اگروتەحنولوگيا ءۇمىتتى اقتايدى

وڭىردەگى اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋار وندىرۋشىلەرى، قارجى ينس­تيتۋتتارىنىڭ وكىلدەرى، س.سەي­­­­فۋللين اتىنداعى قازاق اگرو- ­ت­ەح­­­­نيكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عا­لىمدارى باس قوسقان بۇل جيىن­دا الداعى جاۋاپتى جۇمىس­تاردىڭ بارىسى جان-جاقتى تالقى­لان­دى. اتاپ ايتقاندا، قارجى­گەر­لەر مەملەكەتتىك قولداۋ باع­دار­­­لامالارى تۋرالى ەگ­جەي-تەگ­جەيلى ايتىپ بەرسە، عالىم­دار – وسىمدىكتەردى قورعاۋ، ەگىنشى­لىك، تۇقىم شارۋاشىلىعى ماماندارى وزدەرىنىڭ تاجىريبەلىك ۇسىنىستارىمەن ءبولىستى.

قاراعاندى وبلىسىندا جاپپاي ەگىن ەگۋ مامىر ايىنىڭ ورتاسىندا باستالادى دەپ جوسپارلانعان. ايتا كەتەتىن ءبىر جايت، وڭىردەگى ەگىس القاپتارىنىڭ اۋماعى جىل سايىن ۇلعايىپ كەلەدى. مىسالى، بيىل ونىڭ كولەمى ملن گەكتاردان اسىپ كەتتى. ەگىس القاپتارى ۇلعايعانىمەن، ونداعى شىعىمنىڭ قانداي بولماعىن دا ەستەن شىعار­ماعان ءجون. سول سەبەپتى دە فەرمەرلەر اۋىلشارۋاشىلىق تەحنولوگيالارىن ساقتاۋعا جەتكىلىكتى دەڭگەيدە ءمان بەرمەسە، ەگىننىڭ ەرتەڭگى ونىمدىلىگى تۋرالى اڭگىمە قوزعاۋدىڭ ءوزى ارتىق. وسى ورايدا جەردى ۇتىمدى پايدالانۋ ماسەلەسى الدىڭعى قاتارعا شىعادى. بۇل سالادا مەملەكەت تاراپىنان بولىپ جاتقان ىنتالاندىرۋ جۇمىستارى ءتيىستى دەڭگەيدە جۇرگىزىلۋدە. مى­سالى، بيىل بيۋدجەتتەن جوعارى سۇرىپتى تۇقىمداردى، مينەرالدى تىڭايتقىشتار مەن گەربيتسيدتەردى سۋبسيديالاۋعا 3 ملرد تەڭگەدەن استام قاراجات ءبولىندى. بىلە بىلگەن ادامعا بۇل – ۇلكەن قولداۋ.

سونىمەن بىرگە بيىل ەگىستىكتى مينەرالدى تىڭايتقىشتارمەن قامتۋ 40%-عا دەيىن ارتىپ، سۋارمالى جەرلەردىڭ اۋدانىن ۇلعاي­تۋ دا جوسپارعا الىنعان. بۇل تۋرا­سىنداعى اقپاراتتى وب­لىس­تىق اۋىل شارۋاشىلىعى باس­قار­­ماسىنىڭ باسشىسى اسقار ساناۋ­باروۆ ءمالىم ەتتى.

وبلىس اكىمى جەڭىس قاسىم­بەك بيىل كوكتەمگى دالا جۇمىس­تارىنا 20 مىڭعا جۋىق اۋىل شا­رۋاشىلىعى تەحنيكاسى تارتى­لاتىنىن ايتادى. سونداي-اق شا­رۋانىڭ قامى ءۇشىن 23،6 مىڭ تون­نا جەڭىلدەتىلگەن ديزەل وتىنى ءبولىندى.

– ءبىز اگرارشىلاردىڭ قارقىن­دى تەحنولوگيالاردى بەلسەندى ەنگىزىپ جاتقانىن كورىپ وتىرمىز. مينەرالدى تىڭايتقىشتاردى، ەليتالىق تۇقىمداردى كوبىرەك قولدانۋعا كوشتى. زاماناۋي، ونىم­دىلىگى جوعارى تەحنيكاعا جانە تسيفر­لاندىرۋ جوبالارىنا ينۆەس­تيتسيالار سالا باستادى. مۇنداي جۇمىستىڭ ناتيجەسى ءونىم شىعارۋ مەن ونىڭ ساپاسىن ارتتىرۋعا تىكەلەي سەپ بولادى، – دەدى وبلىس باسشىسى.

ج.قاسىمبەك ەگىس ناۋقانىنا دايىندىق بارىسىندا تۋىندايتىن بارلىق ماسەلەنى جەدەل شەشۋ ءۇشىن وبلىستىق شتاب قۇرىلعانىن، ونى ءوزىنىڭ ورىنباسارى سەرىك شايداروۆ باسقاراتىنىن حابارلادى. مۇنىڭ دا وڭ شەشىم ەكەنىن ايتا كەتۋ كەرەك. جۇمىستى بەلگىلى ءبىر جۇيەگە كەلتىرىپ، ۇيلەستىرە ءبىلۋدىڭ ماڭىزى وتە زور. بۇل مۇڭ-مۇقتاجى كوپ شارۋالارعا دا ءتيىم­دى بولار ەدى.

 اگروكەڭەستە وڭىردەگى وزىق شارۋاشىلىقتاردىڭ باسشىلارى جاي عانا تىڭداۋشى بولماي، ءسوز الىپ، وزدەرىنىڭ تاجىريبەلەرىمەن ءبولىستى، وي-پىكىرلەرىن ايتتى. سو­لاردىڭ ءبىرى قازاقستان فەرمەرلەر وداعى وبلىستىق فيليالىنىڭ توراعاسى يگور جابياك بولدى.

– بۇگىندە رەسۋرستاردى ءتيىمدى پايدالانۋ، زاماناۋي تەحنولوگيالاردى قولدانۋ باستى نازاردا. ونسىز تۇراقتى ءونىم الۋ مۇمكىن ەمەس. ءبىز ءوڭىردى ءوز ازىق-ت ۇلىگىمىزبەن قامتاماسىز ەتۋ، ازىق-ت ۇلىك قاۋىپسىزدىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن مۇمكىندىكتەرىمىزدى ءبىر جەرگە شوعىرلاندىرا ءبىلۋىمىز كەرەك، – دەپ اتاپ ءوتتى ول.

وڭىردە بيىل 1 099،6 مىڭ گەكتار القاپقا اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىن جازدىق ەگۋ جۇ­مىستارى جۇرگىزىلەدى. مۇنىڭ ءوزى وتكەن جىلعا قاراعاندا، 45 مىڭ گەكتارعا ارتىق. ءداندى جانە ءداندى-بۇرشاقتى داقىلداردىڭ تۇقىمىن 977،5 مىڭ گا القاپقا ءسىڭىرۋ جوسپارلانعان. مايلى داقىلدار – 28 مىڭ گا، جەمشوپ داقىلدارى 81،5 مىڭ گا جەرگە ەگىلەدى. كارتوپتىڭ ەنشىسىنە 11،4 مىڭ گا القاپ، ال كوكونىستەرگە 1،8 مىڭ گەكتار اۋماق بۇيىردى.

وبلىستىق اۋىل شارۋاشىلىعى باسقارماسىنىڭ باسشىسى اسقار ساناۋباروۆ تۇقىمعا قاتىستى پروبلەمالاردىڭ جوق ەكەنىن، قازىر­گى ۋاقىتتا ولاردىڭ ساپاسىن تەك­سەرۋ جۇرگىزىلىپ جاتقانىن مالىم­دەدى.

كوكتەمگى دالا جۇمىستارىن تەحنيكاسىز كوز الدىنا ەلەستەتۋ مۇمكىن ەمەس. وسى ورايدا بيىل وڭىردەگى القاپتارعا 11 مىڭ­نان استام تراكتور، 6 078 تۇقىم سەپكىش، 253 ەگىس كەشەنى شىعادى. اتاپ وتەرلىك ءبىر جايت، وبلىس فەرمەرلەرى ۋاقىت وزعان سايىن ماشينا پاركىن جاڭارتۋعا تىرىسۋدا. مىسالى، بيىل جىل باسىنان بەرى 58 تراكتور، 30 توپىراق وڭدەۋ اگرەگاتى جانە 3 ەگىس كەشەنى ساتىپ الىندى. مۇنىڭ ءوزى بيىلعى اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىنىڭ شىعىمى جەتكىلىكتى دەڭگەيدە بولاتىنىنا دەگەن سەنىمدى كۇشەيتە تۇسەدى.