وسى ۋاقىتقا دەيىن باسقا ەتنوس وكىلدەرىنىڭ ۇلەسى ۇلكەن كەي­بىر ەلدى مەكەندەردە ءتىپتى بىردە-ءبىر قازاقى اتاۋى بولماي­تىن. كە­ڭەستىك كەزەڭنىڭ قازاقى اتاۋ­لار­عا دەگەن سالقىن كوزقاراسى وسى ۋاقىتقا دەيىن قالماي كەلگەن. ءتىپتى ازداعان قازاق اتاۋلارىنىڭ ءوزىن ورىسشا ينتەرپرەتاتسياسىمەن اتاپ، قازاقىلىقتى جولاتپايتىن. مىسالى، شاعالالى دەگەن كولدىڭ جاعاسىندا قونىستانعان شاعالالى اۋىلىن «چاگلينكا» دەپ اتاپ كەتكەن. ءسويتىپ، ءوزىنىڭ جەر-سۋ اتاۋلارى، اۋىل-سەلولارى مەن كوشە-الاڭدارى ەشقاشان قا­زاققا جاقىن بولعان ەمەس. ەندى سونىڭ ءبارىن تۇزەتۋ قولعا الىن­عا­نى ەل مەن جەردىڭ قازاقتىكى ەكەنىن ايقىنداي تۇسەدى. ازىرگە 700-دەي كوشە اتاۋى وزگەرتىلدى. سونىمەن بىرگە بىرنەشە اۋىلدىق وكرۋگ پەن اۋىل دا قازاقى اتاۋ الاتىن بولدى.

وبلىستىڭ ونوماستيكالىق كوميس­سيانىڭ توراعاسى، وبلىس اكى­مىنىڭ ورىنباسارى عاني نىعى­مەتوۆتىڭ ايتۋى بويىنشا جاڭا اتاۋ العان كوشەلەر پەرس­پەك­تيۆاسى جوعارى اۋىل­دار­دى­كى. سو­نىمەن بىرگە جوندەلىپ، كۇتىل­گەن كوشەلەردىڭ اتتارى عانا وز­گەر­­تىلگەن. ايتپەسە، جاعدا­يى تو­مەن كوشەلەردىڭ اتىن وزگەر­تە­­يىك دەسە، تۇرعىندار «الدىمەن جوندەپ المايسىڭدار ما، تو­زىعى جەتكەن كوشەنىڭ اتىن وز­گەرت­كەننەن نە پايدا؟» دەپ كەيىس­تىك بىلدىرەر ەدى. سونداي-اق جاڭا اتاۋ العان كوشەلەردىڭ ءبىراز بولىگى بۇرىن يدەولوگيالىق تۇرعىدان ەسكىرگەن اتتاردى يەمدەنگەندەر. مىسالى، قاپتاعان «كارل ماركس»، «فريدريح ەنگەلس»، «كوممۋنيستيچەسكايا»، «كومسو­مول­­سكايا»، «سوۆەتسكايا»، «بول­شە­ۆيست­سكايا»، ت.ب. بۇلاردىڭ قا­تا­رىندا دۇنيەجۇزىلىك كوم­مۋ­نيستىك قوزعالىسقا بەلسەنە قاتىسقان شەتەلدىك توڭ­كەرىس­شى­لەردىڭ، تەرروريستىك اكتسيا­لار ۇيىمداستىرعان لاڭ­كەس­تەردىڭ اتتارىنداعى كوشە­لەر دە بار. سونداي-اق ەش ما­عىناسى جوق «نو­ۆايا»، «كيرپيچنايا»، «زاوۆراج­نايا»، «ارتيل­لەريس­كايا» جانە ت.ب. كوشە اتاۋلارى كوپ-ءتىن. بىلمەك­كە ۇمتىلعان تالابى بار جاسقا ەشقانداي پات­ريوت­تىق ۇلگى-ونەگە نەمەسە تانىم مەن ءبىلىم بەرمەيتىن وسىنداي اتاۋلار ەندى قازاقستاندىق عالىمداردىڭ، ونەرپازداردىڭ، انشىلەر مەن كۇيشىلەردىڭ، ەڭبەك ارداگەرلەرىنىڭ، اقىندار مەن جازۋشىلاردىڭ ەسىمدەرىنە الماس­تى. بۇل قاتاردا ۇلى ابايدىڭ، ۇلى حانىمىز ابىلايدىڭ، ازات­تىق جولىندا كۇرەسكەن كەنەسا­رى­نىڭ، باتىرلار قۇلەكە مەن قۇلسا­رىنىڭ، باتىر بايان مەن جانسۇگىردىڭ، كۇي اتاسى قۇر­مانعازىنىڭ، اقان سەرى­نىڭ، تۇڭعىش عالىمىمىز شوقان ءۋاليحانوۆتىڭ، الاش قايرات­كەرلەرى ءاليحان مەن مىرجا­قىپتىڭ، جۇسىپبەك ايماۋى­توۆ­تىڭ، اقىن-جازۋشىلار ماعجان جۇماباەۆتىڭ، ساكەن سەيفۋل­لين­نىڭ، مۇحتار اۋەزوۆتىڭ، ءسابيت مۇقانوۆتىڭ، عابيت مۇسى­رەپوۆ­تىڭ، جۇماعالي تىلەۋليننىڭ، جۇماعالي ءسايننىڭ، عالىمدار قانىش ساتباەۆتىڭ، ەۆنەي بوكە­توۆ­تىڭ، مۇرات ءايتحوجيننىڭ، قايسار قايراتكەرلەر قايسار ءتاشتيتوۆتىڭ، سماعۇل سادۋا­قا­سوۆ­تىڭ، جۇمابەك تاشەنوۆتىڭ، كەڭەس زامانىنداعى باتىرلارىمىز باۋىرجان مومىش ۇلىنىڭ، جالەل قيزاتوۆتىڭ، ءاليا مەن مانشۇكتىڭ جانە ت.ب. ەسىم­دەرى­مەن كوشەلەر اتالدى. قا­زىر­گى زا­مان­داعى قايرات­كە­ر­لەرىمىز قا­تا­رىن­دا ەربول شاي­مەر­دە­نوۆكە، گەرولد بەل­گەر­گە، دىن­مۇ­حامەد قوناەۆ­قا، بايكەن اشىموۆ­كە، ەركىن اۋەلبەكوۆكە دە كوشە اتتارى بەرىلگەنى جۇرەككە قۋا­نىش ۇيالاتادى. سول سياقتى قازاق­تىڭ ءيىسىن شىعارىپ، جان-جۇ­رە­گىن تانىتاتىن «قۇلاگەر»، «بايتەرەك»، «سىرىمبەت»، «قىزىلجار»، «ەگەمەن قازاق­س­تان»، «تاۋەلسىزدىك» سياقتى اتاۋ­لار دا كوشە اتتارىنا بە­رىلگەن. قازاقستانعا ەڭبەك سى­ڭىر­­­گەن ورىس ەسىمدى ازامات­تار دا ۇمىت قالدىرىلعان جوق. ولار­دىڭ قاتارىندا ەڭبەك ەرلەرى گەننادي زەنچەنكونىڭ، پەتر فيليپپەنكونىڭ، كەڭەس وداعى­نىڭ باتىرى يۆان پانفيلوۆتىڭ جانە ت.ب. ەسىمدەرى بار. وسىنشا قازاق اتاۋلارىن يەمدەنگەن كو­شە­لەر ەندى ەشقاشان قازاققا جات بولىپ كورىنبەيتىنى حاق.

ونوماستيكالىق كوميسسيانىڭ توراعاسى عاني نىعىمەتوۆتىڭ وسى جىلدان باستاپ وبلىس ور­تا­­لىعىنداعى يدەو­لوگيا­لىق تۇر­­عىدان ەسكىرگەن اتاۋ العان كو­شە­لەر دە جاڭاشا اتالاتىنىن ايتتى. «ول ءۇشىن اقپاراتتىق تۇسىن­دىرمە جۇمىستارىن جۇرگىزىپ، تۇر­عىندارمەن تىعىز جۇمىس ىس­تەي­تىن بولامىز. زاڭ تالابى سولاي بولعان سوڭ ءبىز دە بۇلتارا المايمىز. سوندىقتان ونوماستيكا بويىنشا ءبىزدىڭ الدىمىزدا 2021 جىلى ۇلان-عايىر جۇمىستار كۇتىپ تۇر. الدىمەن اۋىستىرۋعا ىڭعايلى اتاۋلاردى قولعا الامىز»، دەدى ول. ال اۋداندارداعى اتاۋلاردى قازاقىلاندىرۋ بۇ­رىن­عى باعىتپەن، توقتالماي جال­عاسا بەرمەك. ءبىز دە بۇل جۇ­مىستارعا ساتتىلىك تىلەدىك. ەل­دىك­كە باستار وسىنداي ىستەر تەرىس­تىك­تىڭ ەجەلدەن قازاق جەرى ەكەنىن ايعاقتاي تۇسپەي مە؟

سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى