كوللاجدى جاساعان زاۋرەش سماعۇل, «ەQ»
مەملەكەتتىك رامىزدەر كۇنى قارساڭىندا ل.ن.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىندە مەملەكەتتىك تۋدىڭ اۆتورى شاكەن نيازبەكوۆتىڭ تۋعانىنا 85 جىل تولۋىنا وراي جانە ەلتاڭبا اۆتورى جانداربەك مالىبەكوۆكە قۇرمەت كورسەتۋ ماقساتىندا رەسپۋبليكالىق عىلىمي-تاجىريبەلىك كونفەرەنتسيا ءوتتى.
كورنەكتى ساۋلەتشى, ۋنيۆەرسيتەت پروفەسسورى جانداربەك مالىبەكوۆ, زاماناۋي زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى, گەرالديست مۇحيت-ارداگەر سىدىقنازاروۆ, سونداي-اق مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرلەرى, شىعارماشىلىق زيالى قاۋىم وكىلدەرى قاتىسقان ءىس-شارادا رامىزدەرگە دەگەن قۇرمەتتى ارتتىرۋ ارقىلى ۇرپاقتى پاتريوتتىققا تاربيەلەۋ, تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ تۇعىرىن بەرىك قىلاتىن تاريحي سانانى قالپىنا كەلتىرۋ باعىتىندا كەلەلى ويلار ايتىلدى.
بۇگىندە مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى پرەزيدەنت جانىنداعى مەملەكەتتىك رامىزدەر جونىندەگى رەسپۋبليكالىق كوميسسيانىڭ جۇمىس جوسپارىنا سايكەس قوعامدىق بىرەگەيلىك پەن ءپاتريوتيزمدى دامىتۋدىڭ ءىس-شارالار جوسپارىن جاساپ جاتىر. جيىندا ءسوز سويلەگەن مينسترلىكتىڭ ارحيۆ, قۇجاتتاما جانە كىتاپ ءىسى كوميتەتىنىڭ توراعاسى قۋات بوراش سول ءىس-شارالاردىڭ ءبىرى – «وتاندى ءسۇيۋ – جۇرەكتەن» اتتى رەسپۋبليكالىق پاتريوتتىق جوبا قولعا الىنعانىن ايتتى.
«جوبا اياسىندا «ەلدىكتىڭ اسقاق ايبىنى» اتتى ۇزدىك شىعارماشىلىق تۋىندىلار بايقاۋىن, «رامىزدەرىم – ماقتانىشىم» اتتى موبيلوگرافتار سايىسىن, «تۋعان جەرىم مەنىڭ – قازاقستانىم» اتتى مەنشىك يەلەرى بىرلەستىكتەرى اراسىنداعى (ميب) بايقاۋلار ۇيىمداستىرۋ جوسپارلانىپ وتىر. وعان قوسا «Balapan» تەلەارناسىندا, «استانا», «شالقار», «Classik» راديولارىندا, «قازاق راديوسىندا» حابارلار ۇيىمداستىرىلىپ كەلەدى. تاعى ءبىر ەرەكشە اتاپ وتەتىن جايت, بۇگىندە ەلىمىزدەگى ەڭ تانىمال موبيلدىك باعدارلاما – «Aqyl battle» قوسىمشاسىنا مەملەكەتتىك رامىزدەرگە ارنالعان ارناۋلى بلوك قوسىلدى. موبيلدىك قوسىمشانىڭ اسىرەسە, جاستار اراسىندا وتە تانىمال ەكەنىن ەسكەرسەك, بۇل قادام وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ مەملەكەتتىك رامىزدەر تۋرالى ءبىلىمىن ارتتىرۋعا جول اشادى», دەدى مينيسترلىك وكىلى.
ونىڭ ايتۋىنشا, مينيسترلىك رەسپۋبليكا بويىنشا مەملەكەتتىك رامىزدەر كۇنىندە ەلىمىزدە 100-دەن استام ءىس-شارا وتكىزۋدى كوزدەپ وتىر. ەڭ الدىمەن, 4 ماۋسىم كۇنى بۇكىل رەسپۋبليكا بويىنشا ءبىر مەزەتتە – ەلوردا ۋاقىتىمەن ساعات 10.00-دە حالىق كوپ جۇرەتىن ورىنداردا, ءىرى ساۋدا ورتالىقتارىندا, تەلە جانە راديو ارنالاردا مەملەكەتتىك ءانۇران ورىندالادى. سونىمەن بىرگە وسى كۇنى استانا, الماتى, شىمكەنت قالالارى مەن وبلىس ورتالىقتارىنداعى ورتالىق الاڭداردا «پاتريوتيزم داۋىسى» اتتى پاتريوتتىق فلەشموب, ساياباقتار مەن دەمالىس ورىندارىندا بالالار مەن جاسوسپىرىمدەرگە ارنالعان وتانسۇيگىشتىكتى دارىپتەيتىن «مەنىڭ تۋىم – مەنىڭ ماقتانىشىم!» اتتى ءارتۇرلى سايىستار مەن بايقاۋلار وتپەك. رامىزدەر كۇنىنىڭ باستى ءىس-شارالارىنىڭ ءبىرى – «كوك تۋدىڭ جەلبىرەگەنى» اتتى رەسپۋبليكالىق پاتريوتتار فورۋمى.
كونفەرەنتسيادا ءسوز العان جانداربەك مالىبەكوۆ ەلىمىزدىڭ مەملەكەتتىك ەلتاڭباسىن جاساعان ۋاقىتتا تاشكەنتتە جۇمىس ىستەپ جۇرگەنىن ايتىپ, ەلتاڭبانىڭ ەڭ العاشقى سىزبا نۇسقاسىن تۇڭعىش رەت كوپشىلىككە كورسەتتى.
«بۇل ەلتاڭبادا قازاق قازاق بولعالى حالقىمىزدىڭ ارعى-بەرگى تاريحى تۇگەلدەي قامتىلعان. ەڭ ءبىرىنشى كوزگە تۇسەتىنى – شاڭىراق پەن ونىڭ ۋىقتارى. كيىز ءۇي – قازاق ۇلت رەتىندە جارالعالى بىرگە كەلە جاتقان ءداستۇرلى باسپانامىز. شاڭىراق ءبىزدىڭ ەل حالقىنىڭ ءبىر ءۇيدىڭ بالاسىنداي تاتۋ بولۋ كەرەك ەكەنىن اڭعارتادى. بۇل جەردە قازاق قانا ەمەس, ءارتۇرلى جاعدايلارعا بايلانىستى وسىندا قونىس تەپكەن وزگە ۇلت وكىلدەرى دە بار. سوندىقتان وتان – ءبارىمىزدىڭ ورتاق شاڭىراعىمىز. بۇل – تۇتاستىقتى, ىنتىماقتاستىقتى, دوستىقتى, بەيبىتشىلىكتى بىلدىرەتىن ەلتاڭبا», دەدى پروفەسسور.
ول مەملەكەتتىك ەلتاڭبامىزداعى جىلقى سۋرەتىنىڭ دە بەكەرگە تۇرماعانىن, قازاقتىڭ جىلقى مىنەزدى حالىق بولۋىمەن قاتار, دۇنيەدە اتتى تۇڭعىش تىزگىندەگەن حالىق ەكەنىمىزدى ايعاقتايتىنىن ايتتى. ويتكەنى بوتاي مادەنيەتىن زەرتتەگەن ارحەولوگتەر ءبىزدىڭ اتا-بابامىز جىلقىنى العاش رەت قولعا ۇيرەتكەنىن انىقتاعان بولاتىن. سوندىقتان مىنسە – كولىگى, جەسە – تاعامى, كيسە كيىمى بولعان جىلقى مالىنىڭ ەلتاڭبامىزدان ورىن الۋى – زاڭدىلىق.
جانداربەك مالىبەكوۆ مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى وكىلىنە مەملەكەتتىك مەكەمەلەردەگى ەلتاڭبالارعا ساپالى ماتەريال قولدانۋ تۋرالى ۇسىنىس ايتتى. ويتكەنى قازىرگى جاسالىپ جاتقان ەلتاڭبالار ۋاقىت وتە كەلە ءوڭىن جوعالتىپ, قارايىپ كەتىپ جاتقان جاعدايلار بار. ەگەر التىن جالاتىلسا, ۇزاق ۋاقىت جارقىراعان قالپىندا تۇرا بەرەتىنىن جانە ەلتاڭبا سەكىلدى مەملەكەتتىك ءرامىز باعالى مەتالدان جاسالۋعا لايىقتى ەكەنىن جەتكىزدى.
كونفەرەنتسياعا قاتىسقان گەرالديست مۇحيت-ارداگەر سىدىقنازاروۆ تاۋەلسىزدىك العالى بەرى 30 جىلدان استام ۋاقىت وتسە دە, ءالى جوعىمىزدى تۇگەندەپ ۇلگەرمەگەنىمىزدى ايتتى. ونىڭ ايتۋىنشا, ۇلتتىق رامىزدەر دەگەندە تەك ەلتاڭبا, تۋ, ءانۇراندى عانا ايتۋ جەتكىلىكسىز. ولارمەن قاتار بەلگىلى ءبىر ۇلتتىڭ وزىندىك بولمىسىن ايعاقتايتىن ۇلتتىق كيىمى, باس كيىمى, ۇرانى, سپورتتىق ويىندارى, تاعامى, ءتىپتى مەملەكەتتى اياققا تۇرعىزعان ۇلتتىق قايراتكەرى دە بولۋعا ءتيىس.
«ماسەلەن, كەڭەس وداعىنىڭ «بارلىق ەلدەردىڭ پرولەتارلارى, بىرىگىڭدەر» دەگەن ۇرانى بولدى. اقش-تىڭ ۇرانى – «In God We Trust» ء(بىز قۇدايعا سەنەمىز) بولسا, ۇلىبريتانيا «God and my right» (قۇداي جانە مەنىڭ قۇقىعىم) دەگەن ءسوزدى ۇلتتىق ۇرانى قىلعان. ال ءبىزدىڭ ۇلى اتا-بابالارىمىز قانداي جالىندى سوزدەردى ايتىپ كەتكەنىنە قاراماستان, ءالى كۇنگە حالىقتىڭ رۋحىن كوتەرەتىن ۇرانىمىزدى بەكىتپەدىك. سونىمەن قاتار بۇگىندە سۋمو دەسە – جاپوندار, تاەكۆوندو دەسە – كورەيلەر, ۋشۋ دەسە قىتايلار ويعا كەلەدى. ءبىز ءوزىمىزدىڭ توعىزقۇمالاق, قازاق كۇرەسى, اۋدارىسپاق سەكىلدى سپورتتىق ويىندارىمىزدى قانشالىقتى دارىپتەي الىپ جاتىرمىز؟ اقش-تى وركەندەتكەن دجوردج ۆاشينگتون, قىتايدا – ماو تسزەدۋن, مالايزيادا – مۇحاممەد ماحاتحير, سينگاپۋردە لي ۋان يۋ ۇلتتىق قايراتكەر سانالادى. ال بىزدە قازاق حاندىعىن قۇرعان جانىبەك پەن كەرەيدىڭ ناقتى بەكىتىلگەن پورترەتتەرى دە ءالى جوق», دەپ اتاپ ءوتتى مۇحيت-ارداگەر سىدىقنازاروۆ.
جيىن باسىندا وزگە دە ماماندار ءسوز الىپ, جاستاردى وتانشىل رۋحتا تاربيەلەۋ ىسىنە قاتىستى قۇندى ويلارىن ايتتى.
