اباي الەمى اداستىرمايدى

جاستاردىڭ شىعارماشىلىق باستامالارىن قولداۋ، ۇلتى­مىز­دىڭ ۇلى اقىنى اباي قۇ­نانباي ۇلى ادەبي مۇراسىن ناسيحاتتاۋ، وسكەلەڭ ۇرپاقتى قازاق ادەبيەتىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى، فيلوسوفيالىق كوزقاراستارى مەن عيبراتىن زەرتتەۋگە تارتۋدى ماقسات تۇتقان تاعىلىمدى ءىس-شاراعا ۋنيۆەرسيتەت ستۋدەنتتەرى اتسالىستى. اقىن ولەڭدەرىن جاتقا وقۋ، اندەرىن ورىنداۋ جانە اباي پوەزياسىن وزگە تىل­دەرگە اۋدارۋ اتالىمدارى بو­­يىنشا وتكەن ءسوز دوداسىندا قا­­تىسۋشىلار ونەرىنە بەلگىلى اكتريسا، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، مەم­لەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتى التىناي نوگەربەك باستاعان ونەر مەن ادەبيەت الەمىنىڭ بەلگىلى وكىلدەرى قازىلىق ەتتى.

2010 جىلى ىرگەسى قالانعان الەمدىك ستاندارتقا ساي ءبىلىم بەرەتىن، ەلىمىزدەگى بىرەگەي جوعارى وقۋ ورنى – نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتى جاستاردىڭ ساپالى ءبىلىم الۋىنا جاعداي جاساپ، ولاردىڭ بولاشاعىنا جارقىن جول اشۋدا. ۇشان-تەڭىز جۇمىس اتقارىپ، تالاي يگى باستامالارعا مۇرىندىق بولىپ كەلەدى. سونىڭ ءبىرى – «رۋحاني جاڭعىرۋ» مادەني ورتالىعى. ۋنيۆەرسيتەتتە تەك جاراتىلىستانۋ مەن مەديتسينا باعىتىندا ءبىلىم الاتىن جاس­تاردى رۋحاني كەمەلدەنۋگە، ۇلتىنىڭ تاريحى مەن تابيعاتىن تانۋدا، ءاربىر ستۋدەنتتى ۇلتجاندى ازامات ەتىپ تاربيەلەۋدە اتالمىش ورتالىقتىڭ بەرەر تاعىلىمى مول. ونىڭ ءبىر دالەلى – «اباي وقۋلارى» بايقاۋى.

– شىندىعىندا ءبىزدىڭ ستۋدەنتتەر ەشقانداي گۋمانيتارلىق نەمەسە ارنايى سالالانعان قا­زاق ءتىلى مەن ادەبيەتىنەن ءبى­لىم الىپ جاتقان جوق. بىراق سو­عان قاراماستان، ۇلى اقىننىڭ ولەڭ­دەرىن جاتتاپ، ايتۋلى باي­قاۋعا قاتىسۋعا نيەت بىل­دىرگەندەر وتە كوپ. بۇل – ولاردىڭ اقىنعا، قا­زاقتىڭ قارا ولەڭىنە دەگەن ريا­سىز ماحابباتى دەپ بىلەمىن. ادام قانشا ءبىلىمدى بولسا دا، ءوز ۇلتىنىڭ بولمىسى مەن ءتول تاريحىن بىلمەسە، ول ادامنىڭ ەلى ءۇشىن ەمىرەنىپ، وتانىنا جان جۇرەگىمەن قىزمەت ەتۋى مۇمكىن ەمەس. وسى سەبەپتى جاستارىمىزدى جاراتىلىستانۋ سالاسىمەن عانا شەكتەمەي، رۋحاني كەمەلدەنۋگە، جان-جاقتى، ينتەللەكتۋال ادام بولىپ ەر جەتۋىنە بارىنشا باسىمدىق بەرىپ، سول ءۇشىن ايانباي جۇمىس ىستەپ جاتىرمىز. ال اباي الەمى – بۇگىنگى وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ بەت بۇرىپ، بوي تۇزەر تەمىرقازىعى. سەبەبى ابايدىڭ ءسوزى – عاسىردىڭ ءسوزى. تامىرى بەرىك بەكىگەن ۇلتتىڭ كەلەشەگى كەمەل، ەرتەڭى ەڭسەلى. سوندىقتان اقىن الەمىنە تەرەڭ بويلاپ، عيبراتىن ۇعۋدى نەگىزگى ماقساتىمىز ەتتىك. نازارباەۆ ۋنيۆەرسيتەتى ۇجىمىنىڭ باس­تى ۇستانىمى – وسى، – دەدى جو­با جەتەكشىسى، نازارباەۆ ۋنيۆەر­سيتەتى جانىنداعى «رۋحا­ني جاڭعىرۋ» مادەني ورتالى­عىنىڭ ديرەكتورى گۇلتاس سايىن­قىزى.

وتىزعا جۋىق ستۋدەنت قا­تىسقان «اباي وقۋلارى» باي­قاۋىنىڭ جۇزدەن جۇيرىك شىققان جەڭىمپازدارى ءار اتالىم بو­يىنشا جەكە-جەكە انىقتالىپ، باعالى سىيلىقتارمەن ماراپاتتالدى. اتاپ ايتساق، اباي ولەڭ­دەرىن جاتقا وقۋدا باس جۇلدەنى «ەسكەندىر» پوەماسىن مۇدىرمەي وقىپ، قازىلار القاسىن ارتىستىك شەبەرلىگىمەن ءتانتى ەتكەن انەل ەرىنبەك ەنشىلەسە، ال ابايدىڭ «كوزىمنىڭ قاراسى» ءانىن قارا دومبىرا كۇمبىرىمەن سۇيەمەلدەپ، ناقىشىنا كەلتىرە شىرقاعان ۋنيۆەرسيتەت ستۋدەنتى مەدەت ەركىن «اباي اندەرىن ورىنداۋ» اتالىمىندا توپ جاردى. اقىن پوەزياسىن وزگە تىلدەرگە اۋدارۋ بايقاۋىندا ءى ورىندى «مەن جازبايمىن ولەڭدى ەرمەك ءۇشىن» ولەڭىن اعىلشىن تىلىنە تارجىمالاعان ءمولدىر بيجانوۆا يەلەندى. جەڭىمپازدارعا باعالى سىيلىقتار مەن ارنايى ديپلومدار تابىستالدى.

ابايدى قازاقتىڭ ءوزى، ۇلتتىڭ رۋحى دەسەك، سول وتانسۇيگىشتىك سەزىمدى بۇگىن كوزدەرىندە وت ويناپ، سوزدەرىنەن ۇشقىن اتقان جالىندى جاستاردان انىق سەزىن­دىك. ماماندىعىن جەتىك يگەرىپ قا­نا قويماي، ەلىنىڭ تاريحى مەن ۇلتىنىڭ بولمىسىن تانىپ، تالانتىنا تاعزىم ەتۋگە با­عىت­تالعان تالپىنىستارىنا ءتان­تى بولدىق.اباي الەمى اداس­تىر­ماي­دى.