ولەڭ مۇراسىنىڭ وزەگى – اتامەكەن

اقىننىڭ «تاڭ سامالى» جيناعىنا ەنگەن ولەڭدەرىنىڭ باسىم بولىگى تۋعان جەردىڭ تابيعات سىرلارى مەن تاماشالارىنا ارنالعان. ماسەلەن، «جازعى سۋرەت» دەگەن ولەڭىن وقيىق.

«كەرەمەت ەدى دالا كوركى قانداي،

اق مۇنار بيىك شىڭعا اسىلادى.

ءبۇيىرىن ءتۇرتىپ قالساڭ

سەل شىعارداي،

شوقىعا بۇلتتار

كەلىپ قاسىنادى...»،

دەيدى اقىن. تابيعاتتىڭ تاماشا كورىنىستەرى: كوسىلگەن كەربەز دالا، بيىك شىڭ، قىر-قىرات، تاۋ-تاسقا «جەلىنى» سىزداعان بۇلتتىڭ «قاسىنۋى»، ءبارى-ءبارى اقىننىڭ سەزىمىن قىتىقتاپ، شابىتىن وياتىپ، توگىلتە جىر ارناتقان.

«جاسىرىنىپ كوك بەلگە،

شالقالاپ بارىپ كۇن باتتى.

سال جىگىت – سامال وكپەندە،

سىبىرلاپ قايىڭ ءدىر قاقتى.

سىڭعىرلاپ كۇلكى – بال بۇلاق،

سىرلاستى عاشىق – جاپىراق.

دالا – قارت قالعىپ، قالجىراپ،

تۇڭلىگىن جاپتى ءۇي – اتىراپ.

شەكەسىندە تاراق-اي،

تومەنگە شىڭ-قۇز سۇقتاندى.

ەلجىرەپ اسپان اناداي،

جالت ەتىپ جۇلدىز – ءسۇت تامدى...». بۇل اقىننىڭ «تۇنگى سۋرەت» اتتى ولەڭى. ءتۇننىڭ ءوزىن جارقىراعان كۇندىزدەي ەتىپ كورسەتەر اقىننىڭ شەبەرلىگىنە قالاي ءتانتى بولمايسىڭ؟.. قاراڭىزشى، كوك بەلدەن اسىپ كۇن كەتتى، ءتۇن باستالدى. اينالانى قاراڭعىلىق جاپتى. سوندا دا، ءتۇن كومكەرگەن الەمدى اينىتپاي كورە العان اقىننىڭ سەزىمى، جۇرەك كوزى قىراعى. تۇنگى سامالدى سال جىگىتكە، بال بۇلاق ءۇنىن سىڭعىرلاعان كۇلكىگە، دالانى قالعىعان قارتقا، ايدى الەمنىڭ «شەكەسىنە» قىستىرعان تاراققا، اسپاندى ەلجىرەگەن اناعا، اققان جۇلدىزدى تامعان ءبىر تامشى سۇتكە تەڭەي وتىرىپ، قويۋ ءتۇننىڭ قۇشاعىنداعى بار سىردى الدىڭا جا­يىپ سالادى.

تابيعات ليريكاسى – ماڭگىلىك تاقى­رىپ. بۇعان قالام تارتپاعان اقىن كەمدە-كەم. حالىق اۋىز ادەبيە­تىنەن باستاۋ الاتىن بۇل باعىتقا ا.ماناباەۆتىڭ قوسقان ۇلەسىن مويىنداي ءبىلۋىمىز كەرەك. سول ءۇشىن دە ادەبيەت زەرتتەۋشىلەرى اقىننىڭ تابيعات عاجايىپتارىن سەزىنە وتىرىپ جازعان ولەڭدەرىنە كوڭىل اۋدا­رىپ، تالداپ-تارازىلاپ، وزىندىك باعاسىن بەرسە، دۇرىس بولار ەدى.

«ماڭاي جىم-جىرت،

ماۋجىراعان تىنىش ءتۇن.

بەتتى سۋىق تىكەنىمەن ۇردى ىزعار.

جارقىل قاعىپ

ۇنتاعىنداي كۇمىستىڭ،

جاعاما كەپ قونىپ جاتىر

جۇلدىز-قار.

تالدىڭ سيدا بۇتاقتارى يىلە،

ساۋساعىمەن اق ۇشقىندى شاشۋدا.

اينالا اپپاق،

كىرسىز عاجاپ دۇنيە.

قيا المايمىن اياعىممەن باسۋعا...». بۇل – «العاشقى قار». ءبارى دە تۇسىنىكتى... ولەڭ اۆتورىنىڭ اقىندىق قۋاتىن جازباي تانيسىڭ. وسىنداي ولەڭدەردى جان-جۇرەگى تازا، پەيىلى كەڭ، تالانتىمەن تابيعاتتىڭ وزەگىنە بار بولمىسىمەن كىرىپ، مىناۋ عاجاپ دۇنيەمەن تۇتاسىپ كەتكەن، كوڭىلىنىڭ تەرەزەسىن ەش ۋاقىتتا كىرلەتپەگەن دارىن عانا جازا الادى.

ء«ومىر بويى بىلەگىڭدى ءتۇرىنىپ،

ىستىققا دا،سۋىققا دا شىنىعىپ.

ماڭدايىڭنىڭ تەرىن عانا ءسىمىرىپ،

باسقالارعا جۇمساماساڭ جۇدىرىق.

مۇنىڭ اتى – ىرىلىك»، دەپ جىرلاپ وتكەن اقىلبەك ماناباەۆتىڭ تۋعان جەر، وتان، جاستىق شاق، ماحاببات، ۇلتتىق قۇندىلىقتار، ۇرپاق تار­بيەسى تاقىرىپتارىنداعى جىرلارى دا جۇتىنىپ تۇر.

شىعىس تۇركىستانداعى قاراۇڭگىر دەگەن اۋىلدا 1934 جىلى دۇنيەگە كەلىپ، 1984 جىلى سەمەيدە ومىردەن وزعان اقىننىڭ سوڭىندا قالعان جىر جيناقتارى تاسادا قالماسا، وقىر­ماننىڭ قولىنا قيىندىقسىز تيسە دەگەن تىلەك-ۇسىنىسىمىز بار. ويتكەنى اقىننىڭ ءسوزى – تاربيە كوزى، حالىقتىڭ ءۇنى.