
جاقىندا شەتەلدىكتەردەن 800 دوللار العان تاكسي جۇرگىزۋشىسى ۇستالعان ەدى. ءبىر وكىنىشتىسى, اقشاعا قۇنىققان بۇل ازامات وسىنىڭ الدىندا دا ءدال وسىنداي ارەكەتى ءۇشىن اكىمشىلىك جازاعا تارتىلعان ەكەن. تۋريزم سالاسىنداعى كاسىپكەرلەر شەتەلدىك قوناقتاردى الداپ, ءتيىستى جەرىنە اپارعانى ءۇشىن قوماقتى اقشا تالاپ ەتۋگە قاتىستى 4-5 وقيعانىڭ ءوزى قالانىڭ يميدجىنە وراسان زيانى تيەتىنىن ءبىلۋى قاجەت دەگەن پىكىردە.
«مۇنداي جاعدايلار اسا ماڭىزدى بولىپ كورىنبەۋى دە مۇمكىن. الايدا تەرىس اقپاراتتىڭ تەز تارالۋ زاڭدىلىعىن ۇققان ءجون. ءسىز ءجۇز اعاش ەگە الاسىز, بىراق بۇل تۋرالى ەشكىم بىلمەۋى مۇمكىن, ەگەر ءبىر اعاشتى زاڭسىز كەسىپ تاستاساڭىز, بۇل تۋرالى بۇكىل الەم بىلەدى. تۋريزمدەگى جاعداي دا وسىنداي», دەيدى كاسىپكەر رينات قادىروۆ.
الماتى كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ توراعاسى اۋەز تايىمبەتوۆ بيىل قازاقستان مەن قىتاي ەكى ەلدىڭ مەملەكەتتىك شەكاراسىن كەسىپ وتكەن ساتتەن باستاپ 30 كۇنگە ءوزارا ۆيزاسىز رەجىم ەنگىزىپ جاتقانىن ەسكە سالا وتىرىپ: «الماتى ءۇشىن تۋريزم دامۋدىڭ, تابىستىڭ نەگىزگى كوزى بولا الاتىن سالانىڭ قاتارىندا. بيىل تۋريستەردىڭ وتە ۇلكەن لەگىن كۇتىپ وتىرمىز. ءبىرىنشى قاجەتتىلىك – 2023 جىلعى ماۋسىمعا تۋريستەردى اقپاراتتاندىرۋعا دايىندالۋ. مۇمكىندىگىنشە تۋريستەر لەگىن شەكتەيتىن بارلىق كەدەرگىنى الىپ تاستاۋ قاجەت. اۋەجاي اۋماعىنداعى ءتارتىپ ماسەلەسى كولىك جونىندەگى كەڭەستە شەشىلەدى», دەپ ۋادە بەردى.
وعان قوسا ۇكىمەت, «قازاق تۋريزم», مادەنيەت جانە سپورت مينيسترلىگى سىندى تۋريزم باسقارماسىنىڭ سالالىق جانە قالالىق مەكەمەلەرى تاراپىنان ەلدىڭ وڭ ءيميدجىن قالىپتاستىرۋعا, شەتەل ازاماتتارى ءۇشىن تارتىمدىلىقتى ارتتىرۋعا قوماقتى قاراجات جۇمسالىپ جاتقانى بارشامىزعا ايان. تۋريستىك نارىق كەيدە تۋريستەرگە ادىلەتسىز قاراۋدىڭ, قاراقشىلىق جاساۋدىڭ ءبىر-ەكى فاكتىسىن بايقاسا, سونىڭ ءوزىن جەتكىلىكتى دەپ سانايدى. وسىنىڭ ءوزى ەلدىڭ وڭ يميدجىنە جۇمسالعان ونداعان جانە جۇزدەگەن ميلليون قاراجات جەلگە ۇشتى دەگەن ءسوز.
جيىنعا قاتىسقان كاسىپكەرلەر بۇل ماسەلەنى نەگىزگى ءۇش توپقا ءبولدى. بىرىنشىدەن, مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ جاۋاپكەرشىلىك ايماعىن انىقتاپ الۋ قاجەت. ەكىنشىدەن, تۋريستەردى قارسى الۋ ءۇشىن 2023 جىلعا ارنالعان اعىمداعى دايىندىق. ءۇشىنشى ماسەلە – وسى تۇيتكىلدى جۇيەلى تۇردە شەشۋ.
ء«بىز 2018 جىلى جاۋاپكەرشىلىك ايماعىن انىقتاۋ ماسەلەسىن تالقىلاعانبىز. سودان كەيىن ءبىز اۋەجاي اۋماعىنداعى اۆتوتۇراقتارعا, تاكسي جۇرگىزۋشىلەرىنىڭ جۇمىسىنا, جەكە جۇك تاسىمالىنا, تاسىمالداۋدى ۇيىمداستىرۋعا كىم جاۋاپتى ەكەنىن انىقتاي المادىق. بۇل ماسەلەلەر حالىقارالىق اۋەجاي باسشىلىعىنا دا, جەلىلىك پوليتسيانىڭ اۋداندىق بولىمىنە دە جولدانعان. ياعني سۇراۋ ءوزارا ارەكەتتەسۋدىڭ قانداي لوگيكاسى بار ەكەنىن, كىم جاۋاپتى, كىمگە جۇگىنۋ كەرەك ەكەنىن ءتۇسىنۋ ماقساتىندا جىبەرىلدى. وندا الاياقتىق فاكتىلەرىمەن قالاي جۇمىس ىستەۋ كەرەگى جايىندا قوسىمشا ارەكەتتەرمەن اقپاراتتىق انىقتاما الۋ, ارەكەت ەتۋ الگوريتمى قانداي بولاتىنى تۋرالى دا بار», دەيدى رينات قادىروۆ.
ال الماتى قالاسى اۋەجايى اكىمشىلىك پوليتسياسىنىڭ باستىعى شۋحرات قادىروۆ بۇگىنگى تاڭدا قوناقتاردى قابىلداۋعا تولىق دايىندىق ءجۇرىپ جاتقانىن مالىمدەپ, اۋە ايلاعىندا قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدەگى قىزمەتى ءۇشىن الماتى قالاسى پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ قىزمەتكەرلەرىنە العىسىن ءبىلدىردى. كەڭەستە ول پوليتسيا, پروكۋراتۋرانىڭ بىرلەسكەن جۇمىسىنىڭ بارىسىنا دا توقتالدى.
سپيكەردىڭ ايتۋىنشا, پوليتسيا ازاماتتاردان, شەتەلدىك قوناقتاردان ارىز, شاعىم تۇسپەگەن جاعدايدا الاياقتىق تانىتقان تاكسي جۇرگىزۋشىلەرىن جاۋاپقا تارتا المايدى. ەگەر ءوتىنىش تۇسسە, ءبىرىنشى ايىپپۇل سالىنادى نەمەسە ەسكەرتۋ جاسالادى. ال الماتى قالاسىنىڭ اۆياتسيالىق كولىك پروكۋراتۋراسى قازاقستان زاڭناماسى سالاسىنداعى كەيبىر ماسەلەگە تۇسىنىكتەمە بەرە وتىرىپ, قىلمىستىق كودەكستىڭ 190-بابى بويىنشا جەكە تاسىمالداۋشىلار قىلمىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلمايتىنىن ايتتى.
الماتى