اۋعانستاندا تۋىپ، امەريكادا ەسەيگەن جازۋشى حاللەد حوسسەينيدى الەم وقىرماندارى وتە جاقسى بىلەدى. ول ءار شىعارماسىنا ءوزىنىڭ تۋعان ەلىنىڭ، انىعىن ايتقاندا، اۋعانستاننىڭ تاريحىن، حالقىنىڭ مۇڭ-زارىن، قاسىرەتىن، ءۇمىتىن ارقاۋ ەتىپ، ولمەس رومانداردى ادەبيەت تاريحىنا الىپ كەلدى. سول ءۇشىن دە ونىڭ شىعارماشىلىعىنا ءتانتى بولعان ادەبيەتتانۋشىلار «حاللەد حوسسەيني شىعارماشىلىعى – اۋعان قاسىرەتىنىڭ قاعازعا تۇسكەن نۇسقاسى، ونىڭ قالامى – ءبىر ۇلتتىڭ كوز جاسىمەن سۋارىلعان»، دەپ جوعارى باعا بەرگەن بولاتىن.

ءجىبى ۇزىلگەن اۋعان باتپىراۋىعى
«باتپىراۋىق قۋعان بالا» – حاللەد حوسسەينيدىڭ اتىن شىعارعان رومان. اتالعان رومان جارىققا شىققان سوڭ، الەم وقىرماندارى اۋعانستان تۋرالى تەرەڭ تۇسىنىككە يە بولدى. قۇرساۋدا قالعان ءبىر ۇلتتىڭ تاعدىرى – «باتپىراۋىق قۋعان بالا» ارقىلى ءوز ءۇنىن جەتكىزە الدى. اۋعاندىق باي وتباسىنىڭ 12 جاستاعى ەركە ۇلى ءامىر مەن ونىڭ قىزمەتشىسى حاسەن اعا-ىنىدەي بولىپ، تەل قوزىداي تەڭ وسەدى. بىراق ءبىر رەتكى باتپىراۋىق جارىسىنىڭ سوڭىندا تۋعان ايانىشتى وقيعادان كەيىن، ءامىر ۇنەمى ءوزىن كىنالاپ، قاتتى ازاپتانىپ، اقىرى حاسەندى ۇيدەن قۋىپ شىعادى. كەيىن ءوزى دە اكەسىمەن بىرگە امەريكاعا كەتەدى.
ءوزىنىڭ تۋعان ەلىنەن الىستاپ، ازامات جاسىنا تولسا دا، كەيىپكەر ءامىر بالا كەزدەگى دوسىنا، اكەسىنىڭ ءۇي قىزمەتشىسىنىڭ ۇلىنا جاساعان وزبىرلىعى ءۇشىن ءوزىن كۇناھار سەزىنەدى. ءتىپتى ءوزىن ماڭگى كەشىرگىسى كەلمەيدى. اقىرىندا، ويداعى اۋىر سالماقتان ارىلماق بولىپ، اراعا جيىرما نەشە جىل سالىپ، تۋعان جەرىنە قايتىپ بارىپ، بالا دوسى الدىندا ءوز پارىزىن وتەمەك بولادى. بىراق ءبارى ول كۇتكەندەي ەمەس، مۇلدە باسقاشا بولادى. ول كۇتكەن اۋعانستان قۇرىپ بىتۋگە شاق قالعان كۇيدە ەدى. ونىڭ بالا كەزدەگى ۇرەيلى دە ايانىشتى ءتۇسى قايتالانعانداي كۇي كەشەدى. حوسسەينيدىڭ قالامى شىندىقتى ءسوز ەتىپ قانا قويماي، ءار سويلەمى ارقىلى اۋعان تاريحىن قوسا ايتىپ وتىرادى. اۆتور ادام تابيعاتىن جانە ونى اراشالاپ قالۋدى ماقسات ەتە وتىرىپ، كەي شىندىقتاردى نانىمدى تۇردە قاعازعا تۇسىرەدى.
«ول 1975 جىلعى اسپاندى سوقىر تۇمان تۇمشالاعان، ايازى سۇيەكتەن وتەتىندەي قىستىڭ ءبىر كۇنى ەدى. ول كەزدە مەن نەبارى 12 جاستا ەدىم. ءبارى دە كۇنى بۇگىنگە دەيىن قاز-قالپىندا ەسىمدە: قۇلاپ جاتقان داۋالعا تىعىلىپ، سول ءبىر جولعا ءالى دە كوز تىگە قارايمىن. ونىڭ اينالاسى مۇزدى جىڭىشكە بۇلاق. سودان بەرى سان جىل اۋناپ ءتۇستى. باستان وتكەن كۇن، بولعان ىستەردى دە قارا جەرگە كومىپ تاستاۋعا بولادى دەيدى ەكەن بۇرىنعىلار. بىراق ولاي ىستەۋدىڭ دۇرىس ەمەس ەكەنىنە كوز جەتكىزدىم. ويتكەنى وتكەن ىستەر سول كومىپ تاستاعان جەرىڭنەن قايتا ء«تىرىلىپ» شىعادى ەكەن. وتكەن كۇندەردى ويلاسام، وسى 26 جىل بويى مەن ۇدايى سول ءبىر ءشولدى مەكەنگە ۇرلانا قاراۋمەن بولىپپىن». رومان وسىلاي باستالادى.
«باتپىراۋىق قۋعان بالا» رومانىن سوعىس ءورتى قاپتاعان شاقتاعى اۋعان ازاماتىنىڭ ىشكى كۇرسىنىسى دەۋگە بولادى. كىتاپ ءامىر مەن ونىڭ بالا دوسى، اكەسىنىڭ حازار تەكتى جالشىسىنىڭ ۇلى حاسەننىڭ اراسىنداعى وقيعالاردى نەگىز ەتە وتىرىپ، ءبىرىنشى جاقپەن باياندالادى. باس كەيىپكەر ءامىر – پۋشتۋن اۋلەتىنەن، اكەسى داۋلەتتى، ەل اراسىندا ىقپالدى ادام. شەشەسىنەن ەرتە ايىرىلعان ءامىردىڭ تۋما السىزدىگى بار، ونىڭ ۇستىنە ۇنەمى اكەسىنىڭ مەيىرىمىنە بولەنە المايتىن ۇرپاقتىڭ وكىلى. ال حاسان دوسقا ادال، تازا جۇرەكتى بالا. وتباسى دەڭگەيى مەن تاپتىق وزگەشەلىك ولاردىڭ بالالىق شاقتاعى دوستىق سەزىمدەرىنە كەدەرگى بولا الماعانىمەن، بىراق ەشكىم دە بۇل ۇلى سەزىمگە قۇرمەت ەتۋدى قالامايدى. رومانعا ارقاۋ بولعان وقيعالار نەگىزى اۋعان دالاسىندا وتكەن، جازۋشىنىڭ كوزىمەن كورىپ، قۇلاعىمەن ەستىگەن سان الۋان ءتۇرلى كۇردەلى تاريحي وقيعالاردان قۇرالادى، سونىڭ ىشىندە، اۋعانستانداعى مونارحيانىڭ قۇلدىراۋى، كەڭەس اسكەرىنىڭ باسىپ كىرۋى، اۋعاندىق بوسقىنداردىڭ پاكىستان مەن امەريكاعا باسساۋعالاپ قاشۋى، تاليبانداردىڭ باس كوتەرۋى سياقتى ماڭىزدى وقيعالار باياندالعان. جازۋشى حاللەد حوسسەيني بۇل شىعارماسىن اكە-بالا اراسىنداعى قارىم-قاتىناس دەپ پايىمداپ، «وتباسى» دەيتىن تۇعىردىڭ بەرىك بولۋىن شىعارمانىڭ ايتار ويى، باستى يدەياسى رەتىندە وقىرمانعا ۇسىنادى. روماننىڭ العاشقى بولىمىندە كەيىپكەر ءامىر دوسى حاساندى ول كەزدەسكەن زورلىق-زومبىلىقتاردان قۇتقارۋعا شاراسىز قالادى. مىنە، وسى تۇس شىعارمادا كورسەتىلگەن كۇناھارلىق پەن پارىز تاقىرىبىنا جەتەلەيدى. اۆتور رومانىنىڭ العىسوزىندە: «2001 جىلى وسى كىتاپتى جازۋعا وتىردىم. جازىپ-سىزۋ ءوزىم ءۇشىن قىزمەت ىستەۋدىڭ، ءوز وزىمە اڭگىمە ايتۋدىڭ ءبىر ءتۇرى ەدى. بۇل كىتاپتى باسقالار ۇناتىپ وقيدى دەگەندى ويلاعان ەمەسپىن. مەن بۇل روماندى جازىپ جاتقان شاعىمدا، دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمىنىڭ ءبىر ءزاۋلىم سارايى قۇلادى. سودان كوپ وتپەي، ايەلىم رويا شىعارمانى باسپاعا ۇسىن دەپ كەڭەس بەردى. شىنتۋايتىنا كەلسەك، تالاپ ەتتى. مەن ءبىر تاراۋىن جازىپ بىتىرگەن سوڭ، رويا سول تاراۋدى وقىپ ءبىتىرىپ وتىردى. ال مەن كىتاپتى باسپاعا بەرۋگە قارسى بولدىم. بۇكىل امەريكادا قايداعى ءبىر اۋعاندىقتىڭ داتىنە ەشكىم قۇلاق سالمايدى دەپ ويلادىم. ول كەز ەلدىڭ ىزا-كەگى ءورشىپ تۇرعان كەز بولاتىن. «قازىر اۋعاندىقتار الالاندى، كەمسىتۋگە ۇشىرادى»، دەيمىن روياعا. شىعارمام باسپادان شىقتى دەگەن كۇننىڭ وزىندە، باسقالار ونى نەگە ساتىپ الماق؟ امەريكا توپىراعىندا تاريحتا بولماعان ەڭ ۇلكەن سۇمدىق جاساعاندار بىرەۋدىڭ وتانىندا لاڭ سالسا، وزگەلەر سول حالىقتىڭ وكىلىنىڭ قالتاسىنا نەلىكتەن اقشا سالىپ بەرمەك؟ بىراق رويا قۇپتامادى. نەعۇرلىم كوپ وقىرمان تاباتىن وراي وسى دەپ ەسەپتەدى. ونىڭ ۇستىنە ول: «سەنىڭ كىتابىڭ ولارعا اۋعاندىقتاردىڭ باسقا ءبىر قىرىن كورسەتەدى»، دەدى. 2002 جىلى ماۋسىم ايىندا قولجازبامدى نيۋ-يوركتەگى باسپا ساۋداگەرىنە جىبەردىم»، دەپ ءوز ويىن ايتادى.
«حاسەن پارسىنىڭ ەجەلگى باتىرلارى سۋرەتتەلەتىن حح عاسىرداعى تاريحي داستان «شاھنامانى» جاقسى كورۋشى ەدى. ول بۇل كىتاپتى وتە جاقسى كورەتىن. ول شىعارماداعى كوپتى كورگەن پاتشا فەريدۋن، زال، رۋدابەنى ۇناتادى. بىراق ول ەكەۋمىز دە «رۇستەم مەن سوحراب» حيكاياسىنا قاتتى بەرىلۋشى ەدىك. ول حيكاياتتا جاۋجۇرەك باتىر رۇستەم مەن ونىڭ جەلدەن جۇيرىك تۇلپارى تارتىمدى سۋرەتتەلەدى. رۇستەم قارسىلاسى سوحرابتى ويسىراتا جەڭەدى. ال شىندىعىندا ول ءوزىنىڭ سان جىلدار بويى سەرگەلدەڭگە تۇسكەن تۋعان بالاسى بولىپ شىعادى. اڭكى-تاڭكى كۇيدە قالعان رۇستەم قاسىرەت جامىلا وتىرىپ، ۇلىنىڭ: –تۋعان اكەم سەن بولساڭ، قىلىش تىستەستىرىپ سەنىمەن، داڭقىڭا ءتيدى كەسىرىم. ءبارى سەنىڭ كەسىرلى مىنەزىڭنەن بولدى ەمەس پە؟ تۋعان انامنىڭ انت بەلگىسىن كورەيىنشى، ال قازىر بالالىق پارىزىمدى وتەپ، «اكە» دەپ ايقايلايىن. جۇرەگىڭ قابىلدار ما ەكەن مەنى؟ ءوز قولىڭمەن جازىم ەت مەنى! – دەگەن سوڭعى ءسوزىن ەستيدى. حيكايانىڭ وسى تۇسىنا كەلگەندە حاسەن «تاعى ءبىر رەت وقىشى» دەپ وتىنەدى. ءتىپتى كوزىنەن جاس اعىپ، وكسىپ وتىرادى. ونىڭ بۇل ارەكەتى ماعان جۇمباق سەزىلەتىن. نە ءۇشىن، كىم ءۇشىن جىلايدى؟ ومىرلىك قاسىرەتتە قالىپ، باسى قاتىپ، الاسۇرعان رۇستەم باتىر ءۇشىن بە؟ جوق، الدە ءولىم مەن ءومىر ءولاراسىندا جاتىپ، اكەگە دەگەن ساعىنىشى شەر-شەمەنىن قوزعاعان سوحراب ءۇشىن بە؟ بىراق مەن ءۇشىن رۇستەمنىڭ تاعدىرى ايانىشتى دەۋگە كەلمەيدى. ءار اكەدە بالاسىن ءوز دەگەنىنە يلاندىرۋ دەيتىن قۇلشىنىس بار ەمەس پە؟». وسى جولداردان اۋعان بالالارىنىڭ ءبىلىم الۋعا دەگەن قۇشتارلىعى مەن ەرتەڭگە دەگەن سەنىمى بىردەن اڭعارىلىپ تۇر. شىعارما كەيىپكەردىڭ دوسى حاساننىڭ ۇلى سوحرابتىڭ امەريكاداعى ءومىرى، ونىڭ جاڭا ورتاعا دەگەن ۇمتىلىسى مەن كوزقاراسى، ءامىردىڭ وتكەن كۇندەرىن ەسىنە الىپ، قالقىپ ۇشىپ جۇرگەن باتپىراۋىقتى كورگەندە بالا سياقتانىپ قۋا جونەلگەنىمەن اياقتالادى. بالا كوڭىلىنە تۇسكەن جارانىڭ اراعا سان جىل وتسە دە جازىلماعانى كىتاپتىڭ سوڭعى سويلەمىنەن بىلىنەدى. «مەن ءالى جۇگىرىپ كەلەمىن. ەڭگەزەردەي تۇرقىما قاراماستان مەن باتپىراۋىققا قاراي ۇمتىلىپ بارا جاتقان توپ بالانىڭ اراسىندا باتپىراۋىقتى قۋىپ كەلەمىن. مەن بۇل ارەكەتىم ءۇشىن ەش ۇيالمايمىن. كەكىلىمدى جەل تاراپ، اۋزىم پانشەر شاتقالىنداي ۇڭىرەيىپ الگى باتپىراۋىقتى قۋىپ كەلەمىن. قۋىپ كەلەمىن. قۋىپ كەلەمىن».
جارقىراعان مىڭ كۇن: اۋعاندىق ءۇمىت ۇشقىنى
«مەن دە اكەمنىڭ باسقا بالالارى سياقتى مەكتەپتە وقىعىم كەلەدى». ءبىز ءسوز ەتكەلى وتىرعان حاللەد حوسسەينيدىڭ «جارقىراعان مىڭ كۇن» اتتى ەكىنشى رومانى قۇددى وسى ءبىر جالعىز سوزگە بايلانىپ تۇرعانداي. بۇل جالعىز ءسوز كۇللى اۋعان بالالارىنىڭ جۇرەگىنىڭ تۇبىندەگى قاستەرلى ءسوز. وتان، ادىلدىك، ادام قۇقىعى، ايەل تەڭدىگى، بالالار تاعدىرى دا وسى ءسوزدىڭ قاۋىزىندا تۇرعانى شىندىق. اتالعان رومان قىسقا عانا ۋاقىتتىڭ ىشىندە الەمدىك كىتاپ كلۋبىنىڭ كلاسسيكاسىنا اينالىپ ۇلگەردى. بۇل دا اۋعانستان تاقىرىبىنداعى كوركەم شىعارما. سومەرسەت موەمنىڭ «نە جازساڭ دا ءوزىڭ بىلەتىن نارسەنى جاز» دەگەن ۇستانىمىن ۇستانعان حاللەد حوسسەيني ءوز ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا وقىرماندار جاقسى كورەتىن اۆتورلاردىڭ توبىنا كىرەدى، الەم وقىرماندارى ءۇشىن ونىڭ ءاربىر جاڭا كىتابىنىڭ جاريالانۋى ءبىر مەرەكە ىسپەتتى بولدى. 2007 جىلى باسپادان شىققان بۇل رومان قىسقا عانا ۋاقىتتىڭ ىشىندە ءۇش رەت باسىلىپ، 70 مەملەكەتتە 38 ميلليوننان استام داناسى ساتىلدى. قازىرگى كىتاپ نارىعى ءۇشىن بۇل اسا ۇلكەن كورسەتكىش بولماق.
گەراتتىق ءجاسوسپىرىم قىز ءماريام وتباسىلىق قايعىلى وقيعادان كەيىن كابۋلدىق ەتىكشىگە تۇرمىسقا شىعۋعا ءماجبۇر بولادى. ودان كەيىن دۇنيەگە كەلگەن ءلايلا سالىستىرمالى تۇردە باسقاشا ءومىر سۇرەدى. گەراتتىڭ شەتىندە ءماريام اناسى نانامەن وڭاشا ءبىر لاشىقتا تۇرادى. رومان وسىلاي وقيعالارمەن ءوربي تۇسەدى. ء«ماريامدى بوساناردا ونىڭ قاسىندا ەشكىم جوق ەكەن. بۇل 1959 جىلى كوكتەمنىڭ جاڭبىرلى كۇندەرىنىڭ ءبىرى. زاحير شاحتىڭ قىرىق جىلدىق تىنىش بيلىگىنىڭ 26-جىلى. تولعاق كەزىندە ناناعا تاعى دا جىن جابىسىپ الۋ قاۋپى بار ەكەنىن بىلە تۇرا جالەل دارىگەردى، تىم قۇرىعاندا تۋىتقا جاردەمدەسەر ءبىر پەندەنى دە ىزدەمەپتى. نانا قۇجىراسىندا ءبىر ءوزى قارا تەرگە ءتۇسىپ، قولىنا پىشاق الىپ، سىز ەدەندە جاتىپتى». ايەل تەڭدىگى جوق ەلدەگى وقيعالاردىڭ كوبى قاسىرەتپەن اياقتالىپ جاتاتىنىن ەسكەرگەن جازۋشى ءار ءسوز-سويلەمىندە ايەلدەردىڭ دە جالپى ادامزات بالاسىمەن قاتار ءومىر سۇرۋگە حاقى بار ەكەنىن ايتقىسى كەلەدى. اسىرە دىنشىلدىك جايلاعان اۋعانستانداعى الاپات جاعدايلار اق قاعازدىڭ بەتىندە رياسىز سويلەپ تۇر. ارى قاراي جاس انا مەن ونىڭ ومىرگە كەلەر ءسابيىنىڭ قينالىسىن، ءومىر مەن ءولىم الدىنداعى جانتالاسىن جازۋشى بىلاي سۋرەتتەيدى:
«تولعاق قىسقاندا جاستىقتى تىستەلەپ، تاماعىم قارلىققانشا ايعايلادىم. كوزىمە قۇيىلعان تەردى سۇرتەر، تاڭدايىما ءبىر تامشى سۋ تامىزار جان تابىلمادى. ول از بولعانداي سەن دە مىناۋ جارىق جالعانعا كەلۋگە اسىقپاي-اق قويدىڭ. ەكى كۇن بويى مەنى سول ءبىر سۋىق ەدەندە جاتۋعا ءماجبۇر ەتتىڭ. ەكى تاۋلىك ءنار سىزبادىم، كىرپىك ىلمەدىم. بار بولعانى قينالا ىڭىرانىپ، سەنىڭ ساۋ-سالەمەت ومىرگە كەلۋىڭە دۇعا قىلدىم.
– كوپ قيىندىق كورىپسىڭ، نانا.
– ەكەۋىمىزدى جالعاپ تۇعان كىندىكتى دە ءوزىم كەستىم. سوعان بولا پىشاقتى قاسىما الىپ قويدىم.
كەشىر مەنى، نانا». حاللەد حوسسەيني نە جازسا دا، ومىرمەن، شىنايى وقيعالارمەن بايلانىستىرىپ جازدى. سول ءۇشىن دە ونىڭ ءاربىر كىتابى ءالى دە وقىرماننىڭ قولىنان تۇسە قويعان جوق. ول وسى ەكىنشى رومانىندا دا «باتپىراۋىق قۋعان بالادا» قولدانىلعان كەيبىر كوركەمدىك ادىستەردى پايدالاندى، مىسالى، وتباسىلىق ديناميكا، ۇلتتىڭ ءوشىپ بارا جاتقان ءۇمىتىن سوندىرمەۋدى ماقسات ەتتى. ول ءوز شىعارمالارىنداعى ايەل كەيىپكەرلەر مەن ولاردىڭ قازىرگى اۋعان قوعامىنداعى رولدەرىنە نازار اۋدارادى. 1978 جىلى اۋعانستانداعى ساياسي ورتا الاساپىران كۇيگە ءتۇستى. كوممۋنيستىك پارتيا بيلىككە كەلىپ، اقىرىندا اۋعانستان ۇكىمەتىن قۇلاتىپ تىنادى. كابۋلدا تاليباندار بيلىككە كەلىپ، جەرگىلىكتى حالىققا قاتال ەرەجەلەر ەنگىزىپ، ايەلدەردىڭ قۇقىقتارىن شەكتەيدى. وسى وقيعالاردىڭ ءبارى اۆتوردىڭ ءوز قوزقاراسى ارقىلى شىعارمادا ءساتتى پايدالانىلدى.
جازۋشى ءوز شىعارماسىنداعى دەتالدار ارقىلى وقىرمانىنا اۋعانستاننىڭ باستان كەشكەن قيىن-قىستاۋ كەزەڭدەرىن جىپكە تىزگەندەي ايتىپ وتىرادى. كەڭەس وداعى مەن اۋعانستان اراسىنداعى سوعىسقا اتتانعان، كەيىن مايداندا مەرت بولعان انالاردىڭ زارى دا نازاردان تىس قالمايدى. «احمەت داۋسىز كوسەم بولار ەدى. وندا عاجايىپ تالانت بار. وزىنەن ۇلكەندەر دە ونىڭ سوزدەرىن قۇرمەتپەن تىڭدايتىن. نۇردى ايتساڭشى... ەح، قۇدايىم. مەنىڭ نۇرىم ىلعي دا عيماراتتار مەن كوپىرلەردىڭ چەرتەجىن سىزاتىن. ساۋلەتشى بولىپ، ءبۇتىن كابۋلدى ءوزى جوبالاعان عيماراتتارمەن وزگەرتپەكشى ەدى. مىنە، ەندى ءار ەكەۋى دە بۇل دۇنيەدە جوق. مەنىڭ بالالارىم، مەنىڭ شاحيتتەرىم». فاريبە ەسىمدى انانىڭ اششى زارى وسىلاي شىعىپ جاتادى.
«باتپىراۋىق قۋعان بالادا» دا تاليبانداردىڭ قولىنان قازا بولعان جازىقسىز جاندار تۋرالى ونىڭ ىشىندە حاسان مەن ايەلى جونىندەگى وقيعالار شىعارما ارقاۋى بولعان ەدى، ال «جارقىراعان مىڭ كۇندە» كەيىپكەر ءماريام دا تاليبانداردىڭ قولىنان مەرت بولادى. روماننىڭ سوڭىندا كەيىپكەر ءلايلا كابۋلعا ورالعاندا، تاليبانداردىڭ ءماريامدى قايدا كومگەنىن بىلە الماي داعدارادى. تاپسا، قۇران وقىپ، قابىرىنىڭ باسىنا گۇل شوعىن قويماق. جۇرت ءسۇيىپ وقىعان بۇل رومان كەيىپكەر ءلايلانىڭ جارىق دۇنيەگە كەلەر سابيىنە ات ىزدەپ الەك بولىپ جاتقانىن، وعان ء«ومىر» دەگەن ەسىم ۇنايتىنىن، «ال ەگەر قىز تۋا قالسا، وعان قانداي ەسىم قويۋ تۋرالى ءلايلا الدەقاشان ويلانىپ قويعان» دەپ اياقتالادى. ءۇمىتتىڭ اتى – ءۇمىت. ول ورتايعانىمەن، تاۋسىلمايدى. حاللەد حوسسەينيدىڭ ءبىز ءسوز ەتكەن ەكى رومانى دا وسى ويدى مەڭزەيدى. ونىڭ كەيىپكەردىڭ اۋزىمەن «اۋعانستاننىڭ جەڭە المايتىن جالعىز جاۋى بار – ول اۋعانستاننىڭ ءوزى» دەۋى دە كوپ شىندىقتىڭ بەتىن اشادى. جارالى اۋعانستاننىڭ ءاربىر قيىن ءساتى اۋعان تەكتى جازۋشىنىڭ جانىن اۋىرتاتىنىنا كۇمانىمىز جوق.
تەڭىز كەن ورنىنداعى جارىلىس نەدەن بولعانى انىقتالدى
وقيعا • كەشە
استانادا «ەلوردا بايگەسى» رەسپۋبليكالىق ءتۋرنيرى ءوتتى
ەلوردا • كەشە
پەداگوگيكالىق عىلىمدارعا 11 مىڭعا جۋىق گرانت ءبولىندى
ءبىلىم • كەشە
ەلوردادا الاش تاس جولى بويىنداعى كوپىر اشىلدى
ەلوردا • كەشە
قازاقستاننىڭ بىرنەشە وڭىرىندە بۇرشاق جاۋادى
اۋا رايى • كەشە
استانادا 3 جاسار بالا 13-قاباتتان قۇلادى
قوعام • كەشە
الماتىنىڭ 199 تۇرعىنى كوروناۆيرۋس جۇقتىرعان
كوروناۆيرۋس • كەشە
تەڭىز كەن ورنىندا وزىنە قول جۇمساعان جۇمىسشىنىڭ دەنەسى تابىلدى
ايماقتار • كەشە
تەڭىز كەن ورنىندا جارىلىس بولىپ، ەكى ادام قايتىس بولدى
قازاقستان • كەشە
ۇكىمەتتە كقك-داعى جاعداي تالقىلاندى
ۇكىمەت • كەشە
نۇر-سۇلتان «سارى» ايماققا ءوتۋى مۇمكىن
كوروناۆيرۋس • كەشە
وپەك-ءتىڭ باس حاتشىسى كوز جۇمدى
الەم • كەشە
اقش ەلشىسى قازاقستاندىقتاردى ەلوردا كۇنىمەن قۇتتىقتادى
ەلوردا • كەشە
الاكولدەگى ورتكە قاتىستى تەرگەۋ امالدارى باستالدى
ايماقتار • كەشە
استانا تۇرعىندارىنىڭ سانى 4 ەسە ءوستى
ەلوردا • كەشە
ءبىر تاۋلىكتە 360 قازاقستاندىق كوروناۆيرۋس جۇقتىردى
كوروناۆيرۋس • كەشە
وزبەكستانعا ەت ونىمدەرىنىڭ ەكسپورتى ارتادى
ەكونوميكا • كەشە
ەلوردانىڭ 300-دەن استام تۇرعىنى پاتەرلى بولدى
ەلوردا • كەشە
6 شىلدەگە ارنالعان اۋا رايى بولجامى
اۋا رايى • كەشە
ەلوردا • كەشە
ەلوردا • كەشە
ايماقتار • كەشە
ۇلت ساۋلىعىن ۇلىقتاعان مەگاپوليس
ەلوردا • كەشە
ەلوردا • كەشە
تەاتر • كەشە
ساپا نارىعىندا باسەكەلەستىككە جول اشىلادى
ايماقتار • كەشە
ونەر • كەشە
«ورداباسى» كوشباسشىلار قاتارىنا قوسىلدى
فۋتبول • كەشە
تۇڭعىش رەت شيرەك فينالدا وينايدى
تەننيس • كەشە
قوعام • كەشە
مەرەيتويى تۋعان جەرىندە اتاپ ءوتىلدى
قوعام • كەشە
ىرىكتەۋدىڭ ەكىنشى كەزەڭىنە ءوتتى
سپورت • كەشە
ۇقساس جاڭالىقتار