وتكەن جىلى ەسەپ كوميتەتى 2019-2021 جىل ارالىعىندا جالپى دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا بولىنگەن بيۋدجەت قاراجاتىنا اۋديت جۇرگىزگەندە، وراسان اقشانىڭ ورىنسىز جۇمسالعانىن انىقتادى. تاياۋدا پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ ۇكىمەت ساعاتىندا دا دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا بولىنەتىن قاراجاتتىڭ ءتيىمسىز جۇمسالاتىنى ءسوز بولدى. وزەكتىلىگىن جوعالتپاي وتىرعان وسىناۋ ماسەلەگە وراي، «International Academy of Medicine&Sciences» جشس باس ديرەكتورى، پروفەسسور، دارىگەر-حيرۋرگ جۇماعالي يسمايلوۆپەن سۇحباتتاستىق. ويتكەنى بۇل كوماندا بىرنەشە جىل بۇرىن قارىزعا بەلشەسىنەن باتقان الماتى وبلىستىق اۋرۋحاناسىن شەتەلدىك ينۆەستورلارمەن بىرگە باسقارۋعا العان ەدى.
– جۇماعالي قازىباي ۇلى، بۇرىن 891 ملن تەڭگە قارىزعا باتقان، بۇگىندە «International Academy of Medicine & Sciences» اتاۋىنا يە بولعان اۋرۋحانانى ارالاپ شىقتىق. وتە كوپ جۇمىس اتقارىلىپ جاتقانىن كورىپ وتىرمىز. تىعىرىقتان شىعۋ ءۇشىن ينۆەستورلار تارتىپ وتىرسىزدار. دەگەنمەن مۇنىڭ وتەۋى قانداي بولادى؟
– 2020 جىلى ءبىز وسى اۋرۋحانانى كونكۋرسقا قاتىسىپ، جەڭىپ الىپ، ءتيىستى كەلىسىمشارتقا قول قويدىق. وبلىستىق اۋرۋحاناعا ينۆەنتاريزاتسيا جاساپ قاراساق، ماسەلەلەرى شاشەتەكتەن ەكەن. ەڭ باستى ماسەلە – كاسىپورىننىڭ 891 ملن تەڭگە قارىزى بار بولىپ شىقتى. قارىزدان قۇتىلۋدىڭ توتە جولى شەتەلدىك ينۆەستورلاردى تارتۋ بولدى جانە تابىستى كوتەرۋ ءۇشىن ءبىرىنشى كەزەكتە نەگىزسىز شىعىندارىن ازايتۋدى كوزدەدىك. بۇل الەۋمەتتىك جوبا بولعاندىقتان، بىزگە ينۆەستور شاقىرۋعا بولادى. ءارى بۇدان كەرەمەت پايدا كورەمىز دەپ وتىرعان ينۆەستورلار جوق. اۋرۋحانانى كلينيكالىق بازا ءارى حالىقارالىق مەديتسينالىق مەكتەپ رەتىندە جۇمىس جۇرگىزۋگە نەگىز بولاتىن ۇيىمعا اينالدىرۋعا مۇمكىندىك بار. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز دا – سول. ەكىنشى جاعىنان، كاسىبي دەڭگەيىمىزگە سەنىم ارتتىق. مەنەدجمەنتتى كوتەرىپ، اياقتان نىق تۇرا الساق، اۋرۋحانا ساپاسىن ۇلتتىق ستاندارتتارعا ساي ەتسەك، قالعان قيىندىقتاردى جەڭۋگە بولادى. ەڭ الدىمەن، اۋرۋحانا حالىقارالىق ستاندارتتارعا ساي بولۋى ءۇشىن ەسكى قۇرال-جابدىقتاردى جاڭارتۋ ماڭىزدى بولدى. سوندىقتان ءبىز عيماراتتىڭ جوبالىق قۇرىلىمىن قايتا ازىرلەدىك. شەتەلدەن ارنايى كونسۋلتانتتار شاقىرىپ، بولاشاقتا حالىقارالىق ستاندارتتار ۇدەسىنەن شىعۋ ءۇشىن اككرەديتاتسيادان ءوتۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. ازىرگە دايىندىق جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر.
– الماتى سياقتى مەگاپوليستىڭ ىرگەسىندە تۇرعان بۇرىنعى وبلىستىق اۋرۋحانانىڭ ۇلتتىق اككرەديتاتسيادان وتپەگەنى، قارىزعا ابدەن باتىپ، مەديتسينالىق كادرلارى دا جوقتىڭ قاسىنداي بولعانى قازىر قۇپيا ەمەس. وسىنداي جاعدايعا قالاي جەتكەن؟
– ءدارى-دارمەك، مەديتسينالىق اپپاراتتار تاپشى، تاعى باسقا دا قارىزدارى وتە كوپ ەكەن. اسىرەسە 2018-2020 جىلدارى قارىزعا باتپانداپ كىرگەن. ءارى قاراي وسى دەڭگەيدە كەتە بەرسە، بانكروت بولۋدىڭ ءسال-اق الدىندا قالعان. 400-دەن اسا ورىنعا ارنالعان اۋرۋحانانىڭ جاعدايى تىپتەن مۇشكىل حالگە ءتۇسىپتى. كوپسالالى اۋرۋحانانىڭ جۇمىسىن العا ىلگەرىلەتۋ، جۇمىسكەرلەرىنە جالاقى بەرۋ، ونى ءارى قاراي دامىتۋ – از جۇمىس ەمەس. باستىسى، ءبىز بۇگىندە بۇل اۋرۋحانانىڭ قارىزىن وتەدىك. بۇل قيىندىقتان قالاي شىقتىق؟ بىرىنشىدەن، دۇرىس مەنەدجمەنت قالىپتاستىرا بىلدىك. ەكىنشىدەن، ساپاسىن كوتەردىك. ەڭ قىزىعى، ءوزىڭىز ايتىپ وتىرعانداي، اۋرۋحانا بۇعان دەيىن ۇلتتىق اككرەديتاتسيادان وتپەگەن. ول دەگەنىڭىز – مەديتسينالىق قىزمەتى ۇلتتىق ستاندارتتارعا ساي ەمەس دەگەن ءسوز. قازىر ول ءوز تاريحىندا تۇڭعىش رەت 1 كاتەگوريالى ساناتقا كوتەرىلدى.
– ءسىزدىڭ پايىمىڭىزعا سالساق، بىلىكتى دارىگەرلەر دايارلاۋدا ۇزدىك مامانداردى قايتا وقىتۋ الدەقايدا ارزانعا تۇسەدى. سوندا جاس ماماندار نە ىستەيدى؟
– ەگەر تاجىريبە جيناقتاپ كەلە جاتقان 10 دارىگەردى قايتا دايارلاعاندا ونىڭ 7-8-ءى قابىلەتىن، جاڭا تەحنولوگيالاردى يگەرگەنىن جانە ونى پراكتيكادا قولدانا الاتىنىن دالەلدەي السا، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسى دا العا جىلجيدى. كەرىسىنشە 10 دارىگەردىڭ 2-3-ءى عانا بىلىكتى بولسا، ول ەلدىڭ بيلىگى دە مەديتسيناسى دا ويلانۋعا ءتيىس. ارينە، پاندەميا ۋشىعىپ تۇرعان كەزدە كادر جەتىسپەۋشىلىگىن ايتپاعاننىڭ وزىندە، ماماندىعىنان باس تارتقان دارىگەرلەر دە بولدى. قازىر دە مەديتسينا سالاسىنىڭ ناعىز مايتالماندارى، اسا بىلىكتى دارىگەرلەر از. ەڭ الدىمەن كادر دايارلايتىن مامانداردىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ ماڭىزدى. جوعارى وقۋ ورىندارىندا مەديتسينالىق ءبىلىم بەرەتىن مۇعالىمدەر كىمدەر؟ ولاردىڭ دەڭگەيى قانداي؟ ولار ساپالى كادر دايارلاۋعا ءازىر مە؟ وسى جاعىنا كوپ كوڭىل ءبولۋىمىز كەرەك. ساپاسى، دەڭگەيى، قابىلەتى، تاجىريبە الماسۋداعى قۇزىرەتى قانداي؟ عىلىمي جۇمىسىنىڭ دەڭگەيى، پەداگوگيكالىق ادىستەمەسى قانداي، وسىنىڭ ءبارىن زەردەلەگەن ءجون. مىقتى كادر جوق دەسەك، وندا ساپالى كادرلار دايارلايتىن بىلىكتى ادامدار جوق دەگەن ءسوز.
– ءوزىڭىز بىلەسىز، مەملەكەت-جەكەمەنشىك سەرىكتەستىك دەگەن بار. بىراق ەل ءتيىستى اقىسىن تولەسەڭ، دۇرىس ەمدەيدى دەگەن ۇمىتپەن جەكەمەنشىك ەمحاناعا قارالعىسى كەلىپ تۇرادى. قازىر دارىگەرلەر مەن مۇعالىمدەرگە مەملەكەتتىڭ بەتى بەرى بۇرىلدى. ەندىگى جەردە مەملەكەت-جەكەمەنشىك سەرىكتەستىك دەگەندى قالاي جولعا قويۋعا بولادى؟
– حالىقارالىق تاجىريبەدە بيۋدجەت تاپشىلىعى جاعدايىندا ينۆەستيتسيا تارتۋ، جەكە مەنەدجمەنت ەنگىزۋ – ءتيىمدى شەشىمدەردىڭ ءبىرى. بىراق قازاقستاندا وسىنىڭ تولىق زەردەلەنىپ قانداي ناتيجەگە جەتكەنىمىز جايلى اقپاراتى جوق. قانشا مەديتسينا ۇيىمى، قانشا جەكە سەرىكتەس، كىمدەر، قانشا كولەمدە ينۆەستيتسيا سالدى-الدى، قانداي ماسەلەلەر شەشىلدى، ۇيىمداردىڭ قازىرگى جاعدايى، سونداي سۇراقتار كوپ. ءبىر سوزبەن ايتقاندا، ۇلتتىق دەڭگەيدە سارالانعان جوق. جەكەمەنشىك مەديتسينالىق ۇيىمداردا مەنەدجمەنت جاقسى جولعا قويىلعان. ولار قارجىلىق رەسۋرستاردى ءتيىمدى پايدالانۋعا ۇمتىلادى. سونىڭ ناتيجەسىندە جاقسى كادر تاڭداۋعا جانە ولاردىڭ ءارى قاراي دامۋىنا قاجەتتى دەڭگەيدە جاقسى جاعداي جاساپ وتىر. بىلىكتىلىك تەستىنەن ءجيى وتەدى. شەتەلدەرگە تاجىريبە الماسۋعا ءجيى بارادى. سوندىقتان ولار پاتسيەنتتەرگە دە جاقسى قارايدى، دۇرىس ەمدەيدى. ال مەملەكەتتىك مەديتسينالىق ۇيىمدارعا شاعىم نەگە كوپ؟ بىرىنشىدەن، دارىگەرلەردىڭ بىلىكتىلىگى. ەكىنشىدەن، ناۋقاستاردىڭ از-كوپتىگى. اقش-تا جاسالعان ءبىر زەرتتەۋدى مىسالعا كەلتىرەيىن. قۇرىلىمى، ناۋقاستاردىڭ سانى، كادرلىق قۇرامى بىردەي ەكى اۋرۋحانانى سالىستىرىپ كورىپتى. ءبىر كلينيكادا ارىز-شاعىم دەڭگەيى ەكىنشىسىنە قاراعاندا جوعارى. نەگە؟ ولار زەرتتەي كەلە، ءبىر نارسەگە توقتالىپتى. سويتسە، ارىز-شاعىمى از اۋرۋحانانىڭ دارىگەرلەرى ناۋقاستارمەن قارىم-قاتىناس جاساۋعا كوبىرەك ۋاقىت بولەدى ەكەن. كوردىڭىز بە؟ ەمدەلۋشىمەن جۇمىس ىستەۋدە كوممۋنيكاتسيانىڭ دا اسەرى مول. سوندىقتان ناۋقاس پەن دارىگەردىڭ اراسىندا جاقسى قارىم-قاتىناس ماڭىزدى ءرول اتقارادى.
– اۋرۋحانا، ەمدەۋ مەكەمەلەرىنىڭ ءوزىن الەۋمەتتىك جوبا دەپ تانيتىن بولساق، مۇنداي جاعدايدا مەملەكەت قانداي ستاندارتقا كوشكەنى دۇرىس؟
– مەملەكەت كونستيتۋتسيادا كورسەتىلگەن ءوزىنىڭ الەۋمەتتىك فۋنكتسياسىن اتقارۋعا ءتيىس بولعانىمەن، نارىقتىق ەكونوميكا بولعان سوڭ، ونىڭ ءوز زاڭدارى بولادى. قازىر ەلىمىزدە مەديتسينالىق قىزمەتتىڭ جۇيەلى جۇمىس ىستەۋىنە باعىتتالعان ءمامس بار. بىراق بۇل جاعدايدا دا تۇيتكىلدى دۇنيەلەر بارشىلىق. جەكەمەنشىك مەكەمەلەردىڭ كوبى قوردان قاراجات الىپ وتىر. مىسالى، ءبىز باسقاراتىن وبلىستىق كوپسالالى اۋرۋحانا 2020 جىلدان بەرى مەملەكەت-جەكەمەنشىك سەرىكتەستىك رەتىندە قىزمەت كورسەتەدى. ءبىزدىڭ مىندەت – وسى اۋرۋحانا جۇمىسىن جاڭارتىپ، ۋاقتىلى ىسكە قوسۋ. ەكىنشى، ءتيىستى دەڭگەيدە مەنەدجمەنتتى قالىپتاستىرىپ، حالىققا قولجەتىمدى، ساپالى مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتۋ.
– وزىق مەديتسينالىق تەحنولوگيالارعا قول جەتكىزىپ الىپ، ونىڭ ءتىلىن بىلمەي وتىرعان ەمدەۋ مەكەمەلەرى دە بولعان...
– ءسىز كادر ماسەلەسى تۋرالى سۇراعىڭىز كەلىپ وتىرعان بولار؟! قازىر بىزدە جاس ماماندار كوپ. ولاردىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن شەتەلدەن بىلىكتى دارىگەرلەردى تارتىپ، تاجىريبە الماسۋ باعىتىندا جۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر. ول ءبىر جاعىنان ناۋقاستارعا ساپالى كومەك كورسەتۋ بولسا، ەكىنشى جاعىنان ءبىزدىڭ كادرلاردى ۇيرەتۋگە باعىتتالعان. جاقىن ارادا ءبىر توپ ماماندارىمىزدى تاجىريبە الماسۋ بارىسىندا ۇندىستانعا جىبەردىك. كلينيكا دۇرىس دامي تۇسسە، جاقسى جۇمىس ىستەۋگە بولادى. بىرنەشە ماماندارىمىزدى ءوز تارابىمىزدان اقىسىن تولەپ ماگيستراتۋرادا، دوكتورانتۋرادا وقىتىپ وتىرمىز.
– اينالدىرعان ەكى جىلدىڭ ىشىندە اۋرۋحانا 27 ءتۇرلى جوعارى تەحنولوگيالىق وپەراتسيا جاساۋعا قول جەتكىزگەنىن ايتىپ وتىرسىز؟
– بۇرىن وسى اۋرۋحانادا ەكى عانا جوعارى تەحنولوگيالىق وپەراتسيانىڭ ءتۇرى جاسالىپ كەلگەن. قيىن دا كۇردەلى وپەراتسيالاردى تاجىريبەلى ماماندار عانا جاساي الادى. سوندىقتان اۋرۋحاناعا قاجەتتى مامانداردى دۇرىس تاڭداپ، شەتەلدەردە تاجىريبە الماسۋعا مۇمكىندىك جاساساق، زاماناۋي قۇرالمەن جابدىقتاساق، مەديتسينا سالاسى دا ىلگەرىلەيدى. ءىستىڭ تەتىگىن تاپساڭ، كەز كەلگەن اۋرۋحانانى جوعارى دەڭگەيدە ۇستاۋعا بولادى. مەيلى، ول جەكەمەنشىك، نە مەملەكەتتىك بولسىن، ءبارى باسشىسىنىڭ كاسىبي دەڭگەيىنە بايلانىستى. جاقسى باسشى قىزمەتكەرىنە دە دۇرىس جاعداي جاساي بىلەدى. قازىر بىزدە تراۆماتولوگيا-ورتوپەديا، نەيروحيرۋرگيا، كارديولوگيا-كارديوحيرۋرگيا، لور، ۋرولوگيا باعىتتارىندا 27 ءتۇرلى جوعارى تەحنولوگيالىق وپەراتسيالار جاسالادى. وسى كورسەتكىشپەن كلينيكا رەسپۋبليكادا الدىڭعى قاتارعا شىقتى. كەلەشەكتە ءبىزدىڭ اۋرۋحانا ۋلترازاماناۋي كلينيكا بولاتىنىنا سەنەمىن.
– 2022 جىلدىڭ سوڭىندا باق بەتتەرىندە «International Academy of medicine and sciences» كومپانياسى قوناەۆ قالاسىندا مەديتسينالىق ۋنيۆەرسيتەت، فارماتسەۆتيكالىق زاۋىت پەن اۋرۋحانا سالادى ەكەن دەگەن جاقسى حابار شىقتى. وسى راس اقپارات پا؟
– ءبىز بۇل جوبالاردى دا شەتەلدىك سەرىكتەستەرىمىزبەن بىرگە جۇرگىزەمىز. حالىقارالىق مەديتسينا جانە عىلىم اكادەمياسى مەملەكەت-جەكەشەلىك ارىپتەستىك تەتىگى بويىنشا وبلىس ورتالىعىندا 350 توسەكتىك ورىن كوپسالالى مامانداندىرىلعان اۋرۋحانا سالۋعا نيەتتىمىز. جوبا 2023-2026 جىل ارالىعىنا مەجەلەنگەن. وعان قوسا الماتى وبلىسىندا ءدارى-دارمەك شىعاراتىن زاۋىت سالۋ جوسپارلانعان. قالادا جۇزەگە اسىرىلاتىن ءۇشىنشى جوبا – قوس ديپلومدى باعدارلاما، ياعني ءۇندىستان-قازاقستان حالىقارالىق اقپاراتتىق تەحنولوگيالار ۋنيۆەرسيتەتىن اشۋ كوزدەلگەن. بۇل رەتتە جەكە ينۆەستيتسيالار جالپى كولەمى 30 ملرد تەڭگەنى قۇرايدى. وسى الەۋمەتتىك جوبالارىمىزدى وبلىس اكىمدىگىمەن بىرگە جۇزەگە اسىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز.
– ءسىز 2016-2017 جىلدارى تۋبەركۋلەزدى اۋىزدىقتاۋعا بايلانىستى رەسپۋبليكالىق اۋقىمداعى رەفورمانىڭ باسىندا ءجۇردىڭىز. سول كەزدە پىكىرلەر قاراما-قايشىلىعى دا بولعانى ەسىمىزدە. ناتيجەسى نەمەن اياقتالدى؟
– ددۇ مالىمەتى بويىنشا قازاقستان تۋبەركۋلەزدىڭ رەزيستەنتتىك فورماسى كەنىنەن تاراعان مەملەكەتتەرگە جاتادى جانە بۇل ىندەتتىڭ تارالۋ دەڭگەيى رەسپۋبليكانىڭ جاھاندىق باسەكەگە قابىلەتتىلىك يندەكسىندەگى ورنىنا اسەر ەتەدى. بۇل ماسەلەنى جۇيەلى شەشۋ جولى – تۋبەركۋلەزگە قارسى قىزمەتپەن باستاپقى مەديكو-سانيتارلىق قىزمەتتەرىنىڭ گوريزونتالدى-ۆەرتيكالدى ينگەگراتسياسى، باقىلاۋ جۇيەسىن قالىپتاستىرۋ. وسى جۇيەنىڭ نەگىزىن 2016-2017 جىلدارى قالىپتاستىردىق. سونىمەن قاتار تۋبەركۋلەز پروبلەمالارى ورتالىعىن فتيزيوپۋلمونولوگيا ورتالىعىنا اينالدىردىق. سەبەبى تىنىس اعزالار اۋرۋلارى تارالۋىنان ەلىمىز – ءبىرىنشى ورىندا. وكىنىشكە قاراي، بۇل ماسەلەمەن اينالىسىپ جاتقان عىلىمي ورتالىق جوق. كەشەگى پاندەميا كەزىندە بۇل ورتالىق اتالعان ماسەلە بويىنشا عىلىمي-كلينيكالىق جەتەكشى بولۋعا ءتيىستى ەدى.
– مەديتسينا ۇزدىكسىز دامىپ جاتقان كەزەڭدە انا مەن بالانىڭ ءولىم-ءجىتىمى نەگە ازايماي تۇر؟
– قازىر انا مەن بالا ءولىمى قايتا ءورشىپ تۇرعانى راس. بۇل – مەنى ەڭ كوپ ويلانتاتىن، جانىمدى اۋىرتاتىن ماسەلە. قازىرگى تۇركىستان وبلىستىق دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن باسقارىپ جۇرگەن كەزدە وسىمەن كوپ اينالىستىم. بۇل – مەملەكەت ءۇشىن دە ستراتەگيالىق ماڭىزى زور ماسەلە. سوندىقتان بالا تۋاتىن جاستاعى ايەلدەردىڭ دەنساۋلىعىن تۇزەمەي، اسىرەسە جۇكتىلىككە قارسى كورسەتكىشتەرى بار ايەلدەردىڭ دەنساۋلىعىن تۇزەۋگە باعىتتالعان كەشەندى شارا قولدانباي، جاعداي وزگەرمەيدى. اكۋشەرلىك، پەدياتريالىق كومەكتىڭ ساپاسى مەن قولجەتىمدىلىگىندە، وتباسىن جوسپارلاۋ ورتالىقتارىنىڭ قىزمەتى، سكرينيگ ساپاسى، شۇعىل-قاتەرلى اكۋشەرلىك جاعدايلارعا دايىندىق ىسىندە تۇيتكىلدەر بار. بۇل – ءبىر-بىرىمەن ساباقتاس سەبەپتەردىڭ بەر جاعى عانا. ايتىلعان قاعيدالار – اكسيوما، ءولىم-ءجىتىمدى ازايتۋدا ناقتى ناتيجە بەرەتىنىنە ەلىمىزدىڭ ءاربىر ءتورتىنشى، بەسىنشى نارەستە دۇنيەگە اكەلەتىن وڭتۇستىك وڭىرىندە قىزمەت اتقارىپ جۇرگەندە كوزىم جەتكەن.
– دەنساۋلىق ساقتاۋ ىسىندەگى جۇرتتىڭ كوڭىلى تولماي جۇرگەن تالاي ماسەلەنى وسى جۇيە، وسى قاراجاتپەن-اق شەشۋگە بولادى دەپ ويلايسىز عوي؟
– بىردە-ءبىر مەملەكەت دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى تولىق قارجىلاندىرىلدى دەپ ايتا المايدى. الايدا قاراجات قانشالىقتى ءتيىمدى پايدالانىلادى، وسى جەردە ماسەلە كوپ. اقيقاتىن ايتۋ كەرەك، مەملەكەت تاراپىنان ءبىزدىڭ سالانىڭ قارجىلاندىرىلۋى جامان ەمەس. مۇنداعى ماسەلە – بيۋدجەتتەن بولىنگەن قاراجاتتى ءتيىمسىز پايدالانۋ. ءبىر عانا مىسال، تۋبەركۋلەزگە ورالايىق. سكرينينگپەن قامتۋ پايىزى 100%-دان اسادى، ال انىقتاۋ پايىزى وتە تومەن، باسقا سكرينيگتەردىڭ جاعدايى شامالاس. فوكۋستىق توپتار قۇرىلىمى، ساپاسى، ستاتيستيكانىڭ راستىعى، ءدارى-قۇرالدار شىعىندارىنىڭ نەگىزى، تاريف ساياساتى، مامانداندىرىلعان قىزمەتتەردىڭ قارجىلاندىرۋ قۇرىلىمى، وسىنىڭ ءبارى – كوزگە كورىنىپ تۇرعان، بەيجاي قاراۋعا بولمايتىن ماسەلەلەر.
جوعارىدا ايتىلعانداي، كلينيكامىزدىڭ كرەديتورلىق قارىزدارىنان قۇتىلۋ ءبىر جولى نەگىزسىز شىعىنداردى جويۋ، گوسپيتالدىق فورمۋلياردى باعا-ساپا ساياساتىن قايتا قاراۋ بولدى. قازىر ءبىز ءار جەكە پاتسيەنتتىڭ شىعىنىن بۋحگالتەريانىڭ 1س باعدارلاماسىنا بايلانىستىرىپ، جەكە باقىلاپ، ناقتى مونيتورينگ جاساپ وتىرامىز. بۇل – ءبىر عانا مىسال. ەگەر جۇمىستى ءدال وسىلاي جۇيەلەيتىن بولساق، مەديتسيناداعى ماسەلەلەردى ۇلتتىق دەڭگەيدە تولىق شەشۋگە بولادى.
– اڭگىمەڭىزگە راحمەت.
اڭگىمەلەسكەن
ايناش ەسالي،
«Egemen Qazaqstan»
الماتى
باتىس قازاقستان وبلىستىق ءماسليحاتىنا كىمدەر سايلاندى؟
سايلاۋ • كەشە
تۇركىستان وبلىستىق ءماسليحاتىنا سايلانعان دەپۋتتار كىم؟
سايلاۋ • كەشە
بىرقاتار وڭىردە اۋا رايىنا بايلانىستى ەسكەرتۋ جاسالدى
اۋا رايى • كەشە
ۇقساس جاڭالىقتار
