مەملەكەتتىك ءتىلدى مەڭگەرگەن وزگە ۇلت جاستارى التايدا باس قوستى

التاي قالاسىندا مەملەكەتتىك ءتىلدى جەتىك مەڭگەرگەن وزگە ۇلت جاستارىنىڭ اراسىندا «مەملەكەتتىك ءتىل – مەنىڭ ءتىلىم» اتتى ءداستۇرلى فورۋم ءوتتى. وبلىستىق تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن قولعا الىنعان شاراعا ءوڭىردىڭ قالا، اۋداندارىنداعى قازاق تىلىندە جاتىق سويلەيتىن 18-35 جاس ارالىعىنداعى وزگە ۇلت جاستارى مەن ءتىل جاناشىرلارى قاتىستى. «بۇگىنگى فورۋمعا قاتىسىپ وتىرعان جاستار جىل كولەمىندە وتكىزىلگەن ءتۇرلى بايقاۋلاردىڭ جەڭىمپازدارى. وبلىسىمىزدا مەملەكەتتىك ءتىلدى ۇيرەنۋگە بارلىق جاعداي جاسالعان. 12 ءتىل وقىتۋ ورتالىقتارى بار. جىل كولەمىندە بەلسەندى وقىعان وقۋشىلار تەگىن جولدامامەن ءتىل لاگەرلەرىنە بارادى»، - دەيدى باسقارما باسشىسى ايدىن شايماردانوۆ.

جيىندا التاي اۋدانى اكىمىنىڭ ورىنباسارى جاننا اسقارقىزى اشىپ، اۋدان اكىمى نۇرجان توقسەيىتوۆتىڭ قۇتتىقتاۋىن جەتكىزدى. فورۋمعا قاتىسۋشىلار مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسى، ونىڭ قولدانىس اياسىن كەڭەيتۋ، لاتىن قارپىندەگى جاڭا الىپبيگە كوشۋ ۇدەرىسى جانە تىلدەردىڭ ۇشتۇعىرلىعى، مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋداعى جاستاردىڭ ءرولى توڭىرەگىندە ءوز ويلارىن ورتاعا سالدى. شىعىس قازاقستان گۋمانيتارلىق كوللەدجىنىڭ ستۋدەنتى انگەلينا بۋبنوۆا قازاق ءتىلىن بالاباقشا قابىرعاسىندا ۇيرەنىپتى، كەيىن اتا-اناسى ونى قازاق مەكتەبىنە وقۋعا بەرىپتى. ول جاقىندا الماتى قالاسىندا وتكەن حالىقارالىق مۇحتار شاحانوۆ وقۋلارىندا 1 ورىندى يەلەنىپتى. «ەلىمىز تاۋەلسىزدىك العان جىلدارى دۇنيەگە كەلگەن بالالاردىڭ الدى قازىر جوعارى وقۋ ورنىن ءبىتىرىپ، قوعامدىق ومىرگە بەلسەنە ارالاسىپ وتىر. وكىنىشكە قاراي، ولاردىڭ بارلىعى بىردەي مەملەكەتتىك تىلدە ەركىن سويلەي المايدى. مەنىڭ ويىمشا، تاۋەلسىزدىك جىلدارى دۇنيەگە كەلىپ، تاربيە العان جاستاردىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى بىلمەۋى ۇيات. مەملەكەتتىك ءتىلدى بىلمەسەك، ءبىز تاۋەلسىزدىكتىڭ قۇرداسىمىز دەپ قالاي ۇيالماي ايتا الامىز؟ مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قاجەتتىلىگى جىل سايىن ارتىپ كەلەدى. سوندىقتان دا مەن ءوز قۇرداستارىمدى مەملەكەتتىك ءتىلدى ۇيرەنۋگە، وسى ەلدىڭ ناعىز پاتريوتى بولۋعا شاقىرامىن. قازاق ءتىلىنىڭ نامىسىن جىرتىپ، ءسوز سويلەپ جۇرگەنىمدى كەيبىرەۋلەر وزىنە ۇپاي جيناپ ءجۇر دەپ سانايتىن شىعار. جوق، مەنىڭ ۇستانىمىم باسقا. مەن ءوزىمدى ەلىمنىڭ شىنايى پاتريوتى بولعاندىقتان مەملەكەتتىك ءتىلدى بىلۋگە مىندەتتىمىن دەپ ەسەپتەيمىن. قاراپ وتىرساڭىز، قازىر مەملەكەتتىك ءتىل بارلىق مەكتەپتەردە وقىتىلادى. دەمەك، بيىل مەكتەپكە بارعان بالا مەكتەپتە وقىعان 11 جىلدىڭ ىشىندە قازاقشا سايراپ شىعۋى كەرەك. ال قازاقستان تاۋەلسىزدىك العاننان بەرگى 28 جىل ىشىندە قازاقشا بىلەتىن ەكى بۋىننىڭ ۇرپاعى مەكتەپ ءبىتىرىپ شىقتى. بىراق قازاق ءتىلى جاپپاي قولدانىس تىلىنە اينالا الماي وتىر. كەيبىر ءوز تىلىندە سويلەگىسى كەلمەيتىن قازاق قۇربىلارىما جانىم اشيدى. سولار ءوز انا تىلدەرىندە سويلەۋگە ۇمتىلسا، مەملەكەتتىك ءتىل الدەقاشان اتا زاڭىمىزداعى مارتەبەسىنە لايىق ورنىن يەلەنەر ەدى»، دەدى فورۋمدا سويلەگەن سوزىندە انگەلينا.

 «مەنىڭ ەسىمىم – دەنيس، تەگىم – رىكوۆ. مەن كاتونقاراعايدىڭ تۋماسى بولامىن» دەپ فورۋمدا ءسوزىن باستاعان التاي قالاسىنداعى اۋىلشارۋاشىلىعى كوللەدجىنىڭ ستۋدەنتى مەملەكەتتىك تىلمەن قاتار، ونوماستيكا سالاسىنا قاتىستى دا ءوز ويىن ءبىلدىردى. «جاقىندا زىريان اۋدانى مەن قالاسىنىڭ اتاۋى التاي دەپ قايتا اتالدى. مەن ءوز ەلىمنىڭ پاتريوتى رەتىندە بۇل جاڭالىققا ەرەكشە قۋاندىم. مۇنىڭ ءوزى رۋحاني جاڭعىرۋدىڭ ناقتى كورىنىسى. تاريحقا ۇڭىلەتىن بولساق، ءتور التاي، ءور التاي دەگەن ۇعىمدار تەك قانا شىعىس قازاقستان وبلىسىنا ءتان اتاۋلار دەر ەدىم. مەن ءوزىمنىڭ ءور التايدىڭ ەڭ ءبىر قۇنارلى، قارى قالىڭ بولسا دا قىسى جايلى، جازى جايماشۋاق ءوڭىرىنىڭ تۇرعىنى بولعانىمدى ماقتان ەتەمىن. جالپى ەلدى-مەكەندەردىڭ تاريحي اتاۋلارى قايتارىلىپ، قازاقشالانۋىنا ۇركە قاراماۋىمىز كەرەك. سەبەبى، بۇل - ەلدىگىمىزدىڭ، تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ بەلگىسى. مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ قولدانىس اياسىن كەڭەيتۋدىڭ ءبىر كورىنىسى. قازاقستان قوعامىنىڭ قازىرگى رۋحاني جاڭعىرۋ كەزەڭىندە مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن ارتتىرۋ، قولدانىس اياسىن كەڭەيتۋ باستى نازارىمىزدا بولۋى كەرەك دەپ ەسەپتەيمىن. سەبەبى، رۋحاني جاڭعىرۋ كىلتى – مەملەكەتتىك ءتىل. قازاق ءتىلى جاپپاي قولدانىس تىلىنە اينالىپ، شىن مانىندەگى مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسىنە كوتەرىلگەندە ءبىز ەلىمىزدى قازاق مەملەكەتى دەپ اتايتىن بولامىز»، - دەيدى دەنيس.

بورودۋليحا اۋدانىنداعى اباي اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ مۇعالىمى ۆيكتوريا ماكروۋسوۆا جاڭا ءالىپبي تۋرالى ءسوز قوزعاپ، فورۋمعا قاتىسۋشى جاستار اراسىندا ويىن تۇرىندە ترەنينگ وتكىزدى. شارا سوڭىندا وبلىستىق تىلدەردى دامىتۋ باسقارماسىنىڭ باسشىسى ايدىن شايماردانوۆ مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋگە ۇلەس قوسىپ جۇرگەن جاستاردى شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ  گراموتاسىمەن ماراپاتتادى.

شىعىس قازاقستان وبلىسى،

التاي قالاسى