قازاقستاننىڭ ازىق-ت ۇلىك نارىعىنداعى جاعداي تالقىلاندى

«AMANAT» وتاندىق ازىق-ت ۇلىك وندىرۋشىلەرىنىڭ ماسەلەلەرىن جاقسى بىلەدى جانە كوتەرىلگەن ماسەلەلەردى وزەكتى دەپ سانايدى. ەركىن ساۋدا پرينتسيپتەرى، ارينە، ماڭىزدى، بىراق ءبىز قيىن ۋاقىتتا ەلدىڭ ازىق-ت ۇلىك قاۋىپسىزدىگىن دە ەستە ۇستاۋىمىز كەرەك. جەرگىلىكتى ءوندىرۋشىنى قولداۋ ماسەلەلەرى قازاقستان ءۇشىن يمپورتتى الماستىرۋدىڭ اسا ماڭىزدى مىندەتىمەن تىكەلەي بايلانىستى. وتاندىق ءوندىرۋشىنىڭ مۇددەلەرى جۇيەلى نەگىزدە، مەملەكەتتىك ساياسات پەن ەكونوميكانىڭ بارلىق دەڭگەيلەرىندە ەسكەرىلۋى ءتيىس. سوندىقتان ءبىز پارتيامىزدىڭ باسىم مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى رەتىندە وتاندىق ءوندىرىستى قولداۋ ماسەلەلەرىن شەشۋگە دايىنبىز. ءبىز سىزدەردەن ۇسىنىستاردى قابىلداۋعا جانە ولاردى سايلاۋالدى باعدارلاماعا ەنگىزۋ ماسەلەسىن بىرلەسىپ پىسىقتاۋعا دايىنبىز»، دەدى «AMANAT» پارتياسىنىڭ حاتشىسى ەلدار جۇماعازيەۆ.

بىلتىر قازاقستاندىق ازىق-ت ۇلىك وندىرۋشىلەرى مەن ولاردىڭ سالالىق وداقتارى قازاقستاندىق بولشەك ساۋداداعى قالىپتاسقان جاعدايعا قاتىستى دابىل قاققان بولاتىن، بۇل ەلدەگى ازىق-ت ۇلىك ءوندىرىسىنىڭ وسۋىنە ىقپال ەتپەۋمەن قاتار، ونىڭ قىسقارۋىنا الىپ كەلەدى. سەبەبى جەرگىلىكتى ساۋدا جەلىلەرىنىڭ ساياساتى جانە ولاردىڭ ۇلكەن كولەمدەگى جانە تومەن ساتىپ الۋ باعاسىمەن جۇمىس ىستەۋگە باسىمدىعى نەگىزىنەن ەاەو ەلدەرىنەن ءونىم يمپورتىنىڭ باقىلاۋسىز وسۋىنە الىپ كەلەدى. سونىمەن قاتار بۇل جاعداي بىزدە جەتكىلىكسىز مولشەردە وندىرىلەتىن ونىمدەردىڭ ساناتتارىنا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار جەرگىلىكتى وندىرۋشىلەر نارىقتىڭ قاجەتتىلىكتەرىن قازاقستاندىق ونىمدەرمەن جابۋعا قابىلەتتى ونىمدەرگە دە ءتان. تەك ساندىق ەمەس، سونىمەن قاتار ماڭىزدىسى – ساپا.

كەزدەسۋدە سالالىق وداقتار وكىلدەرى بۇل ماسەلەدە مەملەكەتتىڭ ناقتى ۇستانىمىنىڭ جوقتىعى، ازىق-ت ۇلىك ونىمدەرىن ساتۋدا مەملەكەتتىك رەتتەۋدىڭ بولماۋى نارىقتا ستيحيالىق «ويىن ەرەجەلەرى» قالىپتاسىپ، ەلدەگى بارلىق ونىمدەردىڭ كوپ بولىگى ساتىلاتىن ءىرى ساۋدا جەلىلەرى ۇستەمدىك ەتەتىندىگىن بەلگىلەپ ءوتتى. وندىرۋشىلەر سونىمەن قاتار جەرگىلىكتى جانە يمپورتتىق تاۋارلاردىڭ باسەكەلەستىگى ءۇشىن اركەلكى جاعدايلاردى اتاپ وتەدى. سانەپيدەمباقىلاۋ ورگاندارى وتاندىق وندىرىستەردى جانە ولاردىڭ بارلىق ونىمدەرىن ۇنەمى تەكسەرىپ وتىرادى. يمپورتتىق ازىق-ت ۇلىككە كەلەتىن بولساق، ءونىم قازاقستاندىق نارىققا شىققان كەزدە تەك ءبىر رەت ساپانى تەكسەرۋدەن وتەدى. وسىدان كەيىن ءۇش جىل بويى ءونىم قازاقستاندىق سورەلەرگە ەشقانداي تەكسەرۋسىز تۇسەدى. وسى جەڭىلدىكتى شارتتاردا ارام نيەتتى يمپورتتاۋشىلار دەمپينگكە، ساتىپ الۋ باعاسىن مينيمۋمعا دەيىن تومەندەتۋگە، بىزگە كۇماندى ساپالى تاۋار جەتكىزۋگە مۇمكىندىك الادى. وسىلايشا، جەرگىلىكتى وندىرۋشىلەردى بارلىق ينستانتسيالار تەكسەرگەن ونىمدەرىمەن بىرگە نارىقتان ىعىستىرادى.

ناتيجەسىندە ساۋدا جەلىلەرى ءبىزدىڭ ەلىمىزدە ەڭ تومەنگى تاماقتانۋ ستاندارتتارىن قالىپتاستىرادى. مەملەكەتتىڭ باقىلاۋىنسىز نارىقتىق ءوزىن-ءوزى رەتتەۋ مۇندا جاقسىلىققا اكەلمەيدى. پايدالى، مەمست-كە سايكەس كەلەتىن تاۋارلاردىڭ ورنىنا حالىق تابيعي ەمەس ينگرەديەنتتەر مەن كونسەرۆانتتاردىڭ كوپ مولشەرى بار تومەن سورتتى ونىمدەردى تۇتىنۋعا ءماجبۇر، بۇل ادامداردىڭ دەنساۋلىعىنا تەرىس اسەر ەتەدى. سونىمەن قاتار قازىرگى قيىن گەوساياسي جاعدايلاردا يمپورتتىق ازىق-ت ۇلىكتىڭ انىق اسىپ ءتۇسۋى – ءبىزدىڭ ازاماتتارىمىزدىڭ ەكونوميكالىق جانە الەۋمەتتىك ءال-اۋقاتى ءۇشىن ناقتى قاۋىپ فاكتورى بولىپ تابىلادى. قازاقستاندىق وندىرۋشىلەر بۇل ماسەلەلەر تۋرالى كوپتەن بەرى ايتىپ كەلەدى جانە ولاردىڭ ءۇنى بيلىككە جەتتى، ۇكىمەت «قازاقستاندا جاسالعان» باعدارلاماسىنا باستاماشىلىق جاسادى. سالالىق وداقتار وسى باعدارلامانى ازىرلەۋ يدەياسىن قۇپتايدى، ونى قاجەت جانە ۋاقتىلى دەپ سانايدى. وندىرۋشىلەر باعدارلامانىڭ ءمانى مەن ءماتىنىن ازىرلەۋ كەزىندە ءوز مۇددەلەرىن بەلسەندى قورعاۋعا نيەتتى. الايدا سالالىق وداقتار باعدارلامانى ازىرلەۋشىلەر وندىرۋشىلەردىڭ پىكىرلەرىن تەك رەسمي تۇردە ەسكەرۋگە دايىن ەكەنىن كورەدى. باعدارلامانىڭ ءوزى، كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلاردىڭ پىكىرىنشە، وندىرۋشىلەرگە قول جەتكىزۋسىز جانە كەڭىنەن تالقىلاۋسىز مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ىشىندە، سولاردى قولداۋ ماقساتىندا باعدارلاما ازىرلەنۋى ءتيىس، كۋلۋارلىق تۇردە ازىرلەنەدى. سالالىق وداقتاردىڭ وكىلدەرى «AMANAT» پارتياسى دا وندىرۋشىلەردى جاقتاپ ءسوز سويلەيدى جانە مەملەكەت وسى پروبلەمالاردىڭ بارلىق كەشەنىنە نازار اۋدارۋى ءۇشىن قاجەتتىنىڭ ءبارىن جاسايدى دەپ سەنىم ءبىلدىردى.

- ءبىز ۇكىمەتتەگى باعدارلامانى ازىرلەۋشىلەرگە قۇجاتتى اسىعىس جاساماۋعا، ونى ساپالى پىسىقتاۋعا ۋاقىت بەرۋگە جانە ءبىزدىڭ مۇددەلەرىمىزدى تولىق ەسكەرۋگە شاقىرامىز، ايتپەسە باعدارلاما جۇمىس ىستەمەيتىن بولادى. ءبىز ازىق-ت ۇلىك ونىمدەرىن وندىرۋشىلەردىڭ باسقا وداقتارىنىڭ وكىلدەرىمەن بىرگە «قازاقستاندا جاسالعان» باعدارلاماسىن دايىنداۋ جانە ودان ءارى ىسكە اسىرۋ جونىندەگى بارلىق جۇمىس توپتارىنا، سونداي-اق زاڭنامالىق اكتىلەرگە ءتيىستى تۇزەتۋلەرمەن جۇمىس ىستەيتىن توپتارعا قاتىسقىمىز كەلەدى. بۇل باعدارلاما ومىرشەڭ بولادى جانە بارلىق قازاقستاندىقتاردىڭ مۇددەسى ءۇشىن جۇمىس ىستەي باستايدى دەپ ۇمىتتەنەمىز، - دەدى «قازاقستان ءسۇت وداعىنىڭ» ديرەكتورى ۆلاديمير كوجەۆنيكوۆ.

كەزدەسۋگە قاتىسۋشىلاردىڭ پىكىرىنشە، نەگىزگى مىندەتتەر نارىقتا جۇمىس ىستەۋ جانە جەرگىلىكتى وندىرۋشىلەردىڭ بولشەك ساۋدادا ۇسىنىلۋى ءۇشىن باسىم جاعدايلار جاساۋ بولۋى ءتيىس. سونداي-اق وتاندىق ازىق-ت ۇلىك ونىمدەرىن قولداۋ جانە تانىمال ەتۋ پروتسەسىنە ساۋدا جەلىلەرىن تارتۋ. سونىمەن قاتار جەرگىلىكتى ونىمدەردى ساتىپ الۋدىڭ پايداسىن تۇسىندىرەتىن تۇتىنۋشىلارمەن بەلسەندى اقپاراتتىق جانە اعارتۋشىلىق جۇمىس قاجەت. قازاقستاندىقتاردىڭ جەرگىلىكتى ءونىمدى ساتىپ الا وتىرىپ، ەكونوميكامىزدى دامىتىپ، مەكتەپتەر، اۋرۋحانالار، جول قۇرىلىسى قارجىلاندىرىلاتىن، مۇعالىمدەر مەن دارىگەرلەرگە جالاقى تولەنەتىن مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەرگە تۇسىمدەردى قامتاماسىز ەتەتىندىكتەرىن ۇعىنۋى ماڭىزدى.

- «قازاقستاندا جاسالعان» باعدارلاماسىندا ساۋدا جەلىلەرىندە قازاقستاندىق ونىمدەر ءۇشىن باسىم جاعدايلار جاساۋ، ساۋدا مەن وندىرۋشىلەر اراسىنداعى قاتىناستاردى رەتتەۋ، يمپورتتىق ونىمدەردىڭ ساپاسىن باقىلاۋ جۇيەسىن ۇيىمداستىرۋ جانە ادال باسەكەلەستىكتى قولداۋ قاجەتتىلىگى كورىنىس تابۋى وتە ماڭىزدى دەپ سانايمىز، - دەپ مالىمدەدى «قازاقستان قۇس شارۋاشىلىعى وداعى» سالالىق وداعىنىڭ پرەزيدەنتى رۋسلان شاريپوۆ.

كەزدەسۋ سوڭىندا سالالىق وداقتاردىڭ وكىلدەرى «AMANAT» پارتياسىنا وزدەرىنىڭ جازباشا ۇسىنىستارىن جولدادى. وسى تاقىرىپ بويىنشا جۇمىستى تۇراقتى نەگىزدە جالعاستىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى.