الەمدى ار-ۇجدانى بيىك ادامدار ساقتايدى

− ەلىمىزدىڭ باس قالاسىنا قوش كەلىپ­سىز، ون كۇنگەسوزىلعان كورشىلەس ءۇش ەل تەاترلارىنىڭ كەزدەسۋى قالاي ءوتتى؟

− راقمەت! وسىنداي جارقىن جۇزدەسۋ­لەردى اسىعا توسىپجۇرەمىز. مۇنداي كەزدەسۋلەر تەاتر اكتەرلەرىنە شابىتسىيلاپ قانا قويمايدى، تاجىريبە الماسۋعا، ءبىر-ءبىرىمىزدىڭونەرىمىزدى جاقىن بىلۋگە، باعالاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. جالپى، قازاق پەن وزبەك ءبىر تامىردان وربىگەن باۋىرلاس حالىق. قوسەلدىڭ دوستىعى كونە عاسىردان جال­عاسىپ كەلەدى. وزىمەشىعارماشىلىق كەز­دەسۋ ۇنادى. باسقا دا تەاترلاردىڭ قو­يى­لىمدارىن كورىپ، كوپ نارسەنى ويى­ما ءتۇي­دىم. وسىندايمازمۇندى شارانى ۇيىم­­داستىرۋشىلارعا العىسىمدىايتامىن.

− جاڭا عانا ءسىزدىڭ سپەكتاكلىڭىزدى كور­دىم. ادامدىءتۇرلى ويعا جەتەلەيدى ەكەن...

− ول راس. بۇل شىعارمانىڭ جازىل­عا­نىنا الپىس جىلداناسا ۋاقىت بولسا دا ونداعى ايتىلعان سالماقتى وي ءالى كۇن­گەدەيىن وزەكتى. قازىرگى كەزدە ءتىپتى ماڭى­زى ارتىپ كەتتى. ومىردەادامنىڭ ار-ۇجدا­نىنان، ۇياتىنان بيىك دۇنيە جوق. شىنداپكەلگەندە، الەمدى ۇستاپ وتىرعان ار-ۇجدانى بيىك ادامدار. سوندىقتان دا بۇل تاقىرىپ قانداي ءداۋىر بولسا دا ماڭىزىنجويمايدى. ءبىزدىڭ تەاتر بۇل سپەكتاكلدى جەتى جىلدان بەرىساحنالاپ كەلەدى. اكتەرلار دا ونى بار ىنتاسىمەن وينايدى. ءبىر جاعىنان، ءار قويىلىم سايىن ونى كورەرمەنگە جاڭاشابەرۋگە كۇش سالامىز. ارتىستەر قۇرامى دا جاستارمەنجاڭارىپ وتىرادى. سودان با، وسى تۋىندىمەن قاي جەرگەبارساق تا ونى كورەرمەن جىلى قابىلدايدى. ءبىز وسى سپەكتاكلمەن استانالارىڭىزعا ەكىنشى مارتە كەلىپ وتىرمىز. بۇدان ءتورت جىل بۇرىن اتاقتى اكتەر ءاسانالى ءاشىموۆتىڭ 80 جىلدىق مەرەيتويىنا ارنالعان تەاتر فەستيۆالىنەقاتىسقانبىز.

− وزبەكستانداعى تەاتر ونەرىنە توق­­تالىپ وتەسىز بە؟

− بىزدە 34 تەاتر بار. سونىمەن قا­تار تەاتر ستۋديالارىكوپتەپ اشىلىپ جا­تىر. ارينە، بۇعان ءبىز قۋانامىز. جۇرت­شىلىق تا تەاتردى جاقسى كورەدى. اسىرەسە كورەرمەندەردىجاستار تاقىرىبى تول­عان­تادى. الايدا دراماتۋرگيا سا­لا­سىكىش­كەنە كەنجەلەپ تۇر. ەندى-ەندى تا­لانتتى­ جاس­تار شىعىپجاتىر. سوعان قارا­ماس­تان بۇرىنعى دراماتۋرگتەردىڭ قازىرگىۋاقىت­پەن ۇندەس تۋىندىلارىن ساحنالاپ جاتىرمىز.

− مىنە، ءبىر جىلدان بەرى بارلىق الەمدى كوروناۆيرۋسدەرتى قىسپاق­قا سالىپ قويدى. سونىڭ كەسىرىنەن ادامداردا تەاتردان كىشكەنە الشاقتاپ قال­­­عانداي ما؟

− ءيا، سولاي بولىپ تۇر. پاندەميا كەزىندە كورەرمەندەر دە تەاترعا سيرەك كەل­دى. ەندى ونى تۇسىنۋگە بولادى. ءبارى دە ۋاقىتشا دەپ ويلايمىن. بىراق ءبىز شىعار­ماشىلىقىزدەنىسىمىزدى توقتاتقان جوقپىز.

− تەاتر ونەرىنىڭ بولاشاعى تۋرالى نە ايتار ەدىڭىز؟

− العاش تەلەۆيزيا شىققاندا «ەندى تەاتر بولمايدى، ونىڭكۇنى ءبىتتى» دەگەن اڭگىمەلەرى ايتىلدى. سودان بەرى دە قان­شاماجىل ءوتتى، ەشنارسە دە وزگەرگەن جوق. قايتا، تەاتر ونەرىجاڭاشا دامىپ، تۇرلەنىپ بارادى. ءومىردىڭ شىنا­يى كورىنىسىنساحنادان جاقىن كورەسىز. سون­دىق­تان دا تەاتر ولمەيدى، ولماڭگىلىك ءومىر سۇرەدى. تەاترسىز ءومىردىڭ دە ءمانى جوق.

ايتا كەتەيىك، سپەكتاكل سوڭىندا ما­­دەنيەت جانە سپورت ۆيتسە-ءمينيسترى نۇر­عيسا داۋەشوۆ وزبەك ۇلتتىق اكادە­ميا­لىقدراما تەاترىنىڭ ۇجىمىن ارنايى ديپلوممەن ماراپاتتادى.

اڭگىمەلەسكەن ازامات ەسەنجول،

«Egemen Qazaqstan»