بيىلعى وقۋ جىلى دا اياقتالدى. جىل بويى كوپ ماسەلە كوتەرىلدى. مۇعالىم جايى دا قوزعالدى. وقۋلىقتىڭ وي-قىرى، بارى مەن جوعى تالقىعا ءتۇستى. ونىڭ جۇيەسىز تۇستارى تۋرالى اششى دا، اشىق تا ايتىلىپ جاتتى. ءتىل ءتوڭىرەگىندەگى ءتۇيتكىلدەر دە جان-جاقتى تىلگە تيەك بولدى.

«بالاماسى جوق، جەگى قۇرت – جەمقورلىقتان قورعان»، دەپ ون جىلدان اسا «قولپاشتاعان» ۇبت دا وزگەرىسكە ۇشىرادى. ۇشتىلدىلىك، ونىڭ ىشىندە اعىلشىن ءتىلىن وقىتۋ، مۇعالىمدەردى قىسقا مەرزىمدە ازىرلىكتەن وتكىزۋ جايى دا نازاردان تىس قالمادى.
ءسويتىپ، توعىز ايدى ارتقا تاستاپ، وقۋشىلاردى ءۇش ايلىق دەمالىسقا جىبەردىك. ەندىگى كوكەيدە تۇرعان ءبىر ماسەلە: «الداعى وقۋ جىلى قالاي باستالادى، قانداي وزگەرىستەر كۇتىپ تۇر، ايتىلعان سىندار ەسكەرىلە مە، ناتيجەسى بولا ما، وقۋلىقتاعى تۇيتكىل تۇزەلە مە؟». وسى سەكىلدى سۇراقتار كىمنىڭ دە بولسا الدىنان شىعارى حاق.
ارينە، رەفورما ءوز ناتيجەسىن بەرىپ جاتسا جاقسى. كەرىسىنشە وزگەلەردىڭ ۇلگىسىن ءوز مەملەكەتىمىزدىڭ ەرەكشەلىگىن ەسكەرمەي، ۇلتتىق مەنتاليتەتىمىزدى ەلەمەي، جاڭالىق دەپ جاپسىرا سالۋدان، اقيقاتىنا جۇگىنسەك، ۇتقانىمىز ونشا كوپ بولماسا كەرەك. سودان دا شىعار ءار-الۋان پىكىردىڭ ءورىس الىپ جاتقانى.
جالپى، ازاتتىعىمىزدى العالى بەرى ءبىلىم سالاسى رەفورمادان كوز اشپاي كەلەدى. ونىڭ وڭ ناتيجەسى دە، وسى قالاي دەيتىن تۇستارى دا بولماي قالعان جوق. كەمەلدىككە بەت العان ۇرپاقتىڭ ءبىلىم ءنارىن الۋىنا سەپتىگىنەن گورى، كەرى اسەرى تيگەنى كوپ. ونى بۇگىپ قالىپ قايتەمىز؟! الداعى وقۋ جىلىندا ونداي ولقىلىقتاردى وڭ نيەتپەن ويلاستىرساق، وڭ شەشىمىن تاپسا، نۇر ۇستىنە نۇر بولارى اقيقات.
مۇنداي يگىلىكتى جۇمىستا ءبىرىنشى ويلاستىراتىن ءىس: مۇعالىم بەدەلىن ياعني، مارتەبەسىن كوتەرۋ جايىن العا وزدىرساق، قانەكي. رەفورمانى ىسكە اسىراتىن، جاڭالىقتى جالعاستىراتىن، ەڭ باستىسى، بالاعا ءبىلىم بەرەتىن مۇعالىم ەكەنى بەسەنەدەن بەلگىلى. مۇعالىم الاڭسىز جۇمىس ىستەسە، بىرەۋگە تاۋەلدىلىكتەن قۇتىلسا، ول ۇرپاققا بار زەيىنىمەن دەن قويىپ، ساۋاتتى دا سانالى، ءبىلىمدى بولىپ شىعۋىنا جول اشادى. تاۋەلدىلىك ءسوزى − قارجى جاعىنان، باسپانادان ولقىلىق كورمەسە، پاتەر جالداۋدان قۇتىلسا ءسويتىپ، اۋقاتتى وتباسى بالالارىنىڭ الدىندا بيىك تۇرسا دەگەن ويدان تۋىپ وتىر. قازىر مۇعالىمگە ايلىق تولەۋدىڭ ءارتۇرلى جولى بەكىتىلگەن. ونىڭ باستىسى، ءبىرىنشى جۇمىس ءوتىلى، ساناتى، قوعامدىق جۇمىسقا قاتىسۋى، تاعى باسقا قىرلارى ەسكەرىلەدى. ايتالىق، 38-40 ساعاتپەن ەكى اۋىسىمدا جۇمىس ىستەيتىندەر 200 مىڭ تەڭگەدەن اسا ايلىق الادى. مۇنداي كوپ ساعات مۇعالىم جەتپەيتىن جەردە بولماسا، باسقا ءبىلىم ورىندارىندا، اسىرەسە، اۋىلدى جەردە 18-20 ساعاتتىڭ ءوزىن ءبولىپ، ەڭبەك ەتىپ جۇرگەندەر قانشاما؟..
مەكتەپ تابالدىرىعىن جاڭادان اتتاپ، جۇمىس باستاعان جاس ماماندار 40-50 ءارى كەتسە، 60 مىڭ تەڭگە ايلىق الاتىن كورىنەدى. سىنىپ جەتەكشىلىگىنە تولەنەتىن ءبىر ايداعى اقى 45-50 مىڭ تەڭگەنى قۇرايدى ەكەن. بۇل قاي جىرتىققا جاماۋ بولادى؟ كەيبىر ازاماتتاردىڭ تويىپ ىشەتىن تۇسكى اسىنا ارەڭ جەتەدى ەمەس پە؟
وسى ارادا مىنا ءبىر ويىمىزدى دا ورتاعا سالا كەتسەك دەيمىز. بۇگىنگىدەي قىرىق قۇبىلعان زاماندا سىنىپ جەتەكشىسى تۋرالى ارنايى مارتەبە بەكىتىلسە، كادىمگىدەي قارجى قاراستىرىلسا ول بالامەن، اتا-انامەن تىكەلەي جۇمىس ىستەپ، وقۋشىلار اراسىنداعى اتتەگەن-ايلار بولماس پا ەدى؟ ەگەر بۇل ورىندالماعان كۇننىڭ وزىندە، سىنىپ جەتەكشىسىنە تولەنەتىن قارجىنى الدا ايتقانىمىزداي كوبەيتسە، ۇستازدار الاكوز بولماي، كوپ ساعات الۋعا ۇمتىلماي، ءبىلىم مەن تاربيەنى ۇشتاستىرىپ جۇرگىزەر ەدى.
ءيا، ءبىز كوبىندە ءبىلىم بەرۋ ماسەلەسىن ايتامىز دا تاربيەنى قاعىس قالدىرىپ قويامىز. بۇل بالانىڭ بەتىمەن كەتۋىنە اكەلمەي قويمايتىنىن كورىپ تە، ەستىپ تە، كۋا بولىپ تا ءجۇرمىز. وسى ماسەلەنى ءال-فارابي بابامىز: «تاربيەسىز بەرىلگەن ءبىلىم قۇمعا قۇيعان سۋمەن بىردەي»، دەپ ايتىپ كەتكەنىن ءار كەز ەسكە ۇستاي بەرمەيتىنىمىز وكىنىشتى-اق. ال وتكەن عاسىردا ۇلىبريتانيانىڭ پرەمەر-ءمينيسترى بولعان ۋينستون چەرچيلل: «مەكتەپ مۇعالىمدەرىنىڭ قولىنداعى بيلىگىن پرەمەر-مينيسترلەر تەك ارمانداي الادى»، دەپتى. بۇل مۇعالىمدى قۇرمەتتەۋدىڭ، ونىڭ ەڭبەگىن باعالاۋدىڭ، بەدەلىن كوتەرۋدىڭ ءبىر ادەمى كورىنىسى دەپ بىلەمىز. ءبىر كەزدەرى بىزدە دە مۇعالىمگە دەگەن ءىلتيپات ەرەكشە بولعان. مەكتەپ بىتىرگەندەردىڭ كوبى مۇعالىم بولۋدى اڭسايتىن. بۇگىنگى تۇلەكتەردىڭ اراسىنان مۇعالىم بولام دەيتىندەر ءبىرلى – ەكىلى شىعا ما، شىقپاي ما، ول جاعى جۇمباق.
اۋىلدىڭ بۇگىنگى تۇتقاسى دا، زيالىسى دا مۇعالىم قاۋىمى. ارينە، تۇتقا دەپ وتىرعان مۇعالىمنىڭ ءبارى دە كىرشىكسىز، ءبىلىمى ۇشان-تەڭىز دەسەك، ارتىق ايتقاندىق بولار. ارالارىندا اق قايىڭعا بىتكەن بەز سەكىلدى جاندار دا كەزدەسەدى. ولاردىڭ دا ايتارى بارىن بىلەمىز. بىراق ۇرپاق تاعدىرىن قولىنا سەنىپ تاپسىرعان ادامنىڭ، تەرىس باسۋعا قاقىسى جوق. ايتپەسە، وتانىمىزدىڭ ۇلى مەن قىزىنىڭ وبالىنا قالماۋ كەرەك.
سونىمەن، الداعى وقۋ جىلى بيىلعىداي سۇرەڭسىز سوزدەردەن قۇتىلىپ، ايتىلعان سىنداردان قورىتىندى شىعىپ، جۇرت تىلەكتەرى ورىندالىپ، جۇيكەنى جۇقارتىپ جۇرگەن جۇيەسىزدىكتەن ارىلىپ، رۋحاني جاڭعىرۋ تۇسىندا ادەمى ۇردىسپەن باستالسا، بالالارىمىزدىڭ شىرايى كىرىپ، ءبىلىمدى تەرەڭ مەڭگەرىپ، باسەكە باسىندە ۇرپاق تا، ۇلت تا ۇتىلماس ەدى.
سۇلەيمەن مامەت،
«ەگەمەن قازاقستان»
زاڭسىز بالىق اۋلاعاندارعا جازا كۇشەيتىلەدى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 18:53
كاسپي ماڭى ەلدەرىنە مادەني-گۋمانيتارلىق ىنتىماقتاستىق قاجەت - توقاەۆ
پرەزيدەنت • بۇگىن، 18:35
پرەزيدەنت كاسپي يتبالىقتارىنىڭ جاعدايىنا الاڭداۋشىلىق ءبىلدىردى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 18:22
كاسپيدىڭ ەكوجۇيەسىن ساقتاۋ ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ ءبىرى - توقاەۆ
پرەزيدەنت • بۇگىن، 18:11
پرەزيدەنت كاسپي ماڭىنداعى ەلدەردىڭ ازىق-ت ۇلىك حابىن قۇرۋدى ۇسىندى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 18:05
كاسپي ماڭى ەلدەرىمەن تاۋار اينالىمى 9% ارتتى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 18:01
مەملەكەت باسشىسى: كاسپي - شەكسىز مۇمكىندىكتەر تەڭىزى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 17:57
پەتروپاۆلداعى جەو-2-ءنى قالپىنا كەلتىرۋگە قانشا قارجى ءبولىندى
قازاقستان • بۇگىن، 17:52
ءاليحان سمايىلوۆ Astana Finance Days كونفەرەنتسياسىنا قاتىستى
ۇكىمەت • بۇگىن، 17:42
«اقجايىق» تابيعي رەزەرۆاتىندا قىرىلعان قۇستاردىڭ سانى 5 مىڭنان استى
ەكولوگيا • بۇگىن، 17:26
ەلوردا اۋەجايىندا توقتاتىلعان رەسەيلىك كومپانيانىڭ ۇشاعى ۇشىپ كەتتى
قوعام • بۇگىن، 17:18
اشحابادتا كاسپي ماڭى مەملەكەتتەرىنىڭ التىنشى ءسامميتى باستالدى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 17:03
قازاقستاننىڭ التىن-ۆاليۋتا رەزەرۆتەرى تومەندەدى
قارجى • بۇگىن، 16:59
ورال قوقىس استىندا قالۋى مۇمكىن
ايماقتار • بۇگىن، 16:47
9 مىڭنان اسا دوللاردى قولدان جاساعان كۇدىكتى ۇستالدى
قارجى • بۇگىن، 16:39
قازاقستان سىرتقى ساۋدانىڭ 40 پايىزىن ەۋروپالىق وداقپەن جاسايدى
قوعام • بۇگىن، 16:25
سەمەيدە التى شاعىناۋداندى دامىتۋعا 2 ملرد تەڭگە بولىنەدى
ايماقتار • بۇگىن، 16:18
قازاقستاندا كۇنباعىس مايىنىڭ تاپشىلىعى جوق - مينيستر
قازاقستان • بۇگىن، 16:07
قارجى • بۇگىن، 15:58
مەملەكەت باسشىسى تۇرىكمەنستان پرەزيدەنتى سەردار بەردىمۇحامەدوۆپەن كەزدەستى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 15:50
الماتىداعى ورتتەن ءتورت ادام قۇتقارىلدى
ايماقتار • بۇگىن، 15:40
ەسىرتكى جارنامالاعان 22 سايت بۇعاتتالدى
قوعام • بۇگىن، 15:32
زاڭسىز سۋبسيديالانعان 95 ملن تەڭگە مەملەكەتكە قايتارىلماق
ايماقتار • بۇگىن، 15:23
وندىرىستەگى جازاتايىم جاعدايلار ازايىپ كەلەدى
قوعام • بۇگىن، 15:15
قاسىم-جومارت توقاەۆ گۋربانگۋلى بەردىمۇحامەدوۆتى «التىن قىران» وردەنىمەن ماراپاتتادى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 15:07
«اڭساعان ءسابي» باعدارلاماسى اياسىندا ەكو-عا 3152 كۆوتا ءبولىندى
قوعام • بۇگىن، 14:59
الماتىدا Pfizer ۆاكتسيناسىنا سۇرانىس ارتتى
كوروناۆيرۋس • بۇگىن، 14:50
بقو-دا بيۋدجەت قارجىسىن جىمقىرعان ەسەپشى سوتتالدى
وقيعا • بۇگىن، 14:42
احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان پوشتا ماركاسى شىقتى
احمەت بايتۇرسىن ۇلى • بۇگىن، 14:35
اباي وبلىسى اكىمىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى تاعايىندالدى
تاعايىنداۋ • بۇگىن، 14:28
سقو-دا بيىل العاش رەت كوكجوتەل اۋرۋى تىركەلدى
ايماقتار • بۇگىن، 14:20
قازاقستاندا اعاش كەسكەندەردىڭ جازاسى كۇشەيتىلەدى
قوعام • بۇگىن، 14:06
Jusan Bank اكتسيونەرلەرىنە ديۆيدەند تولەنبەيتىن بولدى
قوعام • بۇگىن، 13:51
الماتىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىن دامىتۋعا 242،1 ملرد تەڭگە ءبولىندى
قوعام • بۇگىن، 13:38
مەملەكەت باسشىسى اشحاباد قالاسىنا جۇمىس ساپارىمەن باردى
پرەزيدەنت • بۇگىن، 13:28
قازاقستان حالقىنىڭ ەتنيكالىق قۇرامى بەلگىلى بولدى
قوعام • بۇگىن، 13:24
ەلوردا اۋەجايىندا VOLGA DNEPR AIRLINES كومپانياسىنىڭ ۇشاعى توقتاتىلدى
وقيعا • بۇگىن، 13:12
اۋعانستاندا تاعى جەر سىلكىنىسى بولدى
الەم • بۇگىن، 12:59
قازاقستان 80 مىڭ كيىكتى اتاتىن بولدى
قوعام • بۇگىن، 12:51
پوليتسيا بانككە شابۋىل جاساعان 2 ادامدى اتىپ تاستادى
الەم • بۇگىن، 12:40
ۇقساس جاڭالىقتار