ونەر • 02 ناۋرىز، 2022

الاشتىڭ اياۋلى ءانشىسى

860 رەت كورسەتىلدى

بيىل قازاقتىڭ ءبىرتۋار ءانشىسى، كسرو جانە قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى، حالىق قاھارمانى روزا باعلانوۆانىڭ عاسىر تويى. اتاۋلى مەرەكە يۋنەسكو-نىڭ داتالار كۇنتىزبەسىنە ەنگىزىلدى. وسىعان وراي 1 ناۋرىزدان باستاپ ءانشى مەرەيتويىن مەرەكەلەۋ اياسىنداعى مادەني ءىس-شارالار رەسمي تۇردە باستالدى.

 

ءانشى مەرەيتويى كوكتەمنىڭ ال­عاشقى كۇنىندە كوڭىلگە كورىك بەرگەن تاماشا كورمەمەن باستالدى. «قا­زاقكونتسەرت» مەملەكەتتىك كونتسەرت ۇيىمىنىڭ عيما­راتىندا اشىلعان كورمەدە اتى اڭىزعا اينالعان ءانشىنىڭ ونەردەگى ال­عاشقى قادامدارى مەن زور جەتىس­تىكتەرى، سوعىس جىلدارىنداعى قاي­­سارلىعى، ازاماتتىق بيىك پاراساتى، ءومىرىنىڭ جارقىن ساتتەرىنەن فوتو­سۋرەتتەر مەن قۇندى جا­دى­گەر­­­لەر قامتىلعان. ايتۋلى كور­مەنى ۇيىم­داستىرۋعا ءانشىنىڭ ۇلى تاجەن مەن كەلىنى مارال تى­كە­لەي اتسالىسىپ، كورمە تورىنە ونەر يەسىنىڭ سيرەك سۋرەتتەرىن ۇسى­­نىپتى. سونداي-اق مادەني وقيعا اياسىندا روزا باعلانوۆاعا ارنالعان ەكسكليۋزيۆتى ءمۇسىن تانىستىرىلدى. ونەر تۋىندىسىنىڭ اۆتورى – گيپەررەاليست ءمۇسىنشى ايدوس ەسماعامبەتوۆ.

سالتاناتتى ءىس-شارا ودان ءارى «قازاق­تىڭ قاھارمان قىزى» اتتى مازمۇندى كونتسەرتكە ۇلاستى. كەشتى مادەنيەت جانە سپورت ءمينيسترى داۋرەن اباەۆ بەتاشار سوزىمەن اشىپ، يۋنەسكو دەڭگەيىندە تويلاناتىن تۇلعالار تىزىمىنە ەنگەن داڭقتى ءانشىنىڭ عا­سىرلىق تويى رەسمي تۇردە باس­تالعانىن ايرىقشا اتاپ ءوتتى.

ەسىمى اڭىزعا اينالعان ءانشىنىڭ قازاق­تىڭ ءان ونەرى مەن رۋحانياتىنا سىڭىرگەن ەڭبەگى ەرەسەن. اسىرەسە مايدان دالاسىندا وق پەن وتتىڭ ورتاسىندا ءجۇرىپ سالعان ءانى سوعىسقا قاتىسقان تالاي ساربازدىڭ جانىنا جىگەر سىيلاپ، جەڭىسكە دەگەن قادامدى جاقىنداتۋعا سەپتەسكەنى انىق. روزا تاجىبايقىزى – حالىق قاھارمانى اتاعىنا يە بولعان قازاقستانداعى جالعىز ءانشى. ول ءومى­رىنىڭ 70 جىلىنان استامىن ساحنادا وتكىزىپ، الەمنىڭ 50-دەن اسا ەلىندە بولىپ 25 تىلدە ءان شىرقاعان. ءسويتىپ جارتى عاسىردان استام ۋاقىت بويى قا­زاق حالقىنىڭ ءداستۇرلى ما­دەنيەتى مەن ونەرىنىڭ وركەندەپ، الەم­گە تانىلۋىنا ۇلكەن ۇلەس قوستى. روزا باعلانوۆانىڭ ورىنداۋىنداعى «اقماڭدايلىم»، «ىڭكارىم»، «ادەمى-اۋ»، «اق تاماق»، «اق­سۇڭقارىم». «اح، سامارا – گورودوك» اندەرى ءانشىنىڭ اسەم داۋسىمەن بىرگە حا­لىقتىڭ جانىنا بەرىك ورنىعىپ، ەل جۇرەگىندە ماڭگىلىك جاتتالعان.

قازاق ونەرىندە قايتالانباس ءىز قال­دىرعان تاريحي تۇلعانىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان كەشتە روزا باعلانوۆانىڭ ءومىرى، شى­عار­ماشىلىعى جايلى ارنايى دايىندالعان بەينەروليك كورەر­مەن نازارىنا ۇسىنىلدى. روزا رىم­باەۆا، تامارا اسار، رەنات گاي­سين، جۇبانىش جەكسەن، ايگۇل قوسانوۆا، زارينا التىنباەۆا، امىرە، رۋحيا بايدۇكەنوۆا، جانەت (بەلارۋس)، حۋلكار ابدۋللاەۆا (وزبەكستان)، مير­بەك اتابەكوۆ (قىر­عىزستان) باس­تاعان ەلىمىزدىڭ جانە شەتەلدىڭ تا­نىمال ارتىستەرى، سونىمەن قاتار روزا باعلانوۆانىڭ نەمەرەسى ءۇربيبى باع­لانوۆا دا ءوز ونەرىن حالىققا پاش ەتتى.

ءانشىنىڭ ونەگەلى ءومىرى مەن شى­عار­ماشىلىعىن ناسيحاتتاۋ شارالارى مۇ­نىمەن استە توقتاماق ەمەس. ەلىمىزدىڭ بار­لىق وڭىرىندە جىل بويى روزا باعلا­نوۆانىڭ مەرەيتويىنا ارنالعان فەستيۆالدەر مەن كونتسەرتتەر، مازمۇندى كەشتەر مەن سەمينارلار، قۇندى كورمەلەر مەن ماڭىزدى كونفەرەنتسيالار وتكىزىلەتىن بولادى.

ۇقساس جاڭالىقتار