قۇلدىرامايتىن قۇندىلىق

جاقسىلىق جايلى ايتۋدىڭ ءوزى جانعا جالاۋ، كوڭىلگە ميات. قايىرىمدىلىق قانىنا ءسىڭىپ، قاعيداسىنا اينالعان حالىق ۇرپاعىن دا وسى رۋحتا تاربيەلەگەن. قايسىبىر قيىن-قىستاۋ كەزەڭدەردىڭ وزىندە قاسيەت-قالىبىنان جاڭىلماعان جۇرتىمىز جىعىلعانعا مەدەۋ، سۇرىنگەنگە دەمەۋ بولعانىن تاريح-تارازى ايشىقتاپ تۇر. قاڭتاردىڭ قاسىرەتتى كورىنىستەرىن ەرىكسىز ويعا ورالتاتىن بەينەجازبالاردى شولىپ وتىرىپ، ەڭسەڭدى ەزەتىن ەپيزودتاردان ءبىر ءسات ساناڭدى جارىق ساۋلەگە قاراي سۋىرىپ الاتىن تاعى دا سول مەيىرىمدى جانداردىڭ جانكەشتىلىگى.

قالىڭ توپتىڭ تەپكىسىنەن بوي تاسا­لاۋ­عا تىرىسقان اسكەري جىگىتكە سىرت كيى­مىن ۇسىنعان بويجەتكەننىڭ نيەتى كو­ڭىلىڭ­دى تەربەمەي كورسىن. كوزىن تۇمان تورلا­عاندارعا توقتاۋ ايتىپ، «ۇرماڭدار» دەپ ۇران سالعان جىگىت اعاسى مەن ساپتا تۇرعان ساربازعا نان-سۋ ۇسىنعان اقساقال ادامدىقتىڭ العاۋسىز كورىنىسى. سول سە­كىل­دى سىن ساعاتتا جولداسىن جولعا تاس­تا­ماي يىعىنا سالىپ اۋرۋحاناعا اپار­عان كۋرسانتتىڭ ءىسى ىزگىلىكتىڭ ۇزدىك ۇلگىسى دە­­مەي كورىڭىز.

كولىگىمەن كەزدەيسوق ءوتىپ بارا جاتىپ، جولايى كەزدەسكەن جارالىلاردىڭ جانىن امان الىپ قالۋعا اتسالىسقان، ودان سوڭ دا بىرنەشە ادامدى اۋرۋحاناعا تاسىعان ايەلدىڭ ارەكەتى ءشۇباسىز ازاماتتىق. وسى تۇستا مۇقاعالي جىرىنداعى «قانشا جان­نىڭ جۇزىنە شۋاق سەپتىڭ؟» دەگەن جولدار ادامدىق بيىگىنە شاقىرعان ومىرلىك ماڭىزدى ساۋال ەكەنىن اڭعاراسىز.

الماتىداعى الاشاپقىندا كوپشىلىك­كە كومەك قولىن سوزعانداردىڭ ءبىرى – ءىلياس ساريەۆ. دۇربەلەڭ تىيىلعان تۇستا جولداستارىمەن بىرگە جارالانعانداردىڭ جاعدايىن ءبىلىپ، مۇقتاجدارعا اس-سۋ تا­راتقان تاۋەلسىزدىكتىڭ قۇرداسى شاعىن كا­سىپكەر. كاسىپكەر بولعاندا دا ءۇيىلىپ-توگىلىپ جاتقان ەشتەڭەسى جوق. ادامعا جاقسىلىق جاساۋ ءۇشىن كىشكەنتاي مەيىرىم مەن نيەتتىڭ ءوزى جەتكىلىكتى دەگەن جىگىتتىڭ جىگەرى ريزاشىلىعىڭدى وياتادى.

– ءبىزدىڭ ازاماتتىعىمىز سىن ساعاتتا تانىلادى. پرەزيدەنت شۇعىل شەشىم قابىلداپ، حالىققا «كۇشىمىز – بىرلىكتە» دەپ ۇندەۋ تاستادى. بۇل ءسوز بارىمىزگە رۋح بەردى. شىنىندا تاۋەلسىزدىكتىڭ قادىر-قاسيەتى جوعارى، ونى قۇلاتىپ الساق بارىنەن ايىرىلاتىن ەدىك. سۇيىكتى قا­لامىز تاس-تالقان بولعاندا جاعداي­دىڭ ۋشىققانىن تۇسىندىك. مۇنىڭ ءبارىن ەكراننان كورىپ وتىرىپ، ءبىز دە كومە­گى­مىزدى تيگىزىپ، ءبىر ادامعا بولسا دا جاق­سى­لىق جاسايىق دەگەن ويعا كەلدىك. «ەلگە كومەك» قورى ارقىلى بۇعان دەيىن دە قايىرىمدىلىق شارالارىنا ۇلەس قوسىپ تۇراتىنبىز. دوستارىمىزبەن بىرگە اۋرۋحانالارعا بارىپ، ناۋقاستارعا رۋحاني قولداۋ كورسەتتىك. بايىپتاپ قاراساق ولاردىڭ ءبارى دە ءوز باۋىرلارىمىز. قالانى رەتكە كەلتىرۋمەن اينالىسقان كوشە قىزمەتكەرلەرىنە ىستىق تاماق ۇسىندىق. جۇزدەگەن وتباسىنا ازىق-ت ۇلىك سەبەتىن ۇلەستىردىك. مۇنى ازاماتتىق بورىش دەپ بىلەمىز. كەشەگى اتالارىمىز جەسىرى مەن جەتىمىن قاڭعىتپاعان. قولدا بارىن مۇقتاجدارعا ءبولىپ بەرگەن. سولاردىڭ ۇرپاقتارى ءبىز دە وسى ءداستۇردى ولتىرمەۋىمىز كەرەك، – دەيدى ءى.ساريەۆ.

ىلياسپەن بىرگە تاعىلىمدى ىستە تابان­دى­لىق تانىتقان باعداۋلەت قۇدايقۇل، ەستاي باسەكەنوۆ، مەرەي جولشى سەكىلدى ازاماتتاردى دا ەرەكشە اتاۋعا بولادى. بالالى ايەلدەردى، قارت كىسىلەردى تەگىن تاسىمالداعان الماتىلىق تاكسي جۇر­گىزۋشىسى جاندوس الىمعوجانىڭ ارەكەتى دە ەرلىكپەن پارا-پار. نان تاپ­شى­لىعى تۋىن­داعاندا ءوز قارجىسىنا شەت اۋدان­داردان نان الىپ، قالا تازالىعى قىز­مەتكەرلەرىنە ۇلەستىرگەن مەيىرىمدى جان بەدەلبەك تالاسباي دا قاتارداعى كولىك جۇرگىزۋشىسى. حالىق ىشىنەن شىققان وسىن­داي قاراپايىم قاھارماندار ادام­گەر­شىلىكتىڭ ءنازيرا ۇلگىسىن كورسەتىپ، ىزگى­لىك­تىڭ ءباسىن بيىكتەتتى.

ويدا جوق ويراننان الماتىداعى قانشاما تاريحي نىساننىڭ زارداپ شەككەنى ءمالىم. ماسەلەن، ورتكە ورانعان قالا اكىمدىگى عيماراتىن تازالاۋعا 150 ەرىكتى ءوز ەركىمەن ۇلەس قوستى. ولاردىڭ با­سىم بولىگى ستۋدەنت جاستار، اراسىنان مىڭبوياۋلى شاھاردىڭ زەينەت جا­سىن­داعى تۇرعىندارىن دا كوزىمىز شالدى. جۇزدەرىنەن سۇيىكتى قالاسىنا دەگەن ايانىش پەن ماحابباتتىڭ، بەكەم بىرلىكتىڭ بەينەسىن بايقادىق. «13 قاڭتار كۇنى باستالعان تازالاۋ جۇمىسىنا 660 ادام جۇمىلعان بولسا، ونىڭ 150-ى­ ەرىكتىلەر. ولار ءوز ەركىمەن كەلدى، بۇل جۇمىستارعا قاتىسۋعا نيەت ءبىل­دى­رىپ حا­بارلاسقاندار نەگىزى بۇدان دا كوپ بولدى. بۇل قالا تۇرعىندارىنىڭ ىن­تى­ماق-بىرلىگىن، جاقسىلىق جاساۋعا بەيىل تۇراتىنىن ءبىلدىردى»، دەيدى HAQ قو­عامدىق قوزعالىسىنىڭ جەتەكشىسى توعجان قوجاليەۆا.

ونىڭ ايتۋىنشا، سوڭعى 3 كۇندە ءبىر عانا الاتاۋ اۋدانىندا تۇراتىن 600 مۇقتاج وتباسىنا ازىق-ت ۇلىك سەبەتى بەرىلگەن. سەبەتكە كۇنباعىس مايى، كەسپە، كۇرىش، ۇن، كارتوپ، ءسابىز، الما سەكىلدى ونىمدەر تول­تىرىلعان. جومارت جانداردىڭ كومە­گىمەن جۇزەگە اسقان جوباعا 60 ۆولونتەر جۇمىلدى. سول سەكىلدى جاپپاي تارتىپسىزدىكتەن كەيىن قالا كوشەلەرىنە تاۋ-تاۋ بولىپ ۇيىلگەن قالدىقتاردى تازالاۋعا ءوز ەركىمەن قول ۇشىن سوزعان جىگەرلى جاستاردىڭ نيەتى نە تۇرادى.

«كوپ تۇكىرسە كول» دەگەندەي، قوعام­دا­عى قوردالانعان ماسەلەلەردىڭ ءتۇيىنىن تارقاتۋعا قايىرىمدىلىق قورلارى دا قوماقتى ۇلەس قوسىپ كەلەدى. الەۋمەتتىك جەلىنىڭ الەۋەتىن ءتيىمدى پايدالانعان تانىمال ازاماتتار مۇڭ-مۇقتاجى كوپ تالاي تاعدىرعا اراشا بولىپ ءجۇر. جەكە قورلاردىڭ كومەگىمەن قانشاما وتبا­سىنىڭ باسپانا جىرى بايىپتى شە­شىمىن تابۋدا. بۇل ىزگىلىكتە شەكارا بول­مايتىنىنىڭ دالەلى.

الماتىدا قايىرىمدىلىقپەن ۇزدىك­سىز اينالىساتىن ازاماتتار از ەمەس. سولاردىڭ تاعى ءبىرى – جاعدايى تومەن وتباسىلارىنا كومەك كورسەتۋ ءداستۇرىن ۇزبەي كەلە جاتقان سىرىمبەك تاۋ ۇلى. كاسىپكەر تاياۋ كۇندەرى عانا ءجۇز وتباسىنا ىشىنە ازىق-ت ۇلىك تولتىرىلعان جاقسىلىق جاشىگىن ۇلەستىردى. جومارت جاننىڭ بۇل جوبانى بىرنەشە جىلدان بەرى قولعا العانىن بىلەمىز. «قازاقتا «بولىسسەڭ توق بولاسىڭ، بولىنسەڭ جوق بولاسىڭ» دەگەن ءمانى تەرەڭ ءسوز بار. جاعدايلى ازاماتتار بارىمەن ءبولىسىپ، جوق-جىتىككە قارايلاسسا ءىسى دە ىلگەرى باسادى. بۇل جاراتىلىستىڭ بۇلجىماس زاڭى. قيىن-قىستاۋ كەزدە حالىققا، سول ارقىلى مەملەكەتىمىزگە كو­مەك كور­سە­تۋى­مىز كەرەك. ەڭ باستىسى، مۇنى جاي عانا ناۋقانشىلدىققا اينالدىرماي، ومىرلىك ماقساتىمىز رەتىندە قاراساق ساۋابى دا مول بولماق»، دەيدى ول.

قايىرىمدىلىق قانات قاقسا قانداي جاقسى. جاقسىلىققا نەگىزدەلگەن ءاربىر ءىستىڭ تۇپكى وزەگىندە جاقسى ءۇمىت، يگى سە­نىم، باۋىرمالدىق پەن بەرەكە بار. جەر بەتىندە قۇم تۇيىرىندەي ىزگىلىك پەن مەيى­رىم بولماسا تىرشىلىكتە ءمان دە قالماس ەدى. باسىمىزعا تونگەن تۇماندى جاعداي بىرلىكتىڭ، جاقسىلىقتىڭ، قايىرىم­دى­لىقتىڭ باعاسىن بۇرىنعىدان دا بيىكتەتتى. جالعىز الماتىدا عانا ەمەس، ءوڭىر-وڭىرلەردە «حالىق جاساعى» دەگەن اتپەن جاقسىلىققا باستاماشى بولعان جانداردىڭ قاي-قايسىسى دا زور قۇرمەتكە لايىق. ولاردىڭ ءبارىن ءبىر ماقساتقا جۇمىلدىرعان تۇتاستىق پەن تىلەكتەستىك ءھام ۇلت رۋحىنىڭ مىزعىماس بەرىكتىگى. وزگەنىڭ ءومىرى ءۇشىن ءوز باسىن قاتەرگە تىك­كەن قاھارمانداردى كوپشىلىككە ۇلگى ەتۋ جاقسىلىقتىڭ ارناسىن ودان سايىن كەڭىتە بەرمەك.