قوعام • 31 قاڭتار، 2023

جالعان حابار تاراتقانعا جازا قاتاڭ

61 رەت كورسەتىلدى

وتكەن جىلى تەرروريزم تۋرالى جالعان حابارلاما بەرۋگە قاتىستى 181 قىلمىستىق ءىس قوزعالىپ، 25 ادام سوتتالعان. جالپى، قىلمىستىق كودەكستىڭ 273-بابى، ياعني تەرروريزم اكتىلەرى تۋرالى جالعان حابارلاما بەرۋ بويىنشا تىركەلگەن دەرەكتەر 2022 جىلى كۇرت وسكەنىن بايقاۋعا بولادى.

«جارىلعىش زات قويىلدى»، «عي­ماراتتا بومبا بار» دەگەن سى­ڭاي­داعى جالعان اقپارات بەرۋ­دىڭ ارتى ءبىراز جۇرتتى اۋرە-سار­ساڭعا سالارى بەلگىلى. ونىڭ ۇستىنە اتالعان فاكتىلەردى تەكسەرۋ ءبىراز ۋاقىت پەن قارجىنى تالاپ ەتەدى. وقيعا ورنىنا پوليتسيا، قۇتقارۋشىلار، كينولوگتەر، ءورت سوندىرۋشىلەر، جەدەل جاردەم بريگادالارى، جەدەل تەرگەۋ توپتارى جۇ­مىلدىرىلادى. كاسىپ­ورىن­دار­دىڭ قالىپتى جۇمىس رەجىمى بۇزىلادى.

بۇل كۇشتىك قۇرىلىمدار جۇ­­­مى­سىنىڭ ايتارلىقتاي اۋىت­قۋىنا اكەپ سوقتىرادى، تەك­­سەرى­لەتىن كوممەرتسيالىق كاسىپ­­ورىن­دار ميلليونداعان شى­عىنعا ۇشى­رايتىنى تاعى بار. تەر­رور­لىق شابۋىل تۋرالى جال­عان حابارلامالار ادامداردى ەۆاكۋا­تسيا­لاۋ كەزىندە دۇربەلەڭمەن اياق­تالىپ جاتاتىنى دا جاسىرىن ەمەس.

ەستەرىڭىزدە بولسا، وتكەن جىلى جازدا قوستاناي وبلىسىنىڭ ءبىر تۇرعىنى ءدال وسىنداي قىل­مى­سى ءۇشىن 1 جىل 6 ايعا باس بوستاندىعىنان ايىرىلعان ەدى. ول كورشىسىنەن كەك الۋ ماق­سا­تىندا ونىڭ ەلەكتروندىق پوش­تاسىن بۇزىپ، سونىڭ اتىنان استانا جانە الماتى قالا­لارىنىڭ 13 نىسانىنا (ساۋدا ورتا­لىقتارى، اۋەجايلار، بانك­تەر جانە ت.ب.) تەرروريزم اكتىسى تۋرالى كورىنەۋ جالعان حا­بار­لاما جىبەرگەن. ال الماتى وبلىسىندا قۇرداستارىمەن باس­تەسىپ، ەلەكتروندى پوشتا ارقى­لى 3 مەكتەپتى مينالاۋ تۋرالى حابارلاما جىبەرگەن 13 جاسار بالا انىقتالعان بولاتىن. اقىر اياعى كامەلەتكە تولماعان بالانى تاربيەلەۋ جونىندەگى مىندەتىن ورىنداماعان ءۇشىن وقۋشىنىڭ اتا-اناسى جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى.

ايتا كەتۋ كەرەك، قۇقىقتىق ءتار­­تىپتى قورعاۋ ورگاندارىندا قىل­­مىستىق جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ ءۇشىن وسىنداي قۇقىق بۇزۋ­شىلاردى جەدەل انىقتاۋ پراك­تيكالىق تاجىربيەسى بار. تاجىريبە كورسەتكەندەي، قىلمىسكەرلەر تەك ەل ىشىندە عانا ەمەس، ودان تىس جەرلەردە دە ارەكەت ەتەدى.

ماسەلەن، قازىرگى تاڭدا باس پروكۋراتۋرانىڭ ۇيلەستىرۋمەن جە­دەل ءوزارا ءىس-قيمىل ماقسا­تىن­دا شەت مەملەكەتتەرمەن ينتەرنەت كەڭىستىكتەگى ءانونيمدى حا­­بار­لامالاردىڭ اۆتورلارىنا قا­تىستى دەرەكتەر الماسۋ بو­يىنشا بۋداپەشت كونۆەنتسياسىنا («كومپيۋتەرلىك قىلمىستار تۋرالى») قوسىلۋ ماقساتىندا جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. سون­داي-اق باس پروكۋراتۋرا مۇددەلى مەملەكەتتىك ورگاندارمەن بىر­لە­سىپ كورىنەۋ جالعان تەرروريزم بويىنشا قىلمىستىق جاۋاپ­تى­لىقتى كۇشەيتۋ جانە قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ وسى ءتۇرىن «اۋىر» ساناتقا جاتقىزۋ (7 جىلعا دەيىن باس بوستاندىعىنان ايىرۋ مەر­زىمى) تۋرالى ماسەلەنى كوتەرىپ ءجۇر.

 

ۇقساس جاڭالىقتار