ماقسات – ساپالى بىلىمگە قول جەتكىزۋ

شاكىرتاقى كوبەيتىلەدى

وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى اسحات ايماعام­بەتوۆتىڭ حابارلاۋىنشا، ۇلتتىق جوبانى جۇزەگە اسىرۋدىڭ ناتيجەسىندە 2-6 جاس­تاعى بالالاردى قامتۋ 88،4%-دى، 3-6 جاستاعى 99%-دى قۇرادى. مەكتەپكە دەيىنگى تاربيە مەن وقىتۋدىڭ جاڭا مو­دەلى ەنگىزىلەدى. وقىتۋ شىعارماشىلىق پەن قوزعالىس بەلسەندىلىگى جانە ويىن ار­قىلى جۇرگىزىلەدى. ول ءۇشىن مەملەكەتتىك ستان­دارتقا، تيپتىك وقۋ جوسپارلارىنا جانە باعدارلامالارعا وزگەرىستەر ەنگىزىلدى.

ەرەسەك بالالاردى قوسىمشا بىلىممەن قامتۋ 70،5%-عا دەيىن (2،4 ملن-نان استام بالا) ۇلعايدى، 2022 جىلدىڭ سوڭىنا دەيىن بۇل كورسەتكىشتى 75%-عا دەيىن جەتكىزۋ جوسپارلانىپ وتىر. سونىمەن قاتار 175 مىڭ مۇمكىندىگى شەكتەۋلى بالا ارنايى پسيحولوگيالىق-پەداگوگيكالىق قولداۋمەن جانە ەرتە جاستان تۇزەتۋمەن قامتىلدى.

«الايدا 6 وبلىس وزدەرىنىڭ جوسپارلارىن تولىق ورىندامادى. مىسالى، بىلتىر الماتى وبلىسىنداعى بالا­باقشالاردا 14 مىڭنان استام ورىن، الماتى قالاسىندا 5 مىڭ ورىن اشىلدى. بۇل جاقسى كورسەتكىش. ال سولارعا ۇقساس ادام كوپ شوعىرلانعان وڭىرلەر تۇركىستان جانە قىزىلوردا وبلىستارىندا تەك 1 مىڭعا جۋىق ورىن عانا پايدالانۋعا بەرىلگەن. بۇل جەتكىلىكسىز. باسقا وبلىس­تاردا جوسپاردان تىس قوسىمشا ورىندار اشۋ مەن جوسپاردى اسىرا ورىنداۋ ارقىلى، مىسالى شىمكەنت قالاسىندا – 170%، جامبىل وبلىسىندا – 120%، رەسپۋبليكالىق كورسەتكىشكە تولىعىمەن قول جەتكىزىلدى»، دەدى ا.ايماعامبەتوۆ.

كوللەدجدەرگە وقۋعا تۇسۋگە بىرقاتار جاڭا­شىلدىق ەنگىزىلدى. ولار ەكونوميكا قاجەتتىلىگىنە ءتيىستى ماماندار دايارلاۋعا نەگىزدەلگەن. ماماندىق تاڭداۋدا 9-سىنىپ ءبىتىرىپ، وقۋعا تۇسۋشىلەرگە كاسىبي دياگنوس­تيكا ەنگىزىلدى، ناتيجەسىندە تالاپكەرلەر ماماندىق تاڭداۋ بويىنشا ۇسىنىستار الادى.

بيىل جىل سوڭىنا دەيىن 34 مىڭ بالاعا ارنالعان 322 بالاباقشا اشۋ جوسپارلانۋدا. العاشقى 6 ايدىڭ قورىتىندىسى بويىن­شا 12،9 مىڭ ورىندىق 140 بالا­باقشا اشىلدى.

قامتۋمەن قاتار بالاباقشالاردىڭ باعدار­لامالارىن جاڭارتۋ بويىنشا جۇ­مىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. بۇل ەرەكشە ماڭىز­دى باعىت. مەكتەپكە دەيىنگى تاربيە مەن وقىتۋدىڭ جاڭا مودەلى جانە جاڭا مەم­لەكەتتىك ستاندارت بەكىتىلدى.

ءوز كەزەگىندە عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى ساياسات نۇربەك ۇلتتىق جوبانى ىسكە اسىرۋ اياسىندا جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ ينفراقۇرىلىمىن دامىتۋ، حالىقارالىق اككرەديتتەۋدەن وتكەن زاماناۋي ءبىلىم بەرۋ باعدارلامالارىن ەنگىزۋ، شەتەلدىك ارىپتەستەرمەن اكادەميالىق الماسۋلاردى كەڭەيتۋ، ولاردىڭ باسقارۋ­شىلىق دەربەستىگىن كەڭەيتۋ جانە ت.ب. بويىنشا جۇمىستار جالعاسىپ جاتقانىن حابارلادى.

2021-2022 وقۋ جىلىنا كونتينگەنتتىڭ جالپى سانى 623 839 ادامدى قۇرادى. بارلىعى – 120 جوو. 2021 جىلى تۇلەكتەردىڭ جۇمىسقا ورنالاسۋى 68،9%-عا تەڭ بولدى. پروفەسسور-وقىتۋشىلار قۇرامىنىڭ جالپى سانى – 36 مىڭ ادام.

«مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس گرانتتار سانى 2020 جىلى 65 مىڭنان 2022 جىلى 88 مىڭعا دەيىن ۇلعايتىلدى. سونداي-اق ستۋدەنتتەردىڭ ستيپەندياسى دا ارتىپ كەلەدى. باكالاۆريات ستۋدەنتتەرىنە 36 مىڭ تەڭگە، دوكتورانتتارعا 150 مىڭ تەڭگە قاراستىرىلعان. 2025 جىلعا دەيىن ستۋدەنتتەردىڭ ستيپەندياسى 2 ەسەگە، ماگيس­ترانتتار مەن دوكتورانتتارعا – 1،5 ەسەگە ارتادى»، دەدى عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم ءمينيسترى.

سونىمەن قاتار ول جوعارى ءبىلىم بەرۋ سالاسىندا مامانداردى (92 %) دايارلاۋعا باستى نازار اۋدارىلعانىن اتاپ ءوتتى، ماگيستراتۋرا دەڭگەيىندە – 5،8%، دوكتورانتۋرا دەڭگەيىندە – 0،94% عانا وقيدى.

«جوعارى جانە جوعارى وقۋ ورنىنان كەيىنگى ءبىلىم بەرۋ» باعىتى بويىن­شا نەگىزگى كورسەتكىش – ەكى وتاندىق ۋني­ۆەرسيتەتتىڭ QS حالىقارالىق رەيتين­گىنىڭ توپ-200 قاتارىنا كىرۋى. جوو-لاردىڭ QS رەيتينگىسىنە قاتىسۋىنىڭ 9 جىل ىشىندە وڭ ديناميكا بايقالادى. ەگەر 2013 جىلى 8 جوو قاتىسسا، بۇگىندە ولاردىڭ سانى ەكى ەسە ءوستى. 2022 جىلى اتالعان رەيتينگكە 16 قازاقستاندىق جوو كىردى. ونىڭ ىشىندە توپ-500 قۇرامىنا 5 جوو كىردى. ولار: ءال-فارابي اتىنداعى قازۇۋ، ل.گۋميلەۆ اتىنداعى ەۇۋ، م.اۋەزوۆ اتىنداعى وقمۋ، ق.سات­باەۆ اتىنداعى قازۇعتۋ، قازۇاۋ. توپ 200-گە ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلت­تىق ۋنيۆەرسيتەتى ەندى.

«بۇل قازاقستاندىق جوعارى وقۋ ورىندا­رىنىڭ قاجىرلى ەڭبەگىنىڭ جەمىسى. سەبەبى ولار الەمدىك دەڭگەيدەگى جوعارى وقۋ ورىندارىمەن قاتاڭ باسەكەلەستىك جاعدايىندا وسى جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزەدى. بۇل رەتتە رەيتينگكە قاتىساتىن جوعارى وقۋ ورىندارى سانىنىڭ تۇراقتى ءوسۋ ءۇردىسىن بايقاپ وتىرمىز»، دەپ اتاپ ءوتتى س.نۇربەك.

باياندامالاردى تىڭداعان پرەمەر-مينيستر ۇلتتىق جوبانىڭ باستى مىندەتى – بالاباقشادان باستاپ، ءبىلىم بەرۋدىڭ بارلىق دەڭگەيىندە حالىقتىڭ ساپالى بىلىمگە قول جەتكىزۋىن قامتاماسىز ەتۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

«بۇل باعىتتا اۋقىمدى جۇمىس جۇرگى­زىلىپ جاتىر. 2021 جىلدان بەرى 674 بالا­باقشا اشىلدى. 326 جاڭا مەكتەپ پاي­دالانۋعا بەرىلدى. سونداي-اق 1 436 مەكتەپ جاڭعىرتىلدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا «جايلى مەكتەپ» پيلوتتىق ۇلتتىق جوباسى ازىرلەنىپ جاتىر. وسى جوبا اياسىندا 2025 جىلعا دەيىن جاڭا قۇرىلىس ستاندارتتارى بويىنشا 840 مىڭ ورىن بەرەتىن مەكتەپتەر سالۋ كوزدەلگەن»، دەدى ءا.سمايىلوۆ.

ۇكىمەت باسشىسى جاستاردى كاسىپتىك-تەحنيكالىق بىلىممەن قامتۋ ءۇشىن بيۋدجەتتەن مەملەكەتتىك تاپسىرىس بويىنشا قوسىمشا 45 مىڭ ورىن بولىنگەنىن ايتتى. ەڭبەك نارىعىنىڭ سۇرانىسىنا ساي كادر دايارلاۋ ءۇشىن 500-گە جۋىق كاسىپورىن كوللەدجدەردى قامقورلىققا الدى. سونىمەن قاتار جەتەكشى شەتەلدىك جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ 4 فيليالى اشىلدى. يننوۆاتسيالىق باعىتتار بويىنشا شەتەلدەردەن 400 وقىتۋشى تارتىلدى. «جالپى، ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن جاقسارتۋ بويىنشا جۇيەلى شارالار ىسكە اسىرىلىپ كەلەدى»، دەدى ءا.سمايىلوۆ.

پرەمەر-مينيستر «جايلى مەكتەپ» ۇلتتىق جوباسىن پىسىقتاۋ بويىن­شا بارلىق شارانى قابىلداۋدى تاپسىردى. «وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگىمەن، ءوڭىر اكىمدىك­تەرىمەن بىرلەسىپ، اۋىلدىق جەرلەردە بالالاردى قوسىمشا بىلىممەن قامتۋدى ۇلعايت­سىن. ءوڭىر اكىمدىكتەرى جاستاردىڭ جۇمىسپەن قامتىلۋىن ارتتىرۋ ماقساتىندا مەملەكەتتىك ءبىلىم بەرۋ تاپسىرىسى نەگىزىندە كوللەدجدەرگە قابىلداۋدى ۇلعايتۋدى قامتاماسىز ەتسىن»، دەدى پرەمەر-مينيستر.

سونداي-اق عىلىم جانە جوعارى ءبىلىم مينيس­ترلىگىنە قارجى، ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىكتەرىمەن بىرلەسىپ، ەلىمىزدىڭ وڭىرلىك جەتەكشى مەملەكەتتىك ۋنيۆەر­سيتەتتەرىنىڭ بازاسىندا اكادەميالىق ار­تىق­شىلىق ورتالىقتارىن قۇرۋ ماسەلەلەرىن پىسىقتاۋ تاپسىرىلدى.

قوزعالعان ماسەلە شەشىمىن تاپقانىن كورۋى كەرەك

ۇكىمەت وتىرىسىندا ورتالىق جانە جەر­گىلىكتى مەملەكەتتىك ورگاندار باس­شىلارىنىڭ 2022 جىلدىڭ ءى جارتى­جىلدىعىنداعى حالىقپەن كەزدەسۋلەرىنىڭ قورىتىندىلارى قارالدى. بۇل ماسەلە بويىنشا اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى اسقار وماروۆ، ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى الىبەك قۋانتىروۆ، اقتوبە جانە جامبىل وبلىستارىنىڭ اكىمدەرى بايانداما جاسادى.

اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيسترى اسقار وماروۆتىڭ سوزىنشە، بيىلدان باس­تاپ ورتالىق جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار باسشىلارىنىڭ وڭىرلەرگە بارىپ، حالىقپەن جۇزبە-ءجۇز كەزدەسۋ وتكىزۋدىڭ جاڭا ءتارتىبى جۇزەگە اسىپ جاتىر.

پرەزيدەنتتىڭ «ورتالىق اتقارۋشى ورگاندار باسشىلارىنىڭ حالىقپەن كەزدەسۋلەر وتكىزۋ تۋرالى» جارلىعى قابىلداندى. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ۇسىنىستارى نەگىزىندە 2022 جىلعا ارنالعان ورتالىق اتقارۋشى ورگاندار باسشىلارىنىڭ حالىقپەن كەزدەسۋلەر كەستەسى جاسالدى. ول بارلىق ورتالىق اتقارۋشى ورگاندارمەن كەلىسىلىپ، ۇكىمەتتىڭ ءتيىستى قاۋلىسىمەن بەكىتىلدى. سونىمەن قاتار اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگى حالىقپەن كەزدەسۋلەر وتكىزۋ بويىنشا ادىستەمەلىك ۇسىنىمدار ازىرلەدى، ولاردى بۇيرىقپەن بەكىتىپ، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ نازارىنا جەتكىزدى. ۆەدومستۆو مەن ورتالىق اتقارۋشى ورگاندار ءوزارا جەدەل ءىس-ارەكەت جاساۋ ءۇشىن WhatsApp مەسسەندجەرىندە ارنايى توپ قۇرىلدى. سونىمەن بىرگە جارلىق تالاپتارىن ەسكەرە وتىرىپ، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ حالىقپەن وتكىزگەن كەزدەسۋلەرى بويىنشا اقپارات ۇسىنۋدىڭ بىرىڭعاي فورماسى ازىرلەندى.

«ورتالىق اتقارۋشى ورگاندار باسشى­لارىنىڭ جارتى جىل ىشىندە حالىقپەن كەزدەسۋلەرىن تالداعاننان كەيىن مىناداي قورىتىندىعا كەلدىك. ورتالىق اتقارۋشى ورگاندار وڭىرلەردەگى كەزدەسۋلەردى ۇيىمداستىرۋدىڭ الدىندا وسى ايماق ازاماتتارىنان كەلىپ تۇسەتىن وتىنىشتەرگە تالداۋ جۇرگىزەدى. تانىمال الەۋمەتتىك جەلىلەر مەن باق-تا جاريالانعان، ازاماتتاردى تولعاندىراتىن ماسەلەلەر مەن پوستتار ەسەپكە الىنادى. كەزدەسۋگە ورتاشا العاندا 500-گە دەيىن ادام قاتىسقان، كەزدەسۋلەر 3 ساعاتقا دەيىن سوزىلىپ، ونىڭ 75% ۋاقىتى سۇراق-جاۋاپ سەسسياسىنا ارنالعان»، دەدى مينيستر.

2022 جىلعا بارلىعى 227 كەزدەسۋ وتكىزۋ جوسپارلانعان، ونىڭ 55-ءى ءبىرىنشى، 172-ءى ەكىنشى جارتىجىلدىقتا وتەدى. جىل باسىنان ماۋسىم ايىنا دەيىن 45 كەزدەسۋ وتكىزىلگەن. مينيسترلەر كوبىنە اقتوبە، قاراعاندى جانە پاۆلودار وبلىستارىنا بارعان. ال الماتى، قوستاناي، ماڭعىستاۋ جانە سولتۇستىك قازاقستان وبلىستارىندا كەزدەسۋلەر از بولعان.

ءمينيستردىڭ ايتۋىنشا، كەزدەسۋلەردى وتكىزۋ مەرزىمىن ساقتاماۋ فاكتىلەرى بولعان. بىرنەشە مينيسترلىكتىڭ ءبىر ۋاقىتتا ءبىر وڭىرگە جول تارتۋى كەستەنى بۇزىپ، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ كەزدەسۋلەردى ۇيىمداستىرۋ ساپاسىنا اسەر ەتۋى مۇمكىن.

تاعى ءبىر ماڭىزدى ماسەلە – كەزدەسۋ­لەردى كەڭىنەن اقپاراتتاندىرۋ. اقپا­رات­تىق مونيتورينگ كەزدەسۋلەردىڭ رەسپۋبليكالىق جانە وڭىرلىك تەلەارنالار مەن باسپاسوزدە، الەۋمەتتىك جەلىلەردە كەڭ جاريالانعانىن كور­سەتتى. مەملەكەتتىك ورگاندار وتكەلى وتىر­عان كەزدەسۋلەر تۋرالى اڭداتپالاردى رەس­مي ينتەرنەت-رەسۋرستار مەن الەۋمەتتىك جە­لى­لەردەگى اككاۋنتتاردا جاريالاپ وتىردى.

اقپارات جانە قوعامدىق دامۋ ءمينيس­ترىنىڭ ايتۋىنشا، ۆەدومستۆونىڭ بارلىق قاجەتتى رەسۋرستارى بار جانە مينيسترلىك ءاربىر كەزدەسۋدى جاريالاۋعا دايىن. بىراق بۇل جۇمىس ۇجىمدىق سيپاتقا يە بو­لۋعا ءتيىس جانە جاريالاۋعا ارنالعان ماتە­ريالدارعا تىكەلەي تاۋەلدى بولىپ كەلەدى.

ءۇشىنشى ماڭىزدى ماسەلە – جارلىق تالاپتارىن ساقتاۋ. ولار: حالىقتان سۇراق­تاردى الدىن الا جيناۋ، ونلاين كورسەتىلىم، باق-قا ارنالعان بريفينگ وتكىزۋ، ازاماتتاردى جەكە قابىلداۋ، كوممەرتسيالىق ەمەس ۇيىمدارمەن كەزدەسۋ، پروبلەمالىق ماسەلەلەر بويىن­شا ءىس-ارەكەت جوسپارىن دايىنداۋ. «تالداۋ كورسەتكەندەي، مەملەكەتتىك ورگاندار جالپى جارلىق تالاپتارىن ورىنداعان. الايدا مەملەكەتتىك ورگاندار كەزدەسۋلەردىڭ الەۋمەتتىك جەلى­­لەردەگى ونلاين-ترانسلياتسيالارىن جانە جۋرناليستەرگە ارنالعان بري­فينگتەردى ءار­دايىم وتكىزبەيدى. كەز­دەسۋلەردىڭ قورى­تىندىسى بويىنشا پروبلەمالىق ماسەلەلەر تىزبەسى بار ءىس-ارەكەت جوسپارلارى جاسالماعان نە اشىق قولجەتىمدى جەردە ورنالاستىرىلماعان»، دەدى ا.وماروۆ.

جوعارىدا ايتىلعانداردى قورى­تىن­دىلاي كەلە، مينيستر مىناداي ۇسىنىس­تار ايتتى: بىرىنشىدەن، مەم­لەكەتتىك ورگاندار كەزدەسۋ وتكىزۋ كەزىندە جارلىقتىڭ بارلىق تالابىن ساقتاپ، كەستەدە كوزدەلگەن مەرزىمدەردى ۇستانىپ جانە ادىستەمەلىك ۇسىنىمداردى ورىنداۋى كەرەك. ەكىنشىدەن، وبلىس ورتالىقتارىنا شىعۋمەن شەكتەلمەي، اۋداندارعا، اۋىلدار مەن كەنتتەرگە بارۋدى دا ۇمىتپاۋى كەرەك. مينيسترلىكتەر وبلىستىق، اۋداندىق جانە اۋىلدىق دەڭگەيدەگى ماسەلەلەردى بايقاپ، شەشۋگە مۇددەلى ەكەنىن حالىققا ءتۇسىندىرۋى ماڭىزدى. ۇشىنشىدەن، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ حالىقپەن كەزدەسۋلەرىن اقپاراتتاندىرۋدى كۇشەيتۋ. ماسە­لەلەردى شەشۋدە مەملەكەتتىك ورگاننان ناقتى كومەك العان ازاماتتاردىڭ جەكە وقيعالارىنا باسا نازار اۋدارۋ ۇسىنىلادى. مينيسترلىك ءوز كەزەگىندە، ولاردى رەسپۋبليكالىق باق-تا جاريالاۋ جاعىنان كومەكتەسەدى. تورتىنشىدەن، تالداۋ جانە مونيتورينگ جۇرگىزۋ، سونداي-اق جارلىقتىڭ ورىندالۋ بارىسى تۋرالى ۇكىمەت پەن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىن جۇيەلى تۇردە حاباردار ەتۋ ماقساتىندا وتكىزىلگەن كەزدەسۋلەردىڭ ناتيجەلەرى تۋرالى اقپاراتتى اقدم-عا جولداپ وتىرۋ كەرەك.

ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى الىبەك قۋانتىروۆتىڭ مالىمدەۋىنشە، ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتا بارلىق دەڭگەيدەگى اكىمدەر 594 مىڭ ادامنىڭ قاتىسۋىمەن 8،5 مىڭعا جۋىق كەزدەسۋ وتكىزدى. وندا تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق، اباتتاندىرۋ جانە ەكولوگيا، جولداردى رەكونسترۋكتسيا­لاۋ، الەۋمەتتىك ينفراقۇرىلىم وبەك­تىلەرىن سالۋ جانە ت.ب. ماسەلەلەر كوتەرىلدى.

ماسەلەنى قورىتىندىلاعان پرەمەر-مينيستر مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا مينيسترلەر مەن اكىمدەردىڭ حالىقپەن كەزدەسۋلەرى جاڭا فورماتقا سايكەس «جۇزبە-ءجۇز، اشىق تىلدەسۋ» تۇرىندە وتكىزىلەتىنىن اتاپ ءوتتى. مەملەكەت باسشىسى مەملەكەتتىك ورگان­داردىڭ ازاماتتارمەن ديا­لوگىن كۇشەيتۋ ءۇشىن جىل سايىن حالىقپەن تۇراقتى كەزدەسۋلەر وتكىزۋدى تاپسىردى. بۇل جاڭا قازاقستاندى قۇرۋ جولىنداعى باستى قادامداردىڭ ءبىرى. سونداي-اق حالىقپەن كەزدەسۋلەر الدىندا ازاماتتاردىڭ وتىنىش­تەرىنە الدىن الا تالداۋ جۇرگىزىلدى، ول پروبلەمالاردى نەعۇرلىم ەگجەي-تەگجەيلى زەردەلەۋگە، اكىمدىك دەڭگەيىندە نەمەسە ۆەدومستۆوارالىق ءوزارا ءىس-قيمىل ارقىلى ولاردى شەشۋدىڭ جولدارىن قاراستىرۋعا مۇمكىندىك بەردى. «حالىقپەن كەزدەسۋدەن سوڭ بارلىق دەڭگەيدەگى اكىمدەر پروبلەمالىق ماسەلەلەردى جۇيەلەيدى، ال ولاردى قارجى­لاندىرۋ مۇمكىندىكتەرى ءماسليحات سەسسيالارىندا قارالادى»، دەدى ءا.سمايىلوۆ.

ۇكىمەت باسشىسىنىڭ ايتۋىنشا، كەيبىر وڭىرلەردە كەزدەسۋدىڭ جاڭا فورماتىنا بەيىم­دەلمەي، ەسكى سۇرلەۋدەن شىعا الماي وتىرعاندار دا بار. الايدا بۇعان قاراماستان، مۇنداي شارالارعا ەركىن كىرۋ ءپرينتسيپى ساقتالۋى كەرەك. «مەملەكەت باسشىسى «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» ءپرينتسيپىنىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ كورسەتتى. ءبىز حالىقتىڭ مۇڭ-مۇقتاجىنا قۇلاق اسىپ، ولاردىڭ سىن-پىكىرلەرىن دە تىڭداي ءبىلۋىمىز كەرەك. ادامداردى كۇندەلىكتى بولىپ جاتقان قاراپايىم ماسەلەلەر الاڭداتادى. تەك وسىنداي كەزدەسۋلەردىڭ قورىتىندىسى بويىنشا عانا حالىقتىڭ تاراپىنان 30 مىڭعا جۋىق ماسەلە مەن ۇسىنىس كوتەرىلدى. بۇلاردىڭ بىردە-بىرەۋى قاراۋسىز قالماۋى ءتيىس. ادامدار وزدەرى كوتەرگەن ماسەلەلەردىڭ ناقتى شەشىمىن تاۋىپ جاتقانىن كورۋى كەرەك»، دەدى پرەمەر-مينيستر.

وسىعان بايلانىستى ورتالىق جانە جەرگىلىكتى ورگاندار حالىقپەن جوس­پارلانعان كەزدەسۋلەردى جالعاس­تىرىپ، قانداي جۇمىس اتقارىلدى، باسقا ماسەلەلەر قالاي شەشىمىن تابادى – سونىڭ ءبارىن ناقتى كورسەتۋ ءۇشىن ءار كەز­دەسۋدى كەڭىنەن جاريالاپ وتىرۋى كەرەك.

مينيسترلەر مەن اكىمدەرگە حالىق­پەن كەزدەسۋلەردىڭ ناتيجەلىلىگىن ارتتىرۋ تاپسىرىلدى. مۇندا پروبلەمالىق ماسەلەلەردىڭ جەدەل شەشىلۋىنە با­سىمدىق بەرىپ، نىسانالى توپتارمەن تۇراقتى كەزدەسۋلەر وتكىزىپ وتىرۋ كەرەك.

سونىمەن قاتار ءا.سمايىلوۆ رەس­پۋبلي­كالىق جانە جەرگىلىكتى بيۋد­جەتتەردىڭ جوبالارىن قالىپتاستىرۋ نەمەسە ناقتىلاۋ كەزىندە حالىقتىڭ كەزدەسۋلەر بارىسىندا كوتەرگەن ماسەلەلەرىن ەسكەرۋ قاجەت ەكەنىنە نازار اۋداردى. ۇكىمەت باسشىسى مينيستر­لەر مەن اكىمدەردىڭ حالىقپەن كەزدەسۋىن باعالاۋ كريتەريلەرىن ازىرلەۋدى تاپسىردى، ولاردىڭ ناتيجەلەرى ۇكىمەتتە ۇنەمى قارالىپ وتىراتىن بولادى.