تۋعان وتانعا ادال قىزمەت ەتۋ، ونىڭ قاۋىپسىزدىگىن كوزدىڭ قاراشىعىنداي ساقتاپ، قورعاۋ وسى ماماندىقتى تاڭداپ العان ءاربىر ازاماتتان، ەڭ الدىمەن، جوعارى جاۋاپكەرشىلىكتى، كاسىبي ىسكەرلىك پەن بىلىكتىلىكتى تالاپ ەتەتىندىگى ءسوزسىز. قورعانىس ءمينيسترىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى، گەنەرال-پولكوۆنيك ساكەن جاسۇزاقوۆتىڭ پىكىرىنشە، «اسكەري كاسىبي بىلىكتىلىك تاجىريبە جيناقتاۋ مەن مول ىزدەنىس ناتيجەسىندە عانا كەلەدى».
الماتى وبلىسىنىڭ «قىزىلاعاش» پوليگونىندا جاقىندا وتكىزىلگەن «اۋە كۇشتەرى-2011» حالىقارالىق ۇشۋ-تاكتيكالىق جاتتىعۋلارى، وعان قاتىسۋشى ۇشقىشتار ءۇشىن، مىنە، وسىنداي تاجىريبە جيناقتاۋعا سەپتەستى دەسەك قاتەلەسپەيمىز. حالىقارالىق ۇشۋ-تاكتيكالىق «اۋە كۇشتەرى – 2011» جاتتىعۋىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاراپىنان تالدىقورعانداعى №21751 اسكەري ءبولىمىنىڭ «سۋ-27»، «ميگ-27»، «ميگ-23» جاڭارتىلعان بومبالاۋشى جويعىش ۇشاقتارى مەن قاراعاندىداعى №50185 اسكەري ءبولىمىنىڭ «ميگ-31» جويعىش ۇشاقتارىمەن قاتار، اۋە قورعانىسى كۇشتەرىنىڭ بالقاش اۋە بازاسىنان «ل-39» وقۋ-جاتتىقتىرۋ ۇشاقتارىنىڭ ۇشقىش قۇرامدارى قاتىستى.
رەسەي مەن قازاقستان مەملەكەتتەرىنىڭ اۋە توپتارى قاتىسقان حالىقارالىق ۇشۋ-تاكتيكالىق جاتتىعۋلارىنىڭ ەڭ نەگىزگى كەزەڭى ۇيىمداستىرىلعان «قىزىلاعاش» اسكەري پوليگونىنداعى «اسكەري بەيبىت شابۋىلدا» پايدالانىلعان زىمىراندار مەن بومبالار كوزدەگەن نىساناسىنا ءدال جانە الدىن الا بەلگىلەنگەن ۋاقىتتا تۇسۋىمەن ەرەكشەلەندى. ارينە، مۇنىڭ ءوزى وعان قاتىسۋشىلاردىڭ تۇگەلدەي دەرلىك جوعارى دايىندىقپەن كەلگەندىگىن جانە وزدەرىنە جۇكتەلگەن كۇردەلى تاپسىرمالارعا جوعارى جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراعاندىعىن ايقىن اڭعارتادى.
ساكەن جاسۇزاقوۆتىڭ ايتۋىنشا، حالىقارالىق ۇشۋ-تاكتيكالىق جاتتىعۋلارى رەسەي اسكەري-اۋە كۇشتەرىمەن ءوزارا قارىم-قاتىناس باعدارلاماسى اياسىندا ۇيىمداستىرىلعان.
– بىزدەر جاقىندا ەلىمىزدىڭ وڭتۇستىگىندە «قاراتاۋ-2011» اتتى ءىرى جاتتىعۋدى اياقتادىق. بۇل جاتتىعۋلاردىڭ ءوزى تەرروريزممەن، ەكسترەميزممەن كۇرەس ارناۋلى جاتتىعۋلارى اياسىندا بولدى. ال، ەندى بۇگىنگى «اۋە كۇشتەرى – 2011» حالىقارالىق ۇشۋ-تاكتيكالىق جاتتىعۋلارىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسى مەن رەسەي فەدەراتسياسى قارۋلى كۇشتەرىنىڭ بارلىق بولىمشەلەرى قاتىسۋدا. رەسەي فەدەراتسياسىمەن بىرلەسە وتىرىپ، اۋە وپەراتسيالارىنا قارسى جوبا دايىندادىق. ءماسەلەن، جەردەگى شارتتى تۇردە بەلگىلەنگەن نىساندارعا ۇشاقتار اۋقىمدى سوققى بەرگەن سوڭ، بىزدەر قاناتتى راكەتالاردى جىبەردىك. قاناتتى راكەتالار ساۋلەسىن العاش رەت جاساپ شىعاردىق، مۇنداي تەماتيكا بىزدە بۇرىن بولماعاندىقتان، بۇل بىزدەر ءۇشىن جاڭالىق، – دەيدى ساكەن ءادىلحان ۇلى.
قىسقاشا ايتقاندا، «اۋە كۇشتەرى-2011» جاتتىعۋلارىنا قاتىسۋشىلار وزدەرىنىڭ الدىنا قويعان ۇلكەن مىندەتتەرى مەن ماقساتتارىنىڭ ۇدەسىنەن شىقتى. بۇل جاتتىعۋدىڭ كەلەسى كەزەڭى سەمەي پوليگونىندا وتپەك. ءبىر قۇپتارلىعى، تمد ەلدەرى اياسىندا اۋە قورعانىسىنىڭ ءبىرتۇتاس جۇيەسى بار كورىنەدى. نەگىزىنەن بۇل ماسەلەمەن تەرەڭىرەك اينالىسىپ، ارادا تولىق ءتۇسىنىستىك پەن بەرىك ىنتىماقتاستىق ورناۋى ءۇشىن ول ودان ءارى جەتىلدىرىلمەك ەكەن. مۇنداي جاتتىعۋلاردىڭ پايداسى وراسان جانە مۇنىڭ قازاقستاننىڭ عانا ەمەس، رەسەيدىڭ دە قاۋىپسىزدىگىن نىعايتۋعا ىقپالى مول ەكەنى انىق.
– «اۋە كۇشتەرى-2011» اۋە-تاكتيكالىق جاتتىعۋلارى بارىسىندا جيناقتالعان اسكەري تاجىريبە ءبىزدىڭ ەكى مەملەكەتتىڭ، ياعني قازاقستان مەن رەسەيدىڭ عانا ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتىپ قانا قويمايدى. سونىمەن قاتار، شانحاي ىنتىماقتاستىق ۇيىمى مەن ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتى ۇيىمى ەلدەرىنە دە ءوز ىقپالىن تيگىزبەك،– دەيدى №21751 اسكەري ءبولىمنىڭ تاربيە جانە الەۋمەتتىك-قۇقىقتىق جۇمىستار جونىندەگى كومانديرىنىڭ ورىنباسارى سەرگەي چەرنىشەۆ.
سونىمەن، «اۋە كۇشتەرى-2011» جاتتىعۋلارى كورشىلەس ەكى مەملەكەت – رەسەي مەن قازاقستاننىڭ اسكەري-اۋە كۇشتەرى ءبولىمشەلەرىنىڭ بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋعا كومەكتەسىپ، ءوزارا تۇسىنىستىكتى قالىپتاستىردى. ەڭ باستىسى، قازاقستان مەن رەسەي قارۋلى كۇشتەرى اراسىنداعى اسكەري ءداستۇرلەردىڭ ودان ءارى نىعايا ءتۇسۋىنە ىقپال ەتىپ وتىر.
باقىت بالعارينا، الماتى.