاعدايى تىركەلدى
قازاقستان • 06 ناۋرىز، 2021
قازاقستاندا كوروناۆيرۋستان جازىلعاندار سانى 200 مىڭنان استى
قازاقستان • 06 ناۋرىز، 2021
وتكەن تاۋلىكتە 832 ادامنىڭ كوروناۆيرۋس جۇقتىرعانى انىقتالدى
قازاقستان • 06 ناۋرىز، 2021
قازاقستان مەن وزبەكستان مەديتسينا سالاسىندا ىنتىماقتاستىقتى نىعايتادى
مەديتسينا • 05 ناۋرىز، 2021
الماتىدا جاۋىن-شاشىن سالدارىنان كولىكتەردى اعاش باسىپ قالدى
ايماقتار • 05 ناۋرىز، 2021
قازاقستاننىڭ 7 وبلىسىندا اۋا رايىنا بايلانىستى ەسكەرتۋ جاريالاندى
اۋا رايى • 05 ناۋرىز، 2021
كوكتەمدەگى ۇبت 10-ناۋرىزدا باستالادى
ءبىلىم • 05 ناۋرىز، 2021
ۇكىمەتتە «Nur Otan» پارتياسىنىڭ سايلاۋالدى باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى شتابتىڭ وتىرىسى ءوتتى
ۇكىمەت • 05 ناۋرىز، 2021
الماتىدا «جىل قۇسى-2021» كورمەسى باستالدى
ونەر • 05 ناۋرىز، 2021
Ashyq قوسىمشاسى ارقىلى تەكسەرىلەتىن جسن مالىمەتتەرى قايدا جىبەرىلەدى
قوعام • 05 ناۋرىز، 2021
ەكى-اق ءتورتى بار ەكەن، قالعانىنىڭ ءبارى بەس...
ايماقتار • 05 ناۋرىز، 2021
ۇقساس جاڭالىقتار