كۋالىك الۋدىڭ ماشاقاتى

شاھار تۇرعىندارىنىڭ ايتۋىنشا، تۋ تۋرالى كۋالىكتى الۋ كەيىنگى ەكى ايدىڭ بەدەرىندە ايتارلىقتاي ماسەلەگە اينالىپ كەتكەن. بالالارىنىڭ زاڭدى قۇ­­جا­تىن قولىنا تۇسىرە الماي شام­­دانعان جۇرت ماسەلەنىڭ جۋىق ارادا وڭىنان شەشىلگەنىن قالايدى.

«ىلگەرىدە بۇل قۇجات بار بول­­عانى ءۇش كۇندە بەرىلەتىن. اي­تالىق، ءبىرىنشى بالاما 72 ساعات­تىڭ ىشىندە العان بولاتىن­مىن. ال قازىر جاعداي قيىنداپ كەتكەنىن كورىپ وتىرمىز. جاع­دايدىڭ وسىلاي ۋشىعۋى شىنىندا دا ۇيات قوي. وسىنداي ول­قى­لىقتىڭ سالدارىنان جۇرت جاردەماقىنى الا الماي داۋ­رىعىپ ءجۇر»، دەدى وتكىر ماسەلەگە قاتىستى ءۇن قاتقان تاراز قا­لا­سىنىڭ تۇرعىنى داۋرەن جانۇزاقوۆ.

ىزاعا بۋلىققان كوپشىلىكتىڭ ىشىندە احات ءبولىمىنىڭ تابال­دىرىعىن توزدىرىپ جۇرگەندەر دە از ەمەس. سولاردىڭ ءبىرى – ارىن بەيبارىس. ونىڭ ايتۋىن­شا، ۇلىنىڭ ءتيىستى قۇجاتى بول­ما­عاندىقتان ەمحاناعا تىر­كەۋ­دىڭ ءوزى مۇڭعا اينالعان. الىس­تان قاتىنايتىن ازامات وب­لىس ورتالىعىندا وسىنداي ماسە­لەنىڭ تۋىنداعانىنا نارازى.

«ماماندار «سىزدىكى قاڭتار ايىندا دايىن بولادى» دە­گەن جاۋاپتى العا تارتىپ وتىر. مەنىڭ­شە، بۇل دۇرىس ەمەس. ءبىز ايدالاداعى اق وتاۋ سانالاتىن الىستاعى اۋىلدا تۇرىپ جاتقان جوقپىز. وبلىس ورتالىعىن مەكەن ەتىپ وتىرمىز. ءوزىمىزدى «جاڭا قازاقستاندا» تۇرىپ جاتىرمىز دەپ ءجۇرمىز عوي. ەندەشە ماماندار دا سول «جاڭا قازاقستان» ازاماتى رەتىندە ەڭبەك ەتۋى كەرەك. بۇلار قاشان سوعان لايىقتى جۇمىس ىستەيدى؟ وسى ءبىر ءتىلىم قاعاز ءۇشىن كۇن قۇرعاتپاي ساندالىپ ءجۇرۋىم كەرەك پە؟»، دەيدى اشۋعا بۋلىققان ارىن بەيبارىس.

شاھارداعى احات ءبولى­مىنىڭ باسشىلارى تۋىنداعان ماسەلەنىڭ وتكىر ەكەنىن جوق­قا شىعارىپ وتىرعان جوق. ولار تۋ تۋرالى كۋالىك تاپشى­لى­عىن  تسيفرلاندىرۋ جۇيەسىنە كو­­شۋمەن بايلانىس­تىرىپ وتىر. الايدا تسيفرلاندىرۋ جۇيە­سىنىڭ قاعاز جۇزىندەگى قۇ­جات­قا قانشالىقتى قاتىسى بار ەكەنىن تۇسىندىرە الار ەمەس. اي­تۋ­لارىنشا، ادىلەت مينيس­ترلىگى بلانكى اتاۋلىنىڭ ساناۋلى عانا داناسىن جىبەرگەن.

«بۇل ماسەلە وتكەن كوكتەم مەزگى­لىنەن بەرى تۋىنداعان بولاتىن. انىعىراق ايتار بولساق، ناۋ­رىز ايىندا باستالدى. بۇل ەندى تسيفرلاندىرۋ جۇيەسىنە كوشۋمەن بايلانىستى بولىپ وتىر. بۇگىنگى تاڭدا تامىز، قىركۇيەك، قازان ايىندا دۇ­نيە­گە كەلگەن بالالارعا بەرىپ جاتىرمىز»، دەيدى تا­راز قالاسى اكىمدىگى احات ءبو­لى­مىنىڭ باسشىسى باقىتنۇر تىلەۋبەكقىزى ماسەلەنىڭ مانىسىنە ءۇڭىلىپ.

وبلىستىق ادىلەت دە­پارتا­مەن­تىنىڭ جاۋابىنا زەر سالساق، كۋالىك بەرۋدە كىنارات جوق سەكىلدى. 2022 جىلدىڭ باسىن­دا ءتيىستى دەپارتامەنتتەن 38 مىڭ دانا تۋ تۋرالى كۋالىك الىنىپ، جەرگى­لىكتى اتقارۋشى ورگان­داردىڭ احات بولىمدەرىنە جولدانعان. اتال­عان كاۋلىكتەر تاراپتاردىڭ سۇرا­نىستارىنا ساي بەرىلگەن كورىنەدى.

بۇل ماسەلەگە قاتىستى تۇر­عىن­داردىڭ ءۋاجى كىمدى دە بولسا ويلاندىرماي قويمايدى. حال­قىنىڭ سانى 400 مىڭعا جەتە­قا­بىل تاراز قالاسىندا 2021 جى­لى 11 753 بالاعا ءتيىس­تى قۇ­جا­تى ۋاقتىلى بەرىلسە، 2022 جى­لى تۋ تۋرالى كۋالىك العان پەرىش­تەلەر­دىڭ سانى 10 مىڭعا جۋىق­تاعان. وسى كورسەتكىشتىڭ ءوزى كوپ جاع­دايدان حابار بەرىپ تۇر­سا كە­ر­ەك. ال ۋشىققان ماسەلە ءۇشىن جاۋاپ­كەرشىلىكتى موينىنا كىم الماق؟

قىسقاسى، تارازداعى تۋ تۋرالى كۋالىك ماسەلەسى جۇرت­شىلىقتى قاتتى تولعاندىرىپ وتىرعانى تالاس تۋدىرمايدى. البەتتە، جىل وتكەن سايىن دەموگرافيالىق احۋالدىڭ كورسەتكىشى ارتىپ كەلەدى. جەرگىلىكتى جۇرتشىلىق بۇل ماسەلەدە احات ءبولىمىنىڭ ماماندارىمەن نەمەسە ءتيىستى دەپارتامەنت الدە مينيسترلىكپەن اقىلداسپايتىنى دا بەلگىلى. سوندىقتان جەرگىلىكتى جەردەگى ماماندار قۇجاتتى ارتىعىمەن الىپ قويسا، ولاردى ەشكىم قولىنان قاقپايتىن شىعار... قالاي الىپ قاراساق تا، 72 ساعات­تا بەرىلەتىن قۇجاتتىڭ سوڭىندا ەكى ايلاپ جۇگىرگەن حالىقتىڭ ءۋاجى ورىندى. ويتكەنى ولار تىلدەي قۇجاتتىڭ سوڭىندا تابان توزدىرىپ ءجۇر.

تاراز