
ماۋلەن اشىمباەۆ مەشىتتىڭ اشىلۋ راسىمىندە بەيبارىس سۇلتاننىڭ ەسىمى جاھان تاريحىنا دانا ءارى ءادىل بيلەۋشى, ۇلى قولباسشى رەتىندە التىن ارىپپەن جازىلعانىن اتاپ ءوتتى. سونداي-اق بىرەگەي تۇلعانىڭ 800 جىلدىعى قازاق حالقى مەن مىسىرلىقتار ءۇشىن ءمانى تەرەڭ, ماڭىزى زور وقيعا ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى.
«قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقاەۆ بەيبارىس سۇلتاننىڭ 800 جىلدىعىنا ارنالعان ءىس-شارالارعا قاتىسۋشىلارعا ءوزىنىڭ جىلى لەبىزىن جولدادى. مەملەكەت باسشىسى بۇل مەرەيتويدى جوعارى دەڭگەيدە اتاپ وتۋگە باسا ءمان بەرىپ وتىر. مەرەيلى داتا اياسىندا 600-دەن اسا ءىس-شارا ۇيىمداستىرىلادى. ونىڭ ءبىر بولىگى مىسىر جەرىندە اتالىپ ءوتتى. جالپى, ەكى حالىقتىڭ بايلانىسى تەرەڭنەن تامىر تارتادى. سونىڭ ءبىر باستاۋىندا مىسىر شەجىرەسىندەگى ماملۇكتەر كەزەڭى تۇرعانى بەلگىلى. ونىڭ ىشىندە بەيبارىس سۇلتاننىڭ ەسىمى ەرەكشە اتالادى. ول – مەملەكەت باسقارۋ ىسىندە دانا شەشىمدەرىمەن دارالانعان بيلەۋشى. ۇلى قولباسشى مىسىردى باسقارىپ تۇرعان كەزىندە مەشىت, مەدرەسەلەر سالدىرۋعا, ەلدىڭ رۋحاني ىلىممەن بىرگە عىلىم-ءبىلىمدى دە قاتار يگەرۋىنە ۇلكەن كوڭىل ءبولدى. بۇگىن كۇردەلى جوندەۋدەن كەيىن قايتا اشىلىپ وتىرعان «سۇلتان از-زاھير بەيبارىس» مەشىتى مىسىر مەن قازاقستان ءۇشىن عانا ەمەس, يسلام الەمى ءۇشىن دە بىرەگەي مادەني مۇرا ەكەنى انىق. سوندىقتان ونى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ – الەمدىك تاريح پەن مادەنيەت ءۇشىن ماڭىزدى وقيعا», دەدى ماۋلەن اشىمباەۆ.
سونىمەن قاتار پالاتا سپيكەرى ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا ۇلكەن ۇلەس قوسقانى ءۇشىن قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ جارلىعىمەن ءال-ازھاردىڭ جوعارعى يمامى, شەيح احمەد ات-تايەب ءى دارەجەلى «دوستىق» وردەنىمەن جانە مىسىر پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى ابدەل ۋاحاب ابدەل رازەك ءىى دارەجەلى «دوستىق» وردەنىمەن ماراپاتتالعانىن ايتتى. سونداي-اق ەكى حالىق اراسىنداعى مادەني-رۋحاني بايلانىستىڭ اياسىن كەڭەيتۋ جولىندا بەلسەندىلىگىمەن تانىلعان مىسىردىڭ باسقا دا بىرقاتار ءدىن, مەملەكەت جانە قوعام قايراتكەرى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ناگرادالارىمەن ماراپاتتالدى.
ماۋلەن اشىمباەۆ قازاقستان مەن مىسىر اراب رەسپۋبليكاسى اراسىنداعى دوستىق پەن سەنىمگە نەگىزدەلگەن ديپلوماتيالىق قارىم-قاتىناسقا 30 جىل تولعانىن اتاپ ءوتتى. سونىمەن قاتار ءوزارا ىنتىماقتاستىقتىڭ نىعايۋىنا, ءبىرىنشى كەزەكتە, ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارىنىڭ جوعارى دەڭگەيدەگى بايلانىسى ىقپال ەتىپ وتىرعانىنا نازار اۋداردى.
«قازاقستان تاۋەلسىزدىك العان كەزەڭنەن باستاپ مىسىر اراب رەسپۋبليكاسىمەن بايلانىس جاڭا دەڭگەيدە دامىدى. وسى جىلدار ىشىندە ءوزارا ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ جولىندا ءتۇرلى سالادا اۋقىمدى جۇمىس اتقارىلدى. اسىرەسە مادەني-رۋحاني باعىتتا بىرقاتار بىرلەسكەن جوبانى ءساتتى ىسكە اسىردىق. سونىڭ جارقىن ءبىر مىسالى رەتىندە الماتى قالاسىنداعى «نۇر-مۇباراك» ۋنيۆەرسيتەتىن ايتۋعا بولادى. بەيبارىس سۇلتان مەشىتىنىڭ قايتا قالپىنا كەلتىرىلۋى دە وسىنداي بىرلەسكەن جۇمىستىڭ يگى ناتيجەسى ەكەنى ءسوزسىز. قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقاەۆ پەن مىسىر پرەزيدەنتى ابدۋل-فاتتاح اس-سيسي مەشىتتىڭ جوندەلۋىنە ەرەكشە كوڭىل ءبولىپ, ۇلكەن قولداۋ كورسەتتى. الداعى ۋاقىتتا بۇل ورىن ەكى ەلدىڭ حالقى اراسىنداعى التىن كوپىر بولادى دەپ سەنەمىز», دەدى قازاقستان پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى.
سونىمەن قاتار ماۋلەن اشىمباەۆ ءال-ازھاردىڭ جوعارعى يمامى, شەيح احمەد ات-تايەبپەن ەكىجاقتى كەزدەسۋ وتكىزدى. كەزدەسۋدە تاراپتار كونفەسسياارالىق ديالوگتى دامىتۋدىڭ ماڭىزدى ماسەلەلەرى مەن پەرسپەكتيۆالارىن تالقىلادى. پالاتا سپيكەرى قازاقستان مەن ءال-ازھاردى ۇزاق ۋاقىتتان بەرى جالعاسىپ كەلە جاتقان قارىم-قاتىناس پەن الەمدە بەيبىتشىلىكتى دارىپتەۋ جولىنداعى ورتاق يدەيالار بايلانىستىراتىنىن ايتتى. وسى رەتتە شەيح احمەد ات-تايەب بىلتىر استانادا وتكەن الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر ليدەرلەرىنىڭ VII سەزىنە بەلسەندى قاتىسقانىن اتاپ وتكەن ءجون.
ء«ال-ازھار الەمنىڭ رۋحاني دامۋىندا ماڭىزدى ءرول اتقارادى. ءسىز بەيبىتشىلىك پەن كەلىسىمدى ساقتاۋعا ارنالعان جاھاندىق دەڭگەيدەگى باستامالارعا بەلسەندى قاتىسىپ كەلەسىز. وسى رەتتە قازاقستان دىنارالىق ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋعا باسا ءمان بەرىپ وتىر. ءسىزدىڭ الەمدىك جانە ءداستۇرلى دىندەر ليدەرلەرىنىڭ سەزىنە قاتىسۋىڭىز ءبىز ءۇشىن ۇلكەن قولداۋ بولدى. اتالعان فورۋمنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا دەكلاراتسيا قابىلدانعانى بەلگىلى. بۇگىندە سول قۇجاتتاعى يدەيالاردى ىسكە اسىرىپ, دارىپتەۋ ءۇشىن ءتيىستى جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر», دەدى ماۋلەن اشىمباەۆ.
سەنات توراعاسى ەكى ەلدىڭ تىعىز بايلانىسىنداعى ماڭىزدى باعىتتاردىڭ تاعى ءبىرى تەولوگيالىق ءبىلىم ەكەنىن تىلگە تيەك ەتتى. بۇل رەتتە قازاقستاندىق ءدىنتانۋشىلاردىڭ ۇزاق جىلدار بويى ءال-ازھار ۋنيۆەرسيتەتىندە ءبىلىم الىپ, بىلىكتىلىكتەرىن ارتتىرىپ كەلە جاتقانىن ايتقان ابزال.
ساپار بارىسىندا ماۋلەن اشىمباەۆ مىسىر پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى ابدەل ۋاحاب ابدەل رازەكپەن دە كەزدەستى. كەزدەسۋدە ول مىسىر قازاقستاننىڭ يسلام الەمىندەگى ماڭىزدى جانە سەنىمدى سەرىكتەسى ەكەنىنە توقتالىپ, الداعى ۋاقىتتا ءبىزدىڭ ەل كوپجاقتى بايلانىستى ودان ءارى دامىتۋعا مۇددەلى ەكەنىن جەتكىزدى. سەنات سپيكەرى ءوزارا ىنتىماقتاستىقتى ارتتىرۋ جولىندا پارلامەنتارالىق بايلانىستىڭ ءرولى ماڭىزدى ەكەنىن ايتتى.
«سوڭعى جىلداردا ءبىزدىڭ ەلدەرىمىزدىڭ مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ارقاسىندا قازاقستان مەن مىسىر اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق قارقىندى دامىپ كەلەدى. وسى ورايدا پارلامەنتارالىق بايلانىس ەكىجاقتى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ اجىراماس بولىگى بولىپ سانالادى. ءبىز پارلامەنتتەرىمىزدەگى دوستىق توپتارىنىڭ جۇمىسىن جانداندىرۋعا مۇددەلىمىز. وسى رەتتە ءبىزدىڭ دەپۋتاتتارىمىزدىڭ ماڭىزدى ماسەلەلەرگە قاتىستى حالىقارالىق ۇيىمدار الاڭىنداعى ۇستانىمدارى كوبىنە سايكەس كەلىپ جاتاتىنىن اتاپ وتكىم كەلەدى», دەدى ماۋلەن اشىمباەۆ.
ودان بولەك, سۇحبات كەزىندە ماۋلەن اشىمباەۆ مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ باستاماسىمەن ەلىمىزدە دەموكراتيالىق ۇدەرىستەردى نىعايتۋ ءۇشىن كەشەندى جانە جۇيەلى جاڭعىرتۋلار جۇرگىزىلىپ جاتقانىن ايتتى.