قارجى • 06 جەلتوقسان، 2021

بىزگە – ساقتىق، ساقتاندىرۋشىعا – اقشا

جىلدىڭ باسىنان بەرى قىركۇيەككە دەيىنگى ارالىقتا ساقتاندىرۋ سىياقىسىنىڭ كولەمى 47 پايىزعا ءوسىپ، 604،95 ملرد تەڭگەگە جەتتى. ۇلتتىق بانكتىڭ حابارلاۋىنشا، ءوسىم ساقتاندىرۋ نارىعىنىڭ بارلىق سەگمەنتىندە بايقالادى. اسىرەسە، ءومىرىن ساقتاندىرعىسى كەلەتىن ازاماتتار سانى ەسەلەپ وسكەن. قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ مالىمەتى بويىنشا 9 ايدا ساقتاندىرۋ كومپانيالارىمەن كەلىسىم جاساۋشىلار سانى 2020 جىل كورسەتكىشىنەن 34،4 پايىزعا اسىپ تۇسكەن.

اباي قازبەك ۇلى

كوللاجدى جاساعان قونىسباي شەجىمباي، «EQ»

پاندەميانىڭ پايداسى

ءۇش توقساندا ازاماتتارعا 90،75 ملرد تەڭگە تولەنگەن. بۇل 2020 جىلدىڭ ءۇش توقسانىنداعى تولەمنەن 22،08 پايىزعا از. ۇلتتىق بانكتىڭ دەرەگىنشە، تولەم تەك قانا تاۋەكەلدى ساقتاندىرۋ سەگمەنتىندە عانا تومەندەگەن، ال ءومىردى ساقتاندىرۋ سەگمەنتىندە كەرىسىنشە تولەم كولەمى 14 پايىزعا وسكەن. «حالىك-Life» ءومىردى ساقتاندىرۋ كومپانياسىنىڭ باسقارما توراعاسى جانار جۇبانيازوۆا پاندەميا ساقتاندىرۋ سالاسىندا تسيفرلى تەحنولوگيالاردى دامىتۋعا سەرپىن بەرگەنىن ايتادى.

«سەكتوردا ساقتاندىرۋ ونىمدەرى ونلاينعا كوشىرىلىپ، ءموبيلدى قوسىمشالار پايدا بولدى. قۇجات اينالىمىنىڭ كەيبىر بولىگى قاشىقتان باسقارۋ رەجىمىنە اۋىستى. كليەنتكە اقپاراتتى تەز جەتكىزۋ ءۇشىن چات-بوتتار ەنگىزىلدى. كومپانيالار الەۋمەتتىك جەلىنى كەڭ كولەمدە پايدالانا باستادى. وسىنىڭ ءبارى كليەنت پەن كومپانيا اراسىنداعى وففلاين قاتىناستى ازايتتى، سول ارقىلى كليەنتتەردىڭ ۋاقىتى ۇنەمدەلدى. قازىر قاراپايىم ونىمدەردى كومپانيا سايتى ارقىلى 5 مينۋتتا ساتىپ الۋعا بولادى. سەرىكتەستەرمەن، مەملەكەتتىك بازامەن ينتەگراتسيا جاساۋ ارقىلى قىزمەتتەردى تۇتىنۋ ءبىرشاما جەڭىلدەدى» دەيدى ج.جۇبانيازوۆا.

ماركەتپلەيس، ءموبيلدى قوسىمشا سايت سەكىلدى ساتىلىمنىڭ جاڭا كانالدارىنىڭ دامۋى; جەكەلەگەن ساقتاندىرۋ ونىمدەرى بويىنشا دەلدال قىزمەتىنەن باس تارتۋ; كليەنتتەرگە قىزمەت كورسەتۋدىڭ جەدەلدەۋى – بيزنەستىڭ جاڭا مودەلىن قالىپتاستىرىپ، تىڭ ترەندكە اينالدى.

«Big-data تەحنولوگيالارىن پايدالانۋ مالىمەتتەردىڭ قوسىمشا كولەمىن تالداۋعا جانە پايدالانۋعا، سودان كەيىن ولاردىڭ نەگىزىندە تاۋەكەلدەردى باعالاۋ، باعا بەلگىلەۋ، نارىقتى سەگمەنتتەۋ، ماركەتينگ سالاسىندا مودەلدەر مەن شەشىمدەردى جانە جاڭا ونىمدەردى ازىرلەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ساقتاندىرۋ بيزنەسىن تسيفرلاندىرۋ ناتيجەسىندە ونىمدەر تۇسىنىكتى ءارى ارزان بولا تۇسەدى» دەيدى «حالىك-Life» توراعاسى.

«كوممەسك-ءومىر» ساقتاندىرۋ كومپانياسىنىڭ باسقارما توراعاسى ولەگ حانين سەكتوردىڭ كەلەشەگى InsureTech-كە بايلانىستى ەكەنى تولىق ايقىندالعانىن جەتكىزدى.

«ونى قاراپايىم مىسالدان دا تۇسىنۋگە بولادى. كەز كەلگەن ادام ءۇشىن دەنساۋلىق، ءۇي جانە كولىك ماڭىزدى. جاقىن كەلەشەكتە وسى باعىتتار ءۇشىن جاڭا ساقتاندىرۋ ونىمدەرى جاسالادى. مىسالى، كاسكو-داعى تەلەماتيكا (جۇرگىزۋشىنى باقىلاۋ جۇيەسى – رەد). بۇل جۇيە كولىك اپاتىن ازايتادى. قازىر الەمدە جۇرگىزۋشىسىز كولىكتەر سىناقتان وتكىزىلىپ جاتىر. ەگەر ول قولدانىسقا ەنگىزىلەر بولسا، اۆتوكاسكو بويىنشا بارلىق ساقتاندىرۋ ونىمدەرى وزگەرىسكە ۇشىرايدى»، دەيدى ولەگ حانين.

مىسالى، Smart Health Insurance ءوز دەنساۋلىعىڭدى باسقارۋعا ارنالعان قۇرالدارمەن ينتەگراتسيالانسا، كەلەشەكتە اقىلدى ۇيلەر قوجايىنىن وياتادى، اۆتوكولىكتى قىزدىرادى، كوفە دايىندايدى. ءحانيننىڭ سوزىنە قاراعاندا، بولاشاقتا وسىنداي جايلى جاعدايعا يە، دەنساۋلىعىن كۇتەتىن جانە زياندى ادەتتەن اۋلاق ازاماتتار ساقتاندىرۋ قۇنىن ازىراق تولەيدى.

پروبلەما دا بار

ارينە، ساقتاندىرۋ قىزمەتىن تۇتىنۋ ءۇشىن حالىقتىڭ ءال-اۋقاتى دا جوعارى بولۋعا ءتيىس. جاقىندا وتكەن قارجىگەرلەردىڭ IX كونگرەسىندە ماماندار باتىستا ساقتاندىرۋ قىزمەتىمەن حالىقتىڭ 90-95 پايىزى قامتىلسا، بىزدە 37 پايىز توڭىرەگىندە ەكەنىن جانە حالىق تابىسىنىڭ ازدىعى دا سەكتور اياسىن تارىلتىپ تۇرعانىن مالىمدەدى. ساقتاندىرۋ مادەنيەتىن ارتتىرۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟

«حالىقتىڭ قارجىلىق ساۋاتتىلىعىن، قارجىلىق اقپاراتتارعا قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ كەرەك. كوپ كليەنت اراجىگىن اجىراتىپ جاتپاي ءتۇرلى ونىمدەردى ساتىپ الا سالادى. نەگىزىنەن مىندەتتى سانالاتىن اۆتوكولىك، كەپىلدى م ۇلىك نەمەسە قارىز الۋشىنى ساقتاندىرۋ سياقتى قىزمەتتەر عانا سۇرانىسقا يە. كوبى تۇتىنۋشىنىڭ قانداي قۇقىعى بار ەكەنىن، ول بۇزىلسا نە ىستەۋ كەرەگىن بىلە بەرمەيدى. ول ءۇشىن حالىقتىڭ قارجىلىق ساۋاتتىلىعىن ارتتىرۋعا كۇش سالىپ، ساقتاندىرۋ ونىمدەرىنىڭ ءمانى مەن ماڭىزىن ءتۇسىندىرۋ قاجەت»، دەيدى ج.جۇبانيازوۆا.

– وسىعان قاراماستان سەكتوردا پوزيتيۆ تەندەنتسيالار بار، – دەيدى قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگىنىڭ ءتور-
اعاسى ءمادينا ابىلقاسىموۆا. – سوڭعى ءۇش جىلدا نارىق اكتيۆتەرى 64 پايىزعا ءوسىپ، 1،7 ترلن تەڭگەنى قۇراعان. مىندەتتى ساقتاندىرۋدىڭ بارلىق ءتۇرى ەلەكتروندى فورماتقا كوشىرىلگەن.

«ساقتاندىرۋ ۇيىمدارىنىڭ ينۆەستيتسيالىق مۇمكىندىكتەرى كەڭەيتىلدى جانە 2020 جىلى Unit-linked-ءتىڭ ينۆەستيتسيالارعا قاتىسۋىمەن العاشقى ساقتاندىرۋ شارتتارى جاسالدى. جيناقتاۋشى ساقتاندىرۋدا 2021 جىلعى قاڭتاردان باستاپ ۇزاقمەرزىمدى ساقتاندىرۋ ونىمدەرى بويىنشا سالىق جەڭىلدىكتەرى ەنگىزىلدى. زەينەتاقى اننۋيتەتتەرىنىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن ونىڭ ەڭ تومەنگى قۇنى 40%-عا دەيىن تومەندەتىلدى جانە كەيىنگە قالدىرىلعان اننۋيتەت ەنگىزىلدى. ناتيجەسىندە، ساقتاندىرۋ سىيلىقاقىلارىنىڭ جالپى كولەمىندە ەرىكتى جەكە ساقتاندىرۋدىڭ ۇلەسى 43%-عا دەيىن ۇلعايدى. وسىلايشا، ءبىز جيناق قۇرالى رەتىندە ءومىردى جيناقتاۋشى ساقتاندىرۋدىڭ ءوسۋىن بايقايمىز» دەيدى اگەنتتىك توراعاسى.

قازىر بىزدە 27 ساقتاندىرۋ ۇيىمى جۇمىس ىستەسە، سونىڭ 9-ى ءومىردى ساقتاندىرۋمەن اينالىسادى. ساقتاندىرۋ مادەنيەتى قالىپتاسپاسا ولاردىڭ تولايىم تابىستان قاعىلعانى قاعىلعان. ەندى وعان تسيفرلاندىرۋ ءۇردىسى كەلىپ قوسىلىپ، سەكتور جۇمىسىن ءتىپتى قىم-قيعاش ەتىپ جىبەردى. McKinsey ساراپشىلارىنىڭ بولجاۋىنشا، 2025 جىلعا تامان كورپوراتيۆتى تابىستىڭ 30 پايىزىن تسيفرلى بيزنەس-ەكوجۇيەلەر بەرەتىن بولادى. مىنە، وسىعان قاراپ «الاعان قولىم بەرەگەن» دەيتىن كومپانيالاردىڭ جان شىرىلىن تۇسىنەمىز. بىزگە – ساقتىق، ال ساقتاندىرۋشىعا اقشا كەرەك.